مهمترین رویداد ورزشی ۲۰۲۲ بدون شک برگزاری جامجهانی فوتبال در کشور قطر بود که عنوان گرانترین جام جهانی با هزینه تخمینی ۲۲۰ میلیارد دلار را به نام خود ثبت کرد. این دوره همچنین نخستین دوره جام جهانی بود که در یک کشور عربی برگزار شده و دومین تجربه آسیاییها بعد از سال ۲۰۰۲ است که در این قاره کهن برگزار شد به این دلیل فرصتی مغتنم برای کشورهای قطر و همسایگان آن از جمله ایران برای گسترش توریستگردی و توسعه فرهنگ شرقی و اسلامی به شمار میرفت از این رو کشور قطر با اعمال برخی پروتکلهای اسلامی از جمله ممنوعیت استفاده از مشروبات الکلی و همچنین برخی محدودیتهای پوششی برای زنان به نوعی به ترویج فرهنگ و هنجارهای اسلامی در هنگام برگزاری مسابقات جام جهانی پرداخت.
به این موضوع میتوان حضور پرقدرت تیم ملی مراکش را نیز اضافه کرد که با برافراشتن پرچم کشور فلسطین و برخی هنجارهای ارزشی مسلمانان از قبیل سجدهکردن بعد از بازیها، روی دیگری از فرهنگ اسلامی را در جام جهانی قطر نمایان ساختند و به همین دلایل جام جهانی ۲۰۲۲ را باید فرصت مغتنم کشورهای عربزبان و مسلمان برای ترویج و توسعه فرهنگ خود به شمار آورد.
جام جهانی قطر را از جذابترین و غیرقابلپیشبینیترین ادوار جام جهانی به شمار آورد که علاوه بر رکورد تعداد گلزنی و نتایج حداقلی مسابقات بدون گل،بازیهای غیرقابل پیشبینی داشت که سبب حذف بزرگانی مانند برزیل، آلمان، انگلیس، اسپانیا و پرتغال به ردههای بالای جام و ظهور تیمی مانند مراکش شد
از جنبه فنی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر دستاوردهای مهم و قابل تاملی برای دنیای فوتبال و دوستداران این ورزش جذاب داشت به طوری که بر اساس دادهکاوی «اوپتا» که زیر نظر فیفا فعالیت میکند ، تیم ملی آرژانتین که موفق به کسب عنوان قهرمانی شد با هفت تاکتیک مختلف از جمله استفاده از سیستمهای ۴۲۴، ۳۵۲، ۴۳۳، ۴۲۳۱، ۴۳۲۱، ۴۱۴۱ و ۴۴۲ در طول هفت بازی خود تا فینال جام جهانی قطر به عنوان تاکتیکیترین تیم لیگ معرفی شد. تیمهای هلند، فرانسه، کرواسی و اسپانیا نیز هر یک با ویژگیهای فنی و جوانگرایی بازیکنان خود موفق به رکوردهای تازهای در طول مسابقات شدند که مشروح عملکرد این تیمها در بخشهای آتی ارائه شده است.
در مورد جذب مخاطب نیز باید جام جهانی قطر را از جذابترین و غیرقابلپیشبینیترین ادوار جام جهانی به شمار آورد که علاوه بر رکورد تعداد گلزنی و نتایج حداقلی مسابقات بدون گل، بازیهای غیرقابل پیشبینی داشت که سبب حذف بزرگانی مانند برزیل، آلمان، انگلیس، اسپانیا و پرتغال به ردههای بالای جام و ظهور تیمی مانند مراکش شد که در یکی از سختترین گروههای مسابقات نه تنها صدرنشین بود بلکه دو تیم قدرتمند مسابقات یعنی اسپانیا و پرتغال را نیز حذف کرد. تداوم روند موفقیت فرانسه و کرواسی نیز از دیگر ویژگیهای قابل تامل این دور از بازیها بود.
در ادامه ۱۰ ویژگی شگفتانگیز و منحصر به فرد جامجهانی قطر با نگاهی به رویکرد کلی تیمهای برجسته این دوره مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است:
۱. پرگلترین دوره تمام ادوار جام جهانی
بازیهای پرگل از جمله جذابیتهای ویژه و منحصر به فرد جام جهانی قطر بود و این موضوع جام را از نگاه فوتبالدوستان دیدنیتر کرده بود. تا پیش از دیدار نهایی جام جهانی قطر، ۱۶۶ گل در این تورنمنت به ثمر رسیده بود که با ۶ گل زده فینال، شمار گلهای بیست و دومین دوره جام جهانی به ۱۷۲ رسید و رکورد بیشترین گل زده در یک دوره این رقابتها شکسته شد. تا پیش از این، پرگلترین دوره جام جهانی فوتبال مربوط به سال ۱۹۹۸ فرانسه و ۲۰۱۴ برزیل بود. در این ۲ دوره ۱۷۱ گل به ثمر رسید. در جام جهانی فوتبال روسیه نیز ۱۶۹ گل از خط دروازهها عبور کرد.
