مرحوم دکتر «سعید کاظمی‌آشتیانی» از مدیران نخبه و پیشتازان نوآوری در عرصه علمی کشور بود که در حیات کوتاه و پرثمر خود دستاوردها و موفقیت‌های چشمگیری در زمنیه زیست‌شناسی و فناوری سلول‌های بنیادی، زیست‌فناوری و تولیدمثل کسب کرد. او بنیان‌گذار پژوهشگاه رویان و از موسسان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی ایران بود. از همین رو در سال در ۱۳۸۳ از او به عنوان چهره ماندگار کشوری تقدیر شد.
رهبر معظم انقلاب همواره و در مناسبت‌های مختلف به طور مکرر از مرحوم کاظمی آشتیانی به عنوان «افتخار ملی» و «الگوی مطلوب» تمجید و تقدیر کرده‌اند. به‌گونه‌ای که ایشان پس از درگذشت دکتر کاظمی آشتیانی، ضمن صدور پیام تسلیت، به‌منظور تکریم تلاش‌ها و زنده نگهداشتن یاد وی در میان دانشمندان ملی و بین‌المللی، اختصاص جایزه‌ای با عنوان «جایزه کاظمی» را پیشنهاد کردند تا به‌طور سالانه به دانشمندی اعطا شود که پیشرفت قابل توجهی در زمینه علوم زیستی داشته است.
تصریح رهبری بر اینکه «مقید» هستند در هر فرصتی از مرحوم کاظمی یاد کنند و «در دل و ذهن» برای وی «ارزش و جایگاه» قائل باشند، حکایت از لزوم بازشناسی و تبیین ابعاد شخصیتی این دانشمند فقید دارد. ایشان با بیان اینکه «خیلی‌ها هنوز هم نمی‌شناسند کاظمی کیست...ما چرا افتخارات ملّی خودمان را نمی‌شناسیم؟» تاکید داشته‌اند این خیلی مهم است (که) چنین افرادی «تجلیل بشوند و شناخته بشوند».
بر این اساس، ضمن مرور بیانات رهبری و تحلیل مضمون توصیفات ایشان از دکتر کاظمی آشتیانی، به سراغ یکی از یاران و همراهان قدیمی وی نیز رفته‌ایم تا از این رهگذر به بازنمایی ویژگی‌های برجسته و نکات قابل اعتنای زندگی علمی این چهره برجسته و پژوهشگر ممتاز کشورمان بپردازیم.
بیانات و مضامین رهبری در تائید، حمایت و تجلیل از تلاش‌های مرحوم کاظمی
رهبر معظم انقلاب که از همان ابتدا در جریان فعالیت‌ها و تلاش‌های مجموعه رویان بودند، همواره از آن حمایت کرده‌اند و این توجه و پشتیبانی پس از درگذشت مرحوم کاظمی و تا به امروز نیز ادامه داشته است.
سخنان و خاطرات رئیس پژوهشگاه رویان
دکتر «عبدالحسین شاهوردی» سرپرست کنونی مجموعه رویان و از دوستان قدیمی مرحوم کاظمی آشتیانی در گفت‌وگو با پژوهشگر ایرنا ضمن مرور خاطرات اوائل دهه ۶۰ که سال‌های آشنایی و همراهی او با دکتر کاظمی در دانشکده توانبخشی بود، به بازگویی چگونگی شکل‌گیری ارتباط عمیق و نیز همکاری اجرایی خود با آن مرحوم پرداخت.
به گفته وی، دکتر کاظمی با وجود تعطیلی دانشگاه‌ها در پی انقلاب فرهنگی، به دلیل روحیه پرانرژی خود همچنان ارتباطات خود را با فضای دانشگاهی حفظ کرده و در ایجاد هسته اولیه جهاد دانشگاهی علوم پزشکی ایران نقش بسزایی داشته است.
شاهوردی با یادآوری مشکلات، موانع و محدودیت‌های موجود در مسیر تاسیس پژوهشگاه رویان، بر نقش محوری، روحیه خستگی‌ناپذیر و پیگیری‌های مستمر دکتر کاظمی در موفقیت و به نتیجه ثمررساندن این مجموعه تاکید کرد.
به باور وی، مرحوم کاظمی آشتیانی با وجود سن کم خود یک پختگی خاصی در شخصیت و رفتار داشت که ریشه و بستر آن را باید در دوران رشد او در فضای اجتماعی و فرهنگ خانوادگی و البته استعدادهای فردی او جست‌وجو کرد.
رئیس پژوهشگاه رویان همچنین توانایی مرحوم کاظمی در تاثیرگذاری بر افراد و کسب اعتماد آنها را از دیگر خصائل و ویژگی‌های وی برشمرد و افزود: در دوران انقلاب در هنرستان، معلم ادبیات بود و به همین علت با قرآن، ادبیات و شعر مانوس بود و با همین توانمندی‌ها در محیط‌های مختلف روی افراد تاثیر می‌گذاشت. با افراد به‌ویژه با مسئولان ارتباط موثری برقرار می‌کرد و اعتمادشان را به دست می‌آورد و همین اعتماد باعث‌شده بود بسیاری از کارهای بزرگ را به او بسپارند و او هم با سربلندی از عهده آنها بر می‌آمد.
او با پرتلاشی و روحیه خستگی‌ناپذیرش همواره می‌کوشید در کارها پیشرو و تاثیرگذار باشد و بزرگترین آرزویش این بود که روزی ایران بتواند به جای نفت دانش بفروشدشاهوردی در ادامه به ویژگی‌های مدیریتی مرحوم کاظمی نیز اشاره کرد و گفت: مدیریت دکتر در کارهای جمعی واقعا بی‌نظیر بود؛ در این مسیر همیشه پرکار و تلاشش این بود که حق و حقوق همه افراد را حفظ می‌کرد. افراد به دلیل همین منش، خصلت‌ها و اعتمادی که به او داشتند، مانند یک سرباز کنار دست او می‌ماندند و کار می‌کردند. او با پرتلاشی و روحیه خستگی‌ناپذیرش همواره می‌کوشید در کارها پیشرو و تاثیرگذار باشد و بزرگترین آرزویش این بود که روزی ایران بتواند به جای نفت دانش بفروشد.
به اعتقاد وی، آنچه دکتر کاظمی را متمایز می‌کرد، روحیه جهادی او بود؛ به‌گونه‌ای که همیشه تلاش می‌کرد در اوج کارها و مشکلات، گزارش‌هایی از موفقیت‌ها و پیشرفت کارها به رهبری ارائه دهند. همین روحیه امیدوارکننده، نظر رهبری را نسبت به وی جلب کرد و سبب شد در پی درگشت دکتر کاظمی، ایشان آن پیام تاثیرگذار را دادند و بارها از او به عنوان یک جهادی و الگو یاد کردند.
رئیس پژوهشگاه رویان یادآورشد: زمانی که دکتر کاظمی باوجود مشکلات و محدودیت‌های بسیار، تحقیقات در زمینه ناباروری، سلول‌های بنیادی و همانندسازی را با صبر، تلاش و امیدواری پیش می‌برد، بسیاری معتقد بودند و اصرار می‌کردند که این کارها امکان‌پذیر نیست و گزارش‌های منتشر شده دروغ است. همین پیام‌ها را به رهبری منتقل می‌کردند اما اعتمادی که رهبری داشتند و همت زنده‌یاد کاظمی سبب شد کارها ادامه یابد تا در حال حاضر که ایران به عنوان یکی از معدود کشورهای پیشرو در زمینه درمان ناباروری و تولید سلول‌های بنیادی مطرح باشد.