به گزارش ایرنا حالا باز مردم استان کرمان همزمان که عوارض ناشی از فعالیت مس که عموما هم با مشکلات زیست محیطی همراه بوده را تحمل می کنند باید معطل وام در صف انتظار بانک ها بایستند؛ البته گرچه مدیران کرمان می گویند این اقدام ناشی از سوءمدیریت است اما مدیران مس گفته اند ناگزیر به این کار هستند تا مطالبات مربوط به سهام عدالت را بپردازند. حال آنکه مسئولان محلی می گویند مس قول داده تا قبل از سال حساب ها را دوباره به استان و شهرستان رفسنجان بازگرداند و این اقدام باید انجام شود.
محمدمهدی زاهدی نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی نیز اخیرا در تذکری انتقاد کرد و گفت: سوءمدیریت سبب شده اعتبار ۱۰ هزار میلیاردتومانی شرکت ملی مس از بانک های استان خارج شود و مشکلاتی برای اشتغال و تامین تسهیلات موردنیاز تولید به وجود آورد.
بحث بر سر این موضوع درحالی است که قانون برنامه توسعه بندها و تبصره هایی دارد که در صورت اجرا می تواند مناطق معدنی را به شکوفایی برساند اما گاها برخی از این بندها یا توسط معادن یا دیگر مدیران در دستگاه های اجرایی در استان یا مرکز نادیده گرفته می شود و یا در گذر زمان بین کاغذبازی های اداری گم و به فراموشی سپرده می شوند.
یکی از این ظرفیت های قانونی که می تواند به توسعه مناطق معدنی هم کمک کند، بحث انتقال حساب شرکت های بزرگ به استان کرمان است که در قانون برنامه ششم توسعه نیز آمده اما با وجود مطالبه های استان ها برای استفاده از این ظرفیت، هیچ گاه به صورت کامل اجرایی نشده یا اجرای آن رضایت بخش نبوده است.
برنامه ششم توسعه می گوید معادن موظفند حساب های بانکی و گردش مالی خرید و فروش معادن را با رعایت ضوابط قانونی خود در استان‌های محل ذخایر معدنی انجام دهند و دفاتر مالی و قانونی مربوطه در استان‌های مذکور مستقر شود، حوزه مالیاتی آنها نیز در همان استان‌ها تعیین می‌شود و شورای معادن استان موظف است بر اجرای این جزء نظارت کند.
بحث بازگشت حساب های غول های معدنی همچون مس و گل گهر به استان کرمان عمری طولانی دارد و این مهم علاوه بر مطالبه مردم، چهار استاندار به عنوان رییس شوراهای معادن استان کرمان به صورت جدی پیگیر اجرای این مصوبه بودند، زیرا بازگشت و افتتاح حساب های شرکت های معدنی در بانک های استان کرمان می توانست دست بانک ها را برای پرداخت تسهیلات کم بهره اشتغالزایی، تامین مالی واحدهای اقتصادی یا حمایتی باز بگذارد.
مسئولان محلی نمی پذیرند
انتقال این حساب ها از پایتخت به کرمان همواره مقاومت هایی به همراه داشته اما کسی گمان نمی کرد که در زمانی که بخش قابل توجهی از این حساب ها به استان کرمان بازگشته، مجددا حساب ها به تهران برگردند؛ حال آنکه مس می گوید به علت مسئولیت هایش در سهام عدالت مجبور شده اما مسئولان استانی و شهرستانی نمی پذیرند و می گویند تا پایان سال حتما باید این حساب ها به استان بازگردند.
پیگیری های استان با پشتوانه قانونی تا آنجا ادامه یافت که مسئولان اعلام کردند طی سه سال گذشته بخشی قابل توجه از این حساب ها به استان منتقل شده اما آمارها مبهم است و از همین محل قرار بود بیش از ۱۲ هزار شغل با وام های کم بهره طی یک سال در استان ایجاد می شود که البته هیچگاه تعداد وام های خود اشتغالی در استان به عدد مذکور نرسید.
گرچه تمامی این حساب ها به استان معدنی کرمان منتقل نشد اما پیگیری های مداوم مسئولان استانی با همکاری مسئولان ملی و نمایندگان باعث شد که از سال ۹۷ تا امسال بخشی قابل توجه از این حساب ها به استان کرمان منتقل شود.
