به گزارش روز پنجشنبه ایرنا از دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، جعفر میعادفر در آستانه برگزاری نخستین نشست تخصصی «درس آموخته‌های نظام سلامت در مدیریت تجمعات انبوه با تاکید بر مراسم اربعین حسینی(ع)»، با اشاره به شرایط خاص شرکت‌کنندگانی که از گروه‌های مختلف سنی و با فرهنگ‌ها و ملیت‌های گوناگون، مرزهای ایران را برای حضور در کربلا و مراسم اربعین انتخاب می‌کنند، افزود: وزارت بهداشت، یک مرکز علمی و اجرایی است و باید برنامه ها به صورت علمی انجام شود.
وی با یادآوری اینکه ایران، کشوری حادثه خیز به لحاظ حوادث و بلایاست که بیش از ۵۰ حادثه در آن دیده شده و ۱۳ مورد آنها شایع و تکرار شونده است، گفت: در طول سال، با تجمعات انبوه به مناسبت‌های مختلف نظیر سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و راهپیمایی ۲۲ بهمن، سالگرد رحلت امام خمینی (ره) و موارد مشابه مواجه هستیم که شاخص ترین آن، مراسم اربعین حسینی (ع) به عنوان یک راهپیمایی سیال و طولانی مدت است که با حضور جمعیت بزرگی از افراد با تفکرات و ادیان گوناگون، بزرگترین اجتماع دنیا و جهان اسلام به ویژه برای شیعیان را شکل می دهد و مدیریت آن، نیازمند زیرساخت‌های لازم است.
میعادفر تصریح کرد: ستاد اربعین همه ساله با ۱۷ کمیته تخصصی که یکی از آنها کمیته بهداشت و درمان است و با مسئولیت وزارت بهداشت، نقش اجرایی و هماهنگ کننده درون سازمانی آن به سازمان اورژانس کشور محول شده است، ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به زائران این مراسم را به عهده دارد.
وی گفت: در مرزهای شلمچه، چزابه و ایلام که برای برگزاری مراسم اربعین به طور معمول مورد استفاده قرار می‌گیرند همچنین در مرز خسروی با محوریت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، در مرز تمرچین با محوریت دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان غربی، در مرز باشماق با محوریت دانشگاه علوم پزشکی کردستان و در مرزهای میرجاوه و ریمدان، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، انواع خدمات بهداشتی و درمانی به زائران ارائه می شود.
میعادفر به افزایش روبه رشد شرکت کنندگان در مراسم هر ساله اربعین و گردش ایام محرم و صفر در فصول مختلف سال و شرایط متفاوت آب و هوایی اشاره کرد.
ضرورت مدیریت نظام‌مند مراسم اربعین با منابع مالی مشخص در بودجه سالانه کشور
حمیدرضا خانکه معاون تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی نیز در این نشست گفت: در همه تجمعات انبوه در دیگر کشورهای دنیا، مانند جشن‌های کریسمس و هالوین، مسابقات فوتبال، تجمعات مذهبی و ملی که بعضا مجروح یا حتی کشته می‌دهد، بحث مدیریت مطرح است.
وی با اشاره به نوع تجمعات انبوه که ثابت یا متحرک هستند، افزود: در مناسبت‌های فرهنگی و مذهبی، تجمعات متحرک بیشتر دیده می‌شود و باید برای تجمعات انبوه، مدیریت خوبی داشته باشیم که در این عرصه، مراسم اربعین حسینی (ع) بزرگترین راهپیمایی شیعی در جهان است و با محوریت و مدیریت ایران در کشور عراق برگزار می‌شود و افراد با تفکرات و ادیان مختلف از ۲۲ کشور منطقه در آن شرکت می‌کنند.
خانکه اظهار داشت: خوشبختانه اورژانس ایران، جزو قوی‌ترین اورژانس‌های کشورهای دنیا و بهترین‌ها در خاورمیانه است و با وجود تحریم‌ها، کاهش اعتبارات و برخی مداخلات غیراصولی از سوی برخی مجامع داخلی، باز هم شاهد روند رو به رشد آن هستیم.
وی با اشاره به نقش آفرینی اورژانس کشور در مدیریت تجمعات انبوه افزود: سازمان اورژانس کشور نیاز به دانش و قدرت اجرایی دارد و در زمینه ورود عالمانه به موضوع مدیریت تجمعات انبوه، نیاز به شواهد علمی داریم که خوشبختانه اورژانس پایه قوی دارد و کارهای خوبی انجام داده است اما هنوز منتظر اقدامات بزرگی هستیم و در این مسیر، نیاز به ساختارهای ملی داریم.
این متخصص و محقق حوزه سلامت در حوادث و بلایا تاکید کرد که ستاد اربعین، همه ساله وظیفه خود را انجام می دهد اما در موضوع پر اهمیت مراسم بزرگ اربعین، حاکمیت باید به طور جدی وارد کار شود زیرا مدیریت این مراسم هنوز ساختار قوی سازمانی پیدا نکرده است.
وی افزود: در عربستان برای مدیریت تجمعات انبوه مربوط به حجاج، وزارت حج دارند و در کشور ما نیز برای مدیریت تجمعات انبوه مانند مراسم اربعین، نیاز به ساختار سازمانی قوی با منابع مالی پایدار است.
معاون تحقیقات دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی تاکید کرد: برای تامین سلامتی زائران ایرانی و شرکت کنندگان مراسم اربعین که از کشورهای همسایه نیز وارد مناطق مرزی ایران می‌شوند، نیازمند ساختار ملی هستیم.
خانکه به حضور کودکان، زنان باردار، سالمندان و افراد دارای معلولیت در میان جمعیت شرکت‌کنندگان مراسم اربعین اشاره کرد و افزود: هر چند که نظام سلامت تاب‌آوری دارد اما با توجه به اینکه هر سال به جمعیت زائران و شرکت‌کنندگان این مراسم افزوده می‌شود و از اقشار مختلف با گروه‌های سنی متفاوت در این مراسم شرکت می‌کنند که هر گروه نیازهای خاص خود را دارد و باید خدمات گوناگون با توجه به نیاز آنان ارائه شود، وجود ساختار قوی مدیریتی با منابع مالی مشخص در بودجه سالانه کشور برای مدیریت این تجمع بزرگ، ضروری است.