به گزارش ایرنا، در تعریف ساده تر توسعه روستایی به این معناست که روستاییان می توانند در روستا به تمام امکاناتی که نیاز دارند دسترسی داشته باشند و با دارا بودن شغلی پایدار بدون وابستگی به شهر به احساس رضایت ذهنی از ماندن در روستا برسند، در عین حال در چنین حالتی روستا از ویژگی تولیدکنندگی جدا نمی شود.
هر چند در سال‌های اخیر در ایجاد امکانات زیرساختی، ارتباطی و خدماتی به روستاها موفقیت هایی حاصل شده است، ولی در ایجاد احساس رضایت از بودن در روستا و تصویر فرهنگی از روستا و دادن منزلت اجتماعی به روستاییان هنوز هم می توان اقدامات بیشتری را انجام داد.
توسعه روستایی با بهره گیری از منابع طبیعی و کشاورزی راهبری برای بهبود اقتصادی و اجتماعی جامعه روستایی است که باید موضوع توسعه و عمران روستا به صورت مجموعه مشتمل بر اقدامات بنیادی اصلاح اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی مورد توجه باشد تا همه استعدادهای بالقوه موجود در روستا عملی شود.
اشتغال روستایی با بهره گرفتن از ظرفیت‌های بومی و محلی روستاها یکی از راهکارهای دولت بوده است تا بتوان روستاها را به ماهیت واقعی خود بازگرداند، روستاها کانون تولید هستند، که متناسب با نیازها و توانمندی اقتصادی می توان، به ایجاد سایر صنایع و خدمات مرتبط با اقتصاد روستا برای استفاده حداکثری از ظرفیت تولیدی و اشتغالزایی روستایی در آنها پرداخت.
نام گذاری سال ها، در یک دهه اخیر با عناوین اقتصادی را می توان بر مبنای روزنامه نگاری توسعه تبیین کرد به این صورت که بنا برداشته های موجود و فارغ از متمرکز شدن بر کمبودها و ضعف ها نهایت تلاش صورت گیرد تا بتوان به بازدهی مورد انتظار و قابل قبولی رسید.
در دنیای توسعه یافته ۷۰ درصد جمعیت شهری و ۳۰ درصد جمعیت روستایی هستند این نسبت جمعیتی در ایران بنا بر سرشماری سال ۱۳۹۵ به این صورت است، به عبارتی جمعیت روستایی به دلایل متعددی از جمله کاهش درآمد و نبود شغل با مهاجرت به شهرها کاهش یافته است.
حال در چنین شرایطی با اجرای طرح ها و برنامه هایی می توان جمعیت روستایی را حفظ کرد، حمایت از سرمایه‌گذاران بخش روستایی و فراهم کردن زمینه سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی تولیدات محلی می‌تواند به رونق روستاها و بهبود شرایط زندگی روستاییان کمک کند.
آنچه مسلم به نظر می رسد این است که روستاها نمادی از تولید هستند و از گذشته تا کنون توانسته اند تامین کننده نیازهای خود و جوامع شهری باشند با اینکه با شرایط سخت اقتصادی روستاها نیز با آسیب ها و سختی هایی مواجه شدند ولی موارد موفق رونق تولید در روستاها نشان می دهد با اندک حمایت هایی می توان روستاها را با قابلیت تولیدکنندگی شان زنده نگه داشت.
تلاش دولت برای توسعه روستاها
بنا بر گفته معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری لرستان گفت: یکهزار و ۸۰۰ میلیارد تومان برای توسعه و اشتغال پایدار روستاهای استان با هدف افزایش مهاجرت معکوس سرمایه‌گذاری شد، ۳۵ درصد مردم لرستان در روستاها زندگی می‌کنند که در گذشته این رقم بیشتر بود بنابراین باوجود ارائه خدمات در روستاها، انحراف توسعه صورت گرفته است.
سیروس ابراهیمی با اشاره به اختصاص پنج هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان تسهیلات تبصره ای به لرستان در سال‌جاری اظهار داشت: بسیاری از این تسهیلات در روستاها هزینه و موجب اشتغال می‌شود، طرح های محرومیت زدایی، توسعه باغات در اراضی شیبدار، تهیه و تدوین سند توسعه روستایی از مهمترین اقدامات خواهد بود.
