حنیف غفاری در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا درباره دیدار وزیر امور خارجه با مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا در امان گفت: واشنگتن و تروئیکای اروپایی برخلاف تصوراتی که عقلا در کشورهای غربی داشتند مبنی بر اینکه نباید موضوعاتی مانند اغتشاشات در ایران یا مسائل جانبی دیگر را به عنوان متغیر مستقل و دیگر پدیده‌ها را به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفت بسیاری از کشورهای غربی از جمله آمریکا و اتحادیه اروپا این موضوع را عملیاتی نکردند. در طول سه ماه گذشته ما شاهد بودیم که مقامات کاخ سفید و اتحادیه اروپا عملاً مذاکرات را فدای امیال و مقاصد سیاسی خودشان در ایران کردند.
کارشناس مسائل بین‌الملل بیان کرد: این روند ادامه پیدا کرد تا اینکه بار دیگر به آمریکا و اتحادیه اروپا اثبات شد که فاکتورها و مولفه‌های قدرت در جمهوری اسلامی ایران به اندازه‌ای پررنگ و مستحکم است که آنها نمی‌توانند به اهداف خود در تقابل با نظام جمهوری اسلامی ایران دست پیدا کنند. همین مسئله باعث شد که یک رویکرد نسبتاً واقع‌بینانه‌تری به‌خصوص در میان تروئیکای اروپایی در قبال جمهوری اسلامی ایران و بحث مذاکرات به وجود بیاید.
غفاری عنوان کرد: مسئله مهم دیگر در اینجا این بود که جمهوری اسلامی ایران در ابعاد متعدد یعنی ابعاد حقوقی، فنی و راهبردی کاملاً خط مشی، خطوط قرمز و مطالبات عینی خود را حتی قبل از نشست ماه سپتامبر یا شهریورماه که امروز مقامات آمریکایی از آن سخن می‌گویند قبل از تابستان مشخص کرده بود.
وی ادامه داد: طرف مقابل کاملا می‌دانست که برای احیای برجام چه اقداماتی را باید انجام دهد و فراتر از آن هم می‌دانست که همه این اقدامات، قانونی و منطقی است و مطالباتی که جمهوری اسلامی ایران در قبال آنها مطرح می‌کند به‌طور کامل با قواعد و بایسته‌های احیای توافق مطابقت دارد اما همانطور که بیان کردم فرامتن سیاسی در اینجا به اندازه‌ای غالب شد که عملا متن حقوقی را تحت تاثیر قرار داد.
کارشناس مسائل بین‌الملل اظهار کرد: پیام جمهوری اسلامی ایران در سه ماه اخیر برای بازیگران غربی مشخص بود و آن اینکه اگر آنها واقعا توافق می‌خواهند نباید فرامتن‌های سیاسی و فرامتن‌های غیرحقوقی را دخیل در پروسه توافق جمعی و احیای توافقی که قبلا بسته شده کنند.
غفاری افزود: در جریان مذاکرات عمان و اتفاقاتی که در اردن افتاد و دیدار دو ساعتی که میان امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه با جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و انریکه مورا هماهنگ کننده مذاکرات وین انجام گرفت دقیقا مشخص شد که اولا مختصات فعلی مذاکرات در چه نقطه‌ای قرار دارد. به این معنا که هیات دیپلماتیک ما این موضوع را بازخوانی کردند که ما الان در چه نقطه‌ای قرار داریم، چه گام‌هایی باید برای توافق برداشته شود و اتحادیه اروپا و آمریکا در این خصوص چه اقداماتی باید انجام دهند.
کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: البته این مسئله حتی در کلیت خود یک پیروزی برای جمهوری اسلامی ایران بود و نشان می‌دهد کشورهای اروپایی و آمریکایی که اعلام می‌کردند که به هیچ عنوان نمی‌خواهند روی موضوع برجام متمرکز شوند و فکری به حال احیای توافق هسته‌ای کنند و در حال حاضر این مسائل اولویت آنها نیست، اتفاقا کاملاً با برنامه وارد مذاکرات شدند و برای بحث احیای برجام، طرح و نقشه‌های فراوان و مسیر عملیاتی تعیین کردند.
غفاری عنوان کرد: جمهوری اسلامی ایران در ادامه این مسیر از خطوط قرمز خود عقب‌نشینی نخواهد کرد و زیر بار بازی فرامتنی و محیطی آمریکا و اتحادیه اروپا نمی‌رود.
وی خاطرنشان کرد: آنچه که مسلم است اینکه تهران در مذاکرات امان تاکید کرد که اگر به بایسته‌ها، پیش‌شرط‌ها و قواعد لازم برای احیای توافق هسته‌ای تن داده شود که شرایط آن هم کاملاً وجود دارد، توافق قابل احیا خواهد بود.
کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: در مواضع اولیه‌ای که از بورل و مورا دیدیم شاید بتوان گفت آنها موضع جمهوری اسلامی ایران را برای اولین بار طی ماه‌های گذشته به صورت عینی و کامل درک کرده‌اند و این موضوع برایشان اثبات شد که حتی با وجود انواع فشارها، بازی‌های تبلیغاتی، شانتاژهای بیرونی، جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات تسلیم خواسته‌های فرامتنی و غیرقانونی آنها نخواهد شد.
غفاری با بیان اینکه مذاکرات امان را یک گام به جلو می‌دانیم، گفت: شواهد و مستندات نشان می‌دهد که مذاکرات طی هفته‌های آینده در قالب دیپلماسی رسمی و دیپلماسی پنهان ادامه پیدا خواهد کرد و با توجه به روند کنونی می‌توان رویکرد خوشبینانه‌ای را نسبت به عاقبت و نتیجه نهایی مذاکرات داشت.
وی درباره حضور وزیر امور خارجه در اجلاس بغداد ۲ عنوان کرد: از زمان حضور دولت سیزدهم در راس معادلات سیاسی و اجرایی کشور شاهد این موضوع بودیم که نسبت متعادلی میان دیپلماسی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای ما برقرار شد.
کارشناس مسائل بین‌الملل اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که دیپلماسی با همسایگان و دیپلماسی منطقه‌ای، منظومه و ساختاری است که ما به آن اولویت می‌دهیم و معتقد هستیم که هر اندازه که اقتدار منطقه‌ای و قدرت مانور دیپلماتیک ما در منطقه بیشتر باشد قدرت چانه‌زنی بیشتری در معادلات فرامنطقه خواهیم داشت.
غفاری بیان کرد: برهمین مبنا شاهد بودیم که اولا طی بیش از یکسال قبل هیات‌های مختلفی به ایران آمدند، مذاکرات مختلفی انجام گرفت و گام‌های مختلف از سوی جمهوری اسلامی ایران و از سوی طرف‌های مقابل برای ترسیم این منظومه دیپلماتیک منطقه‌ای برداشته شد.
وی تصریح کرد: آنچه که در حال حاضر در تهران و امان موسوم به مذاکرات بغداد ۲ رخ می‌دهد، و آنچه که در مذاکرات دوجانبه و چندجانبه ما طی ماه‌های گذشته رخ داده و در آینده هم را رخ خواهد داد جملگی قطعات تصویر نهایی هستند که ما می‌خواهیم در قبال دیپلماسی منطقه‌ای ترسیم کنیم یعنی یک دیپلماسی مقتدرانه و عزتمندانه که در عین حال در آن حتی قدرت تنظیم معادلات و مناسبات فرامنطقه‌ای خودمان را بیشتر پیدا خواهیم کرد.