محمد رضا مردانی در گفتگو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا درباره بزرگداشت روز دانشجو، نقش جنبش‌های دانشجویی و اساتید بسیجی در ناآرامی ها اظهار داشت: جنبش‌های دانشجویی و دانشجو به عنوان وجدان بیدار جامعه همواره نقش مهمی در کشور ایفا کرده اند؛ حوادث و برخی موج سواری‌ها و انفعال‌های سیاسیون داخلی در شرایطی که دشمنان دانشگاه و دانشجو را هدف قرار داده اند و سناریوهای متنوعی را برای انحراف جنبش دانشجویی و خاموش کردن ندای استکبارستیزی، حق‌طلبی و آرمان‌خواهی آن ها دنبال می‌کنند، مساله ای قابل توجه است.
وی افزود: بازخوانی و تامل در نقش دانشجو در تحقق آرمان‌ها و شعارهای اصیل انقلاب اسلامی و ظرفیت‌سازی‌های موثر برای تضمین پیشرفت ایران اسلامی امری ضروری است که با توجه به روز دانشجو باید ابعاد آن را به خوبی مشخص کرد.
مردانی ادامه داد: دانشجویان در شرایط فعلی کشور وظیفه سنگین‌تری در عرصه علم و دانش دارند، عرصه ای که اگر با قدرت در آن گام بردارند، به اعتلای ایران اسلامی منجر خواهد شد؛ البته دشمنان با این موضوع مشکل دارند و از هر حربه ای برای متوقف کردن حرکت قطار پیشرفت استفاده می کنند. مطالبه و پرسش گری بخشی از روحیه دانشجویی است، اما این موضوع هیچ سنخیتی با اهداف پلید معاندین ندارد.
رییس سازمان بسیج اساتید کشور گفت: اینکه در هفته های گذشته شاهد برخی بدرفتاری‌ها در بعضی دانشگاهها بودیم و رسانه‌های تروریستی به دنبال تعمیم آن به کل دانشجویان بودند؛ به این دلیل است که راه نفوذ کامل مصون سازی نشده، جوانان و دانشجویان در برابر بداخلاقی‌ها، فضایی را برای ماهی گیری بدخواهان فراهم کرده اند.
وی افزود: دشمنان این مرز و بوم سناریوهای سنگین و خبیثانه برای ایجاد صدمات روحی و اجتماعی به مردم بالاخص جوانان این کشور و به ویژه دانشجویان، طرح ریزی و برنامه ریزی کرده‌اند که با تبیین‌گری اساتید به ویژه بسیجی و ارزشی در دانشگاهها و هوشیاری دانشجویان حتی فکر کردن به اجرایی کردن این نقشه‌ها را از بدخواهان می گیرد.
مردانی یادآور شد: در روزهای اخیر هم شاهد بودیم که برخی کشورهای تروریستی پشتیبان اتفاقات اخیر در کشور به صراحت اعلام کردند که این پروژه نیز مانند دیگر پروژه های علیه ملت ایران شکست خورده است و دیگر به اهداف خود نخواهند رسید.
برخی رفتارهای ناشایست و غیرحرفه ای محصول فضای مجازی است
رییس سازمان بسیج اساتید با بیان این که برخی رفتارهای ناشایست و غیر حرفه‌ای دانشجویان محصول حرکت جنبش دانشجویی نیست، گفت: این گونه رفتارها به خاطر تعطیلی دانشگاهها در پی بحران کرونا بوده است؛ چرا که جنبش دانشجویی به نوعی حضور میدانی نداشته است و به همین دلیل دانشجویان نسل قبل اغلب فارغ التحصیل شدند و در صحنه نبودند. اگر آنها بودند هدایت درستی صورت می گرفت و برخی رفتارهایی که امروز شاهد بودیم رخ نمی داد و مسلما این موضوع نباید از نظر دور باشد.
وی افزود: نکته ای که باید به آن تاکید کرد این است که این حرکت ها محصول فضای مجازی است؛ فضایی که در آنجا دشمنان با برنامه ریزی یک جنگ حساب شده شناختی و ادراکی راه انداخته اند. بنابراین تغییراتی که در بعضی دانشجویان به لحاظ نگرشی و رفتاری به وجود آمد به دلیل فضای مجازی رخ داده که بخشی به صورت تظاهرات میدانی بروز کرد و این را نمی توانیم به حساب جنش دانشجویی بگذاریم.
