اگرچه در چند سال اخیر با مشارکت کارشناسان امر برخی جهت‌گیری‌های مبتنی بر توسعه و توانمندسازی جوامع محلی، ایجاد تعاونی‌ها و اجتماعات محلی، اشتغال‌های ارزان‌قیمت تا حدودی وضعیت معیشتی روستانشینان استان بهبود یافته است اما برای شکوفایی همه ظرفیت ها نیاز به تلاش مضاعف مسئولان و البته جلب مشارکت مردم است.
سرزمین زرخیز کهگیلویه و بویراحمد که در گذشته های نه چندان دور ۷۰ درصد از ساکنانش در روستاها سکونت داشتند حالا تعداد ساکنان این مناطق به ۴۲ درصد کاهش یافته به همین دلیل نیاز است تا دولت‌ها تلاش مضاعفی برای ماندگاری جامعه هدف در روستاها داشته باشند.
در زمان حاضر درآمد بخش عمده ای از خانوارهای روستایی استان از طریق کشاورزی و دامداری تامین می شود که کارشناسان تاکید می کنند در صورت بهره گیری از دیگر ظرفیت ها ضمن ایجاد بستر فروش تولیدات روستاها می توان به افزایش درآمد روستانشینان نیز کمک کرد.
کارشناسان اقتصادی کهگیلویه و بویراحمد می گویند:استان با وجود ۱۴ منطقه نمونه گردشگری، داشتن یک هزار و ۷۵۰ روستا با صدها جاذبه چون بافت‌های تاریخی، طبیعی و آب و هوای متنوع ، زنان سخت کوشی که از دیرباز در کنار کار در مزارع به تولید محصولات صنایع دستی هم مشغول بوده اند ظرفیت های مغفول زیادی برای درآمدزایی دارد که در صورت شکوفا شدن می تواند به مهاجرت معکوس از شهر به روستا نیز منجر شود.
آنان تاکید می کنند در حالی که روستاها به عنوان مراکز اصلی تولید قلب تپنده توسعه اقتصادی استان محسوب می شوند باید تلاش های گسترده ای برای احیای کارکردهای اقتصادی و اجتماعی این مناطق انجام داده شود.
این صاحب نظران اعتقاد دارند که کاهش مساله مهم تمرکز در کلان شهرها که آلودگی هوا، حاشیه نشینی، مشاغل کاذب و آسیب های اجتماعی از پیامدهای تجربه شده آن در سال های اخیر بوده نیازمند توسعه اقتصادی و بهبود وضعیت معیشتی ساکنان مناطق روستایی و پیشگیری از مهاجرت روستاییان به شهر است.
گردشگری کشاورزی
آن طور که علی بخش کرمی، معاون‌گردشگری و سرمایه‌گذاری کهگیلویه و بویراحمد می گوید گردشگری کشاورزی و ایجاد اقامتگاه های بومگردی یکی از راهکارهای ایجاد اشتغال و افزایش درآمد مناطق روستایی استان است.
وی تاکید کرد:گردشگری کشاورزی (اگروتوریسم) نوعی گردشگری است که در آن، مهمانان با خانوارهای روستایی و کشاورزان زندگی کرده و علاوه بر آموزش نحوه فعالیت های کشاورزی و زندگی در کشتزارها و مناطق کشاورزی، در کار سنتی کشاورزی نیز مشارکت می کنند.
او تاکید می کند که روستاهای استان کوچک کهگیلویه و بویراحمد به دلیل اقلیم چهار فصل، وجود کوهساران، طبیعت بکر،هوای پاک و آبشار و چشمه سارها در کنار تنوع تولید محصولات کشاورزی خاص نظیر پسته کوهی، گل های زینتی،بلوط،پرورش کرم ابریشم و مزارع کشت زعفران مستعد توسعه گردشگری کشاورزی است اما از این ظرفیت آنچنان که باید و شاید استفاده نشده است به طوری که تاکنون فقط چند مورد مجوز گردشگری کشاورزی در استان صادر شده است.
کرمی ابراز داشت:چوپانی گله های گاو و گوسفند در مراتع ، پرورش احشام، دوشیدن شیر،درست کردن کشک، برداشت و پاک کردن زعفران ، چیدن میوه های جنگلی، تداعی خاطره شیرین رویاهای دوران کودکی برای برخی شهرنشین ها و انبساط خاطر و آرامش روحی آنان از زندگی روستانشینی است که رونق گردشگری کشاورزی می تواند افزون بر درآمدزایی برای روستانشینان زمینه گردشگری ارزان قیمت در این مناطق را فراهم کند.
وی تاکید کرد: گردشگری کشاورزی علاوه بر کاهش استرس و فشارهای روحی زندگی شهرنشینی، درآمدزایی پایدار با حفظ شیوه زندگی سنتی را برای اهالی مناطق روستایی به همراه دارد.
ایجاد اقامتگاه های بومگردی
مسوول روابط عمومی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به نقش ایجاد زیرساخت های با نیاز به سرمایه گذاری اندک در جذب گردشگران تاکید کرد: بهره گیری بهتر از ظرفیت های طبیعی روستاها با راه اندازی اقامتگاه های بوم گردی امکان پذیر است.
علی اکبر پاک عنوان کرد: اقامتگاه های بوم گردی مکان هایی دیدنی و طبیعی هستند که با استفاده از امکانات محل ساماندهی می شوند و تبدیل به مکان هایی می شوند تا گردشگران ضمن استفاده از طبیعت و چشم اندازهای گردشگری با صنایع دستی و آداب و رسوم محلی هم آشنا شوند.
