به گزارش ایرنا، حسین امامی روز چهارشنبه در پنل دوم چهارمین همایش ملی سواد رسانه ای کشور با ارائه مقاله ای با عنوان «تکنیک های مقابله با اخبار جعلی» اظهار داشت: امروزه، اخبار جعلی، معضل بزرگی در همه کشورها خصوصا برای دولت ها شده است.
وی با بیان اینکه با ظهور تلفن های همراه هوشمند و همچنین رسانه های اجتماعی، شاهد افزایش سرعت شیوع و نشر اخبار جعلی هستیم، ادامه داد: دولت ها، رسانه ها، دانشگاه ها و بخش خصوصی در بسیاری از کشورها، به این فکر افتادند تا تکنیک های موثر تشخیص راستی آزمایی و مقابله با آنها را پیدا کنند. بنابراین تاکید اصلی مردم نیستند.
این پژوهشگر فضای با اشاره به اینکه اخبار جعلی با پیدایش رسانه های مجازی شایع شد، افزود: خبر جعلی مانند سیب کرم زده است. باید برای تشخیص خبر جعلی این سوال ها که منبع خبر چیست، پیام اصلی آن چیست، مکان و زمان آن چیست را از خودمان بپرسیم.
امامی اظهار داشت: اخبار جعلی مطالبی است که به عمد اطلاعات نادرست یا اطلاعات ناقص با هدف فریب خوانندگان، طنز و تخریب شخصیت تولید می کنند.
اخبار جعلی همیشه نادرست است
این استاد ارتباطات افزود: شایعات می تواند درست یا نادرست باشد ولی اخبار جعلی بر خلاف شایعات همیشه نادرست است.
امامی ادامه داد: یکی از شیوه هایی که در جهان برای تشخیص اخبار جعلی استفاده می شود مبتنی بر هوش مصنوعی و یادگیری عمیق است.
وی افزود: برای تشخیص اخبار جعلی می توان به دو شیوه یکی دستی که بررسی توسط متخصصان و یا جمع سپاری است و یا شیوه خودکاری اقدام کرد.
این پژوهشگر رسانه‌های اجتماعی ادامه داد: اخبار جعلی تهدیدی جدی برای اقتصاد، سیاست، اجتماع و امنیت یک کشور است که موجب دو قطبی شدن سیاسی و بی اعتمادی مردم نسبت به رهبران شان می شود.
وی گفت: حجم عظیم اخباری که از طریق رسانه های اجتماعی منتشر می شود، تأیید به صورت دستی را غیرممکن کرده است. اخبار جعلی بر مشاغل مختلف و سلامت روان جامعه می تواند اثر منفی داشته باشد.
امامی اظهار داشت: سامانه های راستی آزمایی شیوه دیگری برای تشخیص جعلی بودن خبر است که معروف ترین آنها سامانه «پولیتیک فکت» است که ادعا و اظهارات سیاستمداران آمریکایی را مورد بررسی قرار می دهد.
وی به نمونه فارسی زبان «فکت یار» از این قبیل سامانه ها اشاره کرد و گفت: سامانه دیگری به نام «فکت نامه» است که شش سنجه راستی آزمایی را محور قرار داده است.
امامی اظهار داشت: برخی کشورها قوانین سختگیرانه گذاشته اند، برخی کشورها قوانین گذاشته اند اما عمل نمی کنند و برخی کشورها هم قوانین قبلی را به اخبار جعلی تعمیم داده اند.
وی همچنین گفت: مردم خبری را که با عقیده آنها هماهنگ است راحت تر می پذیرند. اخبار جعلی نه تنها بر نگرش که بر رفتار ما هم می تواند تاثیر گذار باشد.
امامی در عین حال خاطرنشان کرد: لازم است از پلتفرم های بومی که در ایران فعالیت دارند خواسته شود در خصوص اخبار جعلی حساس باشند و ماژولی را بگذارند که کسی گزارش داده و یا فکت هایی در خصوص جعلی بودن اخبار به آنها ارائه شود.
این استاد ارتباطات اضافه کرد: همچنین فریلنسرها می توانند این کار را انجام دهند و یا این که شرکت های دانش بنیان برای تهیه سامانه های راست آزمایی با هوش مصنوعی ضرورت دارد که ورود کنند.
اخبار جعلی به جسم و روح ما لطمه وارد می کند
احسان رحیم زاده حناچی دانشجوی دکترای ارتباطات هم گفت: در بحران ها خبرهای جعلی امکان ظهور و بروز بیشتری دارند و در خصوص بحران کرونا که همچنان هم ادامه دارد در ایامی که این بحران را داشتیم خبرهای جعلی خیلی زیادی منتشر شد و حتما کسانی را در پیرامون خود داشتید که همچنان واکسن نزده اند.
وی درباره «اینفودمی» هم گفت: این مقوله پیشتر هم بوده اما نکته این است که کرونا اولین اینفودمی بود که در شبکه های اجتماعی اتفاق افتاد و با آمدن شبکه های اجتماعی اخبار جعلی قوت گرفت.
رحیم زاده حناچی همچنین اظهار داشت: خبر جعلی هم به جسم و هم روح ما لطمه وارد می کند. در اثر اخبار جعلی ممکن است دچار اضطراب و تنش شویم.
این پژوهشگر ادامه داد: وقتی شایعه و یا خبر جعلی در جامعه منتشر می شود می توان دنبال نگرش هایی بود که باعث این شایعه و یا انتشار خبر جعلی شده است.
رحیم زاده حناچی افزود: اگر خبرهای پر بازدید را ببینیم اخبار مربوط به فجایع و ویرانی بازدید بیشتری دارد و اخبار منفی برای مخاطبان بسیار جذاب است.
این دانشجوی دکترای ارتباطات با اشاره به بررسی ۱۳۰ خبر شایعه در خصوص کرونا در کشور گفت: شایعات تفرقه افکن با ۴۷ درصد بیشترین تعداد را داشته است. به طور نمونه این که اگر واکسن کرونا تزریق شود خطر بیشتری دارد.
رحیم زاده حناچی اظهار داشت: در این تحقیق شایعات هراس آور بیشترین فراوانی را داشته اند و ۲۱ درصد اخبار امید بخش بودند.
وی همچنین گفت: برخورد با اخبار جعلی در کشور راه حل سیاسی دارد که باید آن را در دیوار بی اعتمادی دید.