به گزارش خبرنگار ایرنا ، هشت سال دفاع مقدس یادآور دلاور مردانی است که با استقامت در برابر دشمنان ایستادگی کرده و از جوانی و جان شیرینشان گذشتند تا ایران اسلامی به دست متجاوزان نیفتد و در امنیت باشد و از میان این دلاور مردان، نام بیش از ۳ هزار دانشجوی شهید زینت بخش تاریخ ایران اسلامی شده است.
با گذشت بیش از سه دهه از دفاع مقدس و ایستادگی شجاعانه بزرگ مردان ایران اسلامی، همچنان نام شهدا در جای جای این کشور زنده و پاینده است و هیچ گاه یاد و نام آن ها در تاریخ به فراموشی سپرده نمی شود.
شهید «آیتاله سیفی» از شهدای معظم منطقه ۱۶ در جنوب پایتخت است که دورانی از زندگی خود را در محله جوادیه تهران سپری کرد. این شهید در سال ۱۳۳۷ در شهر سراب متولد شد. در کودکی و نوجوانی خیلی زود هوش و نبوغش را در مدارس دوره ابتدایی و راهنمایی نشان داد و پس از اتمام تحصیلات دبیرستان با رتبه عالی وارد دانشگاه شهید بهشتی تهران شد و در رشته فیزیک هستهای مشغول به تحصیل گشت.
شهید سیفی با آغاز انقلاب فرهنگی، حوالی سال ۱۳۵۹ با توجه به تأثیرگذاری فرهنگی و اخلاقی در سینما و تلویزیون در پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی، هنر فیلمسازی را آموخت و پس از مدت کوتاهی مهارت لازم را به دست آورد.
هنر فیلمبرداری شهید سیفی در دوران دفاع مقدس و در زمان جنگ به بلوغ و شکوفایی استعداد رسید و با ساخت فیلم های جنگی مختلف مورد توجه مردم قرار گرفت. فیلمهای مستندی همچون «صدای پای نور»، «ایلام، شهر آتشباران» و فیلمهای داستانی «وارث»، «معبر»، «سرباز کوچک»، «یک قطره دریا»، «دفاع مقدس» و «اتاق شماره یک» نتیجه تلاش بیوقفه این شهید هنرمند ساکن جنوب شهر است.
جزیره «بوارین»، محل عروج کار او حین فیلمبرداری از عملیات «کربلای ۲» در منطقه حاج عمران رنگ و بویی تازه گرفت و زمانی که یکشنبه ۲۱ دی ۱۳۶۵ خودش را برای پشت سر گذاردن امتحانات کارشناسی آماده میکرد به جمع اکیپ فیلمبرداری جنگ پیوست و عازم منطقه شلمچه شد.
شهید سیفی سر انجام روز پنجشنبه ۲۵ دی ماه ۱۳۶۵ در یکی از حساسترین کارهای فیلمبرداری خود در فتح جزیره «بُوارین»، مورد اصابت ترکش قرار گرفت و تلاش پزشکان برای نجات او بینتیجه ماند و آیت در سن ۲۸ سالگی به شهادت رسید.
شهید سیفی بهعنوان یکی از اعضای گروه مستندسازی در زمان جنگ بود و با افراد و چهره هایی همچون «جواد شمقدری»، «علیرضا سجادپور»، «حسن علیمردانی» و «محمد درمنش» همکاری داشت.آخرین فعالیت شهید آیتالله سیفی، مستند داستانی «ایلام، شهر آتشباران» بود که سال ها قبل در جشنواره فیلم “آلامتو” مورد توجه مخاطبان قرار گرفت. آیت در این فیلم مستند داستانی بهعنوان راوی و بازیگر به ایفای نقش پرداخت.
دوربین آیت، آشنای جبههها یکی از زیباییها گلزار شهدای بهشتزهرا (س) نوع طراحی سنگمزارها، شعرها و مضامینی است که بر روی سنگ قبرها نوشته شده است. از جمله این مزارها می توان به مزار دانشجوی شهید هنرمند سیفی از شهدای محله جوادیه در قطعه ۵۳ اشاره کرد.
بر سر مزار این شهید در طرحی ابتکاری یک دوربین فلزی بزرگ قرار دارد که از دور میتوان حدس زد میان این نماد با حرفه و تخصص این شهید رابطه معناداری وجود دارد.بر سر مزار این شهید این اشعار حماسی حک شده که توجه هر رهگذری را به خود جلب میکند: ما در ره دوست نقض پیمان نکنیم / گر جان طلبد دریغ از جان نکنیم/ دنیا اگر از یزید لبریز شود / ما پشت به سالار شهیدان نکنیم.
