خانواده و کانون گرم آن وقتی در کنار یکدیگر قرار می گیرند و خوشی ها را تقسیم می کنند که دغدغه و غصه سقف را نداشته باشند و در این شرایط به زندگی ایمن ادامه و جامعه ای آرام را شکل می دهند ولی پُرواضح است که اگر همین خانواده سقفی برای زندگی نداشته باشد افراد آن چه آسیب هایی را متحمل می شوند و جامعه را وارد چه چالش هایی می کنند.
مفهوم خانواده بدلیل سنتی و قوم گرایی بودن در خراسان شمالی بیش از هر منطقه ای اهمیت پیدا می کند چرا که اینجا سرزمین قومیت‌ها نام دارد ولی مردم با تمام کاستی ها و محرومیت ها در کنار یکدیگر یکدل هستند و دستگیری از نیازمندان در این خطه به فرهنگی غنی تبدیل شده که در کنار همراهی نهادهای حمایتی با پشتوانه دولت شرایط امنی برای نیازمندان فراهم شده است.
ساخت سقفی برای محرومان در خراسان شمالی در دولت سیزدهم شدت گرفت؛ سقفی که شاید سالیان سال آرزوی برخی از آنها بوده و اکنون چراغ خانه شان روشن شده و گرمابخش خانواده و ادامه زندگی است.
در همین راستا اولین و مهم ترین خواسته کسانی که فاقد خانه و کاشانه هستند را دولت در اولویت کار خود قرار داده است و با این همت توانسته بخشی از مشکلات مردم این مرزو بوم را برطرف کند.
پایانی بر سقف‌های ترک‌خورده "آنه جمال"
شهرستان راز وجرگلان با جمعیت ۶۰ هزار نفری ترکمن و آداب و رسوم خاص از جمله مناطق کمتر برخوردار این خطه به شمار می رود و من که به همراه استاندار خراسان شمالی برای افتتاح چند واحد مسکونی کمیته امداد به این شهرستان سفر کرده بودم از نزدیک با مردم روستای "گرکز" این خطه آشنا و از نزدیک در مورد وضعیت مسکن این منطقه قرار گرفتم.
روستای گرکز از نواحی کوهستانی جرگلان است و نیمه دوم سال در این منطقه از آب و هوای سردی برخوردار است و بارش نیز فراوان است که این بارش نیازمند سقفی ایمن برای مردمان این دیار است.
بافت قدیمی روستاهای این خطه که دیواره های ساختمان آن از صخره های کوهی و از ملات کاه و گل استفاده شده است و داشتن سقفی ایمن در این خطه از ضروریات محسوب می شود.
مهمان خانه یکی از اهالی این روستا می شویم که امسال با کمک کمیته امدادصاحب خانه شده است.
آنه جمال پیرزنی که حدود ۶۰ سال دارد و گرد پیری برچهره اش نشسته است، حالا بعد از چندین سال به آرزوی خود رسیده است و صاحب خانه ای هر چند کوچک اما امن شده است؛ ما را به منزلش راهنمایی می کند برق چشمانش رضایتمندی از خانه جدیدش دارد، چرا که سال‌ها تنها در اتاقکی کوچک و نمناک روزگار گذرانده و تنها دلواپسی اش، برف زمستان و سوز سرما بوده است، چه زمستان‌ها که او مجبور بود؛ آب‌های روان شده در حیاط منزل را کاسه کاسه بیرون بریزد و چه شب‌ها که از ترس فرو ریختن سقف‌های ترک خورده خواب آرام به چشمانشان نرفت.
خانه ای که ستون چوبی کوچکی تنها تکیه گاه سقف پوسیده آن بود و اراده خداوند تنها ضامن سلامتی این پیرزن اما کمیته امداد امام خمینی(ره) با بنا کردن خانه ای ایمن برای این فرد سالخورده و کاهش دغدغه وی لبخند رضایتمندی را بر لبانش هدیه کردند.
