به گزارش ایرنا، کشور ترکمنستان یکی از تولیدکنندگان عمده گوگرد جهان است که سالانه بخش زیادی از محصولات خود را به صورت خام، از طریق ایران به کشورهای اروپایی و آسیایی ترانزیت می‌کند.
مدیرکل راه‌آهن خراسان، زمستان پارسال در مصاحبه ای با ایرنا با عنوان ترانزیت کالا از مرز ریلی سرخس به آسیای مرکزی چهار برابر شد گفته بود که یک میلیون و ۳۸۸ هزار تن انواع محموله و بار ترانزیتی با ۲۳ هزار و ۴۰۰ دستگاه واگن در ۱۰ ماهه سال ۱۴۰۰ از طریق مرز ریلی سرخس از کشورهای آسیای مرکزی به/از ایران حمل شده است.
مصطفی نصیری ورگ افزوده بود: از مجموع ترانزیت مرز ریلی سرخس، بیش از یک میلیون و ۲۴۰ هزار تن ترانزیت کالای وارده و ۱۴۷ هزار تن ترانزیت کالای صادره بوده است که بیشتر از مبدأ کشورهای آسیای مرکزی وارد و از مرز بندرعباس صادر می شود و عمده این اقلام نیز شامل گوگرد، کود شیمیایی و کالاهای کانتینری است.
مطابق اظهارات مسوولان محلی، سالانه حدود ۷۰ درصد از ترانزیت ریلی که از مرز سرخس صورت می‌گیرد، مربوط به حمل بیش از یک میلیون تن گوگرد از ترکمنستان به اروپا و آسیا است، هرچند در سالهای اخیر به دلیل کاهش قیمت گوگرد خام، صادرات آن قدری از رونق افتاده است.
یک مسوول در سرخس که دغدغه اشتغال نیروی کار منطقه را نیز دارد به ایرنا گفت: در صورتی که بتوان فقط یک سوم گوگرد تولیدی و ترانزیتی ترکمنستان را در این شهرستان فرآوری کرده و با دانه بندی خاص تغییر داد، می توان برای سه هزار و ۵۰۰ نفر در منطقه شغل ایجاد کرد، از سویی تنها پالایشگاه گاز شهید هاشمی نژاد سرخس سالانه ۴۶۰ هزار تن گوگرد خام به شکل پودر تولید می کند.
ظرفیتهای ذکر شده منجر به خلق ایده ایجاد یک پارک گوگردی در منطقه ویژه اقتصادی سرخس طی سالهای اخیر شد که البته به واسطه پاره ای مشکلات این مسیر تا انتها طی نشده اما اکنون احداث مجتمع های کوچک و بزرگ فرآوری گوگرد یکی پس از دیگری در این منطقه و همچنین واحدهای وابسته به پالایشگاه گاز شهید هاشمی نژاد به بار نشسته و یا در شرف بهره برداری است.
فرماندار سرخس در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: با انجام یک فرایند ساده در تولید گوگرد دانه بندی، می توان ۱۰ درصد ارزش افزوده برای این محصول صادراتی ایجاد کرد.
حسن نوری زاده افزود: هم اینک در مجتمع های دولتی و خصوصی فرآوری گوگرد سرخس، گوگرد نیم عدسی دانه بندی شده با غنای ۹۰ درصد، "بنتونیت" جهت تولید کودهای کشاورزی و گوگرد پاستیلی و نخودی برای مصارف صنعتی و کشاورزی تولید می شود.
وی به راه اندازی و تکمیل واحدهای مختلف دیگر در پارک گوگردی منطقه ویژه اقتصادی سرخس اشاره کرد و گفت: اکنون چندین مجتمع و کارخانه فرآوری گوگرد در این مجموعه در حال ساخت است.
ساخت همزمان ۶ واحد فرآوری گوگرد در منطقه ویژه سرخس
رییس هیات مدیره منطقه ویژه اقتصادی سرخس گفت: مطابق برنامه ریزی های صورت گرفته پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم در خصوص تولید محصولات گوگردی در سرخس، برای نخستین بار به طور همزمان ساخت ۶ واحد فرآوری گوگرد و تولید کودشیمیایی در این منطقه آغاز شده است.
محمدرضا برهمند در گفتگو با ایرنا افزود: از جمله شرکتی از ترکیه، سه میلیون یورو برای فرآوری گوگرد و تولید محصولات گرانولی سرمایه گذاری کرده است که بخش نخست این کارخانه سال آینده به بهره برداری می رسد.