به گزارش ایرنا مرکز استان تهران، ۱۶ آذر روز دانشجو نامگذاری شده است؛ در واقع این روز، به یاد سه دانشجویی است که در اعتراض به دیدار رسمی ریچارد نیکسون معاون رییس جمهور وقت آمریکا با محمدرضا پهلوی آن هم چندی پس از کودتای ننگین آمریکایی ۲۸ مرداد، توسط رژیم ستمشاهی به شهادت رسیدند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اساتید و دانشجویان در دانشگاه علم و صنعت در روز ۲۴ آذرماه سال ۸۷ تاریخچهای از این واقعه را بیان کردند.
ایشان فرمودند: «جالب است توجه کنید که ۱۶ آذر در سال ۳۲ که در آن سه نفر دانشجو به خاک و خون غلتیدند، تقریباً چهار ماه بعد از ۲۸ مرداد اتفاق افتاده؛ یعنی بعد از کودتای ۲۸ مرداد و آن اختناق عجیب - سرکوب عجیب همه نیروها و سکوت همه - ناگهان به وسیله ی دانشجویان در دانشگاه تهران یک انفجار در فضا و در محیط به وجود می آید. چرا؟ چون نیکسون که آن وقت معاون رییس جمهور آمریکا بود، آمد ایران. به عنوان اعتراض به آمریکا، به عنوان اعتراض به نیکسون که عامل کودتای ۲۸ مرداد بودند، این دانشجوها در محیط دانشگاه اعتصاب و تظاهرات می کنند، که البته با سرکوب مواجه می شوند و سه نفرشان هم کشته می شوند. حالا ۱۶ آذر در همه سال ها، با این مختصات باید شناخته شود. ۱۶ آذر متعلق دانشجوی ضد نیکسون است، دانشجوی ضد آمریکاست، دانشجوی ضد سلطه است.»
شهدای دانشجو، زینت بخش تاریخ ایران اسلامی
چه بسیار جوانان رشید و صاحب علم و دانش که بر پیشانی شهادت بوسه زدند و جاودانه شدند. این شهدای دانشجو از میان سنگر علم و دانش و سنگر جنگ، دفاع از وطن را برگزیدند و حال نام و تصاویر شهدای دانشجو در پرتال جامع شهدای دانشجو وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بارگذاری شده تا جوانان این مرز و بوم بدانند که خاک ایران زمین را چه جوانانی حفظ کردند، جوانانی که می توانستند سنگر علم و دانش را انتخاب کنند و امروز نامشان در میان نخبگان و دانشمندان بدرخشد اما رفتند تا ما بمانیم و در امنیت کشورمان را آباد کنیم.
دانشجوی شهیده
از میان سه هزار و ۹۷ نفر از شهدای دانشجوی دوران دفاع مقدس، نام پنج دانشجوی خانم نیز دیده می شود که در بمباران هوایی به شهادت رسیدند و یک دانشجوی خانم حین امدادرسانی به مجروحان به فیض شهادت رسید.
این بانوان شهید در رشته های کارشناسی پرستاری، کارشناسی ادبیات عرب دانشگاه اصفهان، کاردانی تربیت بدنی مرکز تربیت معلم نسیبه، پزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان، کارشناسی زبان فرانسه تربیت معلم تهران و کارشناسی ریاضیدانشگاه جندیشاپور اهواز (شهید چمران اهواز) دانشجو بودهاند.
دانشجویان شهید با رتبه تک رقمی
همچنین در میان دانشجویان شهید رتبههای برتر کنکور هم حضور داشتند. «محسن حاجی بابا» رتبه چهار پزشکی دانشگاه تهران، «محسن وزوایی» رتبه ۱ کنکور سراسری ۱۳۵۵ و دانشجوی شیمی دانشگاه صنعتی شریف، «محمود شهبازی دستجردی» رتبه ۱۷ کنکور سراسری ۱۳۵۶ و دانشجوی مهندسی صنایع دانشگاه تهران، «احمدرضا احدی» رتبه اول کنکور سراسری ۱۳۶۴ دانشجوی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، «محمدحسین اوحدی» رتبه ۳ کنکور سراسری دانشجوی مهندسی ساختمان دانشگاه تهران و «مهران بلورچی» رتبه پنج کنکور سراسری ۱۳۶۳ دانشجوی مهندسی الکترونیک دانشگاه تهران، شهدای نمونه این دریای بیکران هستند.