فقط چندماه پس از گذشت اجرای این مصوبه قانونی مجددا معلق شده است و مدیرعامل شرکت ملی مس در حالی که در نشست خبری ماه گذشته خود گفته بود ۷۰ درصد از این حساب ها را به استان کرمان منتقل کرده ایم و موجب رفع محرومیت شده است، بتازگی اعلام می کند که بایستی این حساب ها را مجددا به بانک های مرکز ببریم.
مدیرعامل شرکت ملی مس در حالی که در نشست خبری ماه گذشته خود گفته بود ۷۰درصد از این حساب ها را به استان کرمان منتقل کرده ایم و موجب رفع محرومیت شده است، اعلام می کند که بایستی این حساب ها را مجددا به بانک های مرکز ببریم.
این اقدام شرکت ملی مس از یک سو داد کشاورزان رفسنجانی خسارت دیده از سرمازدگی که خواهان وام بودند را هم درآورده و از سوی دیگر خیل بیکاران خواهان وام های اشتغال را در استان کرمان و بویژه شهرستان رفسنجان ناکام گذاشته است.
یک ماه پیش:۷۰ درصد حساب های مس در کرمان است
مدیرعامل شرکت ملی مس در روز ۲۷ مهرماه در نشست خبری خود در کرمان با اشاره به صنعت و وضعیت محرومیت گفت: باید به مسئولیت اجتماعی بیشتر بپردازیم و زنجیره تولید را افزایش دهیم تا چهره استان کرمان را تغییر دهیم و در این زمینه حساب های بانکی و مالیاتی ما در استان کرمان متمرکز است.
علی رستمی ابراز داشت: حدود ۷۰ درصد حساب های شرکت ملی مس در استان کرمان است که از دوره های قبل بوده و آن اقدام را حمایت کردیم و بخشی دیگر از این حساب ها هم در استان آذربایحان شرقی است.
ناگزیری شرکت مس
این موضوع در حالی است که، مدیرعامل این شرکت چندی پیش در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در این زمینه توضیح داد: ۳۷ درصد از سهام این شرکت به دارندگان سهام عدالت تعلق دارد و خروج منابع مالی از بانک های رفسنجان، کرمان و آذربایجان شرقی به پایتخت به منظور انجام تکالیف قانونی این شرکت در بورس، در راستای پرداخت سود سهام عدالت بوده است.
۸۰ درصد معادن مس ایران در استان کرمان قرار دارد و بخشی قابل توجه از این آمار در سرچشمه رفسنجان واقع شده است؛ با توجه به اینکه معادن در زمان حفاری، اکتشاف، استخراج و نیز تولید مس کاتد و آند، اثرات زیست محیطی برای منطقه و مردم بومی ایجاد می شود شرکت های معدنی سعی در انجام رسالت های اجتماعی دارند تا بخشی از خسارت ها به مردم جبران شود.
یکی از مسئولیت های اجتماعی شرکت ملی صنایع مس ایران که از قضا مصوبه قانونی نیز دارد، افتتاح حساب در بانک های استان بود تا با سپرده گذاری عظیم منابع مالی ناشی از تولید مس، امتیازات شامل حال مردم عادی شود و بتوانند تسهیلات با سود کم (۲ و چهار درصد) را از بانک هایی مانند رسالت، ملی و ملت دریافت کنند.
مردم بی بهره از امتیازات قانونی و کاهش قیمت مس
تا ۲ ماه پیش مردم رفسنجان از مزایای این فرصت بهره مند می‌شدند؛ خرید جهیزیه، ازدواج، ساخت خانه، خرید ماشین، اجرای طرح های کوچک و متوسط، تعمیر باغ های کشاورزی پسته و دیگر نیازهای مردم از قِبَل همین امتیازات بانکی با ارائه وام به مردم صورت می گرفت.
تا دو ماه پیش مردم رفسنجان از مزایای این فرصت بهره مند می‌شدند؛ خرید جهیزیه، ازدواج، ساخت خانه، خرید ماشین، اجرای طرح های کوچک و متوسط، تعمیر باغ های کشاورزی پسته و دیگر نیازهای مردم از ناحیه همین امتیازات بانکی جهت ارائه وام به مردم صورت می گرفت.
