به گزارش ایرنا، فرارسیدن روز جهانی معلولان یکبار دیگر توجهها را معطوف به این قشر کرده است، قشری که نزدیک به ۱۰ درصد جامعه را تشکیل میدهند و گلایهها و دغدغههای بسیاری را برای یک زندگی حداقلی دارند.
براساس تعریف کارشناسان بهزیستی، معلول فردی است که براثر ضایعه جسمی یا ذهنی در سلامت و کارآیی عمومی او بطور مستمر اختلال ایجاد شده و این نقص استقلال وی را در زمینههای مختلف کاهش میدهد.
براساس آمارهای رسمی، معلولان بزرگترین اقلیت جهان بشمار میروند که موانع فیزیکی و اجتماعی و اقتصادی زیادی بویژه در جوامع کمتر توسعه یافته پیش روی آنها قرار دارد.
نابرابری و فقدان دسترسی یکسان به منابع اساسی همچون آموزش، اشتغال، مراقبتهای بهداشتی، درمانی و نظامهای حمایتی و حتی نادیده گرفتن آنها در مشارکتهای اجتماعی، ارتباط این قشر را با بدنه جامعه ضعیفتر می کند و در نهایت منجر به انزوای آنان میشود.
به گفته مسوولان بهزیستی استان قزوین درحال حاضر ۲۷ هزار و ۲۹۵ نفر معلول اعم از معلولان جسمی حرکتی، ذهنی، نابینا و کم بینا، بیماران مزمن اعصاب و روان تحت حمایت این دستگاه قرار دارند.
عدهای از معلولان قزوینی با اظهار نارضایتی از نبود فرصتهای شغلی، اجرای بند"الف" ماده هفت قانون جامع حمایت از حقوق معلولان مبنی براختصاص سه درصد از مجوزهای استخدامی دستگاههای دولتی توجه به این موضوع را خواستار شدند.
این عده تاکید کردند با توجه به توانمندیهای ذاتی و خلاقیتهای فکری نیازمند حضور در عرصههای مختلف اجتماعی بوده و به تناسب مهارت و تجربه کاری خواستار شغل آبرومندانه هستند.
یک معلول قزوینی در این باره گفت: این قشر نیاز به ترحم ندارد، بلکه برای ادامه زندگی خود و حضور در اجتماع کار شرافت مندانه میخواهد.
حامد اکبری افزود: معلولان دارای استعدادهایی هستند که درصورت بهره گیری و استفاده از آن، ادامه زندگی و زمینه حضور آنان در عرصههای مختلف اجتماعی فراهم میشود.
یک معلول ضایع نخاعی نیز که با صندلی چرخدار تردد میکند، در این خصوص گفت: خیلی از انسانها به طور نسبی معلول و محدود هستند و معلولیت تابعی از ارتباط بین افراد و محیط است.
محدثه ابراهیمی با بیان اینکه معلول باید همانند سایر اقشار مردم حق و حقوقش در جامعه رعایت شود،اظهار کرد: اکثر معلولان از بیتوجهی مسوولان متولی منزوی شدهاند چراکه عدم اجرای قانون روز به روز منجر به ناتوانی آنها میشود.
وی با انتقاد از بی توجهی به این قشر،تاکید کرد: اکثر اقدامات و وعدههای مدیران بیشتر شعار است و بیشتر جنبه تبلیغاتی و سوء استفاده از جایگاه معلولان دارد، روز معلول برای ما روزی است که دغدغهای برای رفتن به معابر، پارکها، اماکن ورزشی و آموزشی نداشته باشیم.
ابراهیمی با تاکید براینکه بیکاری مهم ترین مشکل افراد معلول است،افزود: در شهر قزوین و حاشیه آن معلولانی مشاهده میشوند که به کارهای کاذب ازجمله تکدی گری روی آوردهاند که این موضوع نشانه بی توجهی به امر اشتغال این قشر است.
وی با بیان اینکه فرد معلول علاوه بر رنج جسمی ناشی از معلولیت به واسطه نگاههای ترحم آمیز و دلسوزیهای بی مورد دچار آسیبهای روانی نیز میشود،افزود: بسیاری از معلولان به علت نداشتن توان مالی دچار بحرانهای روحی و ناهنجاریهای اجتماعی شدهاند.
