امروز ۸ نوامبر (۱۷ آبان) بالاخره زمان برگزاری انتخابات میاندوره‌ای دو مجلس کنگره آمریکا از راه رسیده؛ انتخاباتی که در آن تمامی ۴۳۵ کرسی مجلس نمایندگان و حدود یک‌سوم (۳۴ کرسی) از کرسی‌های مجلس سنا دوباره به رای گذاشته خواهند شد.
هر چند نام «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا، روی برگه‌های رای نیست اما بی تردید عملکرد او سرنوشت حزب دموکرات را در انتخابات کنگره رقم خواهد زد.
حزب حاکم در دو سال اول ریاست‌جمهوری بایدن اکثریت را در هر دو مجلس کنگره در اختیار داشت؛ گرچه اکثریت آن در مجلس سنا بسیار شکننده بود و برخی نمایندگان هم‌حزبی خودش بارها سد راه او شدند. حالا اما با شانس بالای جمهوریخواهان برای باز پس گرفتن اکثریت در حداقل یکی از دو مجلس، نیمه دوم دوره اول ریاست‌جمهوری بایدن دشوارتر از پیش خواهد بود.
اینها همه گمانه زنی و احتمالاتی است که با واکاوی نظرسنجی های مختلف حاصل شده است اما باید به این نکته نیز دقت داشت که همیشه این افکارسنجی ها قابل اعتماد و اعتنا نیستند که نمونه آن را در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ شاهد بودیم.
نظرسنجی های غیرقابل اعتماد
اوضاع دمکرات‌ها در نظرسنجی‌هایی که در رابطه با نتایج انتخابات میاندوره‌ای آمریکا انجام شده، خوب به نظر نمی‌رسد. اما این پیش‌بینی‌ها چقدر قابل اعتماد هستند؟
در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰ نظرسنجی‌ها به پیش‌بینی درستی منجر نشد. از این رو «چارلز فرانکلین» استاد دانشگاه مارکت ویسکانسین با اشاره به انتخاباتی که ترامپ برنده آن شد، می‌گوید: «در سال ۲۰۱۶ ما سخت در اشتباه بودیم.»
اما او تنها کسی نبود که ارزیابی اشتباهی داشت. در آن دوره بسیاری «هیلاری کلینتون» را در انتخابات ریاست جمهوری پیشتاز می‌دیدند اما «دونالد ترامپ» به طور شگفت انگیزی به پیروز انتخابات در سه ایالت مهم آمریکا تبدیل شد که او را به ریاست جمهوری رساند.
بنابراین با نگاهی به تجارب گذشته، بیش از آن که با قطعیت درباره نتایج انتخابات آمریکا نظر دهیم، شرط احتیاط حکم می کند که سناریوهای مختلف را در ارتباط با انتخابات کنگره بررسی کنیم.
محتمل ترین سناریو
- محتمل‌ترین سناریو در شرایط فعلی تداوم کنترل دموکرات‌ها بر مجلس سنا و پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات مجلس نمایندگان است.
در حال حاضر افکارسنجی ها و بسیاری از استراتژیست‌های انتخاباتی بر این باورند که در مقایسه بین مجلس سنا و مجلس نمایندگان، شانس جمهوریخواهان برای کسب اکثریت مجلس نمایندگان بیشتر از مجلس سنا است.
بر پایه این سناریو حزب جمهوریخواه ۲۲۴ کرسی و حزب دموکرات ۲۱۱ کرسی مجلس نمایندگان را به دست خواهند آورد.
با نگاهی به انتخابات میاندوره‌ای آمریکا در سال‌های اخیر مشخص می‌شود که این نوع انتخابات عموماً برای حزبی که کاخ سفید را در اختیار ندارد، بهتر پیش می‌رود و مقبولیت عمومی رئیس جمهور مستقر، تأثیر مستقیم روی نتایج انتخابات کنگره دارد.
از این رو یکی از دلایل حامیان این سناریو به پیشینه تاریخی انتخابات میاندوره‌ای کنگره طی سال‌های اخیر برمی گردد.
