به گزارش ایرنا در جریان بارش‌های سیل‌آسای مردادماه امسال شاهد سیلاب شدید و خسارت فراوان بویژه در شمال استان کرمان بودیم که برخی مسئولان همان زمان انتقادهایی هم از ضریب خطای پیش بینی هواشناسی مطرح کرده بودند؛ موضوعی که مدیرکل هواشناسی کرمان که آن زمان در این استان هنوز مشغول به کار نشده بود، به استناد شواهد موجود آن را قبول ندارد و می‌گوید مطمئن است پیش‌بینی‌ها به همراه میزان بارش در هر منطقه کامل بوده و حتی نام رفسنجان و مختصات پیش بینی برای آن هم مطرح شده اما برداشت برخی مسئولان از پیش بینی ها خوب نبوده است.
محسن عراقی‌زاده اواخر شهریور امسال مسئولیت اداره کل هواشناسی استان پهناور کرمان را برعهده گرفته است که در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا ضمن بیان ظرفیت ها و نیازمندی های این اداره کل به وضعیت استان از منظر هواشناسی و وضع بارش ها نیز می پردازد. هواشناسی استان کرمان طی چند ماه اخیر دو نوبت دستخوش تغییرات مدیریتی بوده است.
کرمان از جمله استان‌هایی به شمار می رود که همزمان درگیر خشکسالی و سیلاب های سنگین است؛ بیشتر مواقع سال نیز در ایام بهار تا تابستان مردم این استان درگیر طوفان شن هستند؛ موضوعی که گلایه ها از هواشناسی و سایر اعضای کمیته اضطرار آلودگی هوا را نیز سبب شده است چون اغلب مواقع باوجود وضعیت آلایندگی خطرناک، شاهد تعطیلی مرکز استان کرمان نیستیم و این درحالی است که گاها بعضی اعضای کارگروه مذکور، توپ ها را به زمین هواشناسی شوت می کنند و می گویند پیش‌بینی درست یا بموقع از رسیدن گردوغبارها نشده بوده است.
گرچه مسئولان کرمان از برخی تبصره های قانون هوای پاک درباره شرایط اضطرار و تصمیم تعطیلی انتقاد می کنند و می گویند این قانون منطبق و ناظر به شهرهای صنعتی نوشته شده درحالی که شرایط در استان هایی مثل کرمان برعکس آنجاهاست؛ به طور مثال با وزش باد در شهرهایی مثل تهران یا اراک آلودگی از بین می رود و نیازی به تعطیلی نیست درصورتی که در صورت وزش باد در استان های کویری، تازه گرفتاری ها شروع می شود و نیاز به تعطیلی ضرورت پیدا می کند.
در این زمینه بیشتر بخوانید:
- پایداری یا ناپایداری هوا؛ قوانین را فقط با شرایط پایتخت ننویسید
- خطر آلودگی هوای کرمان و تبعیض در اعلام تعطیلی
به هر روی مدیرکل هواشناسی کرمان ضمن اینکه می‌گوید پیش‌بینی‌های هواشناسی با محدود زمانی کوتاهتر مانند یک هفته‌ای با دقت خیلی زیاد همراه است، به ابهاماتی در خصوص خطاهای هواشناسی در پیش‌بینی سیل اخیر استان کرمان(مونسون) نیز پاسخ می‌دهد و می گوید که امسال وضعیت بارش تقریبا همانند سال گذشته خواهد بود.
عراقی زاده پیش از کرمان مدیرکلی هواشناسی خراسان رضوی را در کارنامه داشته و از تجربه و دانش تخصصی در این حوزه برخوردار است؛ وی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا با اشاره به احتمال خطای پیش‌بینی‌ها هواشناسی اظهارداشت: نقشه‌ها و مدل‌های هواشناسی که پیش‌بینی‌ها براساس آنها انجام می‌شود در همه کشورهای دنیا همراه با خطاست و در بهترین حالت پیش‌بینی‌های فصلی ۷۰ درصد دقت دارند یعنی در کشورهای پیشرفته هم با خطای ۳۰ درصدی همراه است.