یکی دیگر از معلولان قزوینی در این خصوص گفت: وقتی برای خرید مایحتاج روزانه وارد خیابان میشویم به دلیل عدم مناسب سازی فضای شهری با مشکل تردد مواجه میشوم، من مدام این جمله را از اطرافیان خود میشنوم که مگر مجبوری به خیابان بیایید!، این کلمات نه تنها من بلکه تمام معلولان میشنوند و متأسفانه فرهنگسازی آشنایی با معلولیتها در جامعه مغفول مانده است.
اشتغال دغدغه اصلی معلولان
یک فعال اجتماعی حقوق معلولان نیز گفت: موضوع کار معلولان هم یکی از مواردی است که در قانون پیش بینی شده و ماده ۱۵ اشاره به همین موضوع دارد و دستگاههای دولتی را موظف میکند که حداقل سه درصد از ظرفیت استخدام رسمی، پیمانی و کارگری خود را به معلولان اختصاص بدهند.
زهرا کریمی با بیان اینکه معلولان غم نان دارند،افزود: اشتغال یکی از اساسیترین مطالبات همه افراد است که این مشکل به خصوص در بین جامعه معلولان حادتر است و بسیاری از آنها با داشتن مدارک دانشگاهی که قطعاً برای کسب آن رنج بسیاری را متحمل شدهاند اما از فرصت کافی برای جذب کار برخوردار نیستند.
وی اظهار داشت: در ماده ۱۰ قانون حمایت از معلولان ایجاد صندوق فرصتهای شغلی برای آنها آورده شده است و قانونگذار این موارد را مشخص کرده و مشکلات حوزه مسکن و معیشت در جامعه معلولان مشهودتر است و حداقل حقوق مستمری که به مددجویان پرداخت میشود نیز جوابگوی نیازها و احتیاجهای آنها نیست.
این فعال اجتماعی ادامه داد: بسیاری دیگر از معلولان هم چنین نظری دارند که از سهم برابر خدمات و منافع عمومی برخوردار نبوده و نیازهای فرهنگی و تفریحی به دلیل نبود زیرساختها باعث شده تا کمتر از چنین بسترهایی استفاده کنند.
کریمی با بیان اینکه ترحم جامعه و مسوولان در مورد معلولان کارساز نبوده و رنج آور است، اظهار کرد: امیدواریم دولت و دستگاه های مسوول در حوزه معلولان با تغییر رویکرد در زمینه ارایه خدمات، حمایت های بیشتری را از قشر معلولان داشته باشند.
نگرش جامعه به معلولان باید تغییر کند
مدیرکل بهزیستی استان قزوین گفت: آگاهی نداشتن مردم از وضعیت معلولان و نگرش منفی جامعه نسبت به این افراد را ریشه مسائل و مشکلات این قشر است.
علی دهباشی پور افزود: بخش قابل توجهی از معلولان افراد حساس، زودرنج و آسیب پذیر هستند اما این قشر هنوز در جامعه جایگاه مناسبی ندارند و گاها فقط به آنها ترحم شده و به عنوان قشری ناتوان و ضعیف به آنان نگاه میشود.
وی اظهار داشت: در حال حاضر بیشترین آمار جامعه معلولان در شهرستانهای قزوین با ۱۲ هزار و ۳۸۴ نفر و البرز با پنج هزار و ۲۶۴ نفر و تاکستان با چهار هزار و ۱۱۷ نفر معلول هستند که رشد جامعه هدف در قزوین بیشتر از سایر مناطق است.
دهباشی پور، با بیان اینکه بارزترین شکل معلولیت را محدودیت حرکتی دانست و افزود: این نوع معلولیت نباید منجر به محرومیت و حضور نیافتن این قشر در جامعه شود.
این مسوول افزود: متاسفانه جامعه به درک مناسبی از وضعیت این قشر دست نیافته و همواره به چشم ترحم به این قشر نگاه میشود که این مساله معلولان را رنج می دهد.
وی، آگاه سازی جامعه را یکی از راههای پیشگیری از معلولیت دانست و گفت: در پیشگیری و آگاهسازی هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد.
دهباشی پور با اشاره به نقش خطیر و مهم مشاورههای ژنتیکی به عنوان عامل بازدارنده در تولد فرزندان معلول،افزود: در حال حاضر ناآگاهی بسیاری از خانوادهها از مشکلات ازدواجهای فامیلی در روستاها و محلات عامل تولد فرزندان معلول است که باید با برنامه ریزیهای مدون و مستمر زمینهساز برطرف شدن بروز چنین مسائلی شد.
