به گزارش خبرنگار پارلمانی ایرنا، در نشست علنی امروز – سه شنبه ۲۴آبان ماه- گزارش کمیسیون بهداشت و درمان در مورد بررسی نحوه مدیریت زنجیره تأمین و توزیع دارو و علل کمبودهای اخیر در کشور (گزارش شماره دوم از نحوه اجرای طرح دارویار) از سوی سخنگوی کمیسیون بهداشت قرائت شد.
در این گزارش آمده است: دارو یکی از مهمترین ارکان نظام سلامت کشور می باشد و از این رو تنظیم بازار دارو از طریق سیاست گذاری و تنظیم مقررات زنجیره تولید، توزیع و عرضه دارو از مهمترین ماموریت های نظام بهداشت و درمان کشور محسوب می‌شود. در همین راستا با عنایت به سیاست‌های کلی نظام سلامت طرح دارویار در ۲۳ تیر ماه سال جاری با محوریت خروج دارو از سبد ارز ترجیحی و تمرکز بر نظام بیمه‌ای، توزیع یارانه دارو متناسب با نیاز بیماران، مدیریت بهینه زنجیر تامین و توزیع و دسترسی بیماران به دارو اجرای گردید.
در ادامه این گزارش آمده است: اما آنچه این روزها شاهد آن هستیم خارج شدن محسوس و آشکار در زنجیره تامین و توزیع دارو در بخش تامین نیاز از مدار تنظیم گری می باشد که نتیجه آن رخداد کمبود های قابل توجه در اقلام مختلف دارویی است.
از کل داروهای مشمول بیمه و غیر بیمه طرح دارویار به ۱۷۶۵ دارو یارانه تعلق نگرفته است، هنوز تعدادی از داروها به ویژه داروهای جدید و وارداتی مشمول طرح دارویار و افزایش قیمت نشده اند لذا باید هزینه ناشی از افزایش قیمت توسط سازمان های بیمه گر تامین شود به عبارت دقیق تر باید دولت هزینه های ناشی از حذف ارز ترجیحی برای دارو را پیش بینی کند.
بخشی از نارسایی در اجرای طرح دارویار به عدم هماهنگی میان دستگاهی بر می گردد؛ اصلاح طرح سیاست ارزی با تولی گری وزارت بهداشت مقدور نیست و به فرماندهی واحد برای انجام هماهنگی فرابخشی نیاز دارد تا از هر ناهماهنگی جلوگیری شود.
متن کامل این گزارش را
روح‌الامینی: مشکل کنونی دارو ناشی از عدم مدیریت بهنگام است
عبدالحسین روح الامینی نجف آبادی پس از قرائت گزارش کمیسیون بهداشت در مورد بررسی نحوه مدیریت زنجیره تأمین و توزیع دارو و علل کمبودهای اخیر در کشور گفت: به عنوان دانشجوی ۴۴ ساله داروسازی و آشنا به این صنعت باید بگویم که صنعت داروسازی یکی از پیچیده‌ترین صنایع و زنجیره‌ها است که باید نهادهای مختلف با مدیریت و برنامه‌ریزی به موقع تلاش کند تا محصول نهایی به دست مصرف‌کننده برسد.
نماینده مردم تهران، شمیرانات، ری، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی افزود: بدون برنامه‌ریزی بهنگام و مدیریت بهنگام و دخالت موثر قبلی که ۶ تا ۹ ماه زمان می‌برد نمی‌توان محصولی داشته باشید.
وی اضافه کرد: در زمستان سال گذشته و بهار و تابستان امسال در تمامی جلسات کمیته غذا و دارو و کمیسیون بهداشت مکرر این موضوع را به مسئولان وزارت بهداشت و حتی بالاتر یعنی معاون اول رئیس جمهور و ریاست جمهور این مطالب را هشدار دادیم.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم با بیان اینکه باید صنعت داروسازی دفاع کرد چرا که در سال گذشته این هشدارها را دادند، تصریح کرد: به این هشدارهای به موقع توجهی نشد، در واقع مشکل اصلی در این زمینه عدم مدیریت بهنگام درون و برون سازمانی است. اگر مشکلاتی مانند ارز، نقدینگی، سفارش مواد اولیه بهنگام و ... وجود دارد، باید به موقع برای آن تدبیر می‌شد. همه ما باید از مردم عذرخواهی کنیم چرا که برای تهیه یک شربت سرماخوردگی، آنتی هیستامین یا مایعات مورد نیاز کودکان دچار مشکل هستیم.
