به گزارش ایرنا از مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز طی گزارشی به بررسی راهکارهای کم هزینه و زودبازده برای کاهش آلودگی هوا پرداخت. در این گزارش با هشدار نسبت به عبور غلظت بعضی از آلاینده های هوا از استانداردهای ملی، تاکید شده است که برآورد می شود با احتساب تأثیر پدیده ریزگردها، بیش از نیمی از جمعیت کل کشور در معرض آلودگی قرار دارند.
در این گزارش تصریح شده که این مشکل نه تنها سلامت مردم را به مخاطره می اندازد، بلکه هزینه های زیادی را به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر حوزه سلامت، به علت افزایش نیاز به خدمات مراقبتی و بهداشتی و فوریت های پزشکی که برای جمعیت تحت تأثیر انجام می شود و همچنین سایر حوزه های اقتصادی تحمیل می کند. همچنین بار مالی زیادی به علت مرگ ومیرهای زودرس بر سیستم بهداشتی تحمیل می شود به صورتی که در صورت رخداد مرگ های زودرس سال های زیادی از عمر افراد و نیروی کار یک کشور از دست می رود.
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس با استناد به گزارش وزارت بهداشت در خصوص آلودگی هوا می‌افزاید که طی آن آلودگی هوا سالیانه حدود ۳ هزار و ۷۵۱ نفر در شهر تهران قربانی می گیرد و همچنین میزان مرگ ومیر ناشی از آلودگی هوا در کل کشور به سالیانه ۱۱ هزار و ۱۵۹ نفر می‌رسد.
کارشناسان این مرکز با یادآوری این نکته که آمار مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در کشور تقریباً با آمار تلفات جاده ای برابری می کند، تاکید کردند: خسارت آلودگی هوا بر سلامتی شهروندان تهران حدود ۲/۳ میلیارد دلار تخمین زده می شود که این میزان برای کل کشور به ۷ میلیارد دلار می رسد.
پژوهشگران دلیل اصلی عدم اجرای راهکارهای پیشین مبارزه با آلودگی هوا را نبود بودجه کافی و تخصیص منابع اعتباری ارزیابی کردند و افزودند: راهکارهای دائمی کاهش آلودگی هوا پر هزینه و بلندمدت هستند، راهکارهایی از جمله نوسازی ناوگان حمل ونقل عمومی، توسعه وسایل نقلیه برقی، بهبود راندمان نیروگاه ها و اصلاح کیفیت سوخت نیازمند به صرف بودجه و زمان زیادی هستند.
در این گزارش راهکارهای موقتی به عنوان جایگزین راهکارهای اصلی معرفی شده که در عین تأثیر برابر در کاهش آلودگی هوا، از هزینه اجرای بسیار کمتری برخوردار هستند و در این راستا ۱۵ راهکار برای منابع مختلف آلاینده هوا به نمایندگان ملت پیشنهاد کردند.
بنابر این گزارش این راهکارها به صورت دقیق از منظر فنی و اجرایی بررسی شده و الزامات اجرای هریک تعیین گردید. سپس میزان کاهش انتشار آلاینده های گازی و ذرات معلق درنتیجه اجرای راهکارها به صورت ساده و کلی تخمین زده شد. درنهایت با توجه به وسعت اجرای هر راهکارها برآورد کلی از هزینه های اجرای آنها و عایدی اقتصادی ناشی از کاهش آلودگی هوا صورت گرفت تا نحوه بازگشت سرمایه مشخص شود.
مطالعات در این گزارش بیانگر این است که با اجرای ۱۵ راهکار منتخب کم هزینه و زودبازده، در پایتخت حداقل ۲۷/۸ درصد از انتشار آلاینده های گازی و ۱۹/۶ درصد از انتشار آلاینده ذرات معلق کاهش پیدا خواهد کرد.
پژوهشگران با ارزیابی هزینه های پیشرو برای اجرای این راهکارها افزودند: برای این میزان کاهش آلودگی هوا حدوداً ۱۰۷ هزار میلیارد ریال اعتبار مورد نیاز است که بخشی از آن توسط دولت، بخشی توسط شهرداری ها، بخشی آورده متقاضیان و باقی از سایر منابع قابل تأمین است. با صرف این هزینه، حداقل ۱۷۶ هزار میلیارد ریال عایدی اقتصادی ناشی از کاهش آلودگی هوا نتیجه خواهد شد و بیانگر این است که طول دوره بازگشت سرمایه کمتر از یک سال خواهد بود.
در انتهای این گزارش با مقایسه این ارقام در مقایسه با اجرای راهکارهای اصلی کاهش آلودگی هوا، هزینه های راهکارهای پیشنهادی این گزارش را بسیار مقرون به صرفه تر و مؤثرتر ارزیابی کردند، به گونه ای که با صرف کمتر از یک سوم هزینه راهکارهای اصلی، بین ۲ تا ۳ برابر کاهش آلودگی هوا حادث خواهد شد.
متن کامل پژوهش را اینجا ببینید.