به گزارش ایرنا پیکره اصلی المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران بیش از یک رقابت، بر کشف استعدادهای فیلمسازی در میان نسل نوجوانان بنا شده است. نوجوانانی جسور، خلاق، متفاوت و در پی تجربه‌های تازه برای زندگی.
تجربه برگزاری ۵ دوره المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران به همت بنیاد سینمایی فارابی، در این گزارش مرور می شود.
دوره اول؛ گام مهم آغاز
اولین المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران در سال ۹۴ همزمان با بیست ونهمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان در همدان برگزار شد. ایده برگزاری المپیاد توسط بنیاد سینمایی فارابی و انجمن سینمای جوانان ایران شکل گرفت و از ۳ تا ۸ مهر ماه سال ۹۴ به دبیری علیرضا شجاع نوری میزبان نوجوانان علاقه‌مند به سینما در کلاس‌های فیلمسازی بود. در این دوره نیما عباس‌پور، داریوش غریب‌زاده و امیرشهاب رضویان مسئولیت داوری المپیاد را برعهده داشتند و چهار گونه داستانی، مستند، پویانمایی و تجربه‌گرا، برای آثار این دوره در نظر گرفته شده بود و حدود ۱۰۰۰ نفر، متقاضی حضور در این رویداد بودند که در نهایت ۹۰ فیلم به مسابقه راه یافتند.
دوره دوم؛ یک دورهمی پرشور به صرف مشق کردن سینما
وقفه میان برگزاری دوره اول و دوم المپیاد از اشتیاق نوجوانان برای حضور در این رویداد کم نکرد و آن‌ها در سال ۹۷ و همزمان با سی‌ویکمین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان با استقبال ویژه از بخش‌های فیلم و فیلمنامه از ۱۱ تا ۱۶ شهریور ماه در شهر زیبای اصفهان با چهره‌های شاخص سینمای کودک و نوجوان دیدار کرده و درس فیلمسازی آموختند.
در این دوره فیلم‌های سه دقیقه‌ای با موضوع آزاد از گروه سنی ۹ تا ۱۶ سال پذیرفته می‌شد و ۱۹۰ طرح در بخش فیلمنامه به دبیرخانه المپیاد رسید که در نهایت ۳۳ مورد آن انتخاب شد. همچنین تعداد فیلم‌های رسیده در این دوره ۲۴۰ اثر بود که ۶۴ تای آن به رقابت المپیاد راه یافتند. اردوگاه شهید بهشتی اصفهان در این دوره از مهمانان المپیاد میزبانی کرد و حسین شیخ‌الاسلامی، محمدرضا خردمندان و علیرضا شجاع‌نوری امر داوری آثار این فیلمسازان آینده‌دار را برعهده داشتند.
دوره دوم المپیاد همچنین میزبان دختران مدرسه سوخته در روستای شین‌آباد و جمعی از نوجوانان حادثه دیده در زلزله سرپل ذهاب کرمانشاه بود تا آن‌ها نیز همراه همتایان نوجوان خود مشق سینما کنند. یونیسف نیز با حمایت از المپیاد فیلمسازی دریچه تازه‌ای را به روی المپیاد و اهالی‌اش گشود.
دوره سوم؛ قبل از دوران ماسک زدن
«ایده» و «فیلم کوتاه» بخش‌های محوری سومین المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران در سال ۹۸ بود که با تکیه بر ترویج فضائل اخلاقی و نگاه امیدوارانه به زندگی توسعه پیدا می‌کرد. در این دوره نوجوانان می‌توانستند از تجربیات سینماگرانی نظیر مرضیه برومند، پوران درخشنده، وحید نیکخواه‌آزاد، علی‌اکبر قاضی‌نظام، کامبوزیا پرتوی، ایرج طهماسب، ابوالفضل جلیلی و عبدالله علیمراد به عنوان مربیان کارگاه‌های ایده بهره‌مند شوند. تعداد ۶۵ نوجوان راه‌یافته به بخش رقابت ایده با تشکیل ۹ گروه در دوره سوم، به تبادل نظر و بسط ایده‌های خود در ایام برگزاری المپیاد پرداختند.
سومین المپیاد از ۲۶ تا ۳۰ مرداد همزمان با سی‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان برگزار شد و شاید هیچ‌کس تصور نمی‌کرد ویروس کرونا در دوره بعدی این رویداد همه این گردهمایی‌های پرشور را به فضای مجازی منتقل کند!