خاتمی: تنظیم بازار دارو از مهمترین ماموریت‌های نظام سلامت است
سید مرتضی خاتمی درخصوص گزارش کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درخصوص بررسی نحوه مدیریت زنجیره تامین و توزیع دارو و علل کمبودهای اخیر در کشور گفت: تنظیم بازار دارو از مهمترین ماموریت‌های نظام سلامت است.
نماینده مردم ماهنشان و ایجرود و دهستانهای بوغداکندی و قلتوق در مجلس یازدهم اظهار کرد: طرح دارویار در ۲۳ تیرماه با محوریت جابجایی یارانه از ابتدای زنجیره به انتهای زنجیره اجرایی شد و این در حالی است که در رابطه تامین نقدینگی، زنجیره تولید، واردات، عرضه و... باید مراقبت های لازم صورت می گرفت.
وی با اشاره به اینکه در رابطه با ذخایر استراتژیک دارو و همچنین عرضه و تقاضا باید تدابیر لازم صورت می گرفت، افزود: این در حالی است که در رابطه با تکمیل پوشش بیمه ای، بلاتکلیفی درخصوص تخصیص و همچنین نوسانات نرخ ارز دچار مشکلاتی بودیم.
خاتمی با بیان اینکه ناهماهنگی هایی در اجزای دولتی در سطوح مختلف اعم از بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه و... در چرخه و تنظیم بازار وجود داشته است، گفت: امروزه نه تنها داروهای وارداتی کم مصرف، بلکه داروهای پرمصرف داخلی که قبلاً به راحتی در دسترس بود، دچار کمبود شده اند.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم تصریح کرد: هر چند شاهد ضعف در قیمت گذاری یا کم کاری شرکت ها بوده ایم، اما تاخیر در تامین اقلام مورد نیاز و... همگی مسئولیت آن با وزارت بهداشت است که باید پاسخگو باشد، لذا امیدواریم نقش تنظیم گری و تولید دراین حوزه تقویت شود تا شرمنده مردم و بیماران نباشیم.
محمدبیگی: شاهد خیزش عظیمی در حوزه سلامت به نام نهضت سلامت الکترونیک هستیم
فاطمه محمدبیگی در جریان رسیدگی به گزارش کمیسیون بهداشت و درمان در مورد بررسی نحوه مدیریت زنجیره تأمین و توزیع دارو و علل کمبودهای اخیر در کشور گفت: شاهد خیزش عظیمی در حوزه سلامت به نام نهضت سلامت الکترونیک هستیم که در طی آن بلافاصله در یک سال و نیم گذشته تکالیف برجای مانده از ۱۵ سال قبل در حوزه امضای الکترونیک و تشکیل سامانه‌های مرتبط به دارو، بهداشت و تجهیزات پزشکی و کدینگ اقلام تجهیزات پزشکی و دارو انجام شد.
نماینده مردم قزوین و آبیک و البرز در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: همچنین سازمان‌های بیمه‌گر در حال پیوستن به نهضت سلامت الکترونیک، تکمیل نسخه‌نویسی و نسخه‌پیچی الکترونیکی هستند اما این روند در حالی ادامه پیدا می‌کند که بودجه سلامت الکترونیک به صورت کامل توسط سازمان برنامه پرداخت می‌شود.
وی تأکید کرد: قرار بود ۵۰ درصد از بودجه مذکور در حوزه نظام ارجاع به پزشک خانواده و سلامت الکترونیک یعنی به میزان ۷۰۰ میلیارد تومان به این موضوع اختصاص پیدا کند اما تاکنون ریالی توسط سازمان برنامه و بودجه برای سلامت الکترونیک اختصاص پیدا نکرده، در این شرایط چطور می‌توانیم درگاه یکپارچه سلامت الکترونیک را تشکیل دهیم و از یکپارچگی داده‌ها صحبت کنیم.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم توضیح داد: عملاً برخی از سازمان‌های بیمه‌گر که نقش مهمی دارند از جمله سازمان تأمین اجتماعی، هنوز وارد درگاه یکپارچه نشده و تا وقتی که درگاه تبادلات اطلاعات سلامت الکترونیکی یکپارچه نشود، تحلیل دقیق داده‌ها برای تخمین میزان دارو، تجهیزات مورد نیاز امکان‌پذیر نخواهد بود.
محمدبیگی با اشاره به دوران شیوع بیماری کرونا گفت: در آن دوره به دلیل رعایت دستورات پزشکی، استفاده از ماسک و ضدعفونی‌کننده‌ها شاهد کاهش بیماری‌های عفونی در دو سال گذشته بودیم که ناخودآگاه تخمین میزان دارویی برای آنتی‌بیوتیک‌ها دچار اختلال و اشکال شد، اما نیازمند آن بودیم که تحلیل فراداده صورت گیرد تا مشکلات عظیم در این حوزه رخ ندهد.