وی ادامه داد: شرکت ایرانی "پترو سرخس ایرانیان" نیز در حال تکمیل یک کارخانه پیشرفته تولید کود شیمیایی در این منطقه است و محصولات نهایی این کارخانه با فناوری های روز تولید شده و می توان آن را یک واحد منحصر به فرد تولید کود شیمیایی در ایران دانست.
رییس هیات مدیره منطقه ویژه اقتصادی سرخس گفت: علاوه بر این ۲ سرمایه گذار داخلی و خارجی، چهار شرکت و سرمایه گذار داخلی نیز با عقد قرارداد، زمینی به ارزش حدود ۴۰ میلیارد ریال در منطقه ویژه خریداری کرده اند و هر کدام از این طرحهای فرآوری گوگرد نیز با مرحله ای از پیشرفت همراه بوده است.
وی اضافه کرد: علاوه بر مجتمع گاز خانگیران، که محصولات گوگردی تولید می‌کند، گوگرد در ترکمنستان و دیگر کشورهای منطقه به عنوان یکی از مهمترین محصولات خام صادراتی تلقی و سالانه مقادیر قابل توجهی از این محصول از مرز ریلی و زمینی سرخس به دیگر کشورها صادر می‌شود.
سرمایه گذاری بخش خصوصی در تولید ۹۰۰ هزار تن فرآورده گوگردی
مدیرعامل شرکت "پترو سرخس ایرانیان" نیز به خبرنگار ایرنا گفت: این شرکت در زمینه تولید کودهای فسفاته و پایه فسفات و خوراک دام و طیور فعالیت دارد.
مهدی قاسمیان افزود: این کارخانه تاکنون ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است که قبل از پایان سال به تست آزمایشی تولید محصول می رسد و در بهار سال آینده نیز تولید پایدار محصولات آن در مرحله نخست آغاز می شود.
وی گفت: ظرفیت تولید نهایی و سالانه این کارخانه ۳۰۰ هزار تن اسید فسفریک و ۶۰۰ هزار تن انواع کودهای پایه فسفات است که در مرحله نخست سالانه ۲۰۰ هزار تن اسید فسفریک و ۲۰۰ هزار تن کود فسفات تولید خواهد کرد.
مدیرعامل شرکت "پترو سرخس ایرانیان" اظهار داشت: مواد اولیه برای ساخت این محصولات گوگردی، خاک فسفات و اسید سولفوریک است که دومی از داخل کشور تامین می شود، اما خاک فسفات باید از قزاقستان و یا سوریه تامین و وارد شود.
قاسمیان اضافه کرد: امکانات و برخی معافیت های مالیاتی منطقه ویژه اقتصادی سرخس و همچنین قرار گرفتن در دالان شمال - جنوب، به عنوان مزیت دیگر این منطقه ویژه، موجب شده است تا امکان واردات خاک فسفات از قزاقستان برای ما تسهیل شود.
این سرمایه گذار افزود: تاکنون ۹۰۰ میلیارد تومان برای مراحل طی شده احداث کارخانه هزینه شده است که تا رساندن آن به تولید نهایی این رقم به هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان خواهد رسید.
وی این مجموعه اقتصادی را کاملا خصوصی دانست و گفت: راه اندازی این مجتمع با استفاده از دانش و فناوری داخلی و پیمانکاران ایرانی صورت گرفته است و زمانی که تولید با ظرفیت نهایی انجام شود، ۷۵۰ فرصت شغلی برای جوانان در شهرستان مرزی سرخس ایجاد می شود.
قطع وابستگی به واردات کودهای شیمیایی
بر اساس اعلام مسوولان شرکت خدمات حمایتی کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی، میزان مصرف سالانه کود شیمیایی در کشور حدود چهار میلیون تن است که بخش قابل توجهی از آن وارداتی است، لذا تلاش تولید کنندگان برای خودکفایی در این محصول می تواند قیمت تمام شده کود را کاسته و در نهایت مشکلات کشاورزان را برطرف نماید.
مدیرعامل شرکت "پترو سرخس ایرانیان" در این خصوص گفت: کود شیمیایی یک کالای راهبردی محسوب می شود و در سالهای قبل دولت برای تهیه کود با مشکل مواجه بود و همین مساله کشور را مجبور به واردات این محصول مهم می کرد.
