به گزارش ایرنا، ایران روزانه بیش از یک میلیارد متر مکعب ظرفیت تولید گاز غنی دارد. گازی که پس از تولید در خشکی و دریا، فرآورش شده و به شبکه گاز سراسری تزریق می‌شود.
با این حال تا چند سال گذشته این ظرفیت به شدت پایین بود و با بهره‌برداری از فازهای پارس جنوبی، به تدریج افزایش پیدا کرد. از همین رو، بیشترین افزایش تولید گاز در کشور مربوط به میدان مشترک پارس جنوبی است تا علاوه بر تامین سوخت پایدار و پاک برای کشور، ایران برداشت خود از این میدان مشترک را نیز افزایش دهد و اکنون ایران بیشتر از قطر گاز برداشت می‌کند.
تا آنجا که در زمستان سال گذشته رکورد برداشت روزانه از میدان پارس جنوبی با ثبت رقم ۷۰۵ میلیون مترمکعب گاز، شکسته شد. با در نظر گرفتن ظرفیت یک میلیارد مترمکعبی تولید گاز کشور، سهم پارس جنوبی ۷۰ درصد است. در واقع ۷۰ درصد از گاز کشور از میدان مشترک پارس جنوبی برداشت می‌شود که ۳۷ سکوی فعال در دریا و ۱۳ مجتمع پالایشگاهی در خشکی دارد.
فعالیت پشتیبانی شناور سی پد شامل تعمیر و نگهداری، عملیات لجستیک، درمانی و انبارداری و ارسال نفرات و تجهیزات در زمان اضطراری و محل اقامت نفرات است.
با توجه به گستردگی بالای این میدان در دریا و برای تأمین امنیت تولید و توجه به پدافند غیرعامل، ۲ سکوی پشتیبانی در این منطقه در نظر گرفته شده و بخش دریایی پارس جنوبی در سمت ایران به ۲ بخش تقسیم شده است که هر کدام از سکوهای پشتیبانی وظیفه خدمت‌رسانی به این بخش‌ها را برعهده دارند.
البته سکوی SPQ۱ تقریباً از ابتدای برداشت گاز از پارس جنوبی فعال بوده و حالا سکوی SPQ۲ یا همان شناور «سی پد» چند سالی است که به عنوان سکوی پشتیبان دوم در پارس جنوبی مستقر شده است.
همدستی زمان و مسافت علیه پایداری تولید
مهدی رجبی، رییس سکوی spq۲ (سی پد) پارس جنوبی و سکوهای ناحیه ۲ پارس جنوبی در گفت‌وگو با ایرنا با تاکید بر اینکه این سکو، مرکز پشتیبانی از سکوهای پارس جنوبی در ناحیه ۲ است، گفت: وسعت میدان مشترک پارس جنوبی در سمت ایران، ۳ هزار و ۵۰۰ کیلومتر است. در دریا این وسعت بزرگی است و برای برداشت حداکثری و البته صیانتی از پارس جنوبی، ایران ۳۷ سکوی گازی تولیدی و پشتیبانی دارد که حمایت و پشتیبانی از این سکوها برعهده ۲ سکوی پشتیبانی است.
وی با تاکید بر اینکه شناور سی پد در راستای پشتیبانی از ۱۹ سکوی ناحیه ۲ مستقر شده است، افزود: فعالیت پشتیبانی این سکو شامل تعمیر و نگهداری، عملیات لجستیک، درمانی و انبارداری و ارسال نفرات و تجهیزات در زمان اضطراری و محل اقامت نفرات است.
به گفته رجبی، در مجموع ۲۴۰ نفر در سی‌پد مستقر هستند که در ۲ شیفت کار می‌کنند و نحوه فعالیت اقماری برای بخش فراساحل ۲ هفته کار و ۲ هفته استراحت طراحی شده است.
وی با بیان اینکه با استقرار سی پد در ناحیه ۲ پارس جنوبی صرفه‌جویی در ۲ بخش اتفاق افتاده است، ادامه داد: یکی در بخش پایداری تولید است که از نظر عدد و رقم مهم‌تر است. اینکه تولید در این میدان در هر لحظه پایدار باشد از اهمیت زیادی دارد و در این میان به دلیل احتمال وقوع حادثه، بعد زمان و مسافت علیه پایداری تولید است.
رئیس سکوی سی‌پد تاکید کرد: تصور کنید تولید از یکی از سکوها متوقف شده و نیاز است که تیم پشتیبانی حضور پیدا کرده تا مشکلات را مرتفع کند. اگر این تیم پشتیبان قرار باشد از خشکی به سکوی مورد نظر برسد، زمان علیه آنها کار خواهد کرد زیرا زمان زیادی مورد نیاز است تا نفرات تیم پشتیبانی بتوانند به سکوی آسیب‌دیده برسند.
