به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از «مدیکال‌پرس»، بیماری آلزایمر ممکن است تا مدت‌ها بدون تشخیص باقی بماند تا زمانی که برای درمان آن بسیار دیر شود. برنامه‌های غربالگری گسترده می‌تواند به شناسایی بیماری در مراحل اولیه یاری برساند اما روش های تشخیصی کنونی بسیار آهسته (زمان‌گیر) و گران‌قیمت هستند.
اکنون یک مطالعه جدید برای اولین بار «اسید فرمیک» را به عنوان یک نشانگر بیولوژیک حساس شناسایی کرده که می‌تواند بیماری آلزایمر را در مراحل اولیه شناسایی و به طور بالقوه راه را برای غربالگری مناسب و ارزان‌قیمت این بیماری هموار کند.
آیا یک آزمایش ساده ادرار می‌تواند مشخص کند که یک فرد به بیماری آلزایمر در مراحل اولیه آن مبتلا است و آیا این امر می‌تواند راه را برای برنامه‌های گسترده غربالگری هموار کند؟ یک مطالعه جدید منتشر شده در Frontiers in Aging Neuroscience بطور حتم حاکی است که امکان این کار وجود دارد. محققان گروه بزرگی از بیماران مبتلا به آلزایمر با شدت مختلف را مورد آزمایش قرار دادند تا تفاوت‌های موجود در نشانگرهای بیولوژیک ادارای آنها را شناسایی کنند.
آنها کشف کردند که اسید فرمیک ادراری یک نشانگر حساس برای مشخص کردن افول ادراکی است که شاید نشانه‌ای از مراحل اولیه بیماری آلزایمر باشد. روش های کنونی برای تشخیص آلزایمر گران‌قیمت و نامناسب برای غربالگری معمول (روتین) هستند. این بدان معنا است که بیشتر بیماران مبتلا تنها زمانی شناسایی می‌شوند که برای درمان موثر آنها بسیار دیر شده است اما یک تست ادراری کم هزینه برای (سنجش) اسید فرمیک ممکن است همان چیزی باشد که پزشکان برای غربالگری زودهنگام به دنبال آن بوده اند.
محققان تهیه کننده این گزارش تحقیقاتی می‌گویند: بیماری آلزایمر یک بیماری مزمن مداوم و پنهان است به این معنی که این بیماری می‌تواند ایجاد شود و برای سال‌ها تداوم داشته باشد پیش از آنکه نقایص آشکار ادراکی ظاهر شوند. مراحل اولیه این بیماری زمان طلایی برای مداخله و درمان است. از این رو غربالگری در مقیاس گسترده برای شناسایی بیماری آلزایمر در مراحل اولیه برای سالمندان ضروری است.
بنابراین اگر مداخله زودهنگام اهمیت دارد چرا همین الان برنامه‌های روتین برای شناسایی آلزایمر مراحل اولیه نداریم؟ مساله به تکنیک‌های تشخیصی باز می‌گردد که پزشکان در حال حاضر از آنها استفاده می‌کنند. این روش‌ها شامل اسکن مغزی می‌شود که پرهزینه است و بیمار را در معرض اشعه قرار می‌دهد. همچنین تست‌های نشانگر بیولوژیکی وجود دارد که می‌توانند بیماری آلزایمر را مشخص کنند اما این کار نیازمند خونگیری تهاجمی یا پونکسیون (بذل) نخاعی (lumbar puncture) برای نمونه‌برداری از مایع مغزی نخاعی است که می‌تواند برای بیماران ناراحت کننده باشد. اما آزمایش ادراری غیرتهاجمی است و برای غربالگری در مقایس بزرگ مناسب است.
محققان در گذشته درباره یک ترکیب ارگانیک با نام فرمالدئید (formaldehyde) برای شناسایی آلزایمر تحقیق کرده اند اما هنوز جا برای بهبود کار وجود داشت. در این مطالعه جدید آنها عمدتا تمرکز خود را بر اسید فرمیک قرار دادند که یک محصول متابولیک از فرمالدئید است.
این تحقیق مشخص کرد که سطح اسید فرمیک ادراری در تمام گروه های افراد مبتلا به آلزایمر تا حد زیادی افزایش داشته است. این مساله نشان می‌دهد که اسید فرمیک می‌تواند به عنوان یک نشانگر بیولوژیک حساس برای بیماری آلزایمر مراحل اولیه عمل کند. با این حال انجام تحقیقات بیشتری برای شناخت ارتباط و پیوند بین آلزایمر و اسید فرمیک نیاز است.