به گزارش خبرنگار ایرنا، جامعه ایران با نسل یا نسل های جدید مواجه است که به طور زمانی و مکانی پیوندی با انقلاب سال ۵۷ ندارد و برای درک بهتر پیوند بین نسلی آنها لازم بود این ۲ نسل در کنار یکدیگر قرار گیرند تا مطالبات و نگرش هایشان در کنار هم دیده شود.
امروز با گذشت چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ماه ۱۳۵۷، نیازداریم درک بهتری از نوجوان وجوان انقلابی در دهه ۵۰ و نسل کنونی داشته باشیم که در میزگردی با اعضا و مسوولان سازمان دانش آموزی استان مازندران به این مسئله پرداخته شده است.
این میزگرد با حضور صفابخش قربانی رییس سازمان دانش آموزی شهر بهنمیر، زهره صادقی رییس سازمان دانش آموزی قائمشهر، نادر کلایی رئیس سازمان دانش آموزی میاندرود و آیناز آذرگون، حسین کمالی و مریم قربانی نمایندگان مازندران در مجلس دانش آموزی برگزار شد که همراه با پرسش و پاسخ است.
به عنوان نسلی نزدیک به انقلاب ،نقش دانش آموز یا نسل نوجوان در انقلاب ۵۷ چه ویژگی داشت و چرا این نسل نیازی انقلابی در خود دید؟
صفابخش قربانی: ابتدا باید گفت که به طور حتم دانش آموزان و به طور کل نوجوانان در آن مقطع زمانی نقش محوری در پیروزی انقلاب با همراهی دانشجویان داشتند و ابتدا با تعطیل کردن مدارس، شعار نویسی و دریافت پیام‌های امام خود را خودجوش وارد فضای انقلابی می کردند تا سهمی در انقلاب داشته باشند.
همراهی خانواده نیز در این کنش انقلابی بسیار تاثیر گذار بود. نه تنها خانواده ها بستری برای پرورش تفکر انقلابی بود، بلکه آنها فرزندان را تشویق به حضور در خیابان ها، تجمعات و اعتراضات و اعتصابات می کردند. همین مسئله برای تمامی ما به عنوان نسلی انقلابی افتخاری بود که در صحنه باشیم و سهمی در انقلاب داشته باشیم. همین نسل انقلابی در صف نخست جنگ ایستاد و شهید حسین فهمیده نمونه بارز آن بود که به خوبی نقش خود را ایفا کرد. فدا کردن و ایثارگری بخشی از روحیه انقلابی چه در جوانان و چه نوجوانان آن نسل بود.
درک شما به عنوان نسلی فاقد ارتباط زمانی و مکانی با نسل انقلابی خود چگونه است و چه شناختی از آن نسل دارید؟
مریم قربانی: باید بپذیریم نسل کنونی دارای تفاوت هایی است. سال ۵۷ نسل جوان آگاه و دارای درک بالایی بود تا با ورود به فضا و عرصه انقلابی و با همراه شجاعت نشان دهد که ظلم را نمی پذیرد.نسلی که امروز از انقلاب دفاع می کند همان نسل انقلابی دیروز هست که می داند بدون انقلاب اسلامی چه وضعیتی برای مردم متصور خواهد بود.
متاسفانه شناخت از نسل انقلاب به صورت انحصاری است ودر صورت تمایل خود باید به سمت جست وجو بروید. در حالی که نیاز به تبیین و آشنایی بیشتر در فضای آموزشی داریم. به طور کل باید گفت امروز شناخت نسل جدید از نسل دهه نخست انقلاب بسیار ناچیز است.
به نظر شما به عنوان نسل نزدیک به انقلاب، نوجوان انقلابی چگونه بود و چه ویژگی هایی داشت؟
زهره صادقی: دهه ۶۰ دهه تحصیل من در دوران ابتدایی و راهنمایی بود. امروز وقتی به دانش آموزان این نسل و دانش آموزان دهه ۶۰ نگاهی می اندازیم، شاهد ویژگی های متمایز و ویژه ای هستیم. دانش آموز آن زمان بسیار مقید به انقلاب بودند. بچه های آن دوره از آژیرهای جنگ خاطره داشتند و کمک کردن به رزمندگان جزئی از وظایفشان بود.
