به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، بر اساس آخرین آمار موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، مجموع دانشجویان در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹، سه میلیون ۱۷۳ هزار و ۷۷۹ نفر بوده است، از این تعداد یک میلیون و ۹۸۱ هزار و ۵۰۰ نفر در مقطع کارشناسی تحصیل می‌کنند که ۶۳ درصد از کل دانشجویان را شامل می‌شود.
همچنین بر اساس همین آمار، ۵۷ درصد از کل دانشجویان (یعنی حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر) در دانشگاه‌های وابسته به وزارت علوم شامل دانشگاه‌های جامع، تخصصی، پیام نور، فرهنگیان و علمی‌کاربردی تحصیل می‌کنند و همین آمار بالای دانشجو در مقطع کارشناسی نیاز به خوابگاه را تشدید می‌کند.
از دیگر سو، قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب آبان ۱۴۰۰ از سوی آیت الله سید ابراهیم رئیسی رییس جمهور برای اجرا ابلاغ شد و در این قانون با ۷۳ ماده و ۱۸ تبصره تمام وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های زیرمجموعه دولت موظف شدند دستورالعمل‌ها، برنامه‌ها و منشورهای مرتبط با خانواده، فرزندآوری و جمعیت را در چهارچوب مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی تهیه و در زمان مقرر ارائه کنند و هر وزارتخانه‌ای وظایف مشخصی برای تحقق اهداف این قانون دارد.
وزارت علوم و دانشگاه‌ها در ماده ۷ و تبصره ۱ و ۴ این ماده ملزم شدند ۱۰ درصد از اعتبارات اختصاصی همچنین ۱۰ درصد از اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای سالانه خود را صرف ساخت خوابگاه‌های متاهلی، تکمیل، تعمیر و تجهیز برای دانشجویان کنند.
همچنین بر اساس ماده ۸ این قانون «صندوق‌های رفاه دانشجویی و مراکز مدیریت حوزه‌های علمیه مکلفند پس از لازم الاجراء شدن این قانون، برای دانشجویان و طلاب متأهل فاقد مسکن نسبت به پرداخت ودیعه مسکن (قرضالحسنه ضمن اجاره)، مشروط به ارائه اجاره‌نامه دارای شناسه رهگیری از مشاوران املاک به نحوی اقدام کند که هرساله حداقل ۵۰ درصد متوسط قیمت ودیعه اجاره مسکن (۷۰) متری در شهرهای بیش از پانصدهزار نفر جمعیت و مسکن (۱۰۰) متری در سایر شهرهای محل تحصیل پوشش داده شود». بنابراین، وزارت علوم در تحقق اهداف قانون جوانی جمعیت با ساخت و توسعه خوابگاه‌های متاهلی نقش پررنگی دارد.
با گذشت یک سال از تصویب این قانون و تشکیل ستاد ملی و تعیین سید کاظم فروتن به عنوان دبیر آن و همچنین تشکیل ۲ جلسه ستاد ملی جمعیت با حضور رئیس‌جمهور (اردیبهشت و مرداد ۱۴۰۱) هنوز میزان تخصیص اعتبارات این قانون و اعطای آن به دستگاه‌ها مشخص نیست.
رئیس صندوق رفاه دانشجویان به عنوان نماینده ویژه وزیر علوم در موسسه جمعیت و عضو قرارگاه مرکزی احداث خوابگاه‌های متاهلی در گفت و گو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا در مورد بودجه خوابگاه‌های متاهلی که باید از محل قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت تامین شود، اظهار داشت: قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت زمانی تصویب و ابلاغ شد که تقریبا بودجه سال ۱۴۰۱ آماده ارائه به مجلس شورای اسلامی بود.
مسعود گنجی ادامه داد: برای اینکه قانونی اجرا شود، بودجه آن باید در بودجه سنواتی لحاظ شود ولی با عنایت به اینکه این قانون زمانی ابلاغ شد که بودجه سال ۱۴۰۱ بسته شده بود. اما فاصله زمانی چهارماه از ارائه لایحه بودجه تا زمان تصویب طول کشید، در همین بازه زمانی تلاش شد تا بودجه‌ای برای این قانون اختصاص داده شود.
وی یادآور شد: دولت بودجه ۱۰ هزار و ۷۲ میلیاردی را برای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در تبصره ۱۷ قانون بودجه سال ۱۴۰۱ گنجاند و تقسیم آن را به عهده ستاد ملی جمعیت گذاشت.
هنوز بودجه‌ای از محل قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت تخصیص نیافته است
رئیس صندوق رفاه دانشجویان خاطرنشان کرد: از آنجا که تقسیم بودجه بر عهده ستاد ملی جمعیت کشور قرار داده بود تا آخر آذر ۱۴۰۱ تصمیمی در مورد آن گرفته نشده بود. اما شنیده‌ایم، هنوز ابلاغ نشده که قرار است ۸۰۰ میلیارد تومان برای ماده ۸ (قانون مرتبط با تامین ودیعه مسکن دانشجویان متاهل) ودیعه مسکن متاهلی و ۳۰۰ میلیارد برای ماده ۷ قانون مبلغ برای وزارت علوم اختصاص دهند ولی هنوز به سازمان برنامه و بودجه ابلاغ نشده است.
