به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از وبگاه سایتِکدِیلی (SciTechDaily)، محققان دانشگاه فدرال اورال در روسیه و دانشگاه توبینگن در آلمان تأثیر خواب در شکلگیری و تثبیت خاطرات ترسناک را در حافظه بلندمدت بررسی کردند. عصبشناسان کشف کردند که یک چرت کوتاه، حافظه را برای بهیادآوردن رویدادهای ناراحتکننده و پریشانکننده تقویت میکند.
یافتههای این پژوهش در توسعه راهبردهای توانبخشی برای کسانی که پس از تجربه اقدامات خشونتآمیز، عملیات نظامی یا بلایای طبیعی دچار آسیب عاطفی شدهاند، مفید خواهد بود.
تثبیت حافظه فرایندی است که از طریق آن، خاطرات از حافظه کوتاهمدت به حافظه بلندمدت منتقل میشوند. این فرایند معمولاً زمانی اتفاق میافتد که در خواب هستیم. مطالعات متعدد نشان دادهاند که خواب بعد از یادگیری ممکن است در مقایسه با بیدار ماندن غیرفعال مزایایی داشته باشد؛ این در نتیجه فعالشدن مجدد خاطرات مهم اتفاق میافتد که ممکن است در رؤیاها نیز منعکس شوند. میتوان تأثیر مثبت خواب را حتی سالها بعد نیز مشاهده کرد.
محققان تلاش کردند با این پژوهش مشخص کنند که برای خاطرات ترسناک پس از یک دوره خواب و بیداری چه اتفاقی میافتد. یوری پاولوف (Yuri Pavlov)، یکی از محققان این پژوهش، میگوید: درک تأثیر خواب روی افرادی که آسیب عاطفی دیدهاند بهمنظور طراحی راهبردهای مؤثر برای کمک به قربانیان فجایع و افراد مبتلا به اختلال هراس یا اختلال استرس پس از حادثه مهم است.
او ادامه میدهد: اگر به این نتیجه برسیم که تأثیر خواب بر بهیادآوردن خاطرات ترسناک شبیه به انواع دیگر حافظه از جمله حافظه رویدادی (حافظه اپیزودیک، نوعی از حافظه که تجربههای ویژه شخصی را ذخیره میکند) است، پس نخوابیدن بعد از تجربه روانزخم (trauma) برای قربانیان مفیدتر است. در آزمایشهایمان، به این نتیجه رسیدیم که یک چرت دوساعته در روز، خاطرات ترسناکی را که درست قبل از خواب تجربه کردهایم، تقویت میکند؛ با این حال، پس از بیداری نیز اثر مشابهی مشاهده شد: تماشای یک فیلم که از نظر بار احساسی خنثی است یا یک بازی رایانهای نیز خاطرات ترسناک را پررنگ میکند.
محققان قصد دارند روی بیماران هنگامی که حداقل هوشیاری را دارند آزمایش انجام دهند و این موضوع را بررسی کنند که خواب چگونه بر سطح اضطراب و شکلگیری خاطرات ترسناک تأثیر میگذارد. آنها همچنین خاطرنشان میکنند که لازم است درباره تأثیر دوره خواب طولانیتر بیشتر مطالعه شود.