به گزارش روز شنبه ایرنا به نقل از پایگاه خبری عربی ۲۱، اعلام این مطلب در پایان دهمین نشست سران شش حزب اپوزیسیون ترکیه به میزبانی «احمد داود اوغلو» رئیس حزب آینده اعلام شد. در این نشست سران احزاب شش گانه حزب جمهوری خواه خلق، حزب دموکراسی و پیشرفت، حزب دموکرات ترکیه، حزب آینده، حزب خوب و حزب سعادت حضور داشتند.
سران شش حزب یاد شده از اعلام "متن سیاست های مشترک" به عنوان یک بیانیه انتخاباتی نهایی شده همراه با «نقشه راه» فرایند انتقالی در ۳۰ ژانویه جاری خبر دادند.
احزاب شش گانه همچنین تصمیم به تشکیل «کمیته ائتلاف انتخاباتی» و آغاز گفت وگوها برای تعیین نامزد مشترک با هدف رقابت با «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه در انتخابات آتی گرفتند.
براساس بیانیه این نشست، تحقق چشم انداز مورد نظر احزاب شش گانه مستلزم تحقق دو شرط اساسی است، نخست انتخاب نامزد مشترک به عنوان رئیس جمهوری و دوم کسب اکثریت پارلمانی لازم برای اصلاح قانون اساسی. به منظور تحقق این دو شرط، کمیته یاد شده برای تضمین امنیت انتخابات به طور مداوم فعالیت خواهد کرد و به طور مستمر تلاش خود را بر حفاظت از صندوق های رای و بحث در مورد انتخابات براساس تصمیم روسای احزاب متمرکز خواهد کرد. این کمیته همچنین بر بررسی گزینه های مناسب برای نامزدی در انتخابات پارلمانی پیش رو به منظور کسب اکثریت پارلمان متمرکز خواهد شد.
این احزاب همچنین با تاکید بر لزوم برگزاری نشست های بیشتر در مقطع پیش رو، از برگزاری نشست بعدی در ۲۶ ماه جاری به میزبانی «میرال اکشنار» رهبر حزب «خوب» خبر دادند.
این گروه احزاب شش گانه تاکید کرده اند که از برگزاری انتخابات زودهنگام بر اساس قانون جدید انتخابات حمایت نمی کنند، بلکه آمادگی دارند از انتخابات زودهنگامی که تا قبل از ۶ آوریل طبق قانون انتخابات سال ۲۰۱۸ برگزار شود، حمایت کنند.
براساس این گزارش، «گل تکین اویسال» رهبر حزب دموکرات ترکیه گفت که برای انتخاب و معرفی نامزد مشترک ریاست جمهوری، جلسات دوجانبه و سه جانبه برگزار خواهد شد.وی در عین حال اعلام نام این نامزد مشترک قبل از آغاز فرایند انتخاباتی را بعید دانست.
وی در بیانیه مطبوعاتی خود با تاکید بر اینکه نامزد مشترک ریاست جمهوری باید یکی از رهبران احزاب شش گانه باشد، افزود:«کمال قلیچ دار اوغلو» رهبر حزب جمهوریخواه خلق خود را به عنوان نامزد ریاست جمهوری به این ائتلاف تحمیل نکرده است بلکه هر یک از احزاب شش گانه با در نظر گرفتن شرایط سیاسی و موازنه قوا، ارزیابی های خاص خود را از نامزد مورد نظر انجام خواهند داد.
در همین حال، اظهارات روز جمعه «داوود اوغلو» نخست وزیر اسبق ترکیه در تلویزیون «هالک» در مورد حیطه اختیارات و صلاحیت رهبران احزاب شش گانه در صورت معرفی نامزد مشترک و کسب مقام ریاست جمهوری در محافل سیاسی ترکیه جنجال به پا کرده است.
