به گزارش ایرنا دسترسی مناسب به راه از عوامل کم شدن هزینه‌های تجارت و از مزیت‌های نسبیِ مناطق مختلف کشور برای تولید محسوب می‌شود،وجود راه مناسب می‌تواند تولید کنندگان را به بازارهای مختلف رسانده و زمینه حضور سرمایه گذاران را به مناطق مختلف بویژه مناطقی که از ظرفیت‌های فراوان برخوردارند فراهم کرده و باعث توسعه آن منطقه و استفاده بیشتر از تولیدات بومی می‌شود.
سیستان و بلوچستان در جنوب شرق کشور به دلیل مزیت ترانزیتی و قرار گرفتن در شاهراه اقتصاد بین‌المللی که به سبب موقعیت جغرافیایی و همجواری با ۲ کشور پاکستان و افغانستان و دسترسی به آبهای آزاد ایجاد شده نیازمند توسعه عنصر حمل و نقل است؛ نیازی که بخش اعظم آن در بستر جاده و بزرگراه‌ها تامین خواهد شد.
در سال‌های نه چندان دور سیستان و بلوچستان دارای شبکه‌ای عقب افتاده و محروم از راه‌های مواصلاتی توسعه یافته بود که این امر با وجود ظرفیت‌های اقتصادی مهم در این استان نظیر برخوداری از تنها بندر اقیانویسی ایران و مرزهای طولانی سبب شده بود جایگاه استان در اقتصاد و تجاری و بازرگانی کشور ضعیف باشد.
توسعه راه‌های سیستان و بلوچستان پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم موجب شد که عملیات تبدیل راه‌های اصلی به بزرگراه در همه مسیرهای ارتباطی استان آغاز شود و گام‌های نخست این طرح نیز دربرخی مسیرهای منتهی به زاهدان تا پایان سالجاری آماده بهره‌برداری شودبا همت دولت و درایت مدیریت استانی در سال‌های اخیر، نهضت راه‌سازی در سیستان و بلوچستان آغاز شد و با فعال شدن کارگاه‌های راه‌سازی در همه مسیرهای ارتباطی این استان به کارگاه بزرگ راه‌سازی تبدیل شده است.
در سال‌های اخیر تاکید همه مسوولان در سیستان و بلوچستان بر این بوده که همه دست به دست هم دهند و بدون آنکه دل به اعتبارات قطره چکانی بسپارند با اجرای طرح‌های عمده در مسیرها، راه‌های این استان را از شرایط عقب مانده خارج کنند و توسعه‌ای درخور این استان به راه‌های آن دهند.
توسعه راه‌های سیستان و بلوچستان پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم موجب شد که عملیات تبدیل راه‌های اصلی به بزرگراه در همه مسیرهای ارتباطی استان آغاز شود و گام‌های نخست این طرح نیز دربرخی مسیرهای منتهی به زاهدان تا پایان سالجاری آماده بهره‌برداری شود.
طرح‌های تبدیل راه‌های اصلی به بزرگراه در مسیرهای ارتباطی زاهدان - میرجاوه، زاهدان - زابل، زاهدان - بیرجند، زاهدان - نصرت آباد، کمربندی غربی شهر زاهدان، تکمیل قطعه یک زاهدان - خاش. زابل - زهک و اسکل آباد - بزمان بصورت دوشیفت وارد فاز نهایی شده است، آنچه از سوی مدیران حوزه راه در سیستان و بلوچستان مورد توجه قرار گرفته تداوم نهضت راه‌سازی، چانه زنی برای گرفتن اعتبارات عمرانی بیشتر و ایجاد تحول در اعتبارات اندک و قطره چکانی است.
راه‌های مواصلاتی مناسب در هر منطقه‌ای در توسعه آن منطقه نقش مهمی ایفا می‌کند، حضور گردشگران، صادرات و واردات کالا و محصولات کشاورزی و همگی از طریق راه‌های مواصلاتی مناسب امکان‌پذیر است.
