شهرکرد- ایرنا- پنج سال از اجرای طرح بازآفرینی شهری در چهارمحال و بختیاری می‌گذرد و در این مدت اگر چه اجرای این طرح با موفقیت نسبی همراه بوده است اما به گفته مسوولان با تغییراتی که دولت سیزدهم در اجرای این طرح ایجاد کرده در ادامه از شتاب بیشتری برخوردار می‌شود.

به گزارش ایرنا، بازآفرینی شهری سیاستی جامع و یکپارچه برای حل مشکلات شهرها است به نحوی که منجر به ارتقای شاخص‌های زیست‌پذیری و کیفیت زندگی شهروندان می‌شود.

از سوی دیگر اجرای این طرح که در برگیرنده شبکه‌ای از اقدامات و برنامه‌های همه‌جانبه، مشارکتی، فرایندمبنا، راهبردی، اجتماع‌محور و برنامه‌های بازآفرینی است که در تمامی سطوح مشارکت حداکثری به ویژه مردم را به همراه دارد.

بنا بر آخرین آمارهای اعلامی از سوی وزارت راه و شهرسازی، حدود ۱۸ درصد مساحت شهری در کشور را بافت‌های فرسوده تشکیل می‌‎دهد که ۵۵ هزار و ۱۰۴ هکتار آن را بافت ناکارآمد میانی، ۲۴ هزار و ۱۴۱ هکتار آن را بافت‌های تاریخی و ۶۱ هزار و ۶۵۷ هکتار آن را سکونتگاه‌های غیررسمی تشکیل می‌دهد.

دولت مصمم است تا با اجرای درست این طرح و زمینه‌سازی برای مشارکت اجتماعی، ساکنان مستقر در بافت‌ها را توانمند کرده و از این طریق فرایند تحقق توسعه همه‌جانبه را در این مناطق تسهیل کند.

‌طبق آخرین آمارهای موجود، ۱۱ میلیون نفر در بافت‌های ناکارآمد شهری زندگی می‌کنند که با در نظرگرفتن هشت میلیون نفر ساکن در بافت‌های فرسوده و تاریخی در مجموع ۱۹ میلون نفر از ۶۰ میلیون جمعیت شهری کشور در مناطق حاشیه‌نشین و بافت‌های فرسوده زندگی می‌کنند.

محرومیت‌زدایی تغییر جدید طرح بازآفرینی شهری در دولت سیزدهم

طرح بازآفرینی شهری اگر چه از دولت قبل آغاز شد اما در طول فعالیت این دولت نتوانست به خوبی به اهداف خود برسد از همین رو بنا بر اعلام مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران، دولت سیزدهم با تغییر رویکرد در این برنامه، تلاش دارد تا با جدیت این طرح را ساماندهی و با شتاب بیشتری به اجرا برساند تا به اهداف تعریف شده برسد.

به گفته محمد آیینی، در حال حاضر ۳۸۰ پروژه نیمه‌تمام بازآفرینی شهری در کشور وجود دارد که دولت سیزدهم در تلاش است تا با ساماندهی این طرح‌های نیمه‌تمام، ادبیات بازآفرینی شهری را تغییر دهد و به سمت محرومیت‌زدایی سوق دهد و اعتبارات هم با هدف محرومیت‌زدایی اختصاص یابد.

معاون وزیر و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران تاکید کرده است: در سال‌های گذشته مسکن در برنامه بازآفرینی مورد غفلت واقع شده بود و از آنجاکه ساکنان این مناطق به لحاظ مالی توان اجرای پروژه‌ها را ندارند از همین رو باید بسته‌های تشویقی در این خصوص پیش‌بینی شود.

تدوین بسته تشویقی جدید

در همین راستا به تازگی بسته جامع تشویقی در چهار بخش اداری، مالی، شهرسازی و زمین تدوین و به استان‌ها ابلاغ شده است که به گفته رییس سازمان عمران و بازآفرینی شهرداری شهرکرد این بسته تشویقی ظرف ۲ ماه آینده در استان اجرایی می‌شود و بر اساس آن تخفیف ۱۰۰ درصدی شهرداری‌ها و صدور یک ماهه پروانه در این بسته تشویقی دیده شده است و بر اساس آن پایان کار و دیگر خدمات هم باید خارج از نوبت انجام گیرد.

