به گزارش خبرنگار ایرنا نحوه مواجهه با حیات وحش و حفظ گونه‌های نادر در سالهای اخیر دچار تغییرات زیادی شده و حفاظت از گونه های جانوری برای افکار عمومی بسیار واجد اهمیت شده است به طوری که قدرت افکار عمومی تبدیل به یکی از بازوهای قدرتمند نهادهای متولی حفاظت از محیط زیست به شمار می رود با این حال هنوز هم برخی گونه های موجود در حیات وحش مانند پرنده زیبای کبک در معرض تعرض و دست اندازی شکارچیان قرار دارد .
یکی از روش‌هایی که از گذشته در مناطق جنوب استان اردبیل برای شکار کبک مرسوم بوده و هنوز هم در برخی مناطق همچنان دیده می شود، "شودام" است.در این روش که عمدتا در فصول سرد استفاده می‌شود، شکارچیان زمانی که پرندگان در داخل دره و در محیط‌های بسته برای حفظ جان خود مشغول استراحت هستند، با پوشش نورهای قوی آنها را محاصره کرده و با استفاده از سلاح‌های شکاری ساچمه‌زنی و یا تورهای صیادی پرندگان اقدام به زنده‌گیری و یا قتل دسته جمعی کبک‌های در حال استراحت می‌کنند.
برای مقایسه این روش شکار با سایر روش‌ها و آسیب‌های آن می‌توان گفت در حالی که در سایر روش‌های شکار با اسلحه نهایتا یک یا دو پرنده شکار شود در این روش بین ۱۰ تا ۱۵ پرنده و حتی بیشتر به دام شکارچیان می‌افتد.
به گفته رییس اداره حفاظت محیط زیست خلخال، در طول ۵ سال گذشته ۱۶ نفر شکارچی متخلف شودام از طریق مامورین یگان حفاظت اداره محیط زیست خلخال دستگیر شده و از این افراد تعداد ۶۷ قطعه کبک شکار شده کشف و ضبط شده است.
در همین مدت ۶ نفر شکارچی متخلف شودام نیز که اقدام به شکار شبانه پرندگان کرده ولی موفق به شکار نشده بودند نیز حین ارتکاب جرم و در شب هنگام توسط محیط بانان شناسایی و دستگیر شده اند.
در یکی از آخرین موارد از این نوع شکار اخیرا دو نفر از شکارچیان و صیادان شکار شبانه حیوانات توسط محیط بانان اداره حفاظت محیط زیست خلخال که اقدام به شکار ۸ قطعه کبک در سطح شکارگاه‌های حفاظت شده روستای ونن از توابع بخش خورش رستم کرده بودند، دستگیر و تحویل مقامات قضایی منطقه شدند.
مقابله با شودام نیازمند به کارگیری نیروی انسانی تمام وقت است
در همین زمینه نعمت الله جوانمردی رئیس اداره حفاظت محیط زیست خلخال در گفت و گو با ایرنا گفت: استفاده و بکارگیری از روش‌های نامتعارف، منسوخ و بی‌رحمانه "شودام" از سوی برخی از شکارچیان و صیادان ضربات سنگینی بر پیکر حیات وحش مناطق حفاظت شده و آزاد وارد می کند.
وی با بیان اینکه مقابله با این روش نیازمند بکارگیری نیروی انسانی شبانه تمام وقت در سطح وسیعی از مناطق حفاظت شده و آزاد است، اظهار کرد: با وجود افزایش سطح حفاظت از مناطق حفاظت شده و آزاد خلخال متاسفانه استفاده از روش‌های نامتعارف و قتل عام و دسته جمعی شبانه وحوش ازجمله روش شودام و یا همان شکار شبانه پرندگان ضربات سنگینی بر پیکر حیات وحش منطقه بخصوص پرندگان موجود در آن از جمله کبک وارد می‌کند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست خلخال اضافه کرد: با تلاش مامورین یگان حفاظت محیط زیست و محیط‌بانان این شهرستان در سالهای اخیر تعداد قابل توجهی از شکارچیان و صیادانی که به صورت شبانه اقدام به شکار جمعی پرندگان می‌کردند، دستگیر شده و از این افراد تعداد قابل توجهی ادوات شکار شبانه و زنده و یا مرده پرندگان به دام افتاده کشف و ضبط شده است.