تأمین پایدار گاز از پارس جنوبی در زمستان
وی گفت: با استقرار سی‌پد در میانه سکوهای ناحیه ۲ پارس جنوبی، تیم‌های تعمیراتی را در موقعیتی قراردادیم که نزدیک‌تر هستند و در زمان سریع‌تری خود را به محل حادثه می‌رسانند.
عدم‌النفع تولید در پارس جنوبی حتی برای چند ساعت عدد قابل توجهی محسوب می‌شود و ثانیه‌ها مطرح است.
رجبی با تاکید بر اینکه عدم‌النفع تولید در پارس جنوبی حتی برای چند ساعت عدد قابل توجهی محسوب می‌شود و ثانیه‌ها مطرح است، افزود: از سوی دیگر بخش بزرگی از هزینه‌های فعالیت در بخش فراساحل، هزینه‌های سوخت و شناور است و هزینه‌های زیادی بابت شناور و هلیکوپتر پرداخت می‌شود که با استقرار سکوی سی‌پد با توجه به اینکه بعد مسافت را کم کردیم، سوخت کمتری مصرف می‌شود و از این محل نیز صرفه‌جویی اتفاق می‌افتد.
وی موضوع دیگر در اهمیت استقرار سکوی پشتیبان دوم در پارس جنوبی را موضوع پدافند غیرعامل عنوان کرد و ادامه داد: مرکز پشتیبانی اگر یکی باشد در صورت بروز مشکل غیرفعال خواهد شد و راه جبرانی وجود ندارد، اما با وجود ۲ سکو، یکی پشتیبان و مکمل دیگری می‌شود و با ایجاد مشکل در هر کدام، سکوی دیگر می‌تواند کار پشتیبانی از کل ۳۷ سکوی گازی پارس جنوبی را پشتیبانی کند.
رئیس سکوهای ناحیه ۲ پارس جنوبی با اشاره به اینکه روند فعالیت‌های عملیاتی در پارس جنوبی به گونه‌ای است که در فصل گرم سال تعمیرات اساسی سکوها انجام می‌شود و آنچه که باید برای ورود به فصل سرد و آمادگی سکوها برای تولید حداکثری رقم بخورد در فصل گرم سال است، گفت: از همین رو برنامه تعمیرات اساسی را از فروردین تا مهر دنبال می‌کنیم و با ورود به آبان‌ماه، سکوها با تمام ظرفیت تولید گاز را انجام می‌دهند.
وی تاکید کرد: از آبان‌ماه تا اواخر اسفند در پارس جنوبی آماده‌باش کامل برای تولید حداکثری گاز از سکوها وجود دارد. در زمستان امسال نیز این اتفاق افتاده و اکنون تمامی سکوهای پارس جنوبی با حداکثر ظرفیت در مدار تولید هستند و زمستان امسال این قول را می‌دهیم که مانند زمستان سال‌های گذشته تولید حداکثری از این میدان محقق شده و مشکلی برای تأمین گاز وجود نداشته باشد.
انجام ۸۵ درصد از نیازهای تعمیراتی پارس جنوبی بر روی سی پد
نکته بسیار مهم در این میان این است که سی‌پد- شناوری که خواب ندارد- در دل خود علاوه بر امکان پشتیبانی دریایی، هوایی و لجستیکی، کارگاه‌هایی دارد که به تأمین به موقع تجهیزات مورد نیاز برای استمرار تولید گاز از بزرگترین میدان گازی مشترک جهان کمک می‌کند.
اگر انجام تعمیرات بر روی سکو امکان‌پذیر نباشد، به سکوی سی‌پد منتقل شده و بیش از ۸۵ درصد از نیازهای تعمیراتی سکوها را در سی‌پد تأمین می‌کنیم.
این مسأله از آن جهت اهمیت دارد که اگر مشکلی در هر کدام از سکوها به توقف تولید منجر شود، علاوه بر آنکه هزینه‌های بالایی برای آغاز مجدد تولید به دنبال خواهد داشت، همچنین عدم‌النفع زیادی را نیز به دنبال دارد. در شرایطی که کشور در ناترازی گاز به دلیل مصرف بالای گاز در بخش خانگی در زمستان به سر می‌برد، توقف تولید حتی یک چاه برای چند ساعت نیز می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی برای مصرف‌کنندگان نهایی شود.
بنابراین وجود کارگاه‌هایی در قلب خلیج فارس که به استمرار و پایداری تولید گاز در پارس جنوبی کمک می‌کنند، می‌تواند از هر پدافند غیرعاملی در کشور موثرتر باشد.
صادق رجبی، رییس تعمیرات ناحیه ۲ پارس جنوبی در این رابطه به ایرنا گفت: سکوی سی‌پد، سکوی مسکونی است که وظیفه پشتیبانی، تعمیراتی و بهره‌برداری ۱۹ سکوی پارس جنوبی در ناحیه ۲ را برعهده دارد.
وی با بیان اینکه در این سکو بخش پشتیبانی از سکوها را هماهنگ می‌کنیم، افزود: نفرات بخش تعمیرات که در سکوها مستقر هستند کارهای تعمیراتی را انجام می‌دهند و در صورتی که نیاز به تعمیرات بیشتر باشد، این تجهیزات به شناور سی‌پد منتقل می‌شود.
