به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، ناصر باقری مقدم در مراسم امضای تفاهم‌نامه همکاری بنیاد ملی نخبگان و سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران افزود: بنیاد ملی نخبگان کم و بیش طرح های خوبی را در این سال ها پیاده سازی کرده است که برخی از آنها مورد استقبال اساتید و اعضای هیات علمی قرار گرفته است. استراتژی ما در بنیاد، افزایش یا رشد این فعالیت ها است.
وی ادامه داد: چالش ما در بنیاد ملی نخبگان این است که تعداد این کارها کم است به طور مثال ظرفیت یا تعداد طرح شهید احمدی روشن را امسال از ۲۰۰ طرح به ۵۰۰ طرح ارتقا دادیم. همچنین در تلاش هستیم که با نهادهای نخبگی همچون سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران کارهای مشترکی را نه در قالب یک طرح بلکه در قالب چند ده طرح احمدی روشن تعریف کنیم.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان خاطرنشان کرد: به عبارت دیگر سازمان پژوهش های علمی و صنعتی طرف بنیاد ملی نخبگان قرار می گیرد، به این معنا که سازمان طرح ها را تعریف می کند تا به جای انجام کارهای کوچک در طرح احمدی روشن، چند طرح احمدی روشن را به صورت یکجا داشته باشیم. حمید نادران به عنوان رئیس بنیاد استان تهران در این حوزه اختیار تام دارد تا با سازمان پژوهش ها همکاری کند.
باقری مقدم درخصوص طرح توانمندسازی برای اختراعات عنوان کرد: بنیاد آمادگی دارد که در این حوزه ورود کند. همچنین در تلاش هستیم که جشنواره رویش را که به دلیل شرایط کرونا یا دیگر دلایل موجود برگزار نشده بود، امسال یا اوایل سال آینده برگزار کنیم. طرح رویش، طرحی است که در آن جوانان کشور اختراعات خود را ارائه کرده و از میان این ارائه ها، اختراعات برتر انتخاب شده و مورد حمایت قرار می گیرند. در این راستا، فضای نخبگانی خوبی هم در کشور شکل می گیرد. لزومی ندارد که ما خودمان بازیگر میدان باشیم، بلکه سازمان های معتبری چون سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران می توانند این نقش را به عهده بگیرند.
وی ضمن بیان مسیرهای جذب نخبگان به عنوان اعضای هیات علمی گفت: در جلسه اخیر که در خدمت رهبر معظم انقلاب بودیم، ایشان تاکید بسیاری بر بحث جذب نخبگان داشتند. بنیاد ملی نخبگان سالانه ۵۰ تا ۶۰ نفر ظرفیت پذیرش دارد؛ چراکه جذب در دانشگاه ها سخت است. درحال حاضر برای سال آینده هدف گذاری ۲۰۰ هیات علمی نخبه را داریم.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان ادامه داد: در بحث جذب نخبگان ایرانی داخلی و خارجی سه راه وجود دارد؛ راه نخست، مسیر جذب عادی است که نخبگان می توانند برای برای کسب عنوان هیات علمی تلاش کرده و جذب شوند. راه دوم، از طریق بنیاد ملی نخبگان است، اما برخی اصرار دارند که در دانشگاه خاصی حضور پیدا کنند، در این صورت باید درخواست خود را بنویسند که اگر این کار نشد، گله‌مند نباشند که به عنوان نخبه در دانشگاه ها جذب نشدند.
به گفته باقری مقدم، هر دانشگاهی یک ظرفیتی دارد و بنیاد ملی نخبگان نمی تواند در این خصوص به دانشگاه ها تحکم کند. درحال حاضر مسیر سومی را طراحی کرده ایم که در آن از نخبگان می خواهیم که جایابی حضورشان را به بنیاد واگذار کنند. به نخبگان گفته ایم که پنج انتخاب دارند که ۲ مورد آن دانشگاه و سه مورد دیگر پژوهشگاه باشد تا بفهمیم نخبه می خواهد جذب هیات علمی شود یا صرفا اصرار دارد که جذب هیات علمی دانشگاه خاصی شود. با این سه مسیر هر کسی که صلاحیت عضو هیات علمی شدن را داشته باشد، می تواند به هدف خود برسد.