بازیهای پرگل از جمله جذابیتهای ویژه و منحصر به فرد جام جهانی قطر بود و این موضوع جام را از نگاه فوتبالدوستان دیدنیتر کرده بودفقط ۶ بازی در این تورنمت با نتیجه صفر- صفر و بدون تبادل گل سپری شد که میتوان به دیدارهای انگلیس آمریکا، مکزیک لهستان، دانمارک تونس، مراکش کرواسی، کرواسی بلژیک و اروگوئه کروه جنوبی در دوره گروهی رقابتها اشاره کرد.
۲. قدرتنمایی تیمهای آسیایی و آفریقایی
عرض اندام تیمهای غیراروپایی و غیرآمریکایی یکی دیگر از شگفتیهای جذاب جام جهانی ۲۰۲۲ بود به گونهای که برخی کارشناسان فوتبالی این دوره از مسابقات جام جهانی را یکی از عادلانهترین ادوار مسابقات جام جهانی به شمار آورد که کشورهای آفریقایی و آسیایی نیز توانستند برخلاف گذشته، حضور درخشان و نسبتا قدرتمندی از خود نشان دهند.
۱۱ تیم از ۳۲ تیم و معادل حدود یک سوم تیمهای جام جهانی بنابر سیدبندی فیفا، مربوط به آسیا و آفریقا بودند اما پس از آن و با حضور درخشان تیمهای این دو قاره، ۵ تیم از آسیا و آفریقا معادل ۳۱ درصد تیمهای باقیمانده در مرحله یک هشتم نهایی شرکت داشتند؛ ژاپن، کرهجنوبی، استرالیا، مراکش و سنگال توانستند به مرحله حذفی صعود کنند و ایران، عربستان، قطر، تونس، کامرون و غنا ناکامان آسیایی و آفریقایی جام بیست و دوم بودند که در همان مرحله گروهی حذف شدند.
این پایان موفقیت تیمهای غیراروپایی و غیرآمریکایی جام نبود و مراکشیها توانستند با بازیهای شجاعانه و فراتر از تصور خود دو تیم قدرتمند اسپانیا و پرتغال را از دور مسابقات حذف کنند. به این توفیقات فوتبالی این مهم را اضافه باید کرد که مراکش در گروهی که بلژیک و کرواسی حضور داشت به عنوان تیم نخست به مرحله حذفی صعود کرد.
در نهایت، مراکش به عنوان نماینده قاره آفریقا برای نخستین بار توانست به ردهبندی جام جهانی برسد و علاوه بر کسب رکورد برای کشور خود، برای قاره آفریقا نیز رکوردشکنی کرد. مراکش در دیدار ردهبندی ۲ بر یک مغلوب کرواسی شد اما همچنان به عنوان شگفتیساز جام جهانی قطر از آنها یاد میشود.
۳.حذف فینالیستهای سنتی ادوار جام
پیشبینی ناپذیری، دیگر ویژگی جذاب جام جهانی قطر بود به طوری که برخلاف برآورد و علاقه بسیاری از فوتبالدوستان دو تیم پرطرفدار برزیل و آلمان از حضور در مراحل نهایی جام بازماندند. ژرمنها که بازی اول خود در جام جهانی را مقابل ساموراییهای ژاپنی با نتیجه ۲ بر یک واگذار کرده بودند با وجود تساوی یک بر یک مقابل اسپانیا و پیروزی نسیتا خوب ۴ بر ۲ مقابل کاستاریکا و به دلیل حضور قدرمتند تیم ژاپن از ادامه حضور در جام جهانی باز ماندند تا اولین خطا و سهلانگاری آلمانها به آخرین اشتباه آنها در قطر بدل شود.