خانواده ها نیز بسیار انقلابی به معنای زیست در انقلاب ۵۷ و مقید به امام بودند و فرزندان نوجوانان نیز با تاسی از این والدین، پیرو خط امام و رهبری ایشان بودند. اما امروز فرزندان در فضای مجازی بزرگ می شوند در حالی که نسل انقلابی در بستر خانواده و محیطی عاری از فضای هیجانی و فانتزی بزرگ می شدند. البته نوجوانان امروز بسیار خوب و باهوش هستند، اما لازم است شرایط برای آنها فراهم شود و آماده تر شوند و ویژگی های نوجوان انقلاب ۵۷ برای نسل کنونی تبیین شود. به طور حتم امروز یکی از بزرگترین مشکلات ما فقدان آگاهی نسل جدید از نسل انقلابی خود است.
باید امروز مسوولان تلاش کنند که تا ویژگی های دانش آموز انقلابی آن زمان را برای نسل کنونی تشریح کند. باید بپذیریم که هرچه بیشتر بر روی مسائل فرهنگی با نوجوانان صحبت و کار شود و مسائل آن روزگار را برای آنها تبیین کنند حتما آنها درک خواهند کرد. مسوولان همچنین با طرح های روزآمد و به شکل های مختلف از طریق ایده های زیبا شرایط دهه ۵۰ را برای نوجوان کنونی شرح دهند.
همانطور که دیگران گفتند نوجوان انقلابی متاثر از خانواده ای انقلابی بود. امروز نقش خانواده را در جهت گیری فرزندان موثر می بینید؟
امیرحسین کمالی : دانش آموز قدیم و دانش آموز جدید، نسلی که در برابر یکدیگر قرار گرفته اند. دهه ۵۰ شروع انقلاب، دهه ۹۰ و آغاز اغتشاشات و شرایط کنونی که شاهد آن هستیم. شما شهید ناهید فاتحی کرجو را می شناسید. شهیدی که با تراشیدن موهایش، کشیدن تمامی ناخن هایش توسط منافقین "کومله" زنده دفن شد و شرط آزادیش نیز توهین به امام خمینی(ره) بود.
برای درک بهتر تاثیرگذاری خانواده باید به این شهیده نگاه کنیم که در خانواده ای سخت‌کوش و باتمامی مشکلات اقتصادی و معیشتی حاضر نبود ذره ای از ایمانش به حضرت امام و اسلام کم کند و از ارزش های خود عقب بنشیند. خانواده ای که پایبند انقلاب بودند و تمامی ارزش های انقلاب را لمس و در خود حل کردند.
متاسفانه امروز برخی از خانواده ها توجه نمی کنند که انقلاب با چه سختی و خون و دلی به دست آمده است و پیروزی در جنگ تحمیلی با شهادت ۳۶ هزار دانش آموز بدست آمد. خانواده امروز رسانه را بدون آموزش و آگاهی به طور کامل در اختیار نوجوان و دانش آموز خود قرار داده است که تقصیری در جهت گیری ندارند. بنابراین باید گفت که ریشه ای ترین مشکل امروز ما (بیش از خود دانش آموز) فقدان آگاهی خود خانواده ها نسبت به دستاوردهای انقلاب است که باید آگاه سازی صورت گیرد.
برخی معتقد هستند که امروز دچار گسست بین نسلی هستیم. شما آیا این گسست را می بینید؟
آیناز آذرگون: امروز هویت اصلی برخی از نوجوانان گم شده است. اگر نسل جوان و نوجوان تصویر روشنی از هویت خود نداشته باشد ،بدرستی نمی داند کیست و در چه مرحله ای از زندگی قرار دارد و به سرعت نیز تحت تاثیر فرهنگ غربی به خصوص ابزار آنها یعنی رسانه ها قرار می گیرد. این شرایط فقر روحی و اعتقادی را ایجاد می کند.
بنابراین نسل نوجوان نداند کیست ، الگوهای غربی به راحتی بر او قالب شده و کاملا مطیع خواهد شد. باید اعتراف کنیم که نیامدیم الگوهای ایرانی و اسلامی را برای نسل جوان در دهه های پس از انقلاب آموزش دهیم و اگر همان اقدام انجام شد یا به شیوه های نادرست بوده و یا بدون ایده ای قوی صورت گرفت.