وی با یادآوری این نکته که بنیاد ملی نخبگان در هیچ کدام یک از طرح های اجرایی خود، اصرار قانونی ندارد که این وظیفه دانشگاه ها و یا پژوهشگاه ها برای شرکت در این طرح ها است، گفت: این بنیاد به هیچ کس دستوری نداده و صرفا مسیر را تسهیل کرده و مسیرهایی را پیش رو نهادها و سازمان ها قرار می دهد. به طور مثال برای اجرای طرح احمدی روشن، به هیچ دانشگاه و پژوهشگاهی دستور نمی دهیم که حتما در این طرح شرکت کند اما می گوییم که اگر تمایل به حضور دارد، ۵۰ درصد مشارکت از آن ها و ۵۰ درصد دیگر مشارکت از سوی بنیاد ملی نخبگان است. البته که حدود هشت نفر از مستعدان نیز در اختیار دانشگاه ها و یا پژوهشگاه ها قرار می گیرد.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان ادامه داد: امسال نیز طرح جدیدی را تحت عنوان طرح شهید بهشتی کلید زدیم. تمرکز اصلی در طرح احمدی روشن، بر دانشجویان مستعد است؛ اما در طرح شهید بهشتی به اساتید، پروژه رسانی شده و مورد حمایت قرار می گیرند. به بیان دیگر در طرح احمدی روشن، به دنبال به کارگیری مستعدان و دانشجویان نخبه بودیم، اما در طرح شهید بهشتی به دنبال به کارگیری اساتید نخبه هستیم.
ناصری مقدم ادامه داد: همچنین بندی هم به این طرح اضافه کردیم که کسانی که با سطح علمی دانشیار به بالا توسط رییس دستگاه به بنیاد معرفی شوند و مورد تایید باشند، طرح های حل مساله به آنها اختصاص پیدا می کند. برای شروع در سال آینده، ۱۰۰ طرح این چنینی را تعریف خواهیم کرد و اگر دولت و مجلس شورای اسلامی حمایت حداکثری داشته باشند، هدف گذاری بنیاد چند هزار طرح است؛ چراکه مدل حل مساله در کشور قطعا نتیجه مثبتی به همراه خواهد داشت.
وی با بیان اینکه پیشنهاد ما این بود که از ۲۰۰ طرح احمدی روشن به ۵۰۰ طرح رسیده و سال آینده به ۱۰۰۰ طرح برسیم، توضیح داد: درحال حاضر تعداد طرح های متقاضی محور که دستگاه ها ۵۰ درصد هزینه آن را می دهند، حدود ۹۰۰ طرح است، یعنی ۴۰۰ طرح بیش از آن هدف گذاری که داشتیم. ماموریت بنیاد ملی نخبگان، تامین نیروی انسانی اقتصاد دانش بنیان است، ماده اولیه اقتصاد دانش بنیان، انسان است.
وی ادامه داد: اقتصاد دانش بنیان ماموریت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است و در اسم این معاونت نیز آمده است؛ بنیاد ملی نخبگان بخش تامین نیروی انسانی را پذیرفته است تا مستعدان و نخبگان کشور را به این اقتصاد متصل کنیم.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان یادآور شد: در ۱۰ سال گذشته، در مرکز داده این بنیاد، ۵۰ هزار فرد مشخص با کد ملی یکتا داریم. اما طبق استانداردهای جهانی کشورهای معمولی که ایران هم طبق تقسیم هوش جهانی، جزء کشورهای میانه محسوب می شود، دارای یک تا یک و دو دهم درصد جمعیت مستعد هستند. این عدد برای ایران، یک میلیون نفر است. ما از این تعداد، صرفا ۵۰ هزار مستعد و نخبه داریم. اگر فرآیند شناسایی را افزایش بدهیم، حداقل یک میلیون نفر مستعد در کشور داریم و هدف گذاری بنیاد رسیدن به این عدد است.
ناصری مقدم با بیان اینکه درحال حاضر مشغول توسعه تعریف نخبگی هستیم، عنوان کرد: برای تعریف نخبه صنعتی و فناور سه شیوه نامه داریم تا آنها را تعریف کنیم؛ یعنی در تعریف این دو نخبه، دیگر تعداد مقاله و معدل ملاک نیست، بلکه ملاک دستاوردهای فناوری و صنعتی فرد و گروه است. البته باید برای این کار شاخص هایی تعریف شود، چراکه نخبه بودن یک شان اجتماعی به همراه دارد و باید به کسانی اختصاص پیدا کند که نسبت به سایر افراد برتری علمی، فناوری و ... دارد.
وی افزود: همچنین بنیاد در حال تعریف نخبه مدیریتی است تا بدانیم که مدیر نخبه به چه معناست؟ یا چه شاخص هایی دارد؟ باید براساس آن این اعتبار را به کسانی ببخشیم که به این کشور خدمت های مدیریتی، صنعتی و فناوری داشته‌اند.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان همچنین درخصوص دسترسی شرکت های فناور به بانک اطلاعاتی نخبگان بیان کرد: این بحث از لحاظ تاکیدات شورای امنیت ملی محرمانه است اما می توان به صورت محدود و مشخص تعدادی از نخبگان را به ریاست سازمان معرفی کرد. نمی توان لیست کلی یا جزیی نخبگان را به دستگاه ها داد و این بحث جزء محدودیت های کاری بنیاد است.
استقبال از حضور نخبگان در سازمان پژوهش های علمی و صنعتی
حسن زمانیان رییس سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران نیز در این نشست گفت: اخیرا چارت سازمانی سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران را بازنگری کردیم. آنچه که در گذشته خیلی برجسته نبود، بخش ارتباط با صنعت بود که در چارت جدید، معاونت ارتباط با صنعت راه اندازی شد که در ذیل آن، همکاری های نزدیک و دوجانبه ای با وزارتخانه و نهادهای اصلی کشور برقرار شد و کرسی های مختلفی تعریف شد.
وی افزود: به طور مثال جلساتی با بنیاد مستضعفان داشتیم. در سازمان پژوهش ها کرسی تحت عنوان کرسی بنیاد مستضعفان راه اندازی کردیم و نشست های مختلفی با این بنیاد برگزار شد. طی برگزاری ای جلسات، ۱۶۰ عنوان پژوهشی در بنیاد مستضعفان از نیازهای ضروری شان به سازمان ارائه شد.
رییس سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران ادامه داد: همین موضوع را با سازمان انرژی اتمی، بنیاد شهید، کمیته امداد، وزارت دفاع، هلال احمر و ... پیش بردیم و برای این نهادها در سازمان کرسی های مخصوصی تعریف شد. این جریان موجب ایجاد ارتباط متقابل با نهادهای نیازمند خدمات پژوهشی سازمان شد تا نقش سازمان پررنگ شود. نکته ای که فعالیت سازمان پژوهش ها را متمایز ساخته است، زنجیره خلق ایده تا محصول تجاری است.
زمانیان یادآور شد: پژوهشکده های سازمان به عنوان مغزافزار و کسانی که ایده را تا تولید دانش فنی جلو می برند، فعالیت می کنند که پس از تولید دانش فنی، این جریان به شرکت های فناور سازمان واگذار می شود و آن ها نیز با مکانیزم های سخت افزاری محصول تجاری ایده خلق شده و تبدیل شده به دانش فنی را به صورت تجاری تولید می کنند.
وی همچنین گفت: علاوه بر جشنواره خوارزمی، امسال به دلیل فرمان و شعار سال، یک شاخه به شاخه های جشنواره خوارزمی تحت عنوان شاخه فناوران و نوآوران اضافه کردیم. درحال حاضر در این جشنواره فراخوان طرح ها ارائه شده و درحال ارزیابی هستند.
رییس سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران خاطرنشان کرد: یکی از برنامه های ما این است که تعداد اساتید کنونی سازمان را به دو یا سه برابر ظرفیت برسانیم. یکی از بخش هایی که در این جریان به آن توجه داریم، بنیاد ملی نخبگان است. بنابراین هر تعدادی که به سازمان معرفی شوند در رشته های مورد نیاز سازمان که فنی و یا علوم پایه است، جذب کرده و از حضور نخبگان در سازمان استقبال می کنیم.