در دوره سوم نوجوانان دختر نسبت به نوجوانان پسر در ایده‌پردازی پیشی گرفتند و در مجموع ۳۴۶ ایده و ۱۸۹ فیلم به دبیرخانه رسید که از این میان ۱۹۶ ایده متعلق به دختران و ۱۵۰ ایده متعلق به پسران بود و در نهایت ۴۰ ایده در مسابقه این دوره حضور داشتند.
دوره چهارم؛ خلاقیت‌هایی که از دل محدودیت‌ها برآمد
شیوع کرونا المپیاد را هم تحت تاثیر قرار داد و از سویی دیگر تصمیمات تازه و امکانات جدید سربرآورد و دوره چهارم المپیاد از ۲۷ مهر تا ۲ آبان سال ۹۹، در فضای مجازی برگزار شد و دارای دو بخش «ایده» و «فیلم» بود. کشف و معرفی استعدادهای هنری، یافتن ایده‌های نو در سینمای کودکان و نوجوانان، ارتقای احساس امید به آینده در بین نوجوانان، ایجاد شرایط تولید فیلم از جمله اهداف برگزاری این دوره عنوان شد. چهارمین المپیاد نیز با حضور هنرمندان برجسته‌ای نظیر وحید گلستان، بیژن میرباقری، سیروس حسن‌پور، مهین جواهریان، سیدجواد هاشمی، غلامرضا رمضانی، ابوالفضل جلیلی و حامد جعفری به عنوان منتور و عادل تبریزی، فریبرز آهنین، نواب محمودی، حافظ آهی، مهدی رضایی، شهلا پورآرین، تی‌یام یابنده و میرعباس خسروی نژاد به عنوان مربی جریان داشت.
المپیاد پنجم؛ همچنان متاثر از کرونا
المپیاد پنجم نیز همچون ادوار گذشته در دو بخش اصلی ایده و فیلم در سال ۱۴۰۰ میان نوجوانان ۱۲ تا ۱۷ سال برگزار شد و این بار نیز به صورت غیرحضوری به دلیل شیوع کرونا میزبان مخاطبان نوجوان خود بود. فرصت‌ها و چالش‌های کرونا در یکسال گذشته، آرزو درباره آینده خانواده، شهر یا کشور، قصه‌های پدربزرگ و مادربزرگ از جمله موضوعاتی بود که برای ایده‌ها و فیلم‌ها به علاقه‌مندان شرکت در المپیاد پیشنهاد داده شد.
حبیب احمدزاده، پوران درخشنده و بهروز شعیبی استادان نشست‌های انتقال تجربه المپیاد پنجم بودند و هنرجویان نوجوان در کارگاه‌های آموزش مجازی نیز از دانش و توصیه‌های فیلمسازان و سینماگرانی چون فرزاد اژدری، پرستو کاردگر، تی‌یام یابنده، امین قشقاییان، حسین قسامی، مهدی کیخایی و مهدی رضایی بهره بردند.
در گروه‌های اصلی نیز بابک نکویی، حسین قناعت، لیلا میرهادی، مرجان اشرفی زاده، اشکان رهگذر، فرهاد توحیدی، نادره ترکمانی و امیر فیضی مسئولیت منتورینگ نوجوانان فیلمساز و آینده‌دار را در هشت گروه چهار تا شش نفره برعهده داشتند و به ترتیب شهلا پورآرین، اشکان چاوشی، مهدی برزکی، نواب محمودی، مونا شاهی، عماد سلمانیان، وحید نامی و الهام آقالر به عنوان مربی آن‌ها را در هدایت هرچه بهتر شرکت‌کنندگان در گام‌های اولیه فیلمسازی همراهی کردند.
این رویداد از ۱۷ تا ۲۱ مهر ۱۴۰۰ در مرکز نوآوری صبا برگزار شد و مدال‌های برنز، نقره و طلایی آن به برگزیدگان رسید. همچنین تعداد ۲۳ فیلم و ۲۷ ایده به رقابت نهایی المپیاد پنجم راه یافتند و این دوره تقدیم شد به شهید علی لندی نوجوان ۱۵ ساله ایذه‌ای که در حادثه آتش‌سوزس برای نجات جان دیگر همنوعان خود به آتش زد و خود گلستان شد.
ششمین المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران نیز در حال حاضر با دریافت بیش از ۵۰۰ اثر از مناطق مختلف سراسر کشور فعالیت خود را دنبال می‌کند و بعد از دو سال برگزاری غیرحضوری به میزبانی تهران اوایل بهمن ۱۴۰۱ برگزار می‌شود.