وی بیان کرد: نقشه‌های هواشناسی که در کشور داریم و مرکز ملی اقلیم‌شناسی آنها را تهیه می‌کند با ۶۰ درصد دقت همراه هستند یعنی همواره ۴۰ درصد خطا در پیش‌بینی‌های فصلی متاثر از این نقشه‌ها وجود دارد؛ بنابراین اگر عدد و رقمی را برای دما و میزان بارندگی‌ها اعلام می‌کنیم این میزان خطا باید در نظر گرفته شود.
عراقی زاده با اشاره به اینکه پیش‌بینی‌های هواشناسی یک هفته‌ای با دقت خیلی زیاد همراه است، تصریح کرد: این پیش‌بینی‌ها با دقت ۹۸ درصد همراه است و احتمال وقوع این پیش‌بینی‌ها بسیار بالاست.
مدیرکل هواشناسی کرمان با اشاره به اینکه هرچه طول دوره پیش‌بینی هواشناسی بزرگتر و بلندتر باشد احتمال خطا زیادتر می‌شود، گفت: پیش‌بینی بارندگی در هواشناسی در هر منطقه‌ای با توجه به شدت و نوع بسیار سخت است.
توقع پیش‌بینی میزان سیل از هواشناسی درست نیست
وی در عین حال ضمن دفاع از عملکرد همکارانش در جریان سیل تابستان کرمان با اشاره به اظهاراتی مبنی بر خطاهای هواشناسی در پدیده سیل اخیر(پدیده مونسون) استان کرمان ادامه داد: پیش‌بینی‌های دقیق هواشناسی در این راستا اعلام شده بود اما مسئولان استان برداشت خوبی از این هشدارها پیدا نکرده بودند؛ حتی عنوان دقیق شهرستان رفسنجان و شدت بارش در هشدارهای هواشناسی قید شده بود.
عراقی‌زاده تصریح کرد: در کنار پیش‌بینی‌ها شدت، زمان بارندگی، توپوگرافی (عوارض نگاری) منطقه، رطوبت و چگالی خاک در وقوع یک سیل موثر هستند ولی مطمئنم که در سیل اخیر(سامانه بارشی مونسون) هواشناسی پیش‌بینی خود را صادر کرده و گفته است که بارندگی در کدام مناطق به چه صورت انجام می‌شود.
در این زمینه بیشتر بخوانید:
- رنگ هشدار هواشناسی در کرمان قرمز شد؛ باران سیل‌آسا در راه است
-
مونسون با بیشترین اثرگذاری در کرمان/از ضرورت تنظیم آب سد بافت تا نصب رادار هواشناسی
وی اظهارداشت: توقعی که مردم و مسئولان دارند این است که بگوییم با چقدر بارندگی سیل می آید؛ ما باید بحث میزان بارندگی و میزان سیل را بگذاریم کنار زیرا در بعضی مکان‌ها با مقدار کمی از بارندگی سیل راه می‌افتد؛ در واقع وقتی در پیش‌بینی‌های هواشناسی می‌گوییم شدت بارندگی زیاد است مسئولان باید به سمت اقدام یا بحث‌های مدیریت بحران بروند نه اینکه منتظر باشیم هواشناسی بگوید سیل می‌آید یا خیر.
مدیرکل هواشناسی کرمان در عین حال با اشاره به اینکه مسئولان باید در پیش بینی‌های هواشناسی هشدارهای صادر شده را جدی بگیرند نه اینکه بخواهند بگوییم فلان رودخانه دچار سیلاب می‌شود یا خیر، توضیح داد: هواشناسی تنها اعلام وضعیت شدت بارندگی، نوع بارندگی و جریانات هوایی را تشریح می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه مردم در پیش‌بینی دقیق سیل توقع معجزه از هواشناسی نداشته باشند، ادامه داد: در هیچ کجای دنیا کسی نمی‌تواند بگوید در فلان ساعت و مکان چه مقدار سیل می‌آید زیرا این موضوع نیازمند ابزارهای تخصصی و رادارهای مخصوص هواشناسی است تا در مورد یک نقطه خاص اظهار نظر شود.
