رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی روز یکشنبه در آیینی که به همین مناسبت برگزار شد با اشاره به این که بیش از ۴۰ سال است که کشاورزان منتظر این سند بودند گفت: این سند امروز و توسط دولت سیزدهم در استان خراسان رضوی رونمایی می‌شود تا بهره وری با توجه به ویژگی های سرزمینی و اقلیمی در کشاورزی مورد توجه بیشتر قرار گیرد.
غلامرضا قنبری افزود: با توجه به مزیت های کشور و محدودیت هایی که به واسطه تحریم و خشکسالی داریم الگوی کشاورزی ما را به مسیری رهنمون می‌کند که بتوانیم مسایل را حل کنیم.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی گفت: کشاورزی این استان مبتنی بر منابع مردمی در منطقه است و همجواری با کشورهای آسیای میانه و افغانستان ، گره گشایی بسیاری از مسایل خراسان رضوی و همسایگان است.
قنبری افزود:اهمیت و ضرورت الگوی کشت، امری حیاتی است و به این سوال پاسخ می دهد که چه، چه قدر و کجا بکاریم؟ و با توجه به بهره برداری از منابع آب و خاک و محدودیت هایی که داریم باید به این الگو توجه شود تا تامین امنیت غذایی منجر به افزایش تولید ناخالص کشور نیز بشود.
وی اظهار کرد: بر اساس الگوی پیشنهادی، سطح زیر کشت محصولات آبی خراسان رضوی کاهش پیدا می‌کند و با توجه به خشکسالی به رشد عمودی اهمیت داده شده است به طور مثال کاشت خربزه و هندوانه و طالبی در استان کاهش پیدا می‌کند و به تولید محصولات پنبه، یونجه، ذرت علوفه ای و تولید علوفه دامی با توجه به مزیت نسبی استان در دامداری توجه می شود.
رییس سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی گفت: باید به محصولاتی که مزیت نسبی استان است توجه شود تا اقتصاد استان و کشور متحول شود چنان که بسیاری از کشاورزان استان اکنون کشت گندم با حجم زیاد را به کشت زعفران و پسته تغییر داده اند یا کشت سبزیجات و صیفی کاری که جز محصولات آب بر است به کشت گلخانه ای باید تغییر پیدا کند.
قنبری افزود: کشت دیم در خراسان رضوی و بیشتر نقاط کشور به گندم و جو اختصاص یافته و به سایر محصولات توجه نشده است و در طول اجرای این برنامه تغییراتی نیز با توجه به شرایط در دست اقدام خواهد بود.
وی ادامه داد: سند تحول شهرستان های خراسان رضوی مبتنی بر مزیت های هر شهرستان در حال پیگیری است و الگوی کشت استان نیز بر این اساس تهیه شده است.
سند الگوی کشت محصولات کشاورزی در سال زراعی ۱۴۰۱- ۱۴۰۲ در مهر امسال توسط دولت سیزدهم ابلاغ شد تا ۲ هدف عمده افزایش بهره وری و کاهش استفاده از آب را تحقق ببخشد.
الگوی کشت به معنای تعیین یک نظام کشاورزی با مزیت اقتصادی پایدار مبتنی بر سیاست‌های کلان کشور، دانش بومی کشاورزان، بهره‌گیری بهینه از ظرفیت‌های منطقه‌ای و حفظ محیط زیست تعریف شده و یکی از موارد مورد توجه برای حفظ محیط زیست در این خصوص استفاده درست از منابع آبی است به طوری که با استفاده از ابزار و روش‌های نوین بتوان، آب کمتری مصرف کرد و بازدهی بیشتری از زمین داشت.
بنا بر هدف‌گذاری وزارت جهاد کشاورزی در سند الگوی کشت کاهش ۶ درصدی مصرف آب معادل سه میلیارد متر مکعب، افزایش ۱۸ درصدی بهره‌وری آب، افزایش ۱۱ درصدی تولید، صرفه‌جویی ۲.۲ میلیارد دلاری ارزی، افزایش ۴.۵ میلیون تنی تولیدات دیمزارها و افزایش ۱۵۸ درصدی تولید دانه‌های روغنی هدف‌گذاری شده است.
برای ترغیب کشاورزان به پیروی از این الگو نیز سیاست‌های تشویقی قابل توجهی از جمله بخشودگی ۵۰ درصدی آب‌بها به‌ازای افزایش بهره‌وری لحاظ شده است که البته تحقق درست و اصولی این سیاست به نصب و افزایش کنتورهای هوشمند بر چاه‌های کشاورزی بستگی دارد.
حدود یک میلیون هکتار از اراضی زراعی و آبی خراسان رضوی کشت می‌شود که از این رقم ۷۲ درصد کشت آبی و ۲۸ درصد کشت دیم است. همچنین سطح زیر کشت محصولات زراعی، آبی و دیم ۶۳۰ هزار هکتار و سطح کشت محصولات باقی آبی و دیم ۶۷۰ هزار هکتار است.