مردانی تاکید کرد: جنبش دانشجویی همیشه آرمان خواه و عدالتخواه و حق طلب بوده است و عموما براساس عمق نگاه و ورود به مسایل نسبت به حاکمیت و نظام و موضوعات اساسی به جامعه جهانی و سیاست های داخلی تعریف شده است.
رییس سازمان بسیج اساتید کشور در ادامه گفت: دانشجویانی که در صحنه بودند در مقایسه با کل دانشجویان عدد قابل توجهی نبوده است. بیش از ۳ میلیون دانشجو داریم کسانی که در کف دانشگاه بودند زیر یک درصد از کل دانشجویان بودند و علاوه بر این حتی اکثریت جریان های دانشجویی را به خود اختصاص نمی دهند و اقلیتی بودند که بعضی از آنها با هدایت های بیرونی و ضد انقلاب و به علت خامی و هیجانی که داشتند، ورود کردند.
وی با بیان این که به زودی جریان‌های دانشجویی خود را پیدا خواهند کرد و واجب است اساتید به این مساله بپردازند، گفت: امیدآفرینی، شفاف سازی، بیان حقایق و روایت درست از وضعیت می تواند رویش‌های جدیدی را برای جنبش دانشجویی رقم بزند؛ چرا که احساس مسوولیتی که جوانان با ضمیر پاکشان داشتند و سوالاتی که برای آنها ایجاد شد، اگر به خوبی پاسخ داده شود و به واقعیت ها آگاه شوند حتما علیه خباثت‌های دشمنان به میدان خواهند آمد.
روز دانشجو نماد آگاهی و شرافت و ایران دوستی است
مردانی درباره بزرگداشت روز دانشجو گفت: روز دانشجو نماد آگاهی، شرافت، ایران دوستی، خودباوری، زمان‌شناسی و هوشیاری تاریخی فرزندان ایران در دانشگاهها است، نمادی که با ایستادن در برابر نمادهای سلطه‌گری شکل گرفته و با خون دانشجویان از اعتبار و هویت ایرانی دفاع شده است؛ دانشجویان ایران در ۱۶ آذر چند دهه گذشته نشان دادند که مقابل سلطه و ظلم و سر خم نخواهند کرد و جلوه حقیقی آن را در دوران دفاع مقدس دیدیم.
رییس سازمان بسیج اساتید کشور گفت: دانشجویان در دفاع مقدس با شهادت طلبی و شهامت بی مثال خود نشان دادند که به راستی وجدان بیدار جامعه اند و در دفاع از حریم کشور لحظه ای درنگ نخواهند کرد. امروز هم شاهد این روند هستیم و اکثر دانشجویان هیچ قرابت نظری-عملی با عده ای محدود که به دنبال ایجاد تنش در دانشگاهها هستند، ندارند.
وی یادآور شد: روزی که سه دانشجو در رژیم طاغوتی قربانی شدند تا رد خون آنها برای همیشه در چهره دانشگاه نقش ببندد و همواره نماد میهن پرستی، آزادی‌خواهی و استقلال‌طلبی فرزندان این مرز و بوم باشند، مسیر مشخص شد.
دانشجویان هیچ ارتباطی به تجزیه طلبان ندارند
مردانی ادامه داد: دانشجویان امروز هیچ رابطه ای با تجزیه طلبان و کسانی که به دنبال مهار ایران هستند ندارند، اما با فضای سنگینی که رسانه‌های تروریستی ایجاد کرده اند، صدای دانشجویان برای حق طلبی و حرکت در مسیر درست شنیده نمی شود. شاید یکی از آسیب های جنبش دانشجویی نداشتن شناخت صحیح از فضای رسانه ای و مجازی باشد و از سوی دیگر انعکاس نیافتن کنش‌های موثر در دانشگاه ها در جهت پیشرفت ایران است که فضا را برای فرصت طلبان و بدخواهان مهیا می کند.
رییس سازمان بسیج اساتید گفت: دانشجویان فهیم و بصیر ایران اسلامی در ۱۶ آذر ۱۳۳۲ ثابت کردند که دانشجو نه فقط جوینده دانش است، بلکه جوینده آزادی و استقلال نیز هست و دانشجویان مصداق نبض بیدار جامعه و سرمایه واقعی و ماندگار کشور و کلید سعادت فردای ایران هستند و این موضوع هنوز در رگ های جریان دانشجویی جاری و ساری است.