وی با تاکید بر اینکه مردم در پیش‌بینی دقیق سیل توقع معجزه از هواشناسی نداشته باشند، ادامه داد: در هیچ کجای دنیا کسی نمی‌تواند بگوید در فلان ساعت و مکان چه مقدار سیل می‌آید زیرا این موضوع نیازمند ابزارهای تخصصی و رادارهای مخصوص هواشناسی است تا در مورد یک نقطه خاص اظهار نظر شود.
عراقی‌زاده با اشاره به اینکه رادارهای تخصصی تشخیص احتمال وقوع سیل در استان کرمان نداریم بیان کرد: در بعضی از استان‌های کشور به دلیل شرایط خاص طراحی‌های شده که رادار داشته باشند و این استان فعلا در فاز اول نصب این رادارها نیست زیرا شرایطش تاکنون به حدی بحرانی نبوده که نیازمند رادار باشد.
وی با اشاره به اینکه در فاز نخست در ۱۰ استان باید به صورت اورژانسی رادارهای تخصصی هواشناسی نصب شود، افزود: استان کرمان در فاز بعدی اجرای این طرح است و این ضرورت وجود ندارد که فعلا رادار داشته باشد.
مدیرکل هواشناسی کرمان با اشاره به اینکه در صورت وجود رادار اطلاعات بیشتری حاصل و کمک می‌شود که هواشناسی پیش‌بینی‌های بهتری ارائه دهد، افزود: اگر بخواهیم خیلی دقیق و ریز در مورد جزییات بارندگی صحبت کنیم نیاز به ابزار تخصصی از جمله رادار داریم ولی فعلا با همین شرایط، مجموعه پیش‌بینی هواشناسی در استان خوب عمل می‌کند.
ضرورت جدی گرفتن هشدارها
وی در ادامه با اشاره به اینکه هشدارهای هواشناسی در یک سبک بین‌المللی با سه رنگ زرد، نارنجی و قرمز صادر می‌شود، بیان کرد: در این هشدارها چون بحث آینده‌نگری و پیش‌بینی وجود دارد ممکن است گاهی با خطا همراه باشد اما باید جدی گرفته شود.
مدیرکل هواشناسی کرمان توضیح داد: هشدار سطح زرد پایین ترین سطح را از نظر شدت و نوع پدیده دارد؛ هشدارهای زرد برای طیف وسیعی از شرایط جوی، هنگامی صادر می‌شوند که احتمال اثرات منفی ضعیفی از جمله اختلال در سفرها در برخی نقاط ایجاد شود. همچنین در این سطح از هشدار، بیشتر افراد ممکن است بتوانند به کارهای روزمره خود ادامه دهند اما برخی دیگر بسته به مکان یا نوع فعالیت آنان بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
وی گفت: هشدار سطح نارنجی منطقه وسیع تری را پوشش می‌دهد و آن شدت پدیده برف یا بارندگی در این سطح بیشتر است؛ رنگ نارنجی نشانگر احتمال بالای تأثیرات منفی ناشی از هوای مخرب است که می‌تواند برنامه زندگی شما را مختل کند به این معنا که احتمال تأخیر در سفرهای زمینی و هوایی، بسته شدن راه‌ها، قطع برق و خطر احتمالی برای جان و مال مردم وجود دارد.
عراقی‌زاده گفت: هشدار سطح قرمز نیز نشان‌دهنده وضعیت بحرانی است که تقریبا می‌توان گفت در این هشدار شرایط تخلیه وجود دارد؛ این سطح در پیش‌بینی‌ها از هوای خطرناک خبر می‌دهد و با دیدن این رنگ باید برای در امان نگه‌داشتن خود و دیگران از اثرات مخاطرات جوی اقدام کنید.