برزیلیها وضعیت به نسبت متفاوتی در قطر داشتند، آنها حضوری قدرتمند در مرحله گروهی داشتند و توانستند در دو بازی اول و دوم خود دو تیم خوب اروپایی گروه هفتم مسابقات یعنی صریستان و سوئیس را شکست دهند و با شش امتیاز جواز قطعی خود برای صعود را دریافت کنند. در بازی سوم مقابل کامرون، برزیلیها ترکیب اصلی خود را به میدان نفرستادند و در نتیجه مغلوب کامرونیها شدند با این حال با ۶ امتیاز به دور حذفی صعود کردند. در مرحله حذفی، سلسائوها در بازی به نسبت ساده چهار بر یک کروهجنوبی را در هم شکستند اما در مرحله یک چهارم نهایی به تیم خوب کرواسی برخوردند که در نهایت پس از ۱۲۰ دقیقه تلاش، در ضربات پنالتی بازی را واگذار کردند تا یکی از بهترین تیمهای ادوار جام جهانی که در نظرسنجیها بیشترین شانش قهرمانی را در قطر داشت، از دور مسابقات حذف شود.
ایتالیا به عنوان یکی از محبوبترین تیمهای فوتبال در جهان که چهار بار موفق به کسب عنوان قهرمانی شده بود اصلا امکان حضور در جام جهانی ۲۰۲۲ را پیدا نکرد تا علاوه بر حسرت طرفداران این تیم، بزرگترین غایب جام جهانی قطر لقب گیرد.
۴. عدم صعود مدعیان قبلی و تیم های برتر رنکینگ فیفا
حذف مدعیان قبلی و تیمهای قدرتمندی چون انگلیس، بلژیک، اسپانیا و پرتغال که سابقه فتح یورو و یا موفقیت در جامهای جهانی را داشتهاند، از دیگر شگفتیهای جام بیست و دوم بود. تیم ملی انگلیس به عنوان ناکام سرشناس جامهای جهانی با اینکه در گروه دوم توانست ایران را با نتیجه شش بر دو مغلوب کند و از ولز و آمریکا نیز امتیاز بگیرد تا در نهایت به عنوان تیم نخست گروه صعود کند، ابتدا به مصاف سنگال در یک هشتم نهایی رفت و توانست این تیم آفریقایی را شکست دهد اما در نهایت در مقایل فرانسه مدعی قهرمانی مغلوب شد تا گرانترین تیم جام جهانی ۲۰۲۲ و یکی از بهترین تیمهای ملی ادوار جام جهانی سه شیرها در مرجله یک چهارم از جام خداحافظی کنند.
بلژیک که تا قبل از بازیهای جام جهانی تیم دوم رنکینگ فیفا بود و در جام جهانی ۲۰۱۸ تیم سوم جهان شده بود در گروه ششم مسابقات، همگروه دو تیم قدرتمند جام یعنی مراکش و کرواسی شد و در نهایت با باخت دو بر صفر مقابل مراکش و امتیاز گرفتن از کرواسی و کانادا با چهار امتیاز از صعود به دور بعد باز ماند تا شیاطین سرخ اروپا با نسل درخشان بلژیکهایی چون هازارد، دی بروینه و لوکاکو خیلی زود و در مرحله گروهی از جام جهانی ۲۰۲۲ حذف شود.
وضعیت اسپانیا تا حدی متفاوت بود آنها در گروه پنجم مسابقات که به گروه مرگ مسابقات معروف شده بود با آلمان، ژاپن و کاستاریکا همگروه بودند. پیروزی ۷ بر صفر این تیم در بازی اول مقابل کاستاریکا، نوید اسپانیایی سرحال و مدعی میداد اما در ادامه تیم انریکه نتوانست از دوبازی دیگر خود ییش از یک امتیاز بگیرد و با تساوی مقایل آلمان و شکست مقایل ژاپن به عنوان تیم دوم گروه پنجم مسابقات به یک هشتم نهایی صعود کرد. از بخت بد اسپانیاییها این تیم به آمادهترین تیم ادوار قاره آفریقا یعنی مراکش خورد و پس از ۱۲۰ دقیقه جنگ در زمین فوتبال، در ضربات پنالتی مغلوب مراکشیها شد. جالب این بود که پیش از بازیها انریکه با بازیکنان تیم خود در حدود ۱۰۰۰ ضربه پنالتی تمرین کرده بودند اما این تیم حتی موفق به یک پنالتی منجر به گل هم نشدند تا لاروخاییها در شب بد پنالتیزنهایش و در مرحله یک هشتم نهایی با هواداران خود و جام جهانی قطر خداحافظی کنند.