دانشجویان شهید فرمانده
همچنین از میان حدود چهار هزار دانشجو، تعداد ۹۴ نفر با وجود سنی میان ۲۰ تا ۲۷ سال فرماندهی گردان، دسته و لشگر را برعهده داشتند. از میان شهدای دانشجوی دفاع مقدس که فرمانده بودهاند و در رشتههای مختلف تحصیل میکردهاند، ۱۱ نفر از آنها در مقطع دکتری و عمده آنها در مقطع کارشناسی دانشجو بودهاند.
نمونههایی از این دانشجویان فرمانده شهید میتوان به «احمد آبانی آرانی» دانشجوی کارشناسی زمینشناسی دانشگاه کرمان فرمانده گروهان با ۲۳ سال سن،عباس محمد ورامینی دانشجوی اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی رییس ستاد لشکر محمد رسول الله ص ، محسن وزوایی فرمانده گردان حبیب ، علی هاشمی فرمانده لشکر محمود شهبازی جانشین فرمانده لشکر، حسن باقری معاون اطلاعات، «احمد آتشدست» دانشجوی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان فرمانده پدافند دشت فکه با ۲۲ سال سن، «منصور آخرت دوست» دانشجوی کارشناسی زیست شناسی دانشگاه ارومیه فرمانده گردان ثارالله با ۲۴ سال سن، «مسعود آخوندی» دانشجوی مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی اصفهان فرمانده گردان با ۲۳ سال سن، «مصطفی آزادگان» دانشجوی مهندسی شیمی پلیمر دانشگاه صنعتی امیرکبیر فرمانده دسته و گروهان با ۲۰ سال سن اشاره کرد.
دانشجویان شهید هنرمند
همچنین از میان این دانشجویان شهید میتوان به دو دانشجوی هنرمند نیزاشاره کرد. «امیرابوالفضل سپهری» دانشجوی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی مسئول دسته گردان ۱۵۴ که در عملیات والفجر پنج به شهادت رسید، عاشقی شاعر مسلک بود.
شهید سیفی نیز دانشجوی فیزیک هستهای دانشگاه شهید بهشتی بود که در ۲۹ سالگی در شلمچه به شهادت رسید. این دانشجو در طول تحصیل در دانشگاه همواره دانشجویی ممتاز بود و دستی در هنر داشت. وی در ۲۶ دی ماه سال ۱۳۶۵ در عملیات کربلای ۵ و در جزیره بوارین و حین فیلمبرداری مستند ۳۵ میلی متری «کربلای پنج» به فیض رفیع شهادت نائل آمد و این فیلم مستند در ششمین جشنواره فیلم فجر عنوان بهترین مستند و لوح زرین این جشنواره را از آن خود کرد.
دانشجویان شهید دانشگاههای خارجی
۲۲ نفر این دانشجویان شهید مشغول به تحصیل در دانشگاههای خارج از کشور بودند که شوق دفاع از میهن و کیان کشور آنان را بر آن داشت که به کشور بازگردند و به فیض شهادت برسند.
این دانشجویان در کشورهای آلمان، انگلستان، آمریکا، ژاپن و ایتالیا و کانادا و در رشتههایی از جمله مهندسی تأسیسات، مهندسی مخابرات، زیست شناسی، مهندسی سیستم آنالیز، زبان انگلیسی، مهندسی مکانیک، مهندسی صنایع، مهندسی الکترونیک، پزشکی، مهندسی پتروشیمی، دندانپزشکی، جامعهشناسی، مهندسی کشاورزی تحصیل میکردهاند.
اما سهم دانشگاههای کشور از جمع تقریباً ۴ هزار دانشجوی شهید بسیار متفاوت است. در دهه ۶۰، نظام آموزش عالی به تازگی در حال شکل گرفتن بود و دانشگاههای بزرگ، دانشسرای معلمی و آموزشکدهها سهم مهمی در نظام آموزش عالی داشتند. دانشگاه آزاد اسلامی در اوایل شکل گیری بود و از همین رو تنوع دانشگاههای محل تحصیل این شهدای گرانقدر مبین همین موضوع است.
از جمع ۳ هزار و ۹۷ نفر شهدای دانشجو تعداد ۷۵ نفر در واحدهای مختلف دانشگاه آزاد اسلامی تحصیل میکردند. ۷۸۰ نفر از میان این شهدای گرانقدر دانشجوی دانشسراها و مراکز تربیت معلم بودند. از میان این جمع ۱۳۲ شهید بزرگوار نیز دانشجوی مراکز فنی، دانشکدههای فنی و آموزشکدههای فنی و ۲۶ نفر مدرسههای عالی بودند.