گردو غبار در استان کرمان
وی اظهارداشت: فراوانی پدیده گردوغبار در استان کرمان، مشکلات تنفسی، راه‌بندان، بستن جاده‌ها و خسارت‌های دیگری به بار می‌آورد از این رو نیاز است استانمان را به ایستگاه‌های سنجش گروغبار تجهیز کنیم.
مدیرکل هواشناسی کرمان با اشاره به اینکه تنها یک ایستگاه سنجش آلودگی هوا و گردو غبار در استان وجود دارد، گفت: با توجه به پراکندگی استان کرمان از نظر وقوع پدیدع گردوغبار، نیازمندیم این هستیم که ایستگاه‌های اندازه‌گیری این پدیده در این استان افزایش پیدا کند.
مدیرکل هواشناسی کرمان با اشاره به اینکه تنها یک ایستگاه سنجش آلودگی هوا و گردو غبار ذیل هواشناسی در استان وجود دارد، گفت: با توجه به پراکندگی استان کرمان از نظر وقوع پدیدع گردوغبار، نیازمندیم که ایستگاه‌های اندازه‌گیری این پدیده در این استان افزایش یابد.
وی بیان کرد: یکسری قانون‌ها در بحث هوای پاک وجود دارد که متولی این قانون محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی و مدیریت بحران استانداری است و برای تعطیل کردن یک مکان یا منطقه با استفاده از اطلاعات هواشناسی که در اختیار این دستگاه‌های اجرایی قرار می‌گیرد تصمیم به تعطیلی یا آغاز دیرتر فعالیت‌های اداری یا مدرسه‌ای گرفته می‌شود.
عراقی‌زاده با تاکید به اینکه درباره تعطیلی های ناشی از پدیده گردو غبار، هواشناسی تصمیم‌گیرنده نیست و تنها اطلاعات در اختیار کمیته مربوطه می‌گذارد، تصریح کرد: مرکز پیش‌بینی هواشناسی کرمان بحث آلودگی، طوفان‌های گردو غبار و بحث آلایندگی را پیش‌بینی می کنند و هشدار می‌دهند.
وی که تاکید دارد پیش بینی هواشناسی کرمان در این مواقع بموقع انجام و برای دستگاه ها ارسال می شود با اشاره به اینکه حداقل ۲۴ ساعت جلوتر از بحث گردو غبار و طوفان‌ها اطلاع‌رسانی می‌کنیم، ادامه داد: هواشناسی در این راستا پیامک می‌دهد یا در سیستم مدیریت بحران اطلاعات لازم را می‌گذارد.
سرمازدگی و خسارت‌های کشاورزی
مدیرکل هواشناسی کرمان بیان کرد: درباره سرمازدگی‌ها هواشناسی همواره بموقع اعلام می‌کند که شرایط به چه صورت است و چه مناطقی بیشتر درگیر می‌شود؛ از سال‌های گذشته تا بهار امسال مناطقی که تحت تاثیر سرما هستند دقیق اعلام و مرتب پایش انجام می‌شود.
وی ادامه داد: هواشناسی در زمینه اطلاع‌رسانی موضوع سرمازدگی قدم‌های خوبی برداشته و بسیاری از کشاورزان در این زمینه به طور مستقیم با هواشناسی در ارتباط هستند ولی در بعضی موارد که تداوم سرما زیاد باشد دیگر نمی‌توان کاری کرد؛ مثلا در بهار امسال پنج شب پشت سر هم دماهای زیر صفر و منفی یخبندان در شهرهایی چون شهربابک داشتیم.
عراقی‌زاده افزود: در موارد سرمازدگی چون در بسیاری از مناطق ایستگاه هواشناسی نداریم، کشاورزان برای دریافت بیمه از صندوق بیمه کشاورزی دچار مشکل می‌شوند زیرا هواشناسی باید آمار و اطلاعات سرمازدگی در یک منطقه را به صندوق بیمه اعلام کند.