پرتغال در گروه هشتم و آخر مسابقات در دو بازی اول خود موفق به کسب حداکثر امتیاز شد و در بازی سوم به دلیل استفاده از بازیکنان ذخیره نتوانست از سد کرهجنوبی بگذرد با این حال همراه با همین تیم کرهجنوبی به مرحله یک هشتم صعود کرد. در مرجله یک هشتم و در یک بازی یک طرفه تیم خوب سوئیس را با نتیجه شش بر یک در هم کوبید تا خط و نشانی جدی برای دیگر رقیبان در جام بکشد اما رویارویی با تیم شگقتیساز رقابتها یعنی مراکش آنها را از ادامه حضور در جام ناامید کرد. مراکش تیم خوب پرتغال با بازیکنان درخشانی چون برونو فرناندز، کانسلو، برناردو سیلوا و رونالدو را با نتیجه یک بر صفر در این مرجله شکست داد.
به فهرست تیمهای ناکام، میتوان اروگوئه قهرمان دو دوره از جامهای جهانی را اضافه کرد که در گروه هشتم مسابقات و در تفاضل گل، از کرهجنوبی آمادهتر کم آورد و با چهار امتیاز به عنوان تیم سوم، نتوانست به مرحله یک هشتم نهایی صعود کند. تیم «دیگه آلونسوی» ۴۷ ساله در بازی اول با کرهجنوبی مساوی کرد، در بازی دوم مغلوب تیم خوب پرتغال شد و در بازی سوم با وجود پیروزی بر غنا به دلیل آوراژ گل کمتر، نسبت به کرهجنوبی از صعود بازماند.
۵. نخستین حضور یک تیم آفریقایی در ردهبندی جام جهانی
شگفتیساز بی تردید رقابتهای جام جهانی قطر نه برزیل و آرژانتین قهرمان و نه آلمان و اسپانیا و بلژیک و پرتغال، بلکه تیم آفریقایی مراکش با بازیکنان با انگیزه و جنگنده خود بود که با حدف غولهای پرادعای اروپایی همچون اسپانیا و مراکش در مرحله یک هشتم و یک چهارم راهی ردهبندی شد و در نهایت به کرواسی منسجم و با تجربه بازی را واگذار کرد که با چهارمی جهان، بهترین نتیجه تاریخ ادوار قاره آفریقا را به نام تیم «ولید رگراگی» به ثبت برسانند.
به طور کلی، فوتبال محبوبترین ورزش در هر کشور آفریقایی است و تاکنون ۱۳ عضو کنفدراسیون فوتبال آفریقا در بزرگترین رویداد ورزشی جهان یعنی جام جهانی فوتبال شرکت داشتهاند و با دیگر تیمها به رقابت پرداختهاند: کامرون با ۸ بار حضور در مسابقات جام جهانی، در بین تیمهایی آفریقایی رکورددار تعداد حضور در جام جهانی نیز است. کامرون در ۱۹۹۰، سنگال در ۲۰۰۲ و غنا در ۲۰۱۰، با صعود به مرحلهٔ یک چهارم نهایی مسابقات بهترین عملکرد را داشتند. نیجریه با سه بار صعود از گروه خود، در میان تیمهای آفریقایی از این حیث رکورددار است.
به دلیل این تاریخسازی و همچنین حذف تیمهای قدرتمند اروپایی یعنی اسپانیا و پرتغال، صعود به مرحله حذفی در گروهی سخت همراه با کرواسی و بلژیک، بازیهای تاکتیکی و روان و بازیکنان جنگنده و با انگیزه، عنوان شگفتانگیزترین تیم جام جهانی قطر برازنده مراکشیهایی است که بیشتر بازیکنان از جمله مربیشان دو یا سه ملیتی بودند و در لیگهای برتر اروپایی شاغل هستند.
۶. فراز و فرود فوقستارههای فوتبالی در جام جهانی قطر
«لیونل مسی» بدون شک موثرترین بازیکن جام جهانی قطر بود که یک تنه با نبوغ و تلاش خود توانست آرژانتین را قهرمان جام کند. مسی در این جام رکوردهای اصلی را به نام خود زد: بیشترین بازی، بیشترین جایزه بهترین بازیکن بازی، بیشترین جایزه توپ طلا، بیشترین درییل، بیشترین خلق موقعیت و از همه مهمتر بیشترین تعداد مجموع گل و پاس گل.
به نظر میرسد بعد از مارودونا، مسی محبوبترین بازیکن تاریخ ادوار آرژانتین است اما خبردیگر اینکه این جام جهانی به احتمال زیاد آخرین جام جهانی مسی است و آرژانتینیها باید به طور جدی به فکر یک فوق ستاره جدید باشند وگرنه تصاحب جام مانند سال ۲۰۲۲ با بیش از ۳۶ سال به تاخیر می افتد.
امپاپه بر خلاف مسی با ۲۳ سال سن، تازه پا به عرصههای جهانی گذاشته و در صورتی که اتفاق خاصی برایش نیافتد میتواند سه یا چهار جام دیگر را تجربه کند کما اینکه این جام نیز دومین جام کلیلن امباپه جوان بوده است. ناجی بلامنازع فرانسه در بازی فینال بدون شک این بازیکن بود که علاوه بر به ثمر رساندن سه گل فراموشنشدنی، در بالابردن روحیه تیمی و مسائل انگیزشی نیز بسیار موفق عمل کرد و ویدئوی صحبتهای این جوان کامرونی الاصل در میان دو نیمه در بسیاری از شبکههای اجنماعی وایرال شد.
در نهایت باید گفت امباپه از فوقستارههای نوظهور دنیای فوتبال و از گرانقیمتترین بازیکنان لیگ فرانسه است که آینده بسیار درخشانی در رده باشگاهی و تیمی میتوان برای او متصور بود.
«نیمار» فوق ستاره فانتزی تیم برزیل با مصدومیت در بازیهای گروهی، دو بازی این مرحله را از دست داد تا در مرحله یک چهارم دوباره مقابل کرواتها ناجی تیمش شود. با اینکه برزیل موفق شد اولین دیدار خود در جام جهانی قطر را با پیروزی ۲-۰ مقابل صربستان به پایان برساند ولی یکی از نگرانیهای سلسائو در این بازی مصدوم شدن ستاره بزرگش نیمار بود.
نیمار در دقیقه ۷۹ به خاطر اینکه دردی که احساس میکرد غیر قابل تحمل شده بود به نیمکت برزیل اطلاع داد که باید تعویض شود. او با چشمهای گریان زمین را ترک کرد تا آنتونی به جایش وارد زمین شود. بلافاصله دوربینها نیمار را در حالی روی نیمکت نشان دادند که او پیراهنش را روی صورتش کشیده بود تا احتمالا اشکهایش در تصاویر تلویزیونی دیده نشود. نیمار جونیور در دقیقه ۱+۱۰۵ دیدار تیمهای ملی برزیل و کرواسی در مرحله یکچهارم نهایی جام جهانی ۲۰۲۲، دروازه شاگردان «زلاتکو دالیچ» را گشود. با این اتفاق، تعداد گلهای نیمار با پیراهن تیم ملی برزیل به عدد ۷۷ رسید تا او در کنار پله، بهترین گلزن تاریخ سلسائو محسوب شود.
نیمار همواره مصدوم در جام جهانی قطر نیز نتوانست توفیق آنچنانی برای خود و تیم برزیل کسب کند و با وجود حضور در یکی از قدرتمندترین تیمهای ادوار جامجهانی از صعود به فینال بازماندند تا هنوز شانس برای نیمار بدشانس در جام جهانی ۲۰۲۶ وجود داشته باشد.
ناکام بزرگ جام جهانی قطر کسی نبود جز رونالدو فوق ستاره پرتغالی! رونالدو در جام جهانی قطر ۲۰۲۲ پنجمین حضور خود در جام جهانی را تجربه کرد اما در کمال ناباوری نتوانست بیش از یک گل بزند. او که از سال ۲۰۰۶ در رقابت های جام جهانی حضور داشته تنها در بازی با غنا و آنهم از روی نقطه پنالتی موفق به زدن گل در جام جهانی قطر شد و در بیشتر بازیها از روی نیمکت بازیها را تماشا میکرد.
رونالدو که در سالهای اخیر رکوردهای مختلفی را شکسته و به نام خود ثبت کرده با به ثمر رساندن نخستین گل این بازی از روی نقطه پنالتی در دقیقه ۶۵ خود را به تنهاترین بازیکن تاریخ فوتبال تبدیل کرد که در ۵ جام جهانی مختلف و البته پیاپی موفق به گلزنی شده است. این بازی زیبا و تماشایی البته در ادامه ۴ گل دیگر هم داشت که دو گل سهم پرتغال و ۲ گل هم سهم نماینده قاره آفریقا بود.
مراکش به عنوان قاتل سریالی جام جهانی قطر پرتغال پرستاره را با یک گل شکست داد تا رونالدو که به احتمال فروان آخرین جام جهانی خود را تجربه میکرد، با چشمهای گریان از جاک جهانی ۲۰۲۲ خداحافطی کند.
