به گزارش ایرنا، گیاهان دارویی از جمله صنایع زیر مجموعه کشاورزی، در کنار مصرف خوراکی و غذایی نقش ویژهای در درمان و کاهش اثرات بیماریها دارد، این گیاهان در سراسر جهان تولید میشود و مشتریان فراوانی را به خود اختصاص داده است.
بر اساس گزارشهای وزارت جهاد کشاورزی حدود ۲۶۱ هزار هکتار سطح زیر کشت گیاهان دارویی اعم از گیاهان چند ساله و یکساله در کشور است و پیش بینی میشود میزان تولید گیاهان دارویی با افزایش ۴۰ هزار تنی در سال جاری به ۵۰۰ هزار تُن برسد.
بطور کلی بیشترین سطح زیر کشت به گیاهانی چون آنغوزه، باریجه، گل محمدی، شیرینبیان، موسیر، زیره سیاه، کور و محصولات کم آب بر دیگر اختصاص دارد، اما در سال گذشته بالاترین میزان تولید مربوط به زیره سبز، گشنیز، رازیانه سیاه دانه، شوید و فلفل بود.
هدف گذاری برای افزایش سطح زیر کشت گیاهان دارویی کشور تا ۵۰۰ هزار هکتار
آنطور که مسوولان وزارتخانه میگویند بر اساس مصوبه سند توسعه گیاهان دارویی شورای انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۹۱، با مشارکت مردم و مسوولیتپذیری تولیدکنندگان و با داشتن یک برنامه راهبردی باید تا سال ۱۴۰۵ سطح زیر کشت را به ۵۰۰ هزار هکتار برسد.
اما در استان اصفهان که در صنایع مختلف کشاورزی از جمله پیشتازان کشور به شمار میرود، در زمینه گیاهان دارویی نیز ظرفیتهای فراوانی دارد، این خطه با دارا بودن ۵۶۳ هزار هکتار، ۳.۵ درصد از اراضی کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده و با دارا بودن شرایط متنوع آب و هوایی، تولید انواع محصولات کشاورزی در آن میسر است.
بیش از ٣۵ نوع انواع گیاهان دارویی از جمله گل محمدی، زعفران، زیره سبز، زرین گیاه، زرشک، نعناع، مریم گلی، کاسنی، موسیر، رازیانه، آلوئهورا و بیدمشک در این خطه کشت میشود و بیش از ۲۴ شرکت تخصصی فرآوری در این زمینه فعالیت میکنند و ۱۵ شرکت دارویی معتبر ملی در این استان از جمله مصرف کنندگان گیاهان دارویی محسوب میشود.
گیاهان دارویی کم آببَر و مناسب برای اصفهان
از آنجا که بیشتر گیاهان دارویی از جمله محصولات کم آب بر محسوب میشود، گسترش کشت آنها در استان اصفهان که همواره با مشکلات آبی و با چالش خشکسالی روز افزون رو به روست، می تواند راه حل مناسبی برای افزایش تولید، بهره وری اشتغالزایی و همچنین کسب بازارهای کشورهای دیگر باشد.
البته ذکر این نکته ضروری است که خام فروشی به دیگر کشورها یکی از معضلات صنعت گیاهان دارویی در کشورمان به شمار میرود که باید جای خود را به فرآوری و ارائه محصولات کامل شده نهایی به دیگر کشورها باشد تا با این اقدام بتوانیم ارزآوری بیشتر را رقم بزنیم و از سوی دیگر اشتغال زایی نیز تحقق یابد.
تولید بیش از ۷۷ هزار تن گیاهان دارویی و افزایش نسبت به پارسال
به گفته رییس امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی اصفهان، تولید گیاهان دارویی در این استان به سه دسته کلی گل محمدی، زعفران و سایر گیاهان دارویی تقسیم بندی میشود، در گل محمدی سه هزار و ۹۵۰ هکتار از اراضی کشاورزی منطقه به این گیاه اختصاص دارد که نتیجه آن برداشت سالانه ۱۲ هزار تن است.