رییس تعمیرات ناحیه ۲ پارس جنوبی با اشاره به اینکه در سکوی سی‌پد ۴ کارگاه اصلی شامل مکانیک، بخش ماشینری و تراشکاری، کارگاه سیستم تهویه و کارگاه جوشکاری، برق و ابزار دقیق وجود دارد، ادامه داد: نفرات مستقر در سکوها حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد کارهای تعمیراتی را انجام می‌دهند.
وی تاکید کرد: اگر انجام تعمیرات بر روی سکو امکان‌پذیر نباشد، به سکوی سی‌پد منتقل شده و بیش از ۸۵ درصد از نیازهای تعمیراتی سکوها را در سی‌پد تأمین می‌کنیم و در صورتی که اقدامات انجام شده در کارگاه دریایی پارس جنوبی نیز کافی نباشد، این تجهیزات به کارگاه تعمیراتی مستقر در خشکی منتقل می‌شود.
رجبی با اشاره به اینکه ۸۴ نیروی تعمیراتی در شناور سی‌پد حاضر هستند که کارهای تعمیراتی را بر روی سی‌پد انجام می‌دهند و در مواردی نیز برای انجام تعمیرات به سکوها اعزام می‌شوند، گفت: ضرورت استقرار این کارگاه در نزدیک‌ترین موقعیت به سکوهای فراساحلی پارس جنوبی این است که با هدف تولید ایمن و پایدار سکوها، در سریع‌ترین زمان ممکن کارهای تعمیراتی انجام شده و سکو به طور مستمر در مدار تولید قرار داده باشد، زیرا اعزام سریع نفرات تخصصی بسیار حایز اهمیت است.
به گفته رجبی، حفظ تولید سکوها از لحاظ اقتصادی و تولید پایدار گاز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
پشتیبانی دریایی و هوایی از مدافعان تولید گاز
سکوی سی‌پد البته علاوه بر استفاده مسکونی کارکنان و انجام فعالیت‌های تعمیراتی وظیفه لجستیک هوایی و دریایی ۱۹ سکوی مستقر در ناحیه ۲ پارس جنوبی را نیز بر عهده دارد و تامین آب، مواد غذایی، جابه‌جایی نفرات سکوها و بار را بر عهده دارد.
راهبری سکوهای ناحیه ۲ این برنامه کاری شبانه‌روزی است و با توجه به شیفت کاری جابه‌جایی مسافر و بار را انجام می‌دهیم.
صادق ایگدر، سرپرست لجستیک هوایی و دریایی ناحیه ۲ پارس جنوبی در این زمینه با تاکید بر اینکه واحد لجستیک در سی‌پد شامل ۲ بخش هوایی و دریایی می‌شود، به ایرنا گفت: این واحد در دو بخش هوایی و دریایی، فعالیت‌های پشتیبانی سکوهای ناحیه ۲ از قبیل تأمین آب، سوخت، مواد غذایی و جابه‌جایی مسافر و بار بین ۱۸ سکوی گازی و بارج پشتیبانی سی‌پد را بر عهده دارد.
وی با اشاره به اینکه بخش هوایی کار هلکوپتری برای تعویض نوبت‌کاری‌ها را به صورت روزانه و با برنامه منظم انجام می‌دهد، افزود: مواقعی که شرایط دریا اجازه نمی‌دهد کار شناوری انجام دهیم، کالاهای ضروری را به صورت هوایی تأمین می‌کنیم.
ایگدر ادامه داد: بخش شناوری مربوط به شناورهای سبک و سنگین است که هم فعالیت‌های تامین آب، سوخت، مواد غذایی و بار را از خشکی برای پشتیبانی سکوها انجام می‌هد و هم جابه‌جایی بین سکوها به صورت روزانه برای انتقال نفرات تعمیرات و یا بارهای تعمیراتی از طریق شناور انجام می‌شود.
وی تاکید کرد: راهبری سکوهای ناحیه ۲ این برنامه کاری شبانه‌روزی است و با توجه به شیفت کاری جابه‌جایی مسافر و بار را انجام می‌دهیم.
سرپرست لجستیک هوایی و دریایی ناحیه ۲ پارس جنوبی گفت: بستگی به تعویض نوبت کاری هر سکو، در کل میدان گازی پارس جنوبی ۵ هلیکوپتر در سرویس قرار دارد و معمولا در طول روز ۵ تا ۶ شناور کار جا به جایی بار و مسافر را انجام می‌دهند.
به گزارش ایرنا، در حال حاضر بیش از ۷۵ درصد از گاز کشور از میدان مشترک پارس جنوبی تامین می‌شود و با توجه به آنکه گاز نقش عظیمی در تأمین انرژی کشور ایفا می‌کند، توجه به پایداری تولید از این میدان اهمیت ویژه‌ای دارد.