وی با زبان شیرین ترکمنی از آرامش در زیر این سقف می گوید و همزمان دستانش را به آسمان بلند کرده و برای تمامی آنهایی که مصوب این عمل خیر شده اند دعا می کند.
رحیمی از اینکه در شب های بارانی و برفی دغدغه سقف های ترک خورده را ندارد می گوید و حال با خیال آسوده به خاطرات خوش جوانی می پردازد.
کانون گرم خانواده "قربان دردی"
سرما و یخبندانی که این روزها بیش از ۱۰ روز مهمان خانه مردم شده است کنار بخاری گرم نشستن و چایی تازه دم به طور یقین دل هر فردی که در این دیار زندگی را آرام می کند، اما آیا تمامی مردم به ویژه نیازمندان سقفی برای آرامش و یا مکانی گرم برای زندگی دارند؟
اگرچه هوا در "گرکز" بس سرد است و باد سوزناکی نیز می وزد ولی در ادامه سراغ یکی دیگر از سرپرست خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد می رویم تا از احوالات وی و خانواده اش جویا شویم.
"قربان دردی" با خانواده پنج نفره از دیگر اهالی این روستا است. وی از گذشته می گوید؛ طوری حرف می زندکه گویی سال ها از آن زمان می گذرد در صورتی که یکسال است که خانه دار شده و این حکایت چیزی جز به فراموشی سپردن خاطرات بد و جایگزین کردن خاطرات خوش نیست.
با زبان ترکمنی و دلنشین شروع به صحبت می‌کند: با درآمد اندکی که داشتم حتی توان پرداخت اجاره خانه ام که اتاقکی بیش نبود را هم نداشتم. پس ازسفر هیات دولت به استان و اجرای مصوبه تامین مسکن برای مددجویان توانستم صاحب خانه شوم.
در مدت ۱۵ سالی که مستاجر بودم به دلیل ناتوانی در پرداخت اجاره و یا نامناسب بودن خانه در منزل دیگران زندگی می کردیم اما حالا در منزل خود مفهوم کانون گرم خانواده را درک کرده ام و در کنار همسر و فرزندانم قالی‌بافی می کنم.
حال می توانم بدون نگرانی از اجاره بها آن مقدار را برای دختر دم بختم جهیزیه تامین کنم و آنطوری که در شان و منزلت فرزندم است راهی خانه بخت کنم.
وی در ادامه با بیان اینکه این واحد مسکونی آرامش خاطر برای او و خانواده‌اش به همراه آورده است می گوید: توجه مسوولان به محرومان و مددجویان دور از مرکز استان، نشان داد که دولت توجه خاصی به مشکلات مددجویان به ویژه در مناطق محروم دارد.
گرچه رسیدگی به محرومان و نیازمندان در تمامی دولت ها مشهود بوده است ولی در دولت سیزدهم ساخت مسکن محرومان در خراسان شمالی شدت گرفته و در ادامه و در گفت و گو با مسوولان از شرایط نیازمندان و تعداد ساخت واحدهای مسکونی مطلع می شویم.
احداث ۴۷۷ واحد مسکونی برای مددجویان
ایجاد خانه ای امن برای محرومان همت مردانه می خواست که دولت مردان با دست به دست هم دادن دغدغه خانه دارشدن اقشار نیازمند که جامعه هدف بودند را به جان خریدن تا از دغدغه آنها بکاهند.
مجید الهی راد می افزاید: ۲۵۰ میلیون تومان برای هریک واحد مسکونی هزینه شده است که ۲۰۰ میلیون تومان آن تسهیلات مسکن روستایی بعنوان آورده مددجو و ۵۰ میلیون تومان نیز به صورت وام بلاعوض پرداخت شد.
وی می گوید: ارائه خدمات کمیته امداد به مددجویان در حوزه مسکن به چند بخش تقسیم می‌شود که در این راستا علاوه بر مساعