به گزارش خبرنگار ایرنا، نخستین جایگاه فهرست میراث طبیعی ایران متعلق به دماوند است. این قله که به بام ایران معروف است در دهه ۸۰ در سال ۱۳۸۷ ثبت ملی شد. درست چند سال پس از ثبت ملی و دقیقا اوایل دهه ۹۰ موضوع ثبت جهانی این پهنه طبیعی کلید خورد و اواسط دهه ۹۰ نیز وارد مرحله عملیاتی شد و البته در این سالها مشکلات و پیچ های خطرناکی را نیز از سر گذراند.
قله‌ای که با ارتفاع بیش از پنج هزار و ۶۰۰ متر و قرارگیری در مسیر کمربند گردشگری کشور سالهاست که در انتظار قرارگیری در فهرست میراث طبیعی یونسکو است. وضعیتی که طولانی شدن آن به یکی از بزرگ ترین دغدغه های دوستداران محیط زیست ، میراث طبیعی و مردم مازندران تبدیل شده است. قله ای که امروز در خلاُ ثبت جهانی و حفاظت جهانی میراثی مورد بی مهری قرار گرفته و در دام انبوهی از مسافران و کوهنورد نماها، به جای ثبت جهانی محل تخلیه انواع زباله و تخریب شده است.
طی سالهای اخیر رسانه های محلی و ملی گزارش های متعددی در پیگیری ثبت جهانی قله دماوند منتشر کردند که نشان از هویت مهم بلندترین قله ایران دارد. مسائلی از جلمه زباله، کوهنوردی های متعددو بی مسوولانه، تخریب اراضی و مسائلی از این دست که بارها و بارها تیتر نخست مطبوعات و رسانه ها قرار گرفت.با این وجود پس از گذشت حدود یک دهه هنوز بام ایران درلای پرونده های میراثی جا خوش کرده و بر روی میز سازمان میراث جهانی یونسکو قرار نگرفته است.
همانطور که گفته شد دماوند طی این سال ها مشکلات بسیاری را پشت سر گذاشت که تعارضات اوقافی یکی از این مسائل بود. موضوعی که به سرعت با پیگیری های رسانه ای از سوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تکذیب شد و این نهاد اعلام کرد که
دماوند لَنگ تخصیص اعتبار
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مازندران درباره آخرین وضعیت پرونده ثبت جهانی دماوند به ایرنا گفت: به طور کلی پرونده ثبتی این اثر تاریخی تکمیل است و از لحاظ اداری مشکل خاصی نداریم؛ ضمن اینکه بسیاری از اقدامات همچون استفاده از مشاور و تعیین عرصه و حریم مسئله ای پیچیده نیست و می توان سریع تهیه و یا تصحیح کرد.
آرش عابدینی بزرگترین چالش این پرونده را فقدان اعتبارات لازم و تکمیلی دانست و افزود: کماکان تامین منابع اعتباری چالش بزرگی برای این طرح ملی است که تاکنون موفق به تامین آن نشده‌ایم.
وی اعتبار مورد نیاز را بیش از یک میلیارد تومان عنوان کرد و گفت: این اعتبارات برای برخی بازدیدها، تکمیل پرونده، استخدام مشاور برای آگاه سازی جامع محلی و پاره‌ای دیگر از اقدامات الزامی است که باید پیش از بازدید ناظران یونسکو انجام شود.
واگذاری پایگاه دائمی ثبت جهانی دماوند در هاله‌ای از ابهام
عابدینی همچنین به استقرار پایگاه دائمی ثبت جهانی دماوند نیز اشاره کرد و گفت: البته برخوداری از پایگاه دائمی از زمان ثبت یک اثر الزام است ،اما بنایی که برای این منظور در نظر گرفته شد ،نیازمند بازسازی ،مرمت و تجهیز است. به همین خاطر هرچه زودتر ساختمانی که شهرداری رینه باید تحویل میراث فرهنگی بدهد ،باید عملی شود.
به گفته او، طبق برنامه ریزی قرار است ساختمان پادگان رینه که پیشتر ثبت ملی شده به عنوان پایگاه دائمی قله دماوند تجهیز شود. این پادگان پیشتر در سال ۹۶ از سوی مدیرکل وقت میراث فرهنگی به عنوان پایگاه معرفی شد که طبق گفته مسوولان میراثی تاکنون تحویل این نهاد نشده است.