اما مردم کم کم با واگذارنشدن امتیازات بانکی و ارائه تسهیلات بانکی با سود کم از سوی این بانک ها مواجه شدند و صدای اعتراض ها از زبان مسئولان و مردم بلند است به طوری که صدای امام جمعه رفسنجان نیز درآمده بود.
در این زمینه بیشتر بخوانید:
خبرنگار ایرنا در این زمینه جویای پاسخ چرایی بازگشت حساب ها به مرکز شد که مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران توضیح داد: سهم شرکت مس پایه و مدیریت سهام شرکت مس سخت و دشوار است که منابع مالی زیادی را می خواهد تا سهامداران عمده بتوانند این سهم را مدیریت کنند.
علی رستمی افزود: ۳۷ درصد سهام شرکت ملی صنایع مس ایران متعلق به دارندگان سهام عدالت است که آن سهام عدالت هم آزاد شده و همه در صف فروش قرار دارند و در اختیار مردم قرار گرفته است؛ افراد سهم را که می گیرند به سمت فروش آن می روند.
وی تأکید کرد: دوره ای را در اختیار داریم که سهم ها را بفروشیم و جابه جا شوند و در آینده سهام شرکت مس خوب می شود.
تحلیل وضعیت از زبان مدیرعامل مس
رستمی در بخش دیگر از سخنانش اظهار کرد: باوجود قطعی برق و تامین نشدن مس قراضه، ما رکوردهای بهتری را نسبت به گذشته در تولید کنسانتره، مس محتوا، اسید سولفوریک و لجن فلزات مس در طول تاریخ صنعت مس امسال ثبت کردیم.
وی با اشاره به اینکه بازار بورس ِ کاموتدیا ( خانواده فلزات روی، آلومینیوم، فولاد و مس ) از ابتدای سال تابه‌حال ریزش داشته است گفت: این فلزات در شمار فلزات پایه محسوب می‌شوند؛ این نوع فلزات پایه برای همه صنایع اعم از خودروسازی، تولید مسکن و غیره کاربرد دارد و این نوع فلزات نه تنها در بورس ایران که در جهان کاهش قیمت داشته است.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران دلیل کاهش قیمت فلزات پایه در بورس را که بر اقتصاد جهان هم تأثیر گذاشته چنین تشریح کرد: درباره دلایل عمده کاهش قیمت کاموتدیا همان فلزات پایه در جهان باید به عوامل توجه شود؛ یکی جنگ اوکراین و دیگری بحث نرخ بهره آمریکاست؛ همچنین قرار گرفتن کشور چین در بحران کرونا که بشدت بحث قرنطینه را حاکم کردند از دیگر دلایل کاهش قیمت فلزات پایه در جهان به شمار می آید.
وی افزود: بنابراین اینها باعث شده که جهان به سمت رکود برود و قیمت جهانی فلزات پایه هم کاهش پیدا کند؛ ما برای اولین‌بار در تاریخ جهان شاهد منفی شدن رشد اقتصادی چین هستیم که خبری خوب در اقتصاد نیست و بشدت قیمت فلزات پایه را پایین می آورد.
رستمی ادامه داد: کشور چین ۵۰ درصد فلزات پایه جهان را می‌خرد و مصرف می‌کند؛ بسیاری از صنایع چین نیز تولیدات خود را کاهش دادند یا رو به تعطیلی رفته‌اند تا بتوانند بر کرونا فائق بیایند. از طرفی اروپا هم نگران شده و در این جنگ بیشتر به سمت تهیه مواد غذایی رفتند تا به سمت فلزات پایه و کالاهای پایه؛ لذا این عوامل باعث شده که ۱۰ تا ۳۰ درصد قیمت فلزات پایه کاهش پیدا کند.
وی خاطرنشان کرد: اگر ویروس کرونا کمرنگ شود وضعیت جهانی نیز در چندماه آینده بهتر خواهد شد اما در بلندمدت ما افق صنعت مس را در آینده روشن و شکوفا داریم.
