نویسنده کتاب یزله که به تازگی توسط انتشارات نیستان منتشر شدهاست، درباره تلاش نویسنده و ناشر برای انتشار این کتاب به خبرنگار ایرنا گفت: برای انتشار این کتاب شاهد تلاش صادقانه و شبانهروزی نشر نیستان بودم. در یکی از پستهایم در فضای مجازی به بیش از دو سال انتظار برای چاپ کتاب اشاره کردم. همه میدانیم دریافت مجوز برای چاپ کتابی که رسالتش حرف مردم و موضوعهای انتقادی و اجتماعی است، دشوارتر است. من و ناشر بیش از دو سال در انتظار دریافت مجوز بودم و بعد از اصلاحات موفق به چاپ کتاب شدم.
سیروس همتی با اشاره به اینکه کتاب یزله از ۱۱ داستان تشکیل شدهاست، ادامه داد: عنوانهای داستان کتاب، آقای هاله، الله توپوننن پول توهسون، دده، رمان، مکان، آخرین وداع، یزله، فرمول اَبی، خججه سلطان، ننه سلطان و بازارچه مکاره است. داستانهای این کتاب دارای تنوع موضوعی از مسائلی سیاسی، اجتماعی، سوءتفاهم، عشق، دغدغه نویسندگان و در کل داستانهای اجتماعی، انتقادی و سیاسی است. مخاطب کتاب میتواند حرف دل، معضلات و مشکلاتش را در داستانها ببیند و با آدمهای داستان همذاتپنداری کنند. به صورت کلی موضوعات کتاب دمدستی، به شدت ساده و در عین حال گزنده است.
به گفته این نمایشنامهنویس، داستان با نام فرمول اَبی داستانی است که با شرایط این روزها نزدیکی زیادی دارد. یکی از داستانها به نام رمان به دغدغههای نویسندگان پرداختهاست؛ مسائلی که گریبانگیر نویسنده کتاب یزله هم بود. مسائلی که ذهن نویسنده درگیر آنها است. دو داستان به قلم پسر دایی نویسنده با نام تقی همتینیا نوشته شدهاست.
همتی درباره معنی یزله که کتاب را با آن عنوان منتشر کردهاست، توضیح داد: یزله به معنی بیان احساسات و عواطف اعراب است که با رقص خنجر آن را نمایش میدهند. اعراب این رقص را زمانی که به پیشواز کسی میروند یا برای کسی که فوت کردهاست، انجام میدهند.
برایم مهم است که نویسنده در مشت خواننده باشد
همتی ابعاد کتاب را مناسب برای مطالعه آن در سفر و مترو اعلام کرد و توضیح داد: از اندازه و قطع کتاب خوشحالم، خیلی برایم مهم است که نویسنده در مشت خواننده باشد. گاهی انسان میخواهد به مسافرت برود یا با مترو جابجا شود، در این شرایط کتاب وزین و بزرگ را نمیتواند جابجا کند. قطع، طراحی جلد و قیمت کتاب یزله مانند همیشه مناسب است. شک ندارم که یزله برای طرح موضوعهای روز مانند ننه کاراته به چاپهای بعدی خواهدرسید. خوشحالم که بعد از بیش از دو سال بعد از تغییراتی که ناشر و من در کتاب انجام دادیم کتاب منتشر شد.
او افزود: مانند مجموعه داستانهای ننه کارارته که با استقبال مواجه و موجب شد تا داستاننویسی را به سبک خودم ادامه بدهم، زیرا من داستاننویس نیستم. من مینویسم اما نویسنده نیستم زیرا دغدغه نویسندگی مانند کارت زدن در اداره است و باید از ۸ صبح تا چهار بعد از ظهر بنویسند و بخوانند؛ اما من اینطور نیستم و هر زمان، لحظهای و آنی اتفاقی برای من میافتد، همان لحظه برای من لحظه نوشتن است و اینطور نیست که شغل نویسندگی و درآمدی از نویسندگی داشته باشم.
این کارگردان تئاتر با تایید اینکه میتوان با نوشتن کتاب امرار معاش داشت، افزود: نویسندگانی هستند که طرح خلاصه را به ناشر میدهند؛ ناشر با آنها قرارداد میبندد و به آنها پیشقسط هم میدهد. هستند نویسندگان چیره دست که از راه نوشتن روزی در میآورند.
این نمایشنامهنویس و طراح صحنه توضیح داد: خوشحالم که اهل کتاب زیاد شدند و به این دلیل که قیمت کتاب بسیار بالا رفته است و تعداد افراد کتابخوان کم شده و به کتابهای دیجیتالی، صوتی و پادکستها توجه بیشتری میشود. فکر میکنم این سه باعث شده که کتابخوانی و توجه به کتاب کم شود و آمار مطالعه پایین بیاید و همچنین افزایش چند برابری قیمت کاغذ موجب بالا رفتن قیمت کتاب شده است.
۷۰ درصد مطالب بنده مجوز تصویری نمیگیرند
همتی با تاکید بر اینکه نبود فضای کافی برای فعالیت در حوزه سینما او را به سمت نوشتن هدایت کردهاست، افزود: برای قالب سیما و تصویر هزینههای بزرگ میشود. دوربین و لوکیشن اجاره و با بازیگر قرارداد بسته میشود تا یک مطلب گفته شود. این در حالی است که به جرات میتوان گفت ۷۰ درصد مطالب بنده مجوز تصویری نمیگیرند، زیرا در بخشی از هرکدام، نهادها زیر سوال میرود. یکی از دلایلی که من دست به نویسندگی زدم این بود که اغلب طرحها و داستانهایم به دلیل عدم دریافت مجوز، قابلیت فیلم شدن ندارد. حتی ممکن است فیلم ساخته شود و مجوز نگیرد و فقط در جشنوارههای خارجی ارائه شود.
این نویسنده در پاسخ به اینکه اگر امکان برابر برای انتشار محتوا در سینما و کتاب وجود داشتهباشد، مردم به کدام قالب توجه بیشتری میکنند، گفت: قطعا ادبیات داستانی جلوتر از فیلم و فیلمنامه است، قبل از اینکه فیلم ساخته شود میتوانید به تاریخچه فیلم و ادبیات نگاه کنید، سینما وامدار ادبیات است و ۹۰ درصد از فیلمهایی که در دنیا ساخته میشود برگرفته از آثار مفاخر بزرگ است. هر کاری کنید ابتدا ادبیات است و بعد سینما.