وی تأکید کرد: وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو در این حوزه مسئولیتی بر عهده دارند اما سازمان برنامه و بودجه و وزارت صمت هم در حوزه تأمین بودجه و زیرساخت شرکت‌های داروسازی و به روز رسانی خطوط تولید دارو نقش آفرین هستند و تا زمانی که برای شرکت‌های داروساز تسهیلات بانکی وامی در نظر نگیریم نمی‌توانیم منتظر اعجاز در تولید دارو باشیم.
میرمحمدی: ضرورت همراهی سازمان برنامه و بودجه و وزارت اقتصاد در اجرای طرح دارویار
سیدجلیل میرمحمدی میبدی پس از قرائت گزارش کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفت: روح حاکم بر طرح دارویار، اجرای مصوبه مجلس بود به این معنا که مابه التفاوت ارز ترجیحی با ارز نیمایی در اختیار بیمه قرار گیرد سپس این اعتبارات به داروخانه ها داده شود، در واقع قیمت دارو افزایش یابد اما پرداختی بیماران افزایش پیدا نکند.
نماینده مردم تفت و میبد در مجلس شورای اسلامی افزود: همچنین مقرر بود تعداد اقلام داروهایی که تحت پوشش هستند در طرح دارویار افزایش یابد.
وی با بیان اینکه قاچاق معکوس دارو که تا حدودی تامین دارو در کشور را تحت شعاع قرار داده بود و مصرف بیش از اندازه داروها را از یاد نبرده ایم خطاب به قالیباف، ادامه داد: شاهد بودید که در ماه مبارک رمضان خطرات عدم همراهی با این طرح را به رئیس جمهور گوشزد کردم حتی بنده و آقای مقتدایی ماه ها قبل نامه ای در این باره نوشتیم.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم تصریح کرد: باید به عدم همراهی سازمان برنامه و بودجه، سازمان تامین اجتماعی، بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در تامین تسهیلات موردنیاز توجه شود. اجرای همه این طرح در اختیار وزارت بهداشت نیست.
میرمحمدی افزود: طی ۵ ماه گذشته مکرر بر این موضوع در کمیسیون اصل ۹۰ و کمیسیون بهداشت و درمان تاکید شد که اگر پرداخت ها به موقع نباشد و نظارت به صورت کامل و جدی صورت نگیرد این طرح با مشکلاتی روبه رو می شود، اکنون باید گفت در صورت ادامه روند کنونی ممکن است طرح دارویار منجر به شکست شود که آسیب آن به مردم می رسد بنابراین در این حوزه به تصمیمات عاجل نیاز داریم.
سیدالبرز حسینی با اشاره به موضوع کمبود دارو، گفت: یکی از موضوعاتی که مردم را رنج می دهد همین موضوع گرانی و کمبود دارو است و مردم گرفتار موضوع سلامت خود هستند.
وی ادامه داد: در طی سال ۱۴۰۰ قرار شد که دارو از سبد ارز ترجیحی خارج شود و تمرکز بر روی نظام بیمه ای حوزه دارو ایجاد شود و یارانه دارو و توزیع مناسب آن با توجه به نیاز بیماران اتفاق بیفتد و قرار بود مدیریت بهینه در زنجیره تامین و توزیع دارو ایجاد شود.
نماینده مردم خدابنده در مجلس تاکید کرد: آقای وزیر بهداشت الان توضیح دهد که آیا دسترسی بیماران به دارو تسهیل شده است؟ زنجیره تامین و توزیع دارو به ویژه در بخش داروهای مهم و موردنیاز بیماران با توجه به آماری که در گذشته بود و دست سازمان غذا و دارو است، آیا درست انجام شده است؟
حسینی با تاکید بر اینکه فرمان کار از دست متولیان دارو خارج شده است، مطرح کرد: نتیجه طرح «دارویار» فقط از حیث نسخه الکترونیکی اتفاق افتاده است اما داروهای نسخه الکترونیکی پیدا نمی شود، بیماران صعب العلاج با هزینه های هنگفت مواجه هستند و داروهای این بیماران نیز کمبود شدیدی دارند.