وی بیان کرد: بسیاری از تولیدات ناخالص ملی و کشاورزی مربوط به روستا است بنابراین باید مهاجرت معکوس در لرستان رخ دهد و مانع مهاجرت روستاییان به شهرها شویم.
لرستان رتبه نخست آسفالت راه‌های روستایی را دارد
فعالیت های عمرانی اعم از راه دسترسی و جاده یکی از مهمترین نمادها و نشانه های توجه به توسعه روستایی به شمار می رود در این زمینه بنا بر گفته مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده ای لرستان، امسال ۲۲۰ کیلومتر راه روستایی در استان ایجاد که ۱۷۱ کیلومتر آن آسفالت شده است.
مرتضی شیروانی می گوید: اجرای طرح های راه روستایی لرستان از محل اعتبارات استان تامین می شود که در سفر سال گذشته رییس جمهور به استان ۳۳۰ میلیارد تومان در این راستا مصوب شد، در این راستا ۴۶۰ میلیارد تومان مناقصه برگزار ۲۲۰ کیلومتر راه احداث و ۱۷۱ کیلومتر آسفالت شد و لرستان رتبه نخست آسفالت راه های روستایی کشور را کسب کرد.
به گفته وی در حوزه راهداری شامل روکش آسفالت، لکه گیری، احداث ابنیه و نگهداری راه، خط کشی و روشنایی ۵۶۰ میلیارد تومان قرارداد منعقد و ۲۳۰ میلیارد تومان از محل منابع داخلی سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای تخصیص داده شد که طرح های آن ۵۰ درصد پیشرفت مالی و بیش از ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
گردشگری و رونق کسب و کارهای محلی
شهرستان بروجرد با دارا بودن حدود ۲۰۰ روستا در ۲ بخش مرکزی، اشترینان و شیروان از قابلیت خوبی در زمینه رونق تولید برخوردار است، از نمونه های موفق رونق کسب و کارهای مبتنی بر ظرفیت های محلی می توان به روستای ونایی اشاره کرد که در زمینه برخی محصولات کشاورزی و تولید خیار شور و ترشیجات موفق عمل کرده است.
از روستاهای با هدف گردشگری در بروجرد می توان برای جذب گردشگر و رونق کسب و کارهای محلی بهره گرفت، از جمله چهار روستای ونایی، آق قلاق، دهکرد و کوشکی به عنوان روستاهای منطقه نمونه گردشگری روستایی در شهرستان بروجرد است که قابلیت سرمایه گذاری برای جذب گردشگر را دارد.
مقاوم سازی ۸۰ درصد خانه های روستایی در بروجرد
بنا بر گفته رییس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بروجرد، حدود ۲۴ هزار واحد مسکونی روستایی در بروجرد وجود دارد، که بهسازی، بازسازی و مقاوم سازی ۸۰ درصد آنها انجام شده است، از این تعداد واحد روستایی عملیات بهسازی و مقاوم سازی ۲۰ هزار واحد آن انجام و امسال نیز برنامه ریزی شده تا عملیات مقاوم‌سازی ۸۰۰ واحد انجام شود.
نادر یاراحمدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در زمینه اجرای طرح هادی در بروجرد امسال این طرح در ۳۵ روستا با اعتباری معادل ۳۱ میلیارد تومان اجرا شده است.
رییس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بروجرد با اشاره به اینکه نرخ برخورداری روستاهای بروجرد از اجرای طرح هادی مصوب حدود ۷۰ درصد است، بیان کرد: از ۱۴۳ روستای بروجرد که طرح هادی مصوب دارند، در حدود ۱۰۰ روستا انجام شده است.
یاراحمدی یادآور شد: شهرستان بروجرد دارای ۲۰۰ روستا است که ۱۴۳ روستای آن دارای جمعیت بالای ۲۰ خانوار هستند و طرح هادی شامل آنها می شود.
وی افزود: بنا بر آخرین سرشماری انجام شده جمعیت روستایی شهرستان بروجرد حدود ۸۶ هزار نفر است که ۲۵ درصد جمعیت این شهرستان را تشکیل می دهد.