زمانیان افزود: سازمان پژوهش های علمی و صنعتی می تواند در بحث شناخت نخبگان مدیریتی، صنعتی و فناوری کشور به عنوان ارزیاب به بنیاد ملی نخبگان با توجه به آئین نامه هایی که بنیاد تدوین می کند، کمک کند.
طرح احمدی روشن در مراحل پایانی داوری است
حمید نادران طحان رییس بنیاد استان تهران نیز در ادامه این مراسم اظهار داشت: بنیاد ملی نخبگان، قصد دارد که مرکز تامین نیروی انسانی نخبه برای حل مسایل کشور باشد. در همین راستا طرح های مشخصی دارد. این طرح ها قابلیت دارد که طی همکاری مشترک با سازمان پژوهش ها اجرا شود، همچون طرح احمدی روشن. سازمان پژوهش های علمی و صنعتی نیز در این طرح ۴۳ مساله پشتیبانی شده و ۲۵ پرپوزال ارائه کرده است.
وی افزود: طرح احمدی روشن درحال حاضر درحال گذراندن مراحل پایانی داوری است. با توجه به اینکه تعداد طرح ها در برخی استان ها کمتر بود، زودتر به اتمام رسید، اما چون تعداد طرح ها در استان طرح به نسبت سایر استان ها بیشتر بود، فرآیند داوری آن هم کمی طول کشید که این فرآیند درحال انجام است. پس از آن طرح های پذیرفته شده اعلام شده و دانشجویان ثبت نام می کنند. در ادامه تیم ها تشکیل شده و فرآیند اجرایی رویداد آغاز می شود. پس از اتمام مرحله داوری در استان تهران که در مدت یک یا دو هفته دیگر به پایان می رسد، انعقاد قرارداد و تشکیل تیم ها انجام می شود.
به گفته رییس بنیاد استان تهران، در قالب طرح های موجود، همکاری ها به صورت سریع قابل انجام است؛ اما درخصوص سازمان هایی که طرح مشخصی دارند و یا می خواهند قالب جدیدی را برای همکاری تعریف کنند، بنیاد ملی نخبگان این قابلیت را دارد که طرح هایی را در قالب این تفاهم نامه ها به صورت اختصاصی تعریف کند که از ظرفیت سازمان و ظرفیت نخبگانی کشور به خوبی استفاده شود.
نادران همچنین اظهار داشت: طرح های دیگری چون طرح بهشتی برای اساتید، طرح رویدادهای رقابتی مساله محور، طرح شهید بابایی برای حل مسایل مهم کشور و شناسایی گروه های حل مساله، طرح شهید صیاد شیرازی برای سرباز نخبه و ... در بنیاد اجرا می شود.
وی افزود: درحال حاضر سه بند از این تفاهم‌نامه درحال اجراشدن است که امیدواریم دیگر بندها نیز به سرعت اجرایی شود تا سازمان پژوهش ها، بنیاد ملی نخبگان و جامعه نخبگانی کشور از آن منتفع شوند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیاد ملی نخبگان، آیین امضای تفاهم‌نامه همکاری بنیاد ملی نخبگان و سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران به منظور تحقق اهداف سند چشم انداز بیست ساله کشور در افق ۱۴۰۴، قوانین و برنامه های توسعه اقتصادی- اجتماعی، گسترش و تقویت تعاملات پژوهشی و اجرایی کشور و پیشتازی اقتصاد دانش بنیان به عنوان رکن اساسی در پیاده سازی اقتصاد مقاومتی در سال «تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین» در این سازمان برگزار شد.
در پایان این مراسم نیز معاونان و روسای پژوهشکده های سازمان پژوهش علمی و صنعتی ایران، ضمن ارائه دغدغه ها و فعالیت هایشان در معاونت ها و پژوهشکده ها، ضمن اشاره به ظرفیت بالای این سازمان برای حضور نخبگان، پیشنهاداتی را درخصوص بهبود روند جذب و به کارگیری نخبگان و همکاری دو نهاد مطرح کردند.