وی افزود: باید علاوه بر بحث تحقق نظام استاد و شاگردی در کنار مساله کرسی‌های آزاد اندیشی به سایر بحث های آموزشی رسمی دانشگاه اعم از دانش تخصصی و دانش عمومی و بحث مهارت های زندگی، سواد رسانه ای و سواد مالی توجه ویژه داشته باشیم. در حال حاضر بحث سواد رسانه‌ای در جنگ شناختی مورد نیاز است. نکته دیگری که مورد تاکید رهبر معظم انقلاب است، آمیختن آموزش با اخلاق و تربیت نفسانی است. در کنار تعلیم، تربیت هم شکل گیرد و یکی از نتایج کرسی‌های آزاد اندیشی همین است.
دانشجویان و اساتید باید حلقه‌های مفقوده حکمرانی در کشور را شناسایی کنند
رییس سازمان بسیج اساتید کشور درباره بهبود نظام حکمرانی و نقش بسیج اساتید گفت: هم‌گرا کردن ظرفیت علمی، تخصص ملی و حاکمیتی برای تحقق اهداف اقتصاد دانش‌بنیان، جریان‌سازی و تعمیق گفتمان جهاد علمی و تبدیل گفتمان علمی به گفتمان غالب در کشور و همچنین مسئله شناسی تحلیلی، سیاست‌پژوهی و مشارکت حداکثری اساتید در راستای کمک به ارتقای نظام حکمرانی کاری است که باید دانشگاهها در آن نقش اساسی داشته باشد. در این راستا دو اولویت مهم سازمان بسیج اساتید کمک به تعالی آموزش عالی و ارتقای کارآمدی نظام حکمرانی برای حل مسائل کشور است.
مردانی افزود: اساتید در دانشگاهها باید با دانشجویان در گفتگوی آزاد شرکت کنند و بکارگیری اخلاق اسلامی را در همه کارهای فردی و اجتماعی واجب ترین کار بدانند و کمک کنند الگویی مناسب برای پیاده سازی اخلاق اسلامی در همه امور جامعه جاری و ساری شود. حکمرانی اخلاق اسلامی باعث تعالی جامعه و گام برداشتن در راستای تمدن سازی نوین اسلامی خواهد شد.
وی ادامه داد: دانشجویان و اساتید دانشگاهی باید کمک کنند حلقه‌های مفقوده حکمرانی در کشور شناسایی و با تعامل دو طرفه مسئولین کشور و دانشگاه ها و نگاه حل مسئله‌ای، نظام حل مسائل را برای امیدآفرینی هر چه بیشتر و ایرانی قوی‌تر از قبل پایه ریزی و اجرایی کنند.
رییس سازمان بسیج اساتید کشور گفت: نقش نهاد علم در حل مشکلات کشور که خواسته رییس جمهور هم است به عنوان یک مساله جدی تلقی شود. بسیج اساتید بخش فعال نهاد علم است. اساتید انقلابی دارای انگیزه و در میدان هستند و به نمایندگی از نهاد علم با تشکیل گروه های مساله محور و اندیشکده ها می توانند برای حل مشکلات حکمرانی کشور همه حوزه ها را پشتیبانی کنند.
کرسی‌های آزاداندیشی جنبه های مثبت و منفی بسیاری از مسائل را روشن کند
مردانی درباره برگزاری کرسی‌های آزاد اندیشی که همواره مورد تاکید رهبر معظم انقلاب بوده است، گفت: کرسی های آزاد اندیشی نشان دهنده نگاه ژرف ایشان به دغدغه های دانشجویی است. رهبر معظم انقلاب همواره با طرح مباحث و نقشه‌های راه، دهه‌های آینده را در نظر گرفته و با ریل گذاری‌های دقیق، بسترها را برای حل چالش‌های آینده کشور فراهم می کنند؛ ریل گذاری‌هایی که اگر انجام نمی‌شد، شاید شاهد این سطح از پیشرفت در عرصه‌های مختلف از جمله علمی و دانشگاهی نبودیم.