سیستان و بلوچستان با وجود موقعیت خاص جغرافیایی در جنوب شرق کشور قرار داشته، استانی که شرایط ویژه‌ای از نظر نقش آفرینی در مبادلات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای کالا و تعامل و ارتباط با حوزه‌های پیرامونی بویژه کشورهای واقع در شمال و شرق خود را دارا است
راحت‌ترین راه دسترسی کشورهای آسیای میانه و نیز کشور افغانستان به آبهای آزاد جهانی از طریق سیستان و بلوچستان و بندر چابهار است که این امر مزیت تجاری بسیار مطلوبی را برای این استان و کشورهای یادشده فراهم کرده است.
کشورهای حوزه آسیای میانه و افغانستان نیز می‌توانند کالاهای خود را از مسیرهای خشکی و از معبر رسمی میلَک در شمال سیستان وارد کرده و از طریق بندر چابهار در جنوب این استان به آبهای آزاد جهانی برسانند.
توسعه بزرگراه‌ها در سیستان و بلوچستان علاوه‌بر اهمیت‌های کشوری در موقعیت داخلی استان نیز تأثیرات بسزایی گذاشته و توانسته شاخص‌های رفاه اجتماعی را در این منطقه بالا برده و این استان را از محرومیت‌های اجتماعی دور کند.
روی کارامدن دولت سیزدهم و حرکت رو به جلوی ساخت بزرگراه
با روی کار آمدن دولت سیزدهم توسعه راهها و محورهای مواصلاتی سیستان و بلوچستان با شتاب مناسبی در دست اقدام بوده و در صورت پایان یافتن این طرح‌ها تاثیرات فراوانی بر روند توسعه پایدار استان را شاهد خواهیم بود.
بعد از سفر شهریور ماه پارسال آیت الله رییسی به سیستان و بلوچستان توسعه بزرگراه‌های این استان در قالب مصوبات سفر به طور ویژه در دستورکار مسوولان قرار گرفت به طوریکه یک‌هزار میلیارد تومان برای توسعه بزرگراه‌ها و راه‌های روستایی به این نقطه از ایران اسلامی اختصاص یافت.
اعتباراتی که در بازه زمانی کمتر از یکسال از سوی دولت سیزدهم برای توسعه بزرگراه‌ها و راه‌های سیستان و بلوچستان با توجه به موقعیت راهبردی و نقشی که در حوزه ترانزیت، تجارت مرزی و دسترسی به آبهای آزاد دارد خود نشان از نگاه ویژه آیت الله رییسی به این استان است.
توسعه بزرگراه در سیستان و بلوچستان علاوه‌بر افزایش مراودات تجاری و ترانزیت با کشورهای همسایه نظیر پاکستان، افغانستان و کشورهای حوزه خلیج فارس باعث کاهش تصادفات جاده‌ای در استانی که با ۲معضل قاچاق سوخت و قاچاق اتباع خارجی غیر مجاز دست و پنجه نرم می‌کند، می‌شود.
جاده‌هایی که در سیستان و بلوچستان روزگاری به جاده مرگ مشهور بود هم‌اینک با روی کار آمدن دولت سیزدهم و توجه به توسعه بزرگراه و راه‌های اصلی و فرعی؛ توسعه همه جانبه این استان را رقم خواهد زد.
ساخت ۲۲۳ کیلومتر بزرگراه تنها در دولت سیزدهم
به گفته استاندار سیستان و بلوچستان؛ طول کلی کریدورهای اصلی استان یک‌هزار و ۵۷۱ کیلومتر است که تاکنون در این مسیرها ۴۲۱ کیلومتر بزرگراه احداث شده و عملیات ساخت ۴۶۳ کیلومتر باند دوم نیز در حال انجام است.
حسین مدرس خیابانی افزود: به منظور تبدیل شدن کل مسیرهای استان سیستان و بلوچستان به بزرگراه در مجموع با وضعیت کنونی بیش‌از ۲۲ هزار میلیارد تومان اعتبار مورد نیاز است.
وی بیان کرد: در بحث راهداری ۳۰۰ کیلومتر راه روستایی در استان سیستان و بلوچستان در دولت سیزدهم آسفالت شده و در این زمینه رتبه اول کشور را داریم.