موضوع اصلی این تفاهم نامه، بهره‌مندی از ظرفیت‌های علمی نخبگان و استعدادهای برتر در توسعه نوآوری و پژوهش های علمی و صنعتی در راستای ایجاد رقابت پذیری بخش صنایع کشور و کمک به تحقق اقتصاد دانش بنیان است. این تفاهم نامه سه هدف مهم چون فراهم آوری زمینه های رسوخ دانش و فناوری های جدید در بنگاه های اقتصادی با کمک اجتماعات نخبگانی، افزایش ارزش افزوده و بهره وری تحقیقات و پژوهش های صنعتی با جذب استعدادهای برتر و هدایت و جهت دهی استعدادهای برتر در جهت تحقق اولویت های فناورانه شرکت های دانش بنیان و بخش صنعت را در نظر دارد تا با تشکیل گروه راهبری مشتکل از قائم مقام بنیاد ملی نخبگان، رئیس سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران، معاون توسعه و مدیریت منابع بنیاد ملی نخبگان، رئیس بنیاد نخبگان استان تهران، معاون اداری و مالی سازمان و معاون آموزش، پژوهش و فناوری سازمان به آن دست پیدا کند.
مدت این تفاهم نامه از تاریخ امضاء آن سه سال است که در صورت توافق دو طرف تفاهم نامه، تمدید خواهد شد. با توجه به امضاء این تفاهم نامه، دو طرف مقید شدند تا برخی از تعهدات بیان شده را اجرا کنند. تعهدات بنیاد ملی نخبگان در این تفاهم نامه همکاری شامل موارد زیر است:
- همکاری و مشارکت در تشکیل کارگروه های مشترک تخصصی جهت آگاهی از چالش ها و اولویت های متقابل و تلاش در جهت رفع نیازها و حرکت در مسیر اولویت ها
- تسهیل معرفی نیروی انسانی نخبه جهت توان افزایی واحدهای تحقیق و توسعه سازمان و شرکت های تابعه
- معرفی و هدایت استعدادهای برتر جهت استفاده از ظرفیت های سازمان برای ارتقاء مهارت های فنی و تخصصی و کمک به حضور آن ها در محیط کار متناسب
- همکاری و برنامه ریزی در خصوص نحوه استفاده سازمان و نیروی انسانی شرکت های تابعه از آیین نامه های و تسهیلات بنیاد
- همکاری در قالب طراحی و اجرای طرح های مشترک ملی با استفاده از ظرفیت های طرح شهید احمدی روشن، طرح شهید رضوی و سایر طرح های اجرایی بنیاد
- کمک به تقویت اکوسیستم نوآوری در کشور با معرفی جامعه نخبگانی هدف به صنایع از طریق طرح های صنعتی سازمان
همچنین تعهدات سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران نیز به ترتیب شامل موارد زیر می شود:
- همکاری و مشارکت در تشکیل کارگروه های مشترک تخصصی جهت آگاهی از چالش ها و اولویت های متقابل و تلاش در جهت رفع نیازها و حرکت در مسیر اولویت ها
- ارتقای توان واحدهای تحقیق و توسعه سازمان از طریق به کارگیری استعدادهای برتر مورد تایید بنیاد
- همکاری و برنامه ریزی جهت توان افزایی و ارتقای مهارت های توسعه کسب و کار نوآورانه استعدادهای برتر بنیاد و کمک به حضور آن ها در محیط کار متناسب
- ایجاد بستر استفاده از امکانات رفاهی، خدماتی و آموزشی سازمان جهت بهره برداری جامعه نخبگانی بنیاد
- استفاده از ظرفیت های بنیاد برای اجرای طرح های مشترک ملی در قالب طرح شهید احمدی روشن
- کمک به شکل گیری، انسجام و تقویت حلقه های زنجیره ایده تا صادرات برای محصولات دانش بنیان نخبگان با استفاده از ظرفیت و امکانات پارک علم و فناوری بین المللی ایران
-کمک به تقویت اکوسیستم نوآوری در کشور با استفاده از جامعه نخبگانی بنیاد در طرح های صنعتی سازمان