معاون میراث فرهنگی مازندران اظهار داشت: این پادگان در اختیار شهرداری "رینه" قرار دارد که باید به میراث فرهنگی تحویل شود تا عملیات مرمت و بازسازی را انجام دهد. طرح مرمت نیز برنامه ریزی شده است.
عابدینی همچنین اضافه کرد: بنابر نقشه های هوایی عرصه ثبت جهانی قله دماوند از ارتفاع ۲۲۰۰ متری خواهد بود که طبق این طرح تمامی روستاها از دایری ثبت خارج شدند تا برای مردم محلی و بومی مشکلی ایجاد نشود.
قله دماوند به مرکز اقتصادی مهم در مازندران تبدیل می شود
استاندار مازندران با اظهار این که قله دماوند در شمار چند قله معروف جهان است که مورد توجه گردشگران دنیاست ، گفت مواهب و مزایای ثبت جهانی قله دماوند باید مورد ارزیابی بیشتر قرار گیرد .
سیدمحمود حسینی پور افزود : باید بدنبال احیای منطقه مهم و بی نظیر دماوند باشیم که فعال کردن هر بخش از این منطقه منجر به جذب هزاران گردشگر می شود.
استاندار مازندران با عنوان این که در آینده نزدیک مطمئنا قله دماوند به مرکز اقتصادی مهم استان تبدیل می شود، خاطرنشان کرد: این ظرفیت ها باید برای حوزه گردشگری استان در قالب برنامه مدون؛ اجرایی و عملیاتی شود، گردشگری حرفه ای در استان منجر به تحقق سهم رشد اقتصادی در این حوزه می شود.
نماینده عالی دولت در استان مازندران با بیان اینکه ثبت یونسکو نباید منجر به محدودیت این مکان شود بلکه این ثبت ،بیشتر باید گردشگران را به حضور در این منطقه ترغیب کند، افزود: با ایجاد این مقصد گردشگری برای ورودی استان مازندران (هراز) می بایست هدف‌گذاری کنیم چرا که ۸۰ درصد مسافران جاده هراز باید در این منطقه گردشگری مستقر شوند.
وی گفت: این نگاه مبتنی بر فعال کردن کسب و کار مردم و احیای طبیعت دماوند و شاخص های تاریخی دماوند است ،فوق العاده برای ما اهمیت دارد و تمامی این مسائل در کمیته فنی بصورت دقیق می بایست بررسی شود .
استاندار مازندران، یادآور شد :احیای ژئو سایت ها برای گردشگری استان یک کار ضروری است و پروژه های گردشگری با پیوست اقتصادی می بایست تبدیل به پروژه هایی در بخش سرمایه گذاری در استان شود. بنا داریم تا بهمن ماه هفت همایش فرصت های سرمایه گذاری را در استان برگزار کنیم که این همایش در آینده نزدیک در آمل برگزار می شود.
حسینی پور اظهار کرد :اعتقادی به سرمایه گذاری دولتی در منطقه دماوند نداریم و باید بدنبال احیای منطقه مهم و بی نظیر دماوند باشیم که فعال کردن هر بخش از این منطقه منجر به جذب هزاران گردشگر می شود.
استاندار مازندران گفت :در حوزه گردشگری بدنبال نتیجه و اقدامات عملیاتی هستیم که در مرحله اول بنا داریم بر روی پنج ژئوسایت سرمایه گذاری کنیم و گردشگرانی که به مازندران می آیند باید از اماکن متبرکه و نقاط گردشگری بازدید کنند تا منجر به رشد اقتصادی شود و میراث فرهنگی می بایست نقاط مختلف گردشگری را با کمک بخش خصوصی احیا و در معرض دید مردم قرار دهد .
وی تاکید کرد :اداره کل گردشگری باید بصورت فوری پروژه های مهم را برای ارائه در همایش سرمایه گذاری آمل آماده کند و برای ثبت دماوند در یونسکو باید از تجریبات مختلف بهره برداری لازم صورت گیرد تا اطلاعات لازم در این راستا استخراج شود .