استاندار سیستان و بلوچستان به وسعت و پهناور بودن این استان اشاره کرد و افزود: اولین و مهمترین موضوع از نظر مرزی و گردشگری توسعه راه‌سازی است، در گذشته سالی فقط ۱۰ کیلومتر جاده دوبانده در استان ساخته شده است، اما در دولت سیزدهم تا کنون ۲۲۳ کیلومتر جاده دوبانده ساخته شده است.
وی تصریح کرد: طی یک سال به اندازه ۲۰ سال جاده دوبانده ساخته‌ایم، این در حالیست که آن زمان هر کیلومتر جاده با ۳۰۰ میلیون تومان ساخته می‌شد، اما الان برای هر کیلومتر باید ۱۳ میلیارد تومان هزینه کنیم.
استاندار سیستان و بلوچستان بیان کرد: در این استان که شاخص بزرگراهی بسیار کم و جزو نقطه ضعف‌ها است حتی به اندازه یک کیلومتر آزاد راه نداریم اما از لحاظ بزرگراهی ۲۲۳ کیلومتر راه اصلی در این استان اضافه شده است.
طی یک سال به اندازه ۲۰ سال جاده دوبانده در سیستان و بلوچستان ساخته شده، این در حالیست که آن زمان هر کیلومتر جاده با ۳۰۰ میلیون تومان ساخته می‌شد، اما الان برای هر کیلومتر باید ۱۳ میلیارد تومان هزینه می‌شود.وی گفت: همچنین ۶۳ دستگاه پل بزرگ و کوچیک در استان سیستان و بلوچستان در دولت سیزدهم ساخته شده است.
مدرس خیابانی افزود: بزرگترین پل خمیری قصرقند که در زمان سیلاب راه چند روستا را قطع می‌کرد الان شمع کوبی‌ها و عرشه آن ساخته شده و در دهه فجر امسال آماده افتتاح می‌شود و همچنین پل نهراب در منطقه سیستان راه‌اندازی شده و پل شیله در مسیر جاده زاهدان - زابل نیز در حال انجام است.
وی اظهارداشت: در ایام تعطیلات عید نوروز سیستان و بلوچستان بیشترین تصادفات منجر به فوت را در گذشته داشت چون جاده‌های ما دوطرفه بود.
استاندار سیستان و بلوچستان گفت: جاده‌های بزرگراهی که در این استان ایجاد شده در کاهش فوت و تصادفات بسیار مهم است البته دولت باید جاده‌های بزرگراهی را در این منطقه گسترش دهد.
وی تصریح کرد: هم‌اینک بسیاری از طرح‌های راه در سیستان و بلوچستان داریم که تخصیص منابع آن از تهران انجام شده است.
مدرس خیابانی اظهارداشت: در سیستان و بلوچستان و در جاده‌هایی که دو طرفه هستند تصادفات منجر به فوت رخ می دهد و شرکت توسعه و زیربناهای راه باید طرح‌های بزرگراهی و دوبانده کردن جاده های این استان را ادامه دهد والا ما هر روز شاهد فوت عزیزانمان در این جاده‌ها خواهیم بود.
علاوه‌بر اعتبارات ملی؛ مصوب شد ۴۵ درصد اعتبارات متوازن سیستان و بلوچستان نیز به بخش راه اختصاص یابد تا با برخورداری هر چه سریعتر از مسیرهای استاندارد شاهد کاهش تصادفات جاده‌ای در جاده‌های دو طرفه باشیم.
تبدیل سیستان و بلوچستان به کارگاه راه‌سازی
مدیرکل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان گفت: جاده‌های این استان هم‌اینک به کارگاه‌های راه‌سازی تبدیل شده بطوریکه حدود ۱۴۰ کیلومتر بزرگراه و راه اصلی با فعال بودن ۱۲ کارگاه راه‌سازی و اشتغال بیش‌از ۲ هزار نفر در مسیرهای زابل- زاهدان، زاهدان- بیرجند، میرجاوه- زاهدان - بم و زاهدان- خاش، اسکل آباد- گوهرکوه بزمان و زابل - زهک در حال ساخت است که پیش‌بینی می‌شود تا پایان سالجاری بیش‌از ۷۰ کیلومتر آن آماده بهره برداری شود.