وی ادامه داد: الان داروهایی که به راحتی در اختیار مردم قرار می گرفت و ساده ترین آن ها با مشقت به دست مردم می رسد. آقای قالیباف باید افرادی که در این موضوع ترک فعل کرده اند مورد پیگرد قرار بگیرند.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم با اشاره به آمار کمبود داروها، تصریح کرد: طبق آمار از ۳ هزار و ۱۰۰ جریب داروی فعال در بازار ۵۰۰ تا کمبود داریم. ۹۰ مورد از اقلام پرمصرف در شرایط حاد هستند، با این شرایط آیا زندگی مردم در حوزه سلامت تامین می شود؟
شهریاری: عدم تأمین نقدینگی صنعت دارو یکی از مشکلات کمبود دارو است
حسینعلی شهریاری در جریان رسیدگی به گزارش کمیسیون بهداشت و درمان در مورد بررسی نحوه مدیریت زنجیره تأمین و توزیع دارو و علل کمبودهای اخیر در کشور گفت: واقعی شدن قیمت دارو، انتقال یارانه به انتهای زنجیره و مردم، عدم افزایش پرداختی‌ها توسط بیماران، توسعه صادرات، جلوگیری از قاچاق، اصلاح الگوی مصرف و کاهش فروش آزاد دارو از جمله دلایل اجرای طرح مذکور بود.
نماینده مردم زاهدان در مجلس با اشاره به چالش‌های اجرای این طرح تصریح کرد: عدم تأمین به موقع منابع مالی توسط سازمان برنامه و بودجه و همچنین مجموعه‌های بیمه‌گر، عدم اطلاع‌رسانی و آموزش صحیح، عدم پیش‌بینی صندوق‌های بیمه‌گر نظیر شهرداری، صدا و سیما و ...، عدم تعیین تکلیف پزشکان و مراکز درمانی که با بیمه‌های پایه قرارداد ندارند، عدم تأمین نقدینگی صنعت دارو و ... از جمله مشکلات بر سر راه اجرای طرح مذکور بوده است.
وی تصریح کرد: در تاریخ ۶ مهر ۱۴۰۰ در خصوص کمبود دارو به ریاست جمهوری نامه‌ای ارائه شد و همچنین ۱۳ مورد مکاتبه با مسئولان مختلف از جمله سران قوا انجام شد؛ در این میان در جلسات ستاد ملی مبارزه با کرونا نیز به طور مستمر درباره کمبود دارو نکاتی مطرح شد اما بعد از ۴۳ سال برای اولین بار متأسفانه اتفاقی رخ داد که خیلی از داروهای معمولی و پیش پا افتاده با کمبود مواجه شد.
شهریاری با انتقاد از جابجایی ۴ مدیر در سازمان غذا و دارو طی مدت اخیر افزود: در این میان یک میلیارد دلار باید به حوزه دارو و تجهیزات پزشکی تخصیص پیدا می‌کرد که در شهریور ماه انجام شد اما قرار بود ۵۰۰ میلیون دلار دیگر اختصاص یابد که متأسفانه سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی از نقدینگی لازم برخوردار نبودند که محل تأمین منابع یاد شده از محل تبصره ۱۴ بود.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم با اشاره به اینکه امروزه شاهد فعالیت اسنپ در حوزه دارو هستیم، گفت: این‌ها زیر نظر وزارت صمت فعالیت می‌کنند و اگر دارویی پیدا نشود برای متقاضیان ارائه می‌کنند و چند برابر قیمت ناصر خسرو به فروش می‌رسانند که حتی در اصل بودن آن داروها نیز جای تأمل وجود دارد.
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه برخی شرکت‌ها اقدام به دپوی محصولات خود کرده تا افزایش قیمت صورت گیرد و همچنین تولیدات خود را کاهش دادند تا افزایش قیمت صورت بگیرد، گفت: با این شرکت‌ها قوه قضائیه باید برخورد جدی انجام دهد. متأسفانه این اقدام موجب شد علیرغم اینکه نمی‌خواستیم ارز بیشتری در این حوزه تخصیص یابد اما برای واردات این مهم انجام شد.
وی تصریح کرد: مجلس مصوبه‌ای داشت مبنی بر اینکه از جیب مردم برای تهیه دارو به نسبت شهریور ۱۴۰۰ افزایش صورت نگیرد اما این مصوبه اجرایی نشده است، در واقع دولت توان اجرای این کار را نداشت لذا اکنون دچار چالش شده‌ایم.
شهریاری از اختلاف نظر در خصوص میزان داروهای موجود انتقاد کرد و خواستار ایجاد یک قرارگاه برای رفع مشکلات دارو و تجهیزات دارویی شد.
صباغیان: توزیع پزشک در کشور عادلانه نیست
محمدرضا صباغیان بافقی با استناد به بند ۳ اصل ۲۵ قانون اساسی خطاب به رئیس مجلس گفت:در جریان صحبت وزیر ارتباطات چندین نفر با من تماس گرفتند که این مکالمه ها چندین بار قطع شد، حداقل بگذارید مردم مکالمه داشته باشند و اعصابشان خرد نشود.