قاسمی ادامه داد: با راه اندازی این کارخانه در سرخس، انواع کودهای فسفات، که رایج ترین کود مصرفی کشاورزی در ایران و جهان است در داخل تولید شده و بخش عمده نیاز داخلی تامین می شود و با تولید سالانه ۶۰۰ هزار تن کود فسفات، بخش عمده ای از نیاز داخل تامین می شود.
سرمایه گذاری ۱۰ هزار میلیارد ریالی در سرخس
استاندار خراسان رضوی روز جمعه - ۱۸ آذر- در جریان سفر کاری خود به شهرستان سرخس گفت: هزار میلیارد تومان برای اجرای ۶ طرح در منطقه ویژه اقتصادی سرخس سرمایه‌گذاری شده است.
یعقوبعلی نظری افزود: امروز در شهرستان سرخس طرح آبرسانی به روستای "بزنگان" بهره برداری و عملیات اجرایی ساخت "تیر پارک" برای توقف کامیونهای ترانزیتی، احداث و راه اندازی کارخانه افزودنی‌های روغن موتور و سموم فسفره، سایت تخلیه و بارگیری و بسته بندی محصولات فله گوگردی، عملیات اجرایی شهرک فرآوری گوگرد و طرح جابه جایی و استقرار اسکن کامیون‌ها آغاز شده است.
وی با اشاره به طرحهایی که عملیات اجرایی آنها در سرخس آغاز شد، اظهار داشت: عملیات اجرایی سایت تخلیه و بارگیری و بسته‌بندی محصولات فله شرکت جهان ریل سرخس با ۱۶۰ میلیارد تومان اعتبار و با روزشمار افتتاح پروژه ۸۰ روزه و عملیات اجرایی شهرک فرآوری گوگرد با اعتبار ۱۱۰ میلیارد تومان و روزشمار افتتاح پروژه ۱۴۰ روزه از این جمله است.
نظری بیان کرد: عملیات اجرایی احداث و راه‌اندازی کارخانه افزودنی‌های روغن موتور و سموم فسفره با ۲۰ میلیارد تومان اعتبار و روزشمار افتتاح ۱۲۰ روزه پروژه، همچنین عملیات اجرایی جابه جایی و استقرار اسکن کامیون ها با ۱۵ میلیارد تومان اعتبار و عملیات احداث "تیر پارک" یا پارکینگ خدمات کامیون های ترانزیتی در منطقه ویژه اقتصادی سرخس با ۵۰ میلیارد تومان اعتبار و روزشمار افتتاح ۱۶۰ روزه پروژه از دیگر طرحهایی است که امروز کلنگ زنی شد.
عملکرد هوشمندانه دولت سیزدهم
به گزارش ایرنا، شهرستان مرزی "سرخس"، در ۱۸۵ کیلومتری مشهد و شمال شرقی خراسان رضوی، دارای مرزی با قدمت ۲۸ ساله با ترکمنستان است که اکنون به کانون توجه تبادلات تجاری منطقه ای و فرامنطقه ای تبدیل شده است.
پارسال ۳.۲ میلیون تن از مبادلات تجاری خارجی کشور شامل صادرات، واردات و ترانزیت به ارزش ۵.۶ میلیارد دلار از مرزهای جاده ای و ریلی این شهرستان انجام شد، بر این اساس ۱.۷ میلیون تن از این اقلام ترانزیت ورودی و حدود ۷۰۰ هزار تن نیز ترانزیت خروجی بود که بیشتر آن از طریق مرز ریلی سرخس و بقیه از مرز جاده ای صورت گرفت.
با دورنمایی که فقط از تجارت و فرآوری گوگرد در این شهرستان با همکاری آستان قدس رضوی در منطقه ویژه اقتصادی سرخس، پالایشگاه گاز شهید هاشمی نژاد و نهادهای اقتصادی، مرزی و محلی دیده شده است، به نظر می رسد دولت سیزدهم در پیمودن مسیر توسعه محلی و منطقه ای با وجود انبوه تحریم ها و مشکلات، هوشمندانه عمل کرده است و آیت الله رئیسی به بخش عمده وعده های خود، که در سفر فروردین ماه امسال به شهرستان مرزی سرخس داشت، عمل کرده است.
برای انعکاس دستاوردهای دولت و صحت سنجی اقدامات و وعده های مسوولان محلی و استانی در ماه های پیش رو پیگیر تکمیل طرح ها و به بار نشستن بیشتر تلاش های دولت خواهیم بود.