عطااله اکبری اظهارداشت: با هدف توسعه زیرساخت‌های ارتباطی و حمل و نقل جاده‌ای بویژه بزرگراه که نوید بخش رونق اقتصادی و افزایش ایمنی سفر در سیستان و بلوچستان خواهد بود در سال گذشته ۶۳ کیلومتر بزرگراه و راه اصلی در محدوده زیرپوشش این اداره‌کل بعد از اتمام مراحل ساخت زیر بار ترافیک رفت.
وی افزود: با اقدامات مطلوب صورت گرفته، این اداره‌کل سال گذشته پیشتاز تامین اعتبار و ساخت بزرگراه و راه اصلی در کشور معرفی شد.
در مجموع برای تبدیل ۹۳۳کیلومتر راه دوبانده در سیستان وبلوچستان به بزرگراه نیازمند بیش‌از ۱۲هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار هستیم
مدیرکل راه و شهرسازی سیستان و بلوچستان گفت: از آنجایی که طولانی شدن طرح‌های راه‌سازی با توجه به شرایط اقتصادی و تورم بسیار هزینه‌بر خواهد بود تمام تلاش این اداره‌کل با وجود همه تنگناهای مالی تکمیل هر چه سریعتر طرح‌های زیرساختی بویژه بزرگراه در استان است.
وی تصریح کرد: کریدور شمال و جنوب(چابهار - میلک و زاهدان- بیرجند) سیستان و بلوچستان یک‌هزار و ۳۵ کیلومتر طول دارد که در این مسیر ۳۰۹ کیلومتر باند دوم به بهره برداری رسیده و عملیات احداث ۲۶۱ کیلومتر بزرگراه نیز در دست اجراست و همچنان ۴۶۵کیلومتر آغاز نشده است.
اکبری افزود: همچنین طول کریدور شرق به غرب سیستان وبلوچستان(بزرگراه زاهدان - میرجاوه) ۲۹۸کیلومتر است که در این مسیر نیز ۹۰ کیلومتر باند دوم احداث شده و عملیات ساخت ۴۲ کیلومتر بزرگراه در این مسیر در دست ساخت بوده بقیه هنوز آغاز نشده است.
وی تاکید کرد: در مجموع برای تبدیل ۹۳۳کیلومتر راه دوبانده در سیستان وبلوچستان به بزرگراه نیازمند بیش‌از ۱۲هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار هستیم.
بیشتر بخوانید:
تقویت منابع مالی برای توسعه بزرگراه در سیستان و بلوچستان ضروری است
توسعه زیرساخت راهها کلید پیشرفت سیستان و بلوچستان
نقش بزرگراه در تسهیل ترانزیت از بندر چابهار به شمال شرق کشور
به گفته مدیرکل ساخت و توسعه راه‌های منطقه شمال شرق کشور با اشاره به تکمیل طرح‌های بزرگراهی کشور؛ با تکمیل ساخت بزرگراه چابهار - زاهدان - میلک - سرخس، ترانزیت از بندر چابهار به شمال شرق کشور تسهیل می‌شود.
مهدی نظریان اظهارداشت: ساخت و توسعه مسیرهای بزرگراهی در استان‌های گلستان، خراسان‌های شمالی، رضوی و جنوبی و سیستان و بلوچستان در قالب ۴۹ پروژه راه‌سازی به طول چهار هزار و ۷۰۰ کیلومتر در دستور کار قرار دارد که ۱۲۰ کیلومتر از بزرگراه‌های یاد شده تا پایان سالجاری تکمیل و به بهره برداری می‌رسد.
وی افزود: ۵۰ کیلومتر از محورهای مواصلاتی در استان سیستان و بلوچستان، ۳۰ کیلومتر از محور جنگل گلستان- بجنورد و بخش‌هایی از بزرگراه‌های در دست ساخت در استان خراسان جنوبی در صورت تامین اعتبار مورد نیاز تا پایان سال آماده بهره‌برداری می‌شود.
مدیرکل ساخت و توسعه راه‌های منطقه شمال شرق کشور گفت: ۹۰ کیلومتر از بزرگراه چابهار- زاهدان هم تکمیل شده و عملیات اجرایی در ۲۵۰ کیلومتر از این مسیر در حال انجام است.