رییس سازمان بسیج اساتید کشور با اشاره به سخنان رهبری در دیدار با دانشجویان در سال ۱۳۹۳، افزود: ایشان به صراحت اعلام می کنند حرف هایی که در این دیدار گفته شده، حرفهایی است که تکلیف آنها باید در خود جلسات دانشجویی و در بحث های آزاد دانشجویی معین شود و در ادامه تذکر می دهند که این «کرسی‌های آزاد اندیشی» مستلزم بحث های آزاد دانشجویی در محیط دانشگاهها است.
وی ادامه داد: حل مسائل دانشجو در محیط دانشگاه و به دست خود دانشجویان، نگاه ایشان را به این قشر به خوبی تبیین می کند؛ نگاهی که شاید با گام‌های خود دانشجویان و مسئولان ذیربط در سال های گذشته بطور کامل محقق نشده باشد.
مردانی گفت: در کرسی‌های آزاد اندیشی، اندیشه ها مطرح می شود و تضارب آرا و اندیشه صورت می گیرد و داوری هم وجود دارد و صاحبان اندیشه با یکدیگر بحث می کنند. ممکن است بعضی ها از کرسی های آزاد اندیشی تعبیری داشته باشند که هرچه هرکسی گفت آن صحبت مورد مداقه قرار نگیرد و در حقیقت صاحبنظران نظر ندهند.
رییس سازمان بسیج اساتید کشور افزود: زمانی که بحث از کرسی‌های آزاد اندیشی می شود یعنی این که هرکس حرف خود را می زند که باید داوری شود، اندیشه درست پذیرفته شود یعنی انتخاب احسن صورت گیرد. تعبیر بعضی این است که هرچه فحش و فضیحت و حرف بی ربط را در این کرسی ها بگویند.
وی با بیان این که کرسی‌های آزاداندیشی بستری قابل اتکا است و می تواند جهات مثبت و منفی بسیاری از مسائل را روشن و تعیین تکلیف کند، تاکید کرد: ظرفیت کرسی‌های آزاداندیشی بیش از چیزی است که در حال حاضر وجود دارد و شاید توجه ناکافی در سال های گذشته به این رهنمود اساسی، در شرایط فعلی و با توجه به تغییرات مدیریتی باید برطرف و فضایی فراهم شود تا مسائل دانشجویی در محیط دانشگاهی مطرح و برای حل آن سازوکار و برنامه داشت.
مباحث کرسی های آزاد اندیشی باید نتیجه بخش باشد
مردانی ادامه داد: آنچه باید در کرسی های آزاد اندیشی به آن توجه شود، اولویت ها و مساله های مهمی است که ذهن افراد و جوانان با آن درگیر است که به معضل و مساله تبدیل شده است. باید از مباحث انحرافی در کرسی های آزاد اندیشی پرهیز شود و به سمتی برود که نتیجه بخش باشد. فراهم شدن بسترهای آزاد اندیشی و ایجاد یک فضای اطمینان ساز برای کسانی که می خواهند حرف بزنند و این نگرانی و دغدغه الان در بعضی ها وجود دارد. بنابراین باید گفت در جمهوری اسلامی ایران این ظرفیت هست و جای نگرانی نیست و قابل انجام است.
رییس سازمان بسیج اساتید کشور درباره نقش بسیج اساتید در عمق بخشی به کرسی های آزاد اندیشی گفت: فلسفه حضور دانشجو در دانشگاه علم آموزی است و این علم آموزی باید در سطوح مختلف زندگی فردی و اجتماعی وی تاثیر بگذارد؛ یکی از مهم ترین افرادی که تاثیری بسزا در شکل گیری هویت دانشجویی دارد، استاد دانشگاه است. هویت دانشجویی عنصری مهم و قابل تامل در علم جامعه شناسی است و منظور از این مفهوم، مجموعه انتظاراتی است که از دانشجو بواسطه قرارگیری در این موقعیت و نقش می رود.
وی افزود: دانشجویی که از نیروی جوانی برخوردار است، اهل محافظه کاری نیست و به دنبال تغییر برای بهبود امور در همه سطوح سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است، اگر بخوبی تغذیه علمی و متناسب با حل مسائل نشود، یا سرخورده شده یا مورد سوء استفاده قرار می گیرد. لذا اساتید با حمایت‌های اندیشه ای خود می توانند دانشجویان را در مسیر صحیح بیان مسئله قرار دهند که اساتید بسیجی با توجه به روحیه جهادی و مطالبه گری می توانند نقش بسزایی در این راستا ایفا کنند. البته پیش از این هم این روحیه و مشی در میان بسیج اساتید وجود داشته است و بعد از این هم با قدرت بیشتری پیگیری خواهد شد.