رویکرد بهزیستی در دولت سیزدهم توجه به اشتغال و معیشت مددجویان
این مسوول اظهار داشت: رویکرد بهزیستی در دولت سیزدهم توجه به اشتغال، مسکن و معیشت مددجویان بوده و در این زمینه طی ماههای اخیر اقدامات موثری صورت گرفته است.
دهباشی پور افزود: بهزیستی قزوین در یکسال گذشته منشأ خدمات گستردهای برای جامعه هدف و مخاطبانش بوده که به اذعان بسیاری از مددجویان محسوس و ملموس بوده است.
وی اظهار داشت: در حال حاضر بیشترین آمار جامعه معلولان در شهرستانهای قزوین با ۱۲ هزار و ۳۸۴ نفر و البرز با پنج هزار و ۲۶۴ نفر و تاکستان با چهار هزار و ۱۱۷ نفر معلول هستند که رشد جامعه هدف در قزوین بیشتر از سایر مناطق است.
دهباشیپور افزود: بهجهت پیشگیری از تولد نوزاد معلول در مواردی مثل ازدواج فامیلی، نقایص مادر زادی، عقبماندگی ذهنی و نگرانی از خطر بروز مکرر یک بیماری فامیلی مشاوره ژنتیک امری مهم و ضروری است.
وی با بیان اینکه مشاوره ژنتیک برای خانوادههای معلول تحت پوشش و حمایت بهزیستی بهخصوص معلولیتهای غیراکتسابی به دلیل بالابودن ریسک بیماریهای ژنتیکی از اهمیت ویژهای برخوردار است، تصریح کرد: ۹۹۰ نفر از زوجهای قزوینی در نیمه نخست سال جاری به مراکز مشاوره ژنتیک استان مراجعه کردند.
مدیرکل بهزیستی قزوین افزود: استان قزوین دارای یک مرکز مشاوره دولتی و سه مرکز مشاوره خصوصی در حوزه ژنتیک است.
وی ادامه داد: مهمترین رسالت فعالیت مراکز مشاوره ژنتیک در قزوین، تعیین شیوع و علل انواع اختلالهای منجر به انواع کمتوانی (معلولیت) و ایجاد سامانه رصد انواع اختلالهای منجر به کمتوانی است.
دهباشیپور اضافه کرد: در سال گذشته ۱۰ استان در کشور از جمله قزوین برای رسیدن به یک اطلاعات واحد در این زمینه و همچنین آگاهی خانوادهها از مزایای مشاوره ژنتیک، اقدام به برگزاری طرح تعیین شیوع و علل انواع اختلالهای منجر به انواع معلولیتها داشتند.
وی یاد آور شد: افراد شناساییشده، پس از مشخص شدن میزان شیوع و نوع اختلال جهت تشکیل پرونده در سازمان بهزیستی به معاونت توانبخشی معرفی میشوند.
دهباشی پور تصریح کرد: یکی از اولویتها و دغدغههای بهزیستی استان قزوین توانمندسازی مددجویان است و مهمترین عامل در توانمندسازی، ایجاد اشتغال برای آنهاست.
مدیرکل بهزیستی استان قزوین گفت: امسال از تسهیلات بند «ب» تبصره ۱۶ مبلغ ۱۲۵ میلیارد تومان برای اشتغال پیش بینی شده و تعهد ما ۲۸۸ نفر مبتنی بر سامانه رصد است که ۹۶.۴ درصد آن را محقق کردهایم.
وی با بیان اینکه تاکنون ۲۷۲ نفر در سامانه اشتغال ثبت نام کردهاند و ۱۰۰ نفر نیز در مرحله ثبت نام هستند،افزود: در سال گذشته برای ایجاد ۲۸۴ شغل تعهد داشتیم که ۵۰۰ فرصت شغلی ایجاد شد و از ۹۱ میلیارد تومان تسهیلات اختصاص یافته مبلغ ۷۱ میلیارد تومان معرفی شد.
دهباشی تصریح کرد: سال گذشته ۲۸۴ نفر تعهد اشتغال داشتیم که ۵۰۰ نفر محقق شد و تعهد امسال بهزیستی هزار و ۲۵۲ نفر است که اشتغال ایجاد شده نیز ۶۹۱ نفر بوده است.