نکته قابل تامل اینکه با بارش برف و آغاز زمستان در منطقه احتمال افزایش استفاده از روش‌های نامتعارف شکار پرندگان از جمله شودام در این شهرستان افزایش پیدا می‌کند. در این شرایط دوستداران محیط زیست و حیات وحش در این مناطق هستند که با روش‌های ایجابی مانند اطلاع‌رسانی از آسیب‌های این روش به اکوسیستم منطقه به برچیده شدن این روش شکار کمک کرده و یا با اطلاع رسانی به ماموران از شکار شبانه کبک‌ها مانع از انقراض نسل این پرنده زیبا و خوش الحان شوند.
جوانمردی ضمن طلب یاری و کمک از روستاییان این مناطق گفت: اهالی روستاهای داخل منطقه حفاظت شده شکار و یا مجاور آن به محض مشاهده نور شبانه در سطح شکارگاه‌های منطقه مراتب را به اداره حفاظت محیط زیست و یا اولین پاسگاه انتظامی اطلاع دهند تا از غارت حیات وحش منطقه توسط افراد سودجو و فرصت طلب جلوگیری به عمل آید.
چتر حمایتی قانون از حیات وحش
بر اساس قانون و با هدف حفظ حیات وحش و گونه‌های نادر جانوری جزای حبس شکار غیرمجاز در منطقه حفاظت شده ۲ برابر مناطق آزاد است به طوری که علاوه بر اعمال جرائم نقدی در حق شکارچیان متخلف، ۲ برابر جزای حبس برای افرادی که اقدام به شکار غیرمجاز در مناطق حفاظت شده می‌کنند، پیش بینی شده است.
بر این اساس جریمه نقدی شکار غیرمجاز یک قطعه کبک نر سه میلیون ریال و ماده آن ۹ میلیون ریال تعیین شده است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست خلخال با تقدیر از همکاری مسئولان قضایی خلخال در حمایت از محیط زیست و برخورد با متخلفان شکار و کمک به ایجاد آرامش برای حیات وحش منطقه اظهار کرد: افزایش شدت برخورد با متخلفین شکار از عوامل بسیار مهم و بازدارنده از غارت حیات وحش منطقه توسط افراد قانون‌شکن است.
برای احیای حیات وحش در منطقه حفاظت شده آق‌داغ ممنوعیت چهار ساله شکار در این شهرستان و همچنین ممنوعیت صدور پروانه شکار پرندگان در طول این مدت اعمال شده است با این حال شکارچیانی هستند که همچنان بدون توجه به مقررات شکار اقدام به کشتار پرندگان و وحوش در سطح مناطق ممنوعه، آزاد و مناطق حفاظت شده می‌کنند.
به گفته رئیس اداره حفاظت محیط زیست خلخال، علاوه بر واقع شدن منطقه حفاظت شده آق داغ و بزرگترین منطقه حفاظت شده استان اردبیل در این شهرستان بخشی از منطقه شکار ممنوع دربند مشکول در داخل حوزه استحفاظی خلخال و بخش دیگری نیز در داخل حوزه شهرستان کوثر واقع شده و این منطقه سرشار از تنوع گونه‌های جانوری بوده و همواره مورد طمع سودجویان و شکارچیان متخلف است.
شهرستان خلخال به خاطر برخورداری از شرایط توپوگرافی خاص و کوهستانی بودن وهمچنین واقع شدن منطقه حفاظت شده آق‌داغ به وسعت ۸۸ هزار هکتار در این شهرستان دارای گونه‌های جانوری ارزشمند همچون کل و بز، پلنگ، سیاه گوش، کفتار، خرس، گرگ، گراز، روباه و سایر حیوانات وحشی و پرندگان شکاری است.