احمدرضا رییسزاده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهارداشت: کاشان، شاهین شهر و میمه، گلپایگان و سمیرم بیشترین مناطقی هستند که این گیاه در آنها کشت می شود، از سوی دیگر رتبه سوم کشوری این محصول به استان اصفهان اختصاص دارد و امسال در مقایسه با سال گذشته ۲۰ درصد افزایش تولید داشتهایم.
وی درباره دیگر محصول در دسته گیاهان دارویی یعنی زعفران خاطرنشان کرد: این گیاه در یک هزار و ۶۷۰ هکتار از مزارع استان اصفهان کشت میشود و برداشت سالانه آن ۱۰ تن است، پس از استانهای خراسان رضوی شمالی و جنوبی چهارمین رتبه تولید زعفران به این استان اختصاص دارد.
رییس امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی اصفهان اضافه کرد: شهرستانهای نطنز، تیران و کرون، نجف آباد، کاشان و اردستان بیشترین سهم استان را در بخش کشت زعفران به خود اختصاص دادهاند و میزان تولید این گیاه گران قیمت در سال جاری نسبت به سال قبل حدود ۱۰ درصد افزایش داشته است.
رییسزاده گفت: سایر گیاهان دارویی استان در اراضی به مساحت پنج هزار و ۸۰۰ هکتار کشت میشود که میزان برداشت آنها در سول یک سال ۶۵ هزار تن است؛ شهرستان های کاشان، مبارکه، آران و بیدگل، دهاقان و اصفهان بیشترین سهم از این تولید را دارند و موسیر، زیره، گلرنگ، کاسنی و آنغوزه از جمله گیاهانی است که در این مزارع تولید میشود.
به گفته وی از لحاظ رتبه کشوری این بخش رده پنجم به استان اصفهان اختصاص دارد و نسبت به سال گذشته ۱۵ درصد افزایش تولید در استان گزارش شده است.
رییس امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی اصفهان تصریح کرد: در یکی دو ساله اخیر حدود ۲۰ میلیارد تومان تسهیلات ارزان قیمت با سود چهار تا ۱۶ درصد در اختیار متقاضیان این کشت و فعالان توسعه گیاهان دارویی قرار گرفته و این حمایت در راستای اصلاح الگوی کشت و بر مبنای سیاستهای وزارتخانه بوده است.
کمبود صنایع تبدیلی چالش صنعت گیاهان دارویی
رییسزاده افزود: حدود ۱۰ هزار نفر به صورت مستقیم در صنعت گیاهان دارویی استان اصفهان فعالیت دارند و برای مثال ۲۰۰ واحد گلاب گیری صنعتی و یک هزار و ۵۰۰ واحد تولید گلاب سنتی به کار مشغولند.
وی گفت: کمبود صنایع تبدیلی برای بستهبندی و فرآوری تولیدات گیاه دارویی از جمله مشکلاتی است که همچون سایر نقاط کشور در استان ما نیز به چشم میخورد، بنابراین باید در این عرصه با حمایتهای لازم از افزایش واحدهای بستهبندی و فرآوری بطور کلی شاهد رونق صنایع تبدیلی مرتبط باشیم تا بیش از گذشته از خامفروشی که بیشترین سختی و کمترین درآمد را دارد، جلوگیری شود.
در همین ارتباط رییس سازمان جهاد کشاورزی اصفهان نیز گفت: اصلاح الگوی کشت و حرکت به سمت تولید محصولات کشاورزی با مصرف آب کمبر از جمله سیاستهای این نهاد به شمار میرود که در سالهای اخیر بیش از قبل به آن توجه شده است.
مهرداد مرادمند در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: صنعت کشت گیاهان دارویی میتواند در استان اصفهان با توجه به شرایط آب و هوایی مختلف به خوبی پیشرفت و زمینه صادرات به کشورهای دیگر و اشتغال زایی روز افزون را فراهم کند.
به گفته وی افزایش واحدهای صنایع تبدیلی در این صنعت از جمله ضروریات آن به شمار میرود و حمایت تسهیلاتی از آنها نیز باید بیش از قبل مورد توجه باشد.