امروز بخشی از اتفاقات اخیر ناشی از نزدیکی نسل نوجوان به تفکر غربی بجای ارزش ها و نگرش اسلامی و ایرانی است که کاملا باعث ایجاد انحراف شده است. بی هویتی یعنی نسل نوجوان نداند دستاوردهای انقلاب چه بوده است و اینکه عدم انتقال شرایط کشور در دوران پهلوی که از سوی برخی والدین اصلا انجام نمی شود. رسانه ها نیز در این فضا بسیار کمک کار بوده اند.نتوانستند و یا نیامدند این فضای گسست بین نسلی را با آگاهی سازی و روشنگری پوشش داده تا فرصت برای رسانه های بیگانه نباشد.
نسل من بسیار هوشمند، هوشمند و مترقی است و در صورت تشریح مسائل با دلیل و توضیح منطقی درک خواهد کرد و به طور حتم به سرعت شاهد اعتماد و استقبال از تفکر انقلابی با تمامی ارزش های آن خواهد بود.
موضوعاتی که تا کنون درباره نسل جدید گفته شد بیشتر رنگ فرهنگی داشته است. به نظر شما مسائل رفاهی و اقتصادی بر نسل کنونی نسبت به نسل انقلابی تاثیر گذار بوده است؟
نادر کلایی: اکنون مسائل اقتصادی به یک موضوع اصلی در نسل جدید تبدیل شده است.موضوع رفاهی و فاصله طبقاتی از عوامل اساسی ناامیدی جوانان شده‌اند. همانطور که امام علی(ع) فرمودند "هر وقت فقر و فلاکت از در وارد شود ، ایمان از در دیگری خارج می شود". زمانی که امیدواری در بین جوانان کاهش می یابد و بخشی از جوانان میل به مهاجرت دارند، درست در جایگاهی ایستاده ایم که گسست بین نسلی را مواجه هستیم. برای همین باید ایرادات و مشکلات را در کشور بیابیم و در جهت رفع آنها وارد عمل شویم.
برخی سیاست ها و فقدان بها دادن به نسل جوان در تصمیم گیری و تصمیم سازی ها، فقدان رفع مشکلات جوانان و توجه به خواست آنان، شنیدن خواست نسل جدید که متاسفانه مورد بی توجهی قرار گرفت و همه این مسائل زمینه ساز قرارگیری نسل نوجوان در دام برنامه های مخالفان نظام شده است.
امروز شایسته سالاری یکی از نیازهای جامعه به خصوص نسل جوان است که با چشمانی باز مشاهده می کند و ملاحظه ای برای دیدن ندارد.
شاهد هستیم در انقلاب ۵۷ امام خمینی (ره) برای پیشبرد جنبش به نوجوانان و دانش آموزان تکیه می کند و این سطح از اعتماد به نسل نوجوان شکل می گیرد که حتی جنگ را نیز پیش می برد. آیا این سطح از اعتماد در نسل کنونی وجود دارد؟
قربانی: متاسفانه باید گفت خیر. امام راحل در یکی از سخنرانی های معروف خودشان گفتند که امیدشان به کودکان خوابیده در گهواره است و دیدیم این نوزادان به نسلی انقلابی تبدیل شده و حتی جنگ تحمیلی را نیز در برابر ابرقدرت های زمان اداره کردند. حتی امروز هم رهبر معظم انقلاب تاکید می کنند که "پیش دبستانی ها را دریابید".
همین غفلت باعث شد که نسل تازه دانش آموز مورد انواع سبک ها و رفتارهای غیراسلامی و ایرانی قرار بگیرد. در حالی که دانش آموزان ما امروز حساس ترین زمان تعلیم و آموزش و شکل گیری نگرش اجتماعی را با سبک های غریبه با هویت ایرانی و اسلامی تجربه کرده اند. دانش‌آموز کنونی بر خلاف صدر انقلاب در محور امور قرار ندارد تا شاهد باز تعریف انقلابی‌گری در این نسل باشیم. نسلی که باید آینده کشور در اختیارش قرار گیرد.