برگزاری بیش از ۷۰۰ برنامه تبیینی توسط بسیج اساتید
مردانی ادامه داد: برگزاری بیش از ۷۰۰ برنامه تبیینی گسترده توسط بسیج اساتید از آغاز بازگشایی دانشگاهها با حضور استادان و دانشجویان نشان می دهد که برنامه ریزی قابل توجهی در این زمینه در سازمان بسیج اساتید وجود دارد. بسیج اساتید متشکل از ۱۰۸۰ کانون دانشگاهی است که عمده برنامه‌های آن در دانشگاه‌های کشور برگزار می‌شود. برنامه‌هایی که اگر به درستی مورد توجه قرار گیرد می تواند تاثیرات عمیقی بر روند برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی گذاشته و سطح محتوایی آن را تا میزان قابل توجهی افزایش دهد؛ چرا که این کرسی‌ها تیری به قلب برنامه‌های دشمنان علیه دانشگاه است.
رییس سازمان بسیج اساتید کشور درباره استفاده از ظرفیت نخبگان دانشگاهی در سازمان بسیج اساتید برای شفافیت اتفاقات اخیر گفت: رهبر معظم انقلاب اساتید را فرماندهان جنگ نرم معرفی کردند و در جنگ ترکیبی امروز نقش همه اساتید به ویژه استادان بسیجی تاثیرگذار است و استاد بسیجی باید دو نقش آفرینی مهم داشته باشد؛ یکی نقش آفرینی عمومی در عرصه جهاد و مباحث معرفتی و بصیرتی در حوزه تربیت و اخلاق اسلامی و دیگری نقش آفرینی تخصصی اساتید در حوزه تخصصی و علمی آنها است که می‌تواند در تعلیم و تربیت مدیران و کارشناسان و مهندسان آینده کشور موثر باشد.
وی یادآور شد: جریان و جنبش دانشجویی دارای سابقه طولانی در ادوار گذشته و جنبشی همواره مطالبه گر و به دنبال حل مشکلات جامعه و تحقق آرمان‌های انقلاب اسلامی است و وجود آن مسئله مهم و مبارکی است، اما در سال‌های اخیر به دلیل تعطیلی دانشگاهها این جریان و جنبش میدان ظهور و بروز نداشت و پس از بازگشایی دانشگاهها متاسفانه شاهد حرکت‌های ناشایست و نامناسبی بودیم که اساساً در سابقه و پیشینه این جریان هم دیده نشده بود و گاه با موج سواری گروهک ها و ضدانقلاب ایجاد و تحریک می شد و پدیده‌ای نوظهور بود که بررسی آن نیازمند کار کارشناسی و تحلیل مختلف در ابعاد جامعه شناسی و روانشناسی است.
مردانی گفت: این وقایع اساساً ریشه در جنگ شناختی و ادراکی دارد که نیازمند حضور اساتید متدین و انقلابی است تا از جنبه‌های مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و پس از فروکش کردن هیجانات تند در قالب کرسی‌های آزاداندیشی و نقد و مناظره با پاسخ گویی به شبهات با منطق روشن گری و حقیقت گویی آشکار و بررسی شود.
مردانی افزود: سازمان بسیج اساتید با برگزاری جشنواره ها، همایش ها و برنامه متعدد و متنوع تلاش کرده است فضا را برای تولید علم و نظریه پردازی که به دانشگاه و دانشجو کمک می کند، مهیا کند. یکی از مصادیق این موضوع برگزاری اولین جشنواره علمی شهید چمران است که با استقبال گسترده دانشگاهها و اساتید سراسر کشور و با رویکرد مشارکت حداکثری، برگزار خواهد شد.
رییس سازمان بسیج اساتید ادامه داد: ارسال آثار علمی اساتید متناسب با محورهای جشنواره تا پایان دی ماه، زمان برگزاری جشنواره در سطح استانی، بهمن ماه و در سطح ملی اسفندماه خواهد بود. تاکنون بیش از ۱۰ هزار آثار علمی به سامانه جشنواره در حوزه‌های علوم انسانی و هنر، علوم پایه و کشاورزی و علوم فنی و مهندسی ارسال شده که قابل ملاحظه است و این آمار قطعاً با تمدید جشنواره افزایش می یابد.