وی ادامه داد: از صندوق بیمه کشاورزی می‌خواهیم که در زمینه ایجاد ایستگاه‌های هواشناسی کمک و سرمایه‌گذاری کند تا در اثر پدیده سرمازدگی کشاورزان دچار ضررهای مالی نشوند.
وی ادامه داد: از صندوق بیمه کشاورزی می‌خواهیم که در زمینه ایجاد ایستگاه‌های هواشناسی کمک و سرمایه‌گذاری کند تا در اثر پدیده سرمازدگی کشاورزان دچار ضررهای مالی نشوند.
مدیرکل هواشناسی کرمان با اشاره به اینکه هواشناسی با اجرای سامانه توسعه هواشناسی کاربردی(تهک) به منظور کمک به کشاورزان و کاربردی کردن هواشناسی قدم برداشته است اظهارداشت: با ایجاد این سامانه در سطح استان، بسیاری از باغداران و کشاورزان کاربران هواشناسی هستند و سرمازدگی بموقع پایش می‌شود.
خشکسالی
عراقی‌زاده همچنین با اشاره به اینکه بحث خشکسالی در کل کشور و منطقه مطرح است، بیان کرد: همینقدر که می‌گوییم دمای استان کرمان رو به افزایش و بارندگی‌ها کم است، این موارد دلیلی بر تداوم خشکسالی در این استان خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه کسی نمی‌تواند پیش‌بینی کند که خشکسالی چه زمانی تمام می‌شود ادامه داد: اگر بارندگی‌های خوبی نیز داشته باشیم نمی‌توانیم بگوییم کمبود بارش‌های ۲۰ سال پیش را جبران می‌کند.
مدیرکل هواشناسی کرمان افزود: شاید در بازه‌های کوتاه‌مدت بارش‌های خوبی هم طی سالیان اخیر داشته‌ایم اما در بستر طبیعت به دلیل انباشتگی خشکسالی‌های چندین ساله کمبود منابع آبی جبران نمی‌شود از اینرو دقت در مدیریت منابع آب ضروری است.
مدیرکل هواشناسی کرمان افزود: شاید در بازه‌های کوتاه‌مدت بارش‌های خوبی هم طی سالیان اخیر داشته‌ایم اما در بستر طبیعت به دلیل انباشتگی خشکسالی‌های چندین ساله کمبود منابع آبی جبران نمی‌شود از این رو دقت در مدیریت منابع آب ضروری است.
وی با اشاره به اینکه به عنوان هواشناسی، خشکسالی هواشناسی را بررسی می‌کنیم که در این خشکسالی بیشتر میزان بارش‌ها دخالت دارند ادامه داد: طی بازه زمانی ۱۰ ساله ۹۸ درصد مساحت استان و در بازه زمانی کوتاه مدت ۹۲ درصد از مساحت استان با خشکسالی درگیر است.
سنجده‌های هواشناسی در مسیرها و جاده‌ها
عراقی‌زاده در ادامه با اشاره به اینکه تنها یک ایستگاه هواشناسی جاده‌ای در جوزم شهربابک مستقر است، بیان کرد: تعداد ایستگاه‌های جاده‌ای در استان کرمان کم است و نیاز به افزایش آنها وجود دارد.
وی ادامه داد: ایستگاه‌های هواشناسی جاده‌ای یکی از ابزارهای خوب برای پیش‌بینی مسیرهای جاده‌ای هستند.
پشتیبانی تجهیزات هواشناسی
مدیرکل هواشناسی کرمان با اشاره به اینکه استان کرمان از نظر تجهیزات هواشناسی یک استان ثروتمند محسوب می‌شود، بیان کرد: در بحث بازدهی فنی، تعمیرات قطعات از کار افتاده، بروزرسانی و کالیبراسیون (ارزیابی صحت) این تجهیزات نیاز به پشتیبانی داریم.
جزییات نخستین بارندگی سال جاری در کرمان
وی با اشاره به اینکه میانگین بارش زراعی در استان کرمان از ابتدای امسال تاکنون ۴.۸ میلیمتر بوده، افزود: این میزان در مدت مشابه بلندمدت ۳.۷ میلیمتر بوده و تاکنون یک میلیمتر افزایش بارندگی را نسبت به دوره زمانی بلندمدت شاهد هستیم.