همچنین تسهیلاتی از محل اشتغالزایی تبصره ۱۸ در نظر گرفته شده که ۳۵۰ میلیون تومان از محل این تسهیلات به متقاضیان داده می‌شود که ۱۵۰ میلیون تومان آن صفر درصد است.

چهارمحال و بختیاری با وسعتی برابر ۱۶ هزار و ۴۲۱ کیلومتر بیش از یک هزار هکتار بافت ناکارآمد میانی و ۴۶۳ هکتار بافت سکونتگاه‌های غیررسمی دارد که به ترتیب ۱۱ و ۳.۸ درصد از کل بافت‌های شهری این استان را شامل می‌شود.

معاون مسکن و ساختمان اداره‌کل راه و شهرسازی چهارمحال و بختیاری در همین خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: در این میزان بافت فرسوده ۲۹ هزار و ۲۲۷ خانوار با جمعیت ۹۵ هزار و ۲۳۰ نفر زندگی می‌کنند.

کامران رهی افزود: از این میزان، ۹۴۹ هکتار بافت فرسوده میانی، ۱۱۰ هکتار بافت تاریخی و ۴۰۲ هکتار سکونتگاه‌های غیررسمی است.

اجرای ۳۴ طرح بازآفرینی شهری در استان

وی با اشاره به تعریف ۳۴ طرح بازآفرینی شهری در این استان، اظهار داشت: اجرای این طرح‌ها با همکاری شهرداری‌ها، بخش خصوصی و سایر دستگاه‌های عضو ستاد در شهرستانهای شهرکرد، فارسان، لردگان و بروجن در حال انجام است.

معاون مسکن و ساختمان اداره‌کل راه و شهرسازی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: یکی از محوری‌ترین برنامه‌های بازآفرینی شهری، بهسازی، مقاوم‌سازی و نوسازی مسکن است و در همین راستا اداره‌کل راه و شهرسازی به نمایندگی از شرکت بازآفرینی شهری اقدام به ارائه تسهیلات نوسازی به میزان ۳۵۰ میلیون تومان به ازای هر واحد می‌کند.

رهی به جزییات طرح تشویقی وزارت راه و شهرسازی برای احیای بافت فرسوده در طرح بازآفرینی شهری اشاره کرد و گفت: در این بسته مشوق‌هایی در خصوص تراکم، کاربری تجاری در طبقه همکف و پارکینگ برای سازندگان مسکن در بافت‌های فرسوده دیده شده است.

وی با بیان اینکه در دولت سیزدهم در قانون بودجه ظرفیت‌های خوبی برای احیای بافت‌های فرسوده دیده شده است، خاطرنشان کرد: امید است با این بسته جامع نوسازی بافت‌های فرسوده شتاب داده شود.

ضرورت توانمندسازی شهروندان برای نوسازی واحدهای فرسوده

برخی کارشناسان و شهروندان براین عقیده هستند که ناتوانی مالی مردم در مناطق بافت فرسوده برای نوسازی واحدهای مسکونی یکی از چالش‌های فراروی طرح بازآفرینی شهری است.

اصغر امینیان یکی از شهروندان ساکن در بافت فرسوده شهرکرد، مشوق‌های موجود برای نوسازی واحد مسکونی خود را ناچیز دانست و گفت: با توجه به افزایش مصالح ساختمانی، تسهیلاتی که دولت در اختیار متقاضیان نوسازی بافت فرسوده قرار می‌دهد کافی نیست و همین موضوع سبب می‌شود تا مردم در اجرای این طرح‌ استقبال مناسبی نداشته باشند.

وی افزود: همچنین ضوابط و مقرراتی برای نوسازی واحدهای مسکونی که در حریم بافت تاریخی شهر قرار دارند، وجود دارد که همین موضوع موانعی برای احیا و نوسازی واحدهای فرسوده ایجاد کرده است و برای شهروندان توجیه اقتصادی ندارد.

در همین پیوند، رییس سازمان عمران و بازآفرینی شهرداری شهرکرد، اجرای بسته تشویقی جدید را راهکار موثری برای رفع این چالش دانست و گفت: این بسته می‌تواند در تامین منابع مالی و تخفیف‌هایی که برای صاحبان واحدهای مسکونی فرسوده درنظر دارد این مشکل را برطرف کند.

