رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مراغه روز دوشنبه در مورد تاریخ و علت احداث این ساعت آفتابی در محوطه این اثر ملی به خبرنگار ایرنا بیان کرد: گذر زهره از مقابل خورشید با حضور منجمان خارجی طی سال ۱۳۸۳ در مراغه رصد شد و متخصصان عرصه نجوم پس از بازدید از گنبد سرخ مراغه تصمیم گرفتند تا یک ساعت آفتابی عمودی در محوطه این اثر درست کنند.
«یعقوب طالبی» با بیان اینکه در آن موقع نخستین ساعت عمودی - آفتابی کشور در مراغه به شمار می‌رفت، بیان کرد: احداث این بنا یک سال پس از رصد گذر زهره در محوطه گنبد سرخ ربطی به این اثر تاریخی ندارد و فقط به دلیل جذابیت گنبد سرخ و حضور گردشگران در این مکان ساخته شد.
به گفته وی الگوهای ساعت‌های آفتابی در این ساعت عمودی رعایت، و با خطوطی که روی دیوار ترسیم شده است و همچنین با کمک جدول تصحیح می‌توان ساعت دقیق را تعیین کرد.
به گزارش ایرنا ساعت به وقت ساعت آفتابی گنبد سرخ مراغه منطبق بر ساعت رسمی کشور است و هر لحظه که برای بازدید از گنبد سرخ به عنوان قدیمی‌ترین اثر سبک آذری جهان اسلام مراجعه کنید، می‌توانید هم اثری ملی و خارق‌العاده ببینید و هم ساعت آفتابی را امتحان کنید.
گنبد سرخ مراغه از آثار ارزشمند دوره سلجوقی است که در قسمت جنوب‌غربی این کهن‌شهر قرار دارد؛ این اثر از سردابه و اتاق اصلی تشکیل و پلان مربعی‌شکل آن روی یک سکوی سنگی بنا شده است که با هفت ردیف پله می‌توان به آن دسترسی پیدا کرد.
تاریخ احداث آن بر اساس کتیبه کوفی سردر بنا ۵۴۲ هجری قمری است و شیوه خاص معماری آجری و تزئینات هریک از طاق‌نماها، این اثر را کاملا برجسته کرده تا جایی که در کتاب صنایع ایران از تزئینات ستون‌های آجری نمای ورودی آن به عنوان شاهکار معماری آجری جهان یاد می‌شود.