داوود اوغلو گفت که این احزاب یک نامزد مشترک را معرفی می کنند. این نامزد خواه از رهبران احزاب باشد یا نباشد، رهبران احزاب شش گانه اختیار امضا و تصویب هر تصمیم راهبردی را که از سوی ریاست جمهوری صادر خواهد شد، خواهند داشت.
وی ادامه داد: زمانی که تصمیمی می گیریم، حساسیت حزب جمهوری خواه خلق را در نظر می گیریم و زمانی که قلیچ دار اوغلو بخواهد تصمیمی بگیرد، حساسیت بلوک محافظه کار را در نظر خواهد گرفت.
نخست وزیر اسبق ترکیه گفت که اکنون وقت آن رسیده که بر سر نام نامزد مشترک توافق کنیم، گرچه هنوز بحثی درباره نام افراد مطرح نشده اما ساز و کار این روند مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
در مقابل این گفته ها، «محرم اینجه» رهبر حزب «مملکت» و نامزد سابق ریاست جمهوری ترکیه در اظهاراتی گفت: صحبتهای داوود اوغلو را شنیدم که می گفت به جای رئیس جمهور امضا خواهد کرد، آیا رئیس جمهور می تواند چنین باشد ؟... این افراد به دنبال منشی شخصی هستند (نه رییس جمهور!) ...آیا فردی که با بیش از ۵۰ درصد آرای رای دهندگان انتخاب می شود، می تواند از فلان رییس حزب که تنها یک درصد آرا را کسب کرده، برای انتخاب مدیران کشور مشورت بگیرد؟ آنها تفکر سلیمی ندارند.
مسئولان حزب عدالت و توسعه به ریاست رجب طیب اردوغان نیز به مواضع احزاب شش گانه اپوزیسیون و گفته های داوود اوغلو واکنش نشان دادند و «حمزه داغ» دستیار رئیس حزب عدالت و توسعه در توییتر خود نوشت: به نظر می رسد که رهبران احزاب شش گانه، رویای حکومت یک گروه اقلیت غیرمنطبق با دموکراسی را در سر دارند. کسانی که مشروعیت رئیس جمهور منتخب و حائز بیش از۵۰ درصد آرای مردم را زیر سوال می برند، می خواهند سرنوشت ترکیه را به دست کسانی بسپارند که کمتر از یک درصد آرای مردم را در سبد دارند.
«محمدعلی شلبی» نماینده مجلس که اخیرا با استعفا از عضویت در حزب جمهوریخواه به حزب «عدالت و توسعه» به ریاست رجب طیب اردوغان پیوسته است، هم گفت: رهبران احزاب شش گانه، نمایندگان رئیسجمهور خواهند بود و بر قوه مجریه به عنوان یک نهاد قانونی حکمرانی خواهند کرد، معاون رئیس جمهور، رئیس جمهور را هدایت خواهد کرد... این یک هرج و مرج واقعی است.
تحلیلگران نزدیک به حزب عدالت و توسعه نیز به نوبه خود به گفته های اوغلو واکنش نشان دادند و «شامل طیار» نویسنده ترکیه ای گفت: معلوم می شود کسانی که نمی خواهند رئیس جمهور از یک حزب خاص انتخاب شود، دنبال یک عروسک هستند... این بیشتر شبیه یک شوخی است.
«اسماعیل یاشا» دیگر نویسنده ترکیه هم گفت: این یک سیستم قیمومیت بر رئیس جمهور منتخب با هدف تبدیل او به یک عروسک خیمه شب بازی است زیرا توان اتخاذ هیچ تصمیم مستقلی را نخواهد داشت.
«ارصوی دیدی» روزنامهنگار ترکیهای نیز در همین راستا نوشت: این پیشنهاد برخلاف نظام جاری و غیرقابل اجرا است... این چگونه رئیسجمهوری است که پس از گرفتن رای مردم، باید از سران احزاب شش گانه دستور بگیرد؟
انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری ترکیه قرار است در ماه ژوئن ۲۰۲۳میلادی برگزار شود.