مدیرکل هواشناسی کرمان تصریح کرد: در ایستگاه‌های اصلی یا به عبارتی سینوپتیک(ایستگاه‌هایی با کارکرد اندازه گیری پارامترهای جوی و ارسال آنها به شبکه مخابراتی) بیشترین میزان بارندگی در روز ۱۳ آبان در این سامانه اخیر با شهرستان رفسنجان بوده که حدود ۱۸.۱ میلیمتر ثبت شده است.
وی ادامه داد: در ایستگاه‌های غیراصلی و خُرد به عبارتی باران‌سنجی بیشترین میزان بارندگی در روز ۱۴ آبان برای روستای ریسه شهربابک (روستای ریسه و پاقلعه در ۶۰ کیلومتری شمال شرق شهربابک) با ۲۸میلیمتر بارندگی و بعد از آن تاشک، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان راور با ۲۷ میلیمتر و فیض آباد(۴۰کیلومتری از مرکز شهرستان راور) با ۲۵ میلیمتر بارندگی ثبت شده است.
عراقی‌زاده با اشاره به اینکه میزان بارندگی شهر کرمان در سال زراعی جاری تاکنون ۱۲.۲ میلیمتر بوده افزود: میزان بارندگی شهر کرمان در روزهای ۱۳ و ۱۴ آبان به ترتیب ۶.۸ میلیمتر و ۵.۴ میلیمتر بوده است.
مدیرکل هواشناسی کرمان با اشاره به اینکه میانگین بارندگی استان کرمان در یکسال کامل آبی ۱۳۵ میلیمتر است، خاطرنشان کرد: هم‌اینک این میزان ۴.۸ میلیمتر است و باید ۱۰۰ میلیمتر دیگر بارندگی در سال زراعی جاری اتفاق بیافتد که این میانگین محقق شود.
مدیرکل هواشناسی کرمان با اشاره به اینکه میانگین بارندگی استان کرمان در یکسال کامل آبی ۱۳۵ میلیمتر است، خاطرنشان کرد: هم‌اینک این میزان ۴.۸ میلیمتر است و باید ۱۰۰ میلیمتر دیگر بارندگی در سال زراعی جاری اتفاق بیافتد که این میانگین محقق شود.
امسال گرم‌تر است
وی با اشاره به اینکه در سال جاری برای استان کرمان پیش‌بینی افزایش دما وجود دارد، خاطرنشان کرد: طی ماه‌های آبان تا دی میانگین دما نسبت به دوره مشابه در بلندمدت حدود ۰.۵ تا یک درجه افزایش دارد.
عراقی‌زاده اظهارداشت: ماه‌های بهمن و اسفند امسال میانگین دما در استان نسبت به دوره بلندمدت تغییر محسوسی نخواهد داشت.
بارندگی پاییز و زمستان امسال
عراقی‌زاده اشاره کرد: میانگین بارندگی در پاییز امسال نرمال (متوسط) یا کمتر از نرمال خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه امیدواریم در آذر امسال بارندگی‌های خوبی در استان داشته باشیم و کمبود بارش در ماه‌های بعد جبران شود، اظهارداشت: طبق پیش‌بینی‌ها بارش‌های دی، بهمن و اسفند امسال در حد نرمال پیش‌بینی می‌شود.
مدیرکل هواشناسی کرمان خاطرنشان کرد: پیش‌بینی‌های میزان بارندگی در پاییز و زمستان امسال براساس عددها و مدل‌های هواشناسی انجام شده که خروجی این عددها و مدل‌ها به تهیه نقشه‌های هواشناسی انجامیده است؛ این نقشه‌ها نمایشی کاملاً ساده از وضعیت آب و هوای فعلی یا پیش‌بینی شده در یک منطقه را به ما ارائه می‌دهند.