به گزارش روز یکشنبه ایرنا از پایگاه خبری «أثر پرس» سوریه، «نضال قبلان» آخرین سفیر سوریه در آنکارا پیش از قطع روابط سوریه و ترکیه در واکنش به اظهارات «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه در خصوص پیشنهاد وی به «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور سوریه مبنی بر نشست سه جانبه با سوریه برای تسریع برقراری روابط دیپلماتیک بین آنکارا و دمشق گفت: اگرچه برای اولین بار است که اردوغان گامهای روشنی را در مسیر آشتی با سوریه ترسیم میکند اما دمشق در مورد کلمات قضاوت نمیکند و منتظر اقدامات رئیسجمهور ترکیه از جمله خروج نیروهای ترکیه از خاک سوریه و توقف حمایت از گروههای تروریستی مستقر در سوریه است.
وی اظهار داشت: ترکیه با خروج نیروهای نظامی از خاک سوریه و متوقف کردن حمایت از گروههای تروریستی باید کنترل ادلب و بزرگراه استراتژیک «ام فور» (M۴) که حلب را به سواحل سوریه متصل میکند، واگذار کند. همچنین گذرگاه باب الهوی را باز کند و زمینه بازگشایی یک کریدور تجاری امن بین دو کشور را به وجود آورد.
قبلان با بیان اینکه آینده بین دو کشور را باید از منظر مبانی سیاسی دید، افزود: دشمنی دائمی یا دوستی دائمی بین دو کشور وجود ندارد اما در هم تنیدگی منافع وجود دارد.
وی افزود: ترکیه نیز مانند سوریه در این جنگ بهایی پرداخت و به نفع همه است که صفحات گذشته را از طریق اعتماد، اخلاص در نیات و برخورد قاطعانه با پروندههای نامناسب، محکم و استوار ورق بزنند.
سفیر سابق سوریه با تاکید بر اینکه تفاهم اخیر روسیه و ترکیه در انتظار سیگنالی از سوی دمشق است، افزود: این خواستهها بیانگر شرایط نیستند بلکه آنها پیش نیازهای واقع بینانه برای دستیابی به هرگونه پیشرفت واقعی در روابط دمشق و آنکارا هستند و تاکید میکنند که تفاهم اخیر روسیه و ترکیه در انتظار اشارهای از سوی دمشق است.
قبلان در مورد نحوه برخورد دمشق و آنکارا با پرونده کُردهای سوریه و عراق گفت: موضوع کردها در شمال سوریه یا عراق ممکن است تنها نقطهای باشد که سوریه، ترکیه، عراق و ایران بر سر آن توافق دارند تا از ایجاد گروههای جدایی طلب جلوگیری کنند. بنابراین این موضوع حداقل اجماع این چهار کشور است.
سفیر سابق سوریه در آنکارا افزود: مقامات ترکیه در نشستهای امنیتی مشترک دو کشور تایید کردند که سوریه در مبارزه با تروریسم در بین کشورهای جهان نهایت همکاری را با ترکیه داشته است.
قبلان با این اعتقاد که ترکیه نباید پرونده تروریسم را به پرونده کُردها محدود کند، اظهار داشت: با توجه به حضور دهها سازمان تروریستی با بیش از ۸۴ ملیت که شبهنظامیان آنها همچنان با حمایت ترکیه و سایر کشورها در خاک سوریه میجنگند، چگونه میتوان آنها را اپوزیسیون سوریه نامید؟ ».
وی تاکید کرد: «حافظ اسد» رئیس جمهور فقید سوریه از دهه هشتاد خواستار برگزاری کنفرانس بین المللی برای تعریف تروریسم در ابتدا و سپس توافق بر سر مشخص کردن سازمانهای تروریستی که باید با آنها مبارزه کرد، بود و اکنون اجرای این خواسته ضروری است.
سفیر سابق سوریه در ترکیه به لزوم همکاری امنیتی آنکارا و دمشق اشاره کرد و گفت: زمان ثابت کرده است که جز ارتش سوریه و ترکیه هیچکس نمیتواند از مرزهای دو کشور محافظت کند.
اردوغان که پنجشنبه گذشته برای شرکت در اجلاس سه جانبه ترکیه، جمهوری آذربایجان و ترکمنستان به ترکمن باشی ترکمنستان سفر کرده بود، در بازگشت به آنکارا به خبرنگاران گفت که به "ولادیمیر پوتین" رییس جمهور روسیه پیشنهاد دیدار سه جانبه بین سران ترکیه، روسیه و سوریه را داده و او نیز از این پیشنهاد استقبال کرده است و به این شکل مجموعهای از دیدارها را آغاز خواهد شد.
اردوغان با بیان اینکه "ما میخواهیم یک گام سه جانبه بین ترکیه، روسیه و سوریه برداریم"، اعلام کرده که «ابتدا باید بین سازمانهای اطلاعاتی و سپس وزرای دفاع و پس از آن وزرای خارجه (ترکیه و سوریه) جلساتی برگزار شود».
"مولود چاووش اوغلو" وزیر خارجه ترکیه نیز در ۲۲ آذرماه دوباره اعلام کرد که آنکارا آماده همکاری و گفت وگو با سوریه هست تا در زمینه مبارزه با تروریسم، پیشبرد روند سیاسی سوریه و بازگشت آوارگان با طرف سوری همکاری کند.
وی نیز برای چندمین بار تصریح کرده بود که در صورت جدی بودن دولت سوریه، آمادگی همکاری و گفت وگو با دمشق را داریم.
به دنبال همین مساله، مسکو نیز از پیشنهاد اردوغان برای برگزاری دیدار میان روسای جمهور ترکیه، سوریه و روسیه استقبال کرد.
"میخائیل بوگدانوف" معاون وزیر خارجه روسیه روز جمعه در گفت وگو با خبرگزاری اسپوتنیک اعلام کرد که مسکو نگاه بسیار مثبتی نسبت به ایده رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه برای برگزاری دیدار میان روسای ترکیه، سوریه و روسیه دارد.
وی گفت که این پیشنهاد بسیار مثبت است و ما اکنون در حال رایزنی با دوستان سوری در این خصوص هستیم.