از سال ۲۰۰۶ به این سو، حزب رؤسای جمهور مستقر به طور میانگین در هر انتخابات ۳۹ کرسی مجلس نمایندگان را از دست داده است. بدترین عملکرد یک حزب در انتخابات میاندوره‌ای در قرن بیست و یکم به سال ۲۰۱۰ و دوره ریاست جمهوری باراک اوباما بازمی‌گردد که دموکرات‌ها ۶۳ کرسی را از دست دادند.
پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات مجلس نمایندگان به معنای پایان دوره ریاست «نانسی پلوسی» رئیس ۸۲ ساله این مجلس خواهد بود. گزینه احتمالی جمهوریخواهان برای جانشینی او «کوین مک‌کارتی» رهبر کنونی آنها در مجلس نمایندگان خواهد بود.
رئیس مجلس نمایندگان آمریکا سومین شخصیت ارشد حکومتی پس از رئیس‌جمهوری و معاونش محسوب می‌شود.
کوین مک‌کارتی رابطه نزدیکی با دونالد ترامپ دارد. بنا به برخی گزارش‌ها پلوسی در تلاش است تا در صورت پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات مجلس نمایندگان به عنوان سفیر آمریکا در ایتالیا معرفی شود.
سناریوی دست برتر دمکرات ها
- سناریوی محتمل دیگر به تداوم تعادل یا دست برتر دموکرات‌ها در سنا اشاره دارد.
در جریان انتخابات پیش رو، سرنوشت یک سوم مجلس سنا یا به عبارتی ۳۴ کرسی این مجلس تعیین خواهد. بسیاری بر این باورند که ترکیب تقریباً مساوی سناتورهای دموکرات و جمهوریخواه بعد از انتخابات تغییر نخواهد کرد با وجود این باید در نظر داشت که وضعیت دموکرات‌ها در مجلس سنا بسیار شکننده‌تر است.
در این سناریو، دموکرات‌ها با از دست دادن حتی یک کرسی در سنا، اکثریت را به جمهوریخواهان واگذار خواهند کرد. در این صورت سرنوشت تمام لوایح مدنظر دولت بایدن که می‌تواند تأثیر زیادی روی نتایج انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ بگذارد، بن‌بست باشد.
به این دلیل گفته می‌شود جمهوریخواهان برای کسب اکثریت در مجلس سنا بخت کمتری دارند که دموکرات‌ها به کمک رأی «کامالا هریس» معاون رئیس‌جمهوری و رئیس مجلس سنا - که در صورت تساوی آرا حق رأی پیدا می‌کند- حزب اکثریت در این مجلس محسوب می‌شوند.
ضمن اینکه دموکرات‌ها بخت حفظ کرسی‌های خود در ایالت‌های آریزونا، جورجیا و نوادا را دارند. این در حالی است که جمهوریخواهان در ۲ ایالت پنسیلوانیا و ویسکانسین ممکن است از دموکرات‌ها شکست بخورند زیرا اکثریت رای‌دهندگان هر دو ایالت در انتخابات سال ۲۰۲۰ به جو بایدن رأی دادند.
سایر سناریوها
البته سناریوهای دیگری نیز همچون پیروزی جمهوریخواهان در هر دو مجلس کنگره یا در مقابل، پیروزی دموکرات ها در دو مجلس کنگره مطرح است که احتمال آنها کمتر از موارد اشاره شده است.
در مجموع، انتخابات امروز کنگره هر نتیجه ای که داشته باشد، پیوند عمیقی با انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا دارد چرا که در ۲ سال پیش رو نیز بر سیاست های کاخ سفید سایه خواهد افکند. از همین حالا برخی دموکرات‌ها از بایدن به خاطر کاهش مجبوبیت خود فاصله گرفته‌اند و از مواضع کاخ سفید در موضوعات جنجالی مثل اقتصاد یا مهاجرت حمایت نمی‌کنند.
بعد از تایید نامزدی بایدن از سوی او برای شرکت در انتخابات ۲۰۲۴، شماری از نمایندگان دموکرات کنگره چون «تیم رایان» نماینده اوهایو و «دین فیلیپس» نماینده مینه‌سوتا رسماً تاکید کرده اند که بایدن نباید سال ۲۰۲۴ نامزد شود؛ موضعی که با باخت دموکرات ها در انتخابات پیش رو تقویت خواهد شد.