۷. تداوم درخشش کرواتها و خروسها
کرواسی و فرانسه از معدود تیمهای جام جهانی قطر بودند که توانستند روند موفقیتهای خود در سالهای اخیر را تداوم بخشند با این تفاوت که هر دو تیم نسبت به رتیه خود در جام جهانی روسیه یک رتبه نزول کردند؛ فرانسه که در ۲۰۱۸ موفق به کسب عنوان قهرمانی شده بود در ۲۰۲۲ نایب قهرمان شد و کرواسی که در جام جهانی روسیه نایب قهرمان شده بود، در جام جهانی قطر به مقام سومی جهان رسید.
بررسی روند صعود این دو تیم به مرحله نهایی مسابقات نیز نکات جالبی را تداعی میکند. کرواسی در یک گروه سخت همراه با بلژیک، کانادا و مراکش، بعد از تیم شگفتانگیز مراکش دوم شد و در مرحله حذفی به مصاف ژاپنی رفتند که باعث حذف آلمانها از جام جهانی شده بود. در یک بازی نردیک کرواسی سرانجام موفق به پیروزی در مقابل ساموراییها در ضربات پنالتی شد تا در مرحبه یک چهارم به مصاف برزیل به عنوان شانس نخست قهرمانی برود.
در بازی با برزیل تیم ملی کرواسی با ارائه یک بازی تاکتیکی و تیمی منسجم موفق به مدیریت و توقف حملات برزیلیها شد و با کشیدهشدن بازی به ضربات پنالتی، بازی را با نتیجه ۴ بر ۲ بردند.« زلاتکو دالیچ» در بازی نیمهنهایی مقهور بازی پرفشار آرژانتینیها و نبوغ لیونل مسی شد و بازی را با نتیجه سه بر صفر واگذار کرد اما در نهایت در ردهبندی مراکش شگفتیساز را دو بر یک و با برتری تیمی شکست دادند و سوم جهان شدند.
فرانسه اما از ابتدا پرقدرت ظاهر شد و همراه با پرتغال و برزیل نخستین تیمهایی بودند که به سرعت جواز حضور در مرحله حذفی جام را گرفتند. در بازی نخست حذفی فرانسه، لهستان را سه بر یک شکست داد تا در مرحله یک چهارم به انگلیس پرانگیزه و قدرتمند برسد. در این بازی فرانسویها با مدیریت بازی و باوجود درصد مالکیت توپ کمتر، توانستند سه شیرها را مغلوب کنند و راهی نیمهنهایی هیجان انگیز در مصاف با مراکش شدند.
مراکش برخلاف بازیهای قبلی خود در مصاف با مدعی قهرمانی حرفی برای گفتن نداشت و با دو گل مغلوب خروسها شد تا فرانسویها با شکست شگقتیساز رقابتها و روحیهای مضاعف پای به فینال ۲۰۲۲ بگذارند. در جذابترین فینال تاریخ جام جهانی که ۶ گل در ۱۲۰ دقیقه بین فرانسه و آرژانتین رد و بدل شد، در نهایت فرانسویها بازی را در ضربات پنالتی و نتیجه ۴ بر ۲ واگذار کردند و نایب قهرمان جهان شدند.
۸.بداقبالی پدیدههای جام
سه تیم اکوادور، کانادا و صربستان از جمله تیمهای خوب جام جهانی ۲۰۲۲ بودند که به دلیل بدشانسی یا قرعه بد و همراهی با تیمهای قدرتمند، از ادامه حضور در جام در همان مرحله گروهی بازماندند:
اکوادور
اکوادور که یکی از بهترین تیمهای ادوار خود از لحاظ فنی و تاکتیکی را در اختیار داشت، در بازی افتتاحیه موفق به شکست قطر میزبان شد. این تیم در بازی دوم در مصاف با هلند لوئیس فنخال به تساوی رسید تا جاییکه به زعم بسیاری از کارشناسان تیم «گوستاوو آلفارو» از شانسهای صعود به دور حذفی مسابقات به شمار رفت اما در نهایت با شکست در مقایل سنگال در روز آخر همه رشتههای تیم خوب اکواردور پنبه شد و با ۴ امتیاز و تساوی با تیم قدرتمند هلند از جام خداخافظی کرد.
