به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، شبکه نمایش خانگی در حال حاضر، با مختصات جدیدی مواجه شده است. پلتفرم‌های اینترنتی وارد کسب‌وکار آزاد این حوزه شده و به معنای واقعی کلمه، به شبکه‌های مستقلی تبدیل شده‌اند که هم تولید می‌کنند و هم تولیدات ایران و سایر کشورهای جهان را در پلتفرم خود به نمایش می‌گذارند.
در روی دوم این قضیه که مقوله پخش است، این پلتفرم‌ها توانسته‌اند تاحدود بسیاری، از قواعد بین‌المللی پیروی کرده و یک مخزن پرمایه از تولیدات فیلم و سریال ایران و جهان را برای مخاطبان فیلم‌بین فراهم آورند. آنها همچنین بحث اشتراک ماهیانه و چندماه را نیز به خوبی در میان مخاطبان ایرانی جا انداخته‌اند و به همین جهت، خیلی زود توانستند در عرصه نمایش، از نمونه‌های معتبر جهانی الگوبرداری درستی داشته باشند.
رقابت خوبی میان پلتفرم‌ها در امر تولید سریال شکل گرفته که از حوزه سریال‌سازی فراتر رفته و به رئالیتی‌شو نیز کشیده شده استسخن اصلی اما بر روی تولید است. هم‌اکنون مدتی است که رقابت خوبی میان پلتفرم‌ها در سبقت در امر تولید سریال شکل گرفته است. این رقابت، از حوزه سریال‌سازی فراتر رفته و به رئالیتی‌شو نیز کشیده شده است اما بار اصلی همچنان بر روی سریال قرار دارد.
این پلتفرم‌ها اگرچه در حوزه تولید نیز الگوبرداری خوبی از نمونه‌های موفق بین‌المللی به عمل آورده‌اند اما در یک مورد، نتوانستند زیرکی آن پلتفرم‌ها را در خود منعکس کنند. هم‌اکنون مدتی است که چندین سریال به‌صورت هم‌زمان به‌عنوان تولیدات این پلتفرم‌ها، روی خروجی این سامانه‌ها قرار می‌گیرند. کثرت این تولیدات حتی گاهی سبب می‌شود که نوعی موازی‌کاری شکل گرفته و سریال‌ها با توجه به پتانسیل ذاتی خود با استقبال مواجه نشوند اما مشکل بزرگ، برنامه‌ریزی برای پخش منظم این سریال‌ها نیست بلکه بی‌توجهی به نظم استانداردی است که جهان، مدت‌هاست از آن تبعیت می‌کند.
تلاش پلتفرم‌ها برای هدایت سرمایه به سمت مینی‌سریال
هم‌اکنون بسیاری از تولیدات پلتفرم‌های موفق جهانی را مینی‌سریال‌ها تشکیل می‌دهند. این پلتفرم‌ها به جز در معدودی از موارد، به شکلی مستقل به هزینه تولید یک سریال بلند ورود نمی‌کنند مگر آن‌که آن سریال، امتیاز ویژه‌ای داشته باشد که ریسک سرمایه‌گذاری بر روی آن را کاهش دهد مانند تولید اسپین‌آف از روی یک دنباله موفق.
فارغ از این، پلتفرم‌ها، تلاش می‌کنند تا سرمایه خود را به سمت مینی‌سریال و یا حداکثر سریال‌هایی بین ۱۰ تا ۱۵ قسمتی ببرند تا بتوانند با درآمد آبونمان‌ها، بیشتر در چرخه تولید باقی بمانند.