وی درباره طرح دارویار تصریح کرد: در حال حاضر دارو کمیاب شده و مردم با مشکل روبرو هستند، از سوی دیگر نظارت نیز انجام نمی شود. شربت ۴ هزار تومانی ۱۱ هزار تومان به فروش می رسد و سلیقه ای در این حوزه عمل می شود. ما از وضعیت نامناسب دارو می گوییم اما وزیر بهداشت درباره کرونا صحبت می کند. وضعیت کنونی دارو در کشور بی سابقه است که نشان ضعف شماست.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم با بیان اینکه معاون پارلمانی وزیر بهداشت ضعیف است و معاونان از وی حساب نمی برند، گفت: در حوزه کاری شما پارتی بازی می شود و دانشجوی پزشکی از اصفهان به تهران منتقل می شود، اما دانشجویی که زن و بچه نیز دارد، نمی تواند به تهران منتقل شود که این پارتی بازی و ناعدالتی است، از شما می خواهیم این موضوع را حل کنید.
صباغیان با بیان اینکه توزیع پزشک در حوزه های انتخابیه ناعادلانه است، گفت: در برخی موارد در یزد پزشک عمومی نیز مرخصی می گیرد و مردم در این زمینه با مشکل روبرو می شوند.
مجتبی یوسفی در تذکری گفت: امروز روز بزرگداشت علامه طباطبایی است و نشان می‌دهد که ملت ایران به اندازه تاریخ زیست ایرانی - اسلامی اهل گفت‌وگو و اهل دانش است.
نماینده مردم اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس شورای اسلامی با اشاره به گرامیداشت هفته کتاب و کتابخوانی مطرح کرد: روز کتابدار را تبریک می‌گویم و امیدوارم روز به روز در کشور باب گفت‌وگو باز شود و به جای اینکه در کشور همدیگر را متهم کنیم با هم صحبت کنیم. ان‌شاء الله به معیشت کتابداران و موضوعات مرتبط با کتابخانه بیشتر پرداخت شود.
وی خطاب به وزیر بهداشت و درمان مطرح کرد: آقای وزیر ای کاش در ابتدا از مردم عذرخواهی می‌کردید به دلیل اینکه در کشور با کمبود آنتی‌بیوتیک، سرم و برخی اقلام سرماخوردگی مواجه هستیم.
یوسفی مطرح کرد: آقای وزیر؛ کادر سلامت از کسی که ۹۸ روزه بوده و الان در معیشت خود دچار مشکل است، تا کادر پزشکی، پزشکان متخصص، کارخانه‌های تولید دارو و تجهیزات پزشکی از یک اپیدمی مهم کشوری و بین‌المللی مانند کرونا را عبور کردند، ۳۰۰ شهید دادند ولی آن را مدیریت کردند. خیلی زشت است برای اداره چنین وزارتخانه ای که برای تأمین آنتی‌بیوتیک کشور درمانده پاسخ‌هایی به جای عذرخواهی بدهید.
نماینده مردم اهواز در مجلس مطرح کرد: نمایندگان سه ماه است تذکر می‌دهند، قیمت داروهای تولید داخل، شیرخشک، تجهیزات پزشکی حدود ۱۵۰ درصد در یک سال گذشته افزایش پیدا کرده است، به جای اینکه از مردم عذرخواهی کنید گرانی را به ارز ترجیحی ربط داده‌اید، مگر جز این است که ۶۰ درصد کارخانه‌های تولید دارو دولتی است؟ باید از قبل تدبیر می کردید، الان نمی‌توان گفت در آنفلوآنزا غافلگیر شدیم.
یوسفی با انتقاد از گرانی‌ها تصریح کرد: اعلام گرانی‌ها را دولت در لایحه‌اش بیاورد، چرا می‌خواهند گرانی‌ها را به مجلس مرتبط کنند؟ نصف کارخانه‌هایی که مواد اولیه را نگه داشتند، با ارز ترجیحی تولید، دارو را وارد کردند و امروز آن را احتکار کردند گرانی‌ها را به مجلس ربط می‌دهند و می‌خواهند بگوید مجلس دارو را گران کرده است.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم در ادامه تأکید کرد: از اول گفتیم که ارز ترجیحی برای دارو، تجهیزات پزشکی و شیر خشک تعلق بگیرد و گران نشود و شما آن را مدیریت نکردید. بهتر است هرگونه گرانی را خود دولت اعلام کند.