کانادا
کانادا که بعد از ۳۶ سال یه جام جهانی قطر رسیدهبود، با بدشانسی کامل در قرعه کشی با سه تیم قدرتمند جام یعنی بلژیک، کرواسی و مراکش همگروه شد که اولی تیم سوم جهان در ۲۰۱۸ و تیم دوم و سوم، برگزارکنندگان ردهبندی جام جهانی ۲۰۲۲ بودند. کانادا با اینکه هر سه بازی خود را واگذار کرد و با صفر امتیاز حذف شد در مقابل بلژیک و مراکش با حداقل امتیاز مغلوب شد و بازی آبرومندانه و با انگیزهای از خود نشان داد تا شاید اگر این تیم آمریکای شمالی با قرعه بهتری روبروشده بود شانش بیشتری برای صعود به مراحل بالا بدست میآورد.
صربستان
صربستان تیم جنگنده و تاکتیکی گروه هفتم مسابقات جام جهانی قطر بود که تنها دو گل از برزیل به عنوان تیم نخست رنکینگ فیفا دریافت کرد، با کامرون به عنوان پرافتخارترین تیم قاره آفریقا به تساوی پرگل سه سه رسید و مقابل تیم خوب سوئیس نیز با حداقل امتیاز شکست خورد. صربها نیز با توجه به بضاعت پایینی که در لیگ خود و باشگاههای خود داشتند و سابقه کمی که در تاریخ ملی و جام جهانی دارند، بسیار خوب و فراتر از انتظار بودند اما در نهایت با یک امتیاز از جام حذف شدند.
۹.جوانگرایی تیمهای اروپایی و صاحب سبک
جوانگرایی یکی دیگر از ویژگیهای قابل توجه جام ۲۰۲۲ قطر بود و شاید سمبل این جوانگرایی در دو تیم «لوییز انریکه و دیدیه دشان »یعنی اسپانیا و فرانسه قابل رصد و واکاوی باشد، فرانسه نایب قهرمان شد اما به نظر تیم جوان و قدرتمندی را برای جام جهانی ۲۰۲۶ پرورش داده و اسپانیاییها نیز از حالا میتواند مدعی اصلی یورو ۲۰۲۴ باشد.
در گزارش میانگین سنی که در سایت فیفا از ۳۲ تیم حاضر در جام ارائه شده، میانگین سنی بازیکنان تیم ملی ایران ۲۸.۹ ثبت شده و از این رو عنوان پیرترین تیم جام به ایران نسبت داده شد. مکزیک و آرژانتین، تیمهای بعدی این جدول هستند؛ میانگین سنی بازیکنان مکزیک ۲۸.۵ و آرژانتین ۲۷.۹ است. جوانترین تیم جام جهانی ۲۰۲۲ هم تیم غنا با میانگین سنی ۲۴.۷ اعلام شده است. آمریکا یکی از حریفان ایران با میانگین سنی ۲۵.۲ دومین تیم جام جهانی از نظر صغر سنی محسوب میشود و رتبه سوم هم در اختیار تیم اکوادور است که میانگین سنی بازیکنانش ۲۵.۶ است.
۱۰. رکوردهای منحصر به فرد جام جهانی ۲۰۲۲
در انتهای این گزارش نیز چند نکته آماری قابل اعتنا پیرامون عملکرد ۳۲ تیم جام و بازخوردهای این تورنمت در رسانهها و شبکههای اجتماعی ارائه شده است:
- بعد از بازی فینال جام جهانی قطر، لیونل مسی ۱۰ عکس در قالب یک پست از بالا بردن جام طلایی منتشر کرد که تاکنون این پست بیش از ۷۳ میلیون لایک گرفته است. رکورددار قبلی، کریستیانو رونالدو بود که عکسی با لیونل مسی که در حال شطرنج بازی کردن بودند، منتشر کرد و آن پست حدود ۴۲ میلیون لایک گرفت. به نظر میرسد بعد از فتح جهان، لیونل مسی در شبکههای مجازی نیز از رقیب دیرینه خود پیشی گرفته است. رکورد قبلی دستِ صفحه «رکورد جهانی تخم مرغ» بود که ژانویه ۲۰۱۹، با عکس یک تخم مرغ و هدف شکستن رکورد کایلی جنر، به ۵۶ میلیون لایک رسیده بود.
-
- بررسی آمار و ارقام جام جهانی فوتبال نشان از آن دارد که بازی تیم های ملی فوتبال ایران و انگلیس پرگل ترین بازی بیست و دومی دوره جام جهانی بود . در آن بازی تیم انگلیس موفق شد تیم ملی فوتبال ایران را با نتیجه ۶ بر ۲ شکست دهد. تیم ملی فوتبال اسپانیا نیز با نتیجه هفت بر صفر کاستاریکا را شکست داد و پرتغال نیز با نتیجه شش بر یک از سد سوئیس گذشت.