رستمی ادامه داد: ارزش بازاری شرکت‌ها در بورس دائم درحال تغییرات عمده است و عموماً شرکت مس در این بازار رتبه سوم و چهارم را داراست البته در ۱۴ سال پیش این رتبه در بورس فلزات، مس رتبه اول ایران بود و الان رتبه سوم را داریم.
وی اظهار کرد: یکی از علت‌های کاهش رتبه مس در بورس، سهام ۳۷ درصدی شرکت ملی مس است که به سهام عدالتی‌ها تعلق دارد و الان هم سهام عدالت آزاد شده و در اختیار مردم قرار گرفته و افراد سهم خود را می‌گیرند و به سمت فروش آن می روند که این نیاز به نقدینگی زیاد و منابع عمده‌ای را می‌خواهد تا سهامداران عمده بتوانند این سهم را مدیریت کنند.
علت این جابجایی‌ها چه بود؟
همچنین چندی پیش نیز یک رسانه به منظور شفاف سازی سود سهام عدالت و پرداخت آن از ناحیه شرکت مس اعلام کرد؛ مدیر امور سهام شرکت ملی مس در خصوص اخبار منتشر شده مبنی بر انتقال نقدینگی از استان‌ها به تهران جهت شفاف سازی اذهان عمومی‌تأکید کرد: این شرکت به دلیل ماهیت بورسی که دارد ملزم به رعایت قوانین و مقررات سازمان بورس و انجام تکالیف قانونی خود در موعد مقرر است.
عبدالرضا برهانی نژاد ادامه داد: در سال جاری بر اساس الزامات سازمان بورس مقرر شد تمامی سود سهامداران از طریق سجام و در یک نوبت الی دو نوبت به سهامداران اعم از حقیقی و حقوقی پرداخت گردد؛ این الزام بورس و مصوبه مجمع عمومی عادی سالیانه مورخ ۲۹ تیرماه ۱۴۰۱ باعث شد تا به میزان ۲۸ هزار میلیارد تومان از وجه نقد شرکت به منظور پرداخت سود سهامداران از حساب‌های شرکت خارج شود.
وی با بیان اینکه تاکید می کنیم این پول دارایی سهامداران و شرکت موظف است بر اساس قانون تجارت در مهلت قانونی به سهامداران پرداخت کند افزود: بنابراین شرکت مجبور شد مبالغ مورد نیاز برای پرداخت سود سهامداران را از بانک‌هایی که شرکت مس در استان‌های تهران،کرمان و آذربایجان شرقی به صورت اوراق و سپرده‌های بانکی داشته خارج و به حساب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی برای انتقال به حساب سجامی‌سهامداران واریز کند.
برهانی نژاد تصریح کرد: براساس برنامه زمانبندی پرداخت سود سهام اعلام شده توسط شرکت ملی صنایع مس ایران در سامانه کدال، پرداخت سود به سهامداران حقیقی در تاریخ ۲۶ مردادماه ۱۴۰۱ و به سهامداران حقوقی در تاریخ چهارم آبان ماه ۱۴۰۱ برنامه‌ریزی شده بود.
وی افزود: درهمین راستا شرکت ضمن پرداخت بموقع سود سهامداران حقیقی برای تامین نقدینگی برای پرداخت سود سهام سهامداران حقوقی به مبلغ بیش از ۲۵ هزار میلیارد تومان نسبت به آزادسازی اوراق و سپرده‌های بانکی اقدام کرده که دقیقا در انجام تکالیف قانونی شرکت بوده است.
مدیر امور سهام شرکت ملی مس ایران گفت: شرکت ملی صنایع مس ایران برای توسعه پایدار و حضور در فضای رقابتی بین المللی نیاز مبرم به انجام پروژه‌های توسعه محور در راستای افزایش سطح تولید دارد.
وی با بیان این که در همین عرصه در سال‌های اخیر در چند مرحله نسبت به افزایش حجم سرمایه گذاری از محل افزایش سرمایه با توجه به محدودیت‌های تامین مالی اقدام کرده است، اظهار کرد: طی پنج سال اخیر سرمایه شرکت از ۶ هزار میلیارد تومان به ۴۰ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است.