گنجی ادامه داد: به محض اینکه این بودجه ها؛ یعنی ۸۰۰ میلیارد تومان برای ودیعه مسکن متاهلی و ۳۰۰ میلیارد تومان برای ساخت خوابگاه‌های متاهلی تخصیص یابد، خوابگاه‌هایی را که کلنگ‌زنی کرده‌ایم، سال آینده برای بهره‌برداری در اختیار دانشجویان قرار می‌دهیم. این مبلغ زیاد نیست؛ زیرا بودجه حمایت از خانواده و جوانی جمعیت به بودجه امسال تحمیل شده و انتظار داریم به دلیل اینکه همه مسوولان مصمم هستند این قانون اجرا شود، در بودجه سال ۱۴۰۲ مبلغ بیشتر در نظر گرفته شود.
البته ساخت خوابگاه‌ها از سه منبع اصلی باید تامین شود، دانشگاه‌ها باید و مکلف هستند ۱۰ درصد درآمد اختصاصی را در امر خوابگاه متاهلی، ساخت، تجهیز و تغییر کاربری خوابگاه‌های متاهلی سرمایه‌گذاری کنند، همچنین ۱۰ درصد تملک دارایی هم باید در این زمینه هزینه کنند و در کنار آنها ۳۰۰ میلیارد، همراه با دو هزار میلیارد ریال اوراق مالی اسلامی داشتیم که ۱۰۰۰ میلیارد ریال آن نقد شده وبه زودی در اختیار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری قرار می‌گیرد تا در مجموع بتواند این خوابگاه‌های متاهلی را به سرانجام برساند.
وی با ابراز امیدواری برای تعیین بودجه مناسب جهت اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ تاکید کرد: امیدواریم بودجه این قانون سال آینده به صورت مدون در اختیار دانشگاه‌ها و وزارت علوم قرار گیرد و ما هم به رسالت خود یعنی ساخت خوابگاه‌ها عمل کنیم.
برنامه وزارت علوم برای ۸۷ هزار زوج دانشجو
رئیس صندوق رفاه دانشجویان همچنین درمورد تعداد دانشجویان متاهل در دانشگاه های وزارت علوم و افراد متقاضی خوابگاه متاهلی اظهار داشت: در حال حاضر پنج هزار و ۹۶۲ نفر برای استفاده از وام ودیعه مسکن ثبت‌نام کرده‌اند؛ به محض اینکه ۸۰۰ میلیارد تومان را برای ودیعه مسکن متاهلی تخصیص دهند، اعتبار بین دانشجویان به صورت وام تقسیم می شود.
گنجی درمورد اینکه چه میزان واحد خوابگاهی متاهلی سال آینده ساخته می شود، گفت: این امر بستگی به تخصیص بودجه دارد؛ در مجموع ۶۲ هزار میلیارد تومان برای ساخت ۴۰ هزار واحد خوابگاه متاهلی پیش بینی کرده بودیم و اگر این مبلغ در سال ۱۴۰۲ در اختیار ما قرار گیرد تا سال ۱۴۰۴ همه ۴۰ هزار واحد خوابگاهی متاهلی را تحویل می دهیم.
با تحویل ۴۰ هزار واحد خوابگاهی۵۰ درصد دانشجویان متاهل وزارت علوم زیر پوشش قرار می‌گیرند. اما اگر به هر نسبتی بودجه بدهند به همان نسبت می‌توانیم تحویل بدهیم زیرا وقتی در طرح‌های ساخت و ساز با پیمانکاری قرارداد می‌بندیم و به تعهدات عمل نمی‌کنیم طرح بسیار گران‌تر تمام می شود.
وی افزود: برای بقیه متاهلین که ۴۰ هزار نفر دیگر هستند به ۳۱ هزار و ۲۵۰ میلیارد تومان نیاز داریم تا ودیعه مسکن ۵۰ درصد از دانشجویان متاهل را تامین کنیم.
رئیس صندوق رفاه دانشجویان درمورد میزان ودیعه مسکن برای این زوج ها هم گفت: قرار است بر اساس آمار مرکز آمار ایران و بانک مرکزی، میزان ودیعه مسکن را دقیق مشخص کنیم اما در حال حاضر اگر ۸۰۰ میلیارد تومان تخصیص یابد، در تهران ۲۰۰ میلیون تومان، در کلان شهرها ۱۵۰ میلیون تومان و ۹۰ میلیون تومان برای شهرهای کوچک به ودیعه مسکن کمک می شود.
گنجی تاکید کرد: ۸۷ هزار زوج دانشجو در دانشگاه های وزارت علوم تحصیل می‌کنند که بر اساس برنامه قصد داریم برای ۴۰ هزار زوج خوابگاه متاهلی بسازیم و برای ۴۰ هزار نفر دیگر ودیعه مسکن در نظر گرفتیم و هفت هزار زوج نیز هر دو نفر دانشجو هستند که فقط یک نفر نیاز به ودیعه خواهد داشت، بنابراین برای تامین مسکن دانشجویان متاهل برنامه مدونی تدوین و این برنامه به سازمان برنامه و بودجه نیز ارسال شده و در صورت تامین بودجه به سرعت اجرا می‌شود.