وی تاکید کرد:اهالی روستاها می توانند با دریافت تسهیلات ارزان قیمت بانکی و مرمت خانه قدیمی خود به صورتی که سبک و سیاق سنتی آن حفظ شود از این طریق ثروت آفرینی کنند.
وی ابراز داشت:هم اینک ۱۵اقامتگاه بومگردی فعال در کهگیلویه و بویراحمد وجود دارد که سرمایه گذاران آنان به دلیل استقبال گردشگران درآمد خوبی در این مراکز کسب می کنند.
صنایع دستی
صنایع دستی یا به عبارتی هنرهای صناعی شاخه ای از هنرهای کاربردی به شمار می روند که در گذشته های دور به عنوان صنایع روز خود مطرح بوده‌اند،این محصولات در بردارنده ذوق و اندیشه یک ملت است که با تکیه بر تخصص های بومی و سنتی، افزون بر ایجاد درآمد برای هنرمندان زمینه همگرایی اقتصاد و فرهنگ را فراهم می کند.
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد جاجیم بافی، سفره بافی، نمدمالی، نی چیت بافی، مشته بافی، رندبافی، کچمه بافی، ریسندگی، سوزن دوزی، سبد بافی، رودوزی‌های سنتی و سیاه چادر بافی را از مهمترین دست بافته‌های سرپنجه هنرمندان استان برشمرد .
محمد کاظم رحمانی با اشاره به اینکه در گذشته های نه چندان دور بیشتر بانوان روستایی در خانه خود دار بافندگی داشته اند گفت:صنایع دستی راهکاری کم هزینه برای افزایش درآمد بانوان این مناطق است.
وی افزود: دولت با برپایی دوره های آموزشی در مناطق محروم و روستایی و پرداخت تسهیلات بانکی از رونق صنایع دستی در روستاهای کهگیلویه و بویراحمد حمایت می کند.
رحمانی عنوان کرد: این دوره های آموزشی ۱۸۰ ساعته برای افزایش کیفیت محصولات صنایع دستی و راه اندازی کارگاه های کوچک خانگی برای نسل جوان برگزار می شود.
معاون صنایع دستی این اداره کل در کهگیلویه و بویراحمد اضافه کرد: یک سال گذشته تاکنون۱۷۰میلیارد ریال اعتبار از محل تسهیلات بانکی تبصره ۱۸ به متقاضیان راه اندازی کارگاه های صنایع دستی در این استان پرداخت شده که بخش عمده ای از این وام ها به هنرمندان ساکن روستاهای استان پرداخت شده است.
رحمانی با اشاره به اینکه تسهیلات بانکی ویژه رونق صنایع دستی با سود ۱۰درصد پرداخت شده، تاکید کرد: براساس برنامه ریزی صورت گرفته به ازای ایجاد هر شغل در حوزه صنایع دستی ۸۰۰ میلیون تا ۲ میلیارد ریال تسهیلات بانکی پرداخت شده است.
وی تصریح کرد: تسهیلات بانکی یاد شده با یک ماه تنفس و دوره بازپرداخت سه ساله به ۱۲۰ نفر پرداخت شد .
وی گفت: ثبت ملی سه روستای هدف صنایع دستی در این استان از دیگر راهبردهای رونق صنایع دستی در استان است.
رحمانی اظهار داشت: این سه روستا شامل رودشتی و میمند در بخش پاتاوه شهرستان دنا و سربیشه در شهرستان گچساران است.
وی افزود: دلیل تعیین و معرفی این سه روستا آن است که حدود ۹۵ درصد جمعیت آنها بافنده بوده یا در زمینه صنایع دستی مهارت دارند.
معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: کارشناسان وزارت میراث فرهنگی برای تایید ظرفیت های این روستاها به استان سفر کرده اند.
رحمانی عنوان کرد: ثبت ملی روستاهای مذکور در انتظار برگزاری اجلاس ثبت در تهران است.
پرداخت تسهیلات بانکی
با توجه به بضاعت کم روستانشینان پرداخت تسهیلات ارزان قیمت از راهکارهای دیگر به منظور درآمدزایی و راه اندازی کسب و کار برای افراد جویای کار است اگرچه پیش از این چنین وام هایی پرداخت می شده اما نیاز است تا دولت با افزایش سرمایه گذاری در این خصوص به رونق روستانشینی کمک کند.
معاون اشتغال اداره کل تعاون، کارو رفاه اجتماعی کهگیلویه و بویراحمد گفت:پرداخت تسهیلات بانکی از محل منابع مالی مختلف از برنامه های دولت به منظور بهبود وضعیت معیشتی روستانشینان استان است به طوری که امسال، یک هزار و ۳۵۳ فرصت شغلی از محل پرداخت تسهیلات روستایی و عشایری در این استان ایجاد شد.
ساعد عنبری اظهار داشت: همچنین امسال مبلغ تسهیلات پرداخت شده از محل اشتغال پایدار روستایی و عشایری چهار میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان بوده است.
وی افزود: تعداد طرح های بهره مند از تسهیلات روستایی کهگیلویه و بویراحمد ۵۷۱ مورد بوده است.
معاون اشتغال اداره کل تعاون، کارو رفاه اجتماعی کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: به تفکیک از سال ۹۶ تاکنون، بانک کشاورزی حدود ۱۵۰ میلیارد تومان، کارآفرینی امید حدود ۸۹ میلیارد تومان، بانک توسعه تعاون حدود ۶۷ میلیارد تومان و پست بانک حدود ۵۵ میلیارد تومان پرداخت کرده اند.
استان ۷۲۶ هزار نفری کهگیلویه وبویراحمد در جنوب غربی ایران قرار دارد.