برهانی نژاد توضیح داد: شرکت به این نتیجه رسیده بهترین روش تامین مالی استفاده ابزار افزایش سرمایه از محل سود انباشته است که مانع خروج نقدینگی شرکت است؛ بنابراین با تصمیم مجمع و توزیع سود در سال ۱۴۰۱ منابع نقدی که در شرکت نزد بانک ها سپرده شده بود به جای سرمایه‌گذاری در شرکت به سهامداران پرداخت خواهد شد.
برهانی نژاد اظهار کرد: در سال‌های قبل الزامی برای پرداخت سود سهامداران حقوقی از طریق سایت سجام نبود لذا شرکت با برنامه‌ریزی و مدیریت نقدینگی سود سهامداران عمده را در چند قسط پرداخت کرده است لیکن به دلایلی که توضیح داده شد شرکت مجبور به پرداخت یکباره سود سهامداران شد.
نظر نماینده رفسنجان
نماینده مردم رفسنجان و انار در مجلس شورای اسلامی هم در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: شرکت ملی صنایع مس ایران باید سود سهامداران عدالت را پرداخت کند که در این زمینه با کاهش نقدینگی مواجه شده است.
حجت الاسلام حسین جلالی بیان کرد: مجموع سهامداران مبلغ ۲۸ هزار میلیارد تومان را باید از شرکت مس دریافت کنند.
وی افزود: قبلا سهام صرف سرمایه گذاری برای سهامدار می شد اما با آزاد شدن سهام عدالت، سهامداران قصد فروش آن را دارند که شرکت ملی صنایع مس ایران نیز باید نقدینگی زیادی را داشته باشد تا این پول را پرداخت کند لذا از آنجاکه قیمت مس کاهش یافته و نقدینگی هم ندارد سپرده های بانکی را از بانک های موجود در شهرستان های رفسنجان، آذربایجان شرقی و دیگر مناطق مس خیز به تهران انتقال داده اند تا سود سهامداران را پرداخت کنند.
این نماینده مجلس شورای اسلامی ادامه داد: صنعت مس در بانک های ملی، سپه، کشاورزی، رسالت، ملت، تجارت و شهر حساب دارد و سپرده های موجود در این بانک ها در رفسنجان موجب می شد تا امتیازاتی به مردم اعطا شود و تسهیلات کم بهره دریافت کنند.
وی گفت: البته عوامل شرکت مس قولی دادند که این سپرده ها تا قبل از عید نوروز بر می گردد لذا با شرایط سختی که بر زندگی مردم حاکم شده است خواستاریم هرچه زودتر این بانک ها با نقدینگی حاصل از فروش مس شارژ تا گرهی از مشکلات مردم باز شود.
بازگشت اعتبارات پیش از عید نوروز
سرپرست فرمانداری رفسنجان نیز در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: با پیگیری های مسئولان شهرستان از جمله نماینده مردم در مجلس و امام جمعه شهرستان قرار شد سپرده های شرکت مس در بانک های شهرستان که به تهران منتقل شده اند قبل از عید نوروز به شهرستان باز گردند.
حسین رضایی اظهار کرد: با اعلام گلایه مندی امام جمعه شهرستان در تریبون نماز جمعه مبنی بر تصمیم نابجای شرکت مس در انتقال سپرده ها به پایتخت، مدیر عامل این شرکت به رفسنجان سفر و با وی دیدار کرد.
وی افزود: رستمی مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران در این دیدار توجیهات خود را بیان کرده بود اما نظر ما این است که دوباره حساب ها به شهرستان برگردد چون مردم از سپرده های مالی شرکت مس در بانک ها می توانند امتیاز و کارکرد حساب دریافت کنند و از تسهیلات کم بهره برخوردار شوند.
رضایی تصریح کرد: از طریق معاون پشتییانی مجتمع مس سرچشمه هم پیگیری کردیم که قول مساعد داده شد و قرار است تا قبل از عید نوروز حساب های بانکی از تهران به شهرستان منتقل شوند.
به گزارش ایرنا موضوع انتقال حساب ها به محل فعالیت معادن مس در حالی است که اگر به دیده مسئولیت اجتماعی به آن نگریسته شود شاید چندان برای مدیران این مجموعه الزامی تلقی نشود درحالی که انتقال حساب های شرکت های بزرگ به مناطق معدنی علاوه بر مطالبه مردم و مسئولان استان کرمان، با توجه به بندهای قانونی یک ضرورت است.