اکبر شاهوردی افزود: این بسته تشویقی به استان ابلاغ شد و ظرف ماه آینده وارد مرحله اجرا می‌شود و بدین ترتیب انتظار می‌رود نوسازی واحدهای فرسوده در قالب اجرای طرح‌های بازآفرینی از سرعت بیشتری برخوردار شود.

تحقق نسبی اهداف بازآفرینی در شهرکرد

وی در پاسخ به این سوال خبرنگار ایرنا در خصوص میزان درصد پیشرفت اجرایی طرح بازآفرینی شهری در شهرکرد، تصریح کرد: این طرح به طور نسبی به اهداف موردنظر خود در شهرکرد رسیده است به طوری‌که با ایجاد زیرساخت‌های مناسب، این محلات از ارزش‌افزوده برخوردار شده بطور مثال قیمت زمین در این مناطق با دیگر مناطق شهر تفاوتی ندارد و شهروندان برای سکونت در این محلات و بهسازی واحدهای مسکونی فرسوده ترغیب شده‌اند.

رییس سازمان عمران و بازآفرینی شهرداری شهرکرد ادامه داد: با این وجود با اعطای مشوق‌های جدید و هم‌افزایی بیشتر دستگاه‌های عضو ستاد، امید می‌رود در ادامه بتوان به دستاوردهای بیشتری دست یافت.

شاهوردی با بیان اینکه ستاد بازآفرینی شهری استان دارای ۲۳ دستگاه عضو است، افزود: هریک از این دستگاه‌ها باید از محل اعتبارات دستگاهی خود اعتباری برای بازآفرینی شهری اختصاص دهند ولی این مهم تاکنون محقق نشده است و تنها دستگاهی که در نوک پیکان توجه قرار دارد شهرداری است.

وی با اشاره به اختصاص ۲۰۰ میلیارد ریال از اعتبارات شهرداری در سال ۱۴۰۱ برای طرح بازآفرینی شهری، خاطرنشان کرد: حدود ۸۰ درصد این اعتبار هزینه شده است اما این اعتبار به تنهایی کافی نیست و می‌طلبد نه تنها دیگر دستگاه‌های عضو سهم خود را در این خصوص ایفا کنند بلکه از فرصت اعتبارات ملی نیز استفاده شود.

شاهوردی با اشاره به اجرای ۱۴ طرح بازآفرینی شهری در شهرکرد، افزود: دفع آب‌های سطحی در منطقه غرب شهرکرد، بهسازی کوچه سقاخانه، معبرسازی و پیاده‌روسازی کوی مسجدجامع و اجرای عملیات عمرانی در منطقه غرب شهرکرد از جمله این طرح‌ها به شمار می‌رود.

رییس سازمان عمران و بازآفرینی شهرداری شهرکرد مشارکت مردم در اجرای مناسب طرح‌های بازآفرینی را از شروط اصلی دانست و گفت: اگر چه اجرای مناسب طرح نیازمند ایجاد زیرساخت‌ها از سوی دستگاه‌های اجرایی است اما مشارکت مردم نیز شرط اساسی و مهمی است که بدون آن نمی‌توان طرح را به خوبی اجرا کرد که در همین خصوص باید گفت که مردم شهر تاکنون به نسبت مشارکت خوبی در اجرای طرح‌های بازآفرینی شهری داشته‌اند.

به گزارش ایرنا، در چهارمحال و بختیاری ۱۱ محله دارای بافت فرسوده و سکونتگاه غیررسمی وجود دارد. در شهرکرد مرکز استان سه محله با عنوان بافت ناکارآمد شهری به مساحت ۴۰۰ هکتار و یک منطقه بافت فرسوده به مساحت ۸۶ هکتار شناسایی شده است

احداث خانه سلامت، احداث پارک محله‌ای و فضای سبز، ایجاد زمین چمن و بازی‌های ساحلی، احداث فاضلاب و ایجاد سنگ فرش در بافت فرسوده منطقه غرب شهرکرد از جمله اقداماتی است که در محلات اجرا شده است.

چهارمحال و بختیاری دارای ۱۰ شهرستان با جمعیتی نزدیک به یک میلیون نفر است.