در همین زمینه می‌توان با نگاهی به محبوب‌ترین سریال‌های ۲۰۲۲ متوجه شد که آنها تا چه اندازه از این اصل تبعیت کرده‌اند. سریال ارباب حلقه‌ها: حلقه‌های قدرت در ۸ قسمت، خاندان اژدها در ۱۰ قسمت، پرنده سیاه در ۶ قسمت، جداسازی در ۹ قسمت، مرد شنی در ۱۱ قسمت، زنان جنبش در ۷ قسمت، ایستگاه یازده در ۱۰ قسمت، خطای معنایی در ۸ قسمت، زیر پرچم بهشت در ۷ قسمت، پیشنهاد در ۱۰ قسمت، ترک تحصیل در ۸ قسمت، پم و تامی در ۸ قسمت، پرونده ایپکرس در ۶ قسمت و... که اگر بخواهیم نمونه سریال‌هایی از این دست را فهرست کنیم، به بیش از ۱۰۰ مورد می‌رسیم.
حالا این آمار را در مورد سریال‌های ایرانی که طی یک‌سال اخیر نمایش داده شده، مطابقت می‌دهیم: آنتن در ۱۵ قسمت، خونسرد در ۲۶ قسمت، آفتاب‌پرست در ۱۵ قسمت، شبکه مخفی زنان در ۳۰ قسمت، هم‌گناه در ۲۴ قسمت، جیران در ۳۴ قسمت، نیسان آبی در ۲۰ قسمت، ساخت ایران ۳ در ۲۱ قسمت، یاغی در ۲۰ قسمت و...
ریتم کند؛ اتهام بسیاری از سریال های تلویزیونی
سریال‌های تلویزیونی همواره به این مورد متهم بوده‌اند که از ریتم کندی برخوردار بوده و چون سیستم محاسباتی آنها بر مبنای دقیقه‌ای است، در نتیجه صحنه‌های حشو بسیاری دارند که همین، بر تعداد قسمت‌های سریال تاثیر می‌گذارد اما بسیار عجیب است که چرا چنین سیاستی در مورد تولیدات بخش خصوصی که شامل پلتفرم‌ها می‌شود نیز صدق می‌کند.
کمپانی‌ها و فعالان حوزه استریم تلاش می‌کنند تا با تولید مینی‌سریال‌ها، یک رقابت واقعی را در تعداد مخاطب و میزان رضایت آنها به دست آورندبسیار عجیب است که یک سوژه، برای نخستین مرتبه‌ای که قرار است برای مخاطب تولید شود در این تعداد قسمت تعریف می‌شود. این ریسک بزرگ از آن جهت مطرح است که بسیاری از این سریال‌ها با اقبال چندانی مواجه نشده‌اند و طبعا، شکست مالی آن پروژه‌ها متناسب با تعداد قسمت‌هایشان، بیشتر هم می‌شود.
ضمن آن‌که تا پیش از اوج‌گیری صنعت استریم در جهان، سریال‌های طولانی برای سرگرمی بیشتر مخاطبان تعریف می‌شد اما اکنون که این رویه به روزهای شکوه خود رسیده، کمپانی‌ها و فعالان حوزه استریم تلاش می‌کنند تا با تولید مینی‌سریال‌ها، یک رقابت واقعی را در تعداد مخاطب و میزان رضایت آنها به دست آورند.
این، یک سیاست درست است که باید در سامانه‌های وی‌اودی داخل کشور نیز رعایت شود. به این ترتیب، علاوه بر اینکه اصول حرفه‌ای و جهانی سریال‌سازی رعایت می‌شود، قدرت ریسک نیز به میزان قال توجهی کاهش می‌یابد و مهم‌تر از این دو مورد، چرخه هنرمندان نیز هدفمندتر و بیشتر به تحرک درآمده و دیگر وقت چندانی از آنها گرفته نمی‌شود.
بنابراین پلتفرم‌ها در یک تغییر رویه ضروری، باید هم‌چنان‌که فرآیند عرضه خود را به نرم جهانی نزدیک کرده‌اند، فرم تولیداتی خود را که بسیار مهم است را نیز به سیستم جهانی نزدیک کرده تا کنش بیشتری در رقابت حرفه‌ای داشته باشند.