- جام جهانی قطر از معدود جامهایی بود که هیچ تیمی در مرحله گروهی ۹ امتیازی نشد. این در حالیاست که فرانسه، برزیل و پرتغال نخستین تیمهای صعودکننده به مرحله حذفی و قطر و کانادا نخستین حذف شدگان قطعی جام بیست و دوم بودند.
- در اوت(تیرماه) ۲۰۲۲ تعداد بازیکنان نهایی جام جهانی از ۲۳ بازیکن به ۲۶ بازیکن افزایش پیدا کرد. همه تیمها در مجموع ۲۶ بازیکن در ترکیب نهایی خود داشتند، به جز فرانسه که پس از مصدومیت کریم بنزما کسی جایگزین او نشد و ایران که ۲۵ بازیکن را انتخاب کرد.
- بررسی آمار و ارقام جام جهانی فوتبال نشان از آن دارد که بازی تیم های ملی فوتبال ایران و انگلیس پرگل ترین بازی بیست و دومی دوره جام جهانی بوددر ماه مه(اردیبهشت) ۲۰۲۲، فیفا لیست ۳۶ داور، ۶۹ کمک داور و ۲۴ کمک داور ویدئویی را برای مسابقات اعلام کرد. از ۳۶ داور فیفا، کشورهای آرژانتین، برزیل، انگلیس و فرانسه هرکدام دو نماینده داشتند. همچنین برای اولین بار، داوران زن بازیهای یک تورنمنت بزرگ مردان را داوری کردند. استفانی فراپار در بازی گروه E بین آلمان و کاستاریکا در ۱ دسامبر ۲۰۲۲، اولین داور زنی بود که یک مسابقه جام جهانی مردان را قضاوت کرد.
-
آدیداس، کوکاکولا، هیوندا موتور و هواپیمایی قطر اصلیترین حامیان مالی فیفا در جام جهانی قطر بودند.
-
فرانسه با ۱۶ گل به عنوان بیشترین تعداد گل زده توسط یک تیم معرفی و بلژیک، دانمارک، قطر، تونس و ولز با یک گل کمترین تیمهایی بودند که به حداقل گلزنی در رقابتها رضایت دادند و در همان مرحله گروهی حذف شدند. در سوی مقابل، کاستاریکا به عنوان بیشترین تعداد گل خورده توسط یک تیم با ۱۱ گل و تونس به عنوان کمترین تعداد گل خورده توسط یک تیم با ۱ به ثبت رسیده است.
-
بهترین تفاضل گل مسابقات از آن انگلیسیها با +۹ گل و کمترین تفاضل گل به کاستاریکا با -۸ گل اختصاص داشت. پیروزی ۶ بر ۲ انگلیس مقابل ایران نه تنها به عنوان پرگلترین بازی جام به ثبت رسید بلکه باعث بالارفتن «آوراژگل» انگلیس در این دوره از مسابقات شد. تیم کاستاریکا نیز در بازی نخست خود با دریافت ۷ گل از اسپانیا در قعر جدول تفاضلگلها قرار گرفت.
-
جالب است بدانید بیشترین تعداد کلین شیت به تیم مراکش اختصاص داشت که از هفت بازی که تا ردهبندی انجام داد توانست دروازه خود را در مقابل تیمهای بزرگی جون اسپانیا، پرتغال، کرواسی و بلژیک بسته نگه دارد و تیم خوب و حذف شده کانادا در این مدتت موفق به گلزنی به این مسنجم و پدیده مسابقات شد.
-
مسنترین گلزن مسابقات پپه ۳۹ ساله در بازی پرتغال سوئیس بود و جوانترین گلزن مسابقات به گل گاوی در بازی اسپانیا مقابل کاستاریکا با ۱۸ سال و ۱۰۹ روز مربوط بوده است.
-
گونسالو راموس برای پرتغال مقابل سوئیس، کیلیان امباپه برای فرانسه مقابل آرژانتین با زدن سه گل به عنوان هتتریککنندگان در یک بازی در جام بیست و دوم جهانی به ثبت رسیدهاند.
-
در پایان باید گفت، «کیلیان امباپه» با ۸ گل آقای گل مسابقات شد و «برونو فرناندز، آنتوان گریزمن، هری کین، لیونل مسی، ایوان پریشیچ» با سه پاس گل به طور مشترک بهترین پاسورهای این تونمت لقب گرفتند.