انقلاب ۵۷ نشان داد زن چقدر می تواند نقش محوری داشته باشد و این نقش آفرینی در دوران شکل گیری نهضت اسلامی تا پیروزِی انقلاب و حتی در دوران دفاع مقدس ساری و جاری است. آیا امروز زن یا دختر نوجوان و جوان می تواند نقش انقلابی خود را ایفا کند؟
صادقی: باید اذعان کنیم فضا آنقدر که باید برای همه مهیا نیست. امروزه افراد بسیار توانمندی در کشور به خصوص در نسل نوجوان و به طور ویژه زنان وجود دارند که هنوز مورد استقبال و بهره مندی قرار نگرفته اند. در زمینه های علمی، فرهنگی ، هنری، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی افراد توانمندی داریم که بنابه دلایلی شناسایی نمی شوند و این افراد که عمدتاً از نسل نوجوان و جوان هستند در فضای دیگری به دنبال اثرگذاری خواهند گشت.
یکی از مشکلات جامعه تفاوت بین ارزش هایی که آموزش داده می شود با واقعیت است. امروز آنچه به دانش آموزان و نوجوانان در مدرسه می آموزند با مشاهدات آنها در بستر واقعی جامعه همخوانی ندارد که آسیب جدی به نسل آینده ساز کشور که باید پرچمدار انقلاب باشد وارد می کند.
برای مثال در دهه ۶۰ نوجوانان تقریباً همه یکسان بودند. یعنی من، بچه امام جمعه شهر، بچه یک نظامی، فرزند یک وکیل و حتی فرهنگی در یک سطح بودند و تفاوت فاحشی بین آنها دیده نمی شود. اما امروز ما در مدارس از ارزش های اخلاقی و انقلابی صحبت می کنیم اما آنها در رسانه ها شاهد اختلاس های چند هزار میلیارد تومانی هستند.
نوجوان و دانش آموز نسل کنونی به طور حتم انقلابی است و با ارزش های انقلاب اسلامی پیوند خورده، اما چیزهایی متضادی از آموزش می‌بیند که دوگانگی را در تفکر و باور آنها ایجاد بارگذاری خواهد کرد و از همین جاست که دشمن وارد عمل می شود. مگر می شود کسی کشورش، رهبرانش و حاکمیتی که با خون پاک شهدا بدست آمده را دوست نداشته باشد؟ پارادوکس زمانی ایجاد می شود که میان آنچه آموزش دیده و آنچه مشاهده می کند تفاوت باشد.
امروز به راحتی دانش آموزان ارزش ها و تفکرات انقلاب اسلامی را درک و می پذیرند و اصلاً هیچ تعارضی با آن ندارند، در حالی که در زندگی عادی و اجتماعی با تناقضاتی روبرو می شوند که برای آن پاسخی پیدا نمی کنند.
وجود تناقضات به سرعت دیدگاه نسل جدید را تغییر می دهد و این سوال را برایشان ایجاد می کند که اگر انقلابی هستیم پس چرا این میزان از تفاوتها وجود دارد؟ سوالی که دیگر معلمان و آموزگاران برای آن پاسخی ندارند و سوال را باید در خارج از مدرسه پاسخ داده شود.
تصور می کنید چه میزان فضای مسوولیت پذیری نسل نوجوان و جوان از سوی برخی پیش شرط ها و دست اندازها آسیب دیده است؟
کمالی: مسائل از آنجا شروع شد که نسل جوان خواست حرفی بزند و به او گفتند:نه. مسائل از جایی شروع شده که دست به گلچین دانش‌آموزان برای صحبت با آقای وزیر زدند. می گویند نوجوان امروز باید تجربه داشته باشد، باید فلان رزومه را داشته باشد تا به او مسوولیت داده شود. در حالی که حضرت امام هیچ کدام از این پیش شرط ها را نمی پذیرفت.
متاسفانه بارها شاهد این بودیم که برخی افراد بی کفایت در جایی نشستند که حقشان نبوده است، در حالی که جوانانی داشتیم که فکر و ظرفیت بالایی داشتند و از بهره مندی چنین جایگاهی محروم بودند. امروز باید بازگردیم به گذشته تا ببینیم کسانی همچون سردار شهید حاج قاسم سلیمانی از بستر مدرسه و دانش‌آموزی به چنین جایگاهی می رسد. پس نباید نسبت به نسل نوجوان غفلت کرد.