دانشگاه تهران با بیشترین شهید
بیشترین سهم دانشجوی شهید از آن دانشگاه تهران با ۱۹۷ شهید گرانقدر است. البته در این آمار دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه تهران در مجموع در نظر گرفته شدهاند.
دانشگاه تبریز با ۱۱۶ شهید، دانشگاه اصفهان با ۱۱۴ شهید، دانشگاه صنعتی اصفهان با ۱۱۰ شهید، دانشگاه شیراز با ۹۷ شهید، دانشگاه صنعتی شریف با ۹۰ شهید، دانشگاه شهید بهشتی با ۷۷ شهید، دانشگاه علم و صنعت ایران با ۶۶ شهید، دانشگاه فردوسی مشهد با ۳۷ شهید و دانشگاه صنعت نفت با ۲۱ شهید از مراکز آموزش عالی هستند که بیشترین برگهای زرین شهدا را به خود اختصاص دادهاند.
از جمع شهدای دانشجو، دانشگاههای علوم پزشکی ۱۴۴ شهید تقدیم دفاع مقدس کردهاند که این دانشجویان در دانشگاههای علوم پزشکی مشهد، تهران، ایران، اهواز، شهید بهشتی، اصفهان، تبریز، شیراز، همدان، فسا، بابل، گیلان، ارومیه، کرمان تحصیل کردهاند.
در میان مقاطع تحصیلی وضعیت مقطع تحصیلی برای ۳۱۳ شهید دانشجو در دفاع مقدس نامشخص است. ۱۶۰ نفر در مقطع دکتری تحصیل میکردند که عمدتاً در گروه پزشکی بودهاند ۱۲۴ نفر در رشته پزشکی، ۱۱ نفر در رشته داروسازی، ۹ نفر در رشته دندانپزشکی و سایر افراد فیزیوتراپی، علوم آزمایشگاهی، بهداشت کار دهان و دندان و پرستاری بودهاند.
۲۷ نفر در مقطع کارشناسی ارشد تحصیل میکردهاند که از این گروه ۱۵ نفر در گروه علوم انسانی، ۸ نفر در گروه فنی و مهندسی، دو نفر در گروههای علوم پایه و زبان تحصیل میکردهاند.
یک هزار و ۷۷۳ نفر در مقطع کارشناسی تحصیل میکردهاند. ۲۱ نفر در گروه نامشخص، ۷۶ نفر در گروه علوم پزشکی، ۷۳۷ نفر در گروه فنی و مهندسی، ۴۴۰ نفر در گروه علوم انسانی، ۲۳۳ نفر در گروه علوم پایه، ۳۴ نفر در گروههای تربیت بدنی، زبان و هنر، ۱۶۱ نفر در گروه معلمی، ۷ نفر در گروه نظامی تحصیل میکردهاند.
۶۲۲ نفر نیز در مقطع کاردانی مشغول به تحصیل بودهاند. ۱۴ نفر در گروه نامشخص، ۱۱ نفر در گروه علوم پزشکی، ۱۲۰ نفر در گروه فنی و مهندسی، ۸۸ نفر در گروه علوم انسانی، ۱۸ نفر در گروه علوم پایه، ۹ نفر در گروههای تربیت بدنی، زبان و هنر، ۳۳۲ نفر در گروه معلمی، ۲ نفر در گروه نظامی تحصیل میکردهاند.
رشته فنی مهندسی شهدای شاخص
بررسی وضعیت رشتههای تحصیلی هم نشان میدهد که تنوع رشتهای در آن دهه بسیار متفاوت با امروز بوده و در بسیاری موارد رشتههایی که اکنون وجود ندارند به عنوان رشته تحصیلی در دانشگاه وجود داشته است. با این وجود ۱۷۴ شهید بزرگوار در رشته «آموزش ابتدایی» و ۷۰ شهید در رشتههای «دبیری» تحصیل میکردهاند که نشان از اهمیت شغل معلمی در آن دوره داشته است.
۹۳۴ نفر در رشتههای فنی و مهندسی، ۶۰۹ نفر در رشتههای علوم انسانی، ۲۷۳ نفر در رشتههای علوم پزشکی، ۲۷۲ نفر در رشتههای علوم پایه، ۷۰۳ نفر در رشتههای هنر، نظامی، معلمی، تربیت بدنی دانشجو بودهاند رشتههای ۸۳ نفر نیز نامشخص است.
در زمانی که قبولی در دانشگاه و نشستن سر کلاس دانشگاههای تراز اول کشور آرزوی هر جوانی بود حدود ۴ هزار جوان، دانشگاهی که به سختی در بهترین رشتههای آن قبول شده بودند را رها کردند و به جبهههای نبرد حق علیه باطل شتافتند.