۳۰ میلیارد تومان صرف بهسازی راه های روستایی در بروجرد شد
رییس راهداری و حمل و نقل جاده‌ای بروجرد گفت: ۳۰ میلیارد تومان اعتبار برای روکش آسفالت و بهسازی برخی راه‌های روستایی شهرستان که با مشکل مواجه بود، هزینه شده است، همچنین امسال در راستای توسعه راه‌های ارتباطی روستایی در حوزه ابنیه های فنی یک میلیارد تومان، احداث پل روستای فیال و مرمت پل روستای نصیرآباد ۶۸۰ میلیون تومان هزینه شده است.
محمد ایرانشاهی با بیان اینکه مجموعه راه‌های ارتباطی بروجرد ۶۲۷ کیلومتر است، بیان کرد: از این میزان ۴۷۰ کیلومتر شامل راه روستایی است که ۴۱۰ کیلومتر آنها آسفالت شد.
رفاه عاملی در حفظ جمعیت روستایی
استفاده از عناوین اقتصادی در نامگذاری سال ها را می توان ناشی از نگاهی دغدغه مند به مساله اشتغال و اقتصاد تحلیل کرد در ادامه همین نگاه مسوولانه توجه به تولید و اشتغال از کلیدواژه های مشترکی است که در این عناوین مورد توجه قرار گرفته است.
عنوانی که محقق شدن آن بسیاری از مشکلات انباشت شده حوزه اقتصاد و معیشت مردم را حل می‌کند، این عناوین به ساده ترین زبان بیانگر این است که اگر تولید ملی در جامعه ای رونق یابد، در آن جامعه اشتغال افزایش پیدا می کند، ارزش پول بیشتر می شود و در نهایت قدرت اقتصادی جامعه را بیشتر می کند حال باید در ابعاد مختلف و از جمله در حوزه روستایی و محلی بتوان طرح ها و برنامه های مبتنی بر ظرفیت های بومی ارائه داد تا بتوان به هدف مورد انتظار نزدیک شد.
پژوهشگر و جامعه شناس بروجردی در این خصوص می گوید: باید فعالیت هایی با هدف توسعه روستایی در روستاها انجام شود، طرح ها و برنامه های کاربردی که مبتنی بر ظرفیت های بومی و محلی باشد، رونق دادن به تولید و کسب و کار روستایی در نهایت به ماندگاری جمعیت در روستاها منتج می شود.
معصومه زارعی افزود: برای رسیدن به پویایی و تولید در روستاها باید از تمام ظرفیت ها در حوزه های مختلف بهره گرفت، علاوه بر کشاورزی که نمی توان منکر آن شد ولی باید سایر حوزه ها هم مورد توجه باشند، گردشگری روستایی یکی از مواردی است که طی سال های اخیر مورد توجه واقع شده و در صورت اجرای طرح هایی در این حوزه می توان به درآمد زایی و اشتغال ناشی از آن در جامعه روستایی امیدوار بود.
به گفته این پژوهشگر اجتماعی روستا جامعه‌ای است، دارای ابعاد اجتماعی مختلف و نیازمند توسعه همه‌جانبه است و لزوما نباید بر توسعه کسب و کار و نظامی مبتنی بر کشاورزی تاکید شود زیرا از طریق توسعه کشاورزی الزاماً توسعه روستایی محقق نمی‌شود.
امروزه اغلب روستاها از خدمات آب، برق، گاز، اینترنت، دستگاه عابر بانک و پست بانک برخوردار هستند که با احیای ظرفیت های محلی هر روستا و منطقه می توان به اشتغال، رفاه نسبتی و رونق تولید در این روستاها امیدوار بود.
به عبارتی زیرساخت های عمرانی و زیباسازی های ظاهری در روستاها انجام شده است اما برای رسیدن به توسعه، تولید و رفاه روستایی علاوه بر این در حوزه فرهنگی و اجتماعی نیز باید اقداماتی صورت گیرد تا میل به سرمایه گذاری، احیای کارآفرینی و آبادانی روستایی نیز رونق گیرد.