امروز آسیب از آنجاست که مدیری راس کار قرار می گیرد که میانسال و طرز فکری غریبه با نسل جوان دارد و این پرسش ایجاد می شود که چرا نباید مدیریت به نسل جوان داده شود؟ چرا نباید جوانان سکان انقلاب را بر دست بگیرند؟
مطالبه نسل نوجوان و دانش آموز انقلابی و تکلیف انقلابی او چیست؟
کلایی: امروز نسل جوان جز آرامش، آسایش و سطحی از رفاه اجتماعی خواسته دیگری ندارد. نسل کنونی نسبت به انقلاب و ایران دارای تعصبی است که کاملا انکار ناپذیر است. جنش اغتشاشات امروز متفاوت است و به اصطلاح " آزادی" به معنای غربی آن دست گذاشته اند. نسل جوان نیز در فقدان آگاه سازی فکر می کند در صورت تغییر همه چیز گل و بلبل خواهد شد در حالی که چنین چیزی وجود ندارد.
به نظر من اولویت کنونی پیگیری دغدغه اجتماعی و اقتصادی نسل جدید است. یعنی تمامی جامعه باید به صورت واحد مشکلات را پیگیری و رفع کنند. تا زمانی که اتفاق نیفتد بیش از پیش شاهد گسست های بین نسلی خواهیم بود. امروز دانش آموز خواهان هویتی شناخته شده است و از هویت نمایشی و صوری خارج شود.
نسل انقلابی نیز تکلیف دارد که پای انقلاب بایستد، زیرا این انقلاب با هدیه شهدا و جوانان بسیاری به بار نشست. زحمت بسیاری کشیده شده تا نهال انقلاب امروز به درختی تنومند تبدیل شود. قبول داریم نواقصی است اما نمی شود به خاطر ایرادی درخت انقلاب را تخریب کرد. لازم است نسل انقلابی تعصب داشته باشند و به خطوط قرمزی که در انقلاب و نظام ترسیم شده ،احترام بگذارند. دانش آموزان باید در سیزدهم آبان به عنوان پیشانی حضور نوجوانان به نیابت از هر شهید حضور داشته باشند تا مشتی بر یاوه گویی دشمنان باشد.
کمالی: نخستین وظیفه نسل نوجوان انقلابی ولایت مداری و پشتیبانی از ولی فقیه است. همچنین آگاهی نسبت به اطراف و شرایط کشور و شناخت مخالفان نظام و حربه های آنان دیگر تکلیف نوجوان نسل انقلابی است.جامعه انقلابی نیازمند مسئولان انقلابی است.شایسته سالاری و قرارگیری افراد در جایگاه تخصصی خود از دیگر ویژگی های جامعه انقلابی است.
صادقی: جامعه انقلابی باید دارای وحدت نیرو باشد، اندیشه های انقلابی بست وگسترش پیدا کند و مردم گرا وعدالت محور باشد.در مقابل نسل جوان انقلابی باید آرمان‌خواه، پویا طلب و با نشاط تا جامعه به سرمنزل مقصود برسد.
قربانی: نسل انقلابی باید پشتیبان ولایت فقیه و آگاه باشد و در سوی دیگر جامعه نیز از توانایی های این نسل استفاده کند و اجازه حاشیه نشینی را به آنها ندهد. جامعه انقلابی باید بر پایه آموزه های قرآنی اعتقادات دینی ومسائل اسلامی حرکت کند و نوجوان انقلابی باید پایبندی به اعتقادات و آموزه ها پیرو رهبری و جدا نشدن از دامن اهل بیت را سرلوحه خود قرار دهند.
امروز شاهد هستیم در بسیاری از کشورها اگر انقلابی صورت گرفت اما به دلیل ضعف وجود رهبری قوی سقوط کردند. در حالی که شما می بینید با وجود مشکلات بسیاری و دشمنی های عمیق هنوز ایران اسلامی با رهبری قوی رهبر معظم انقلاب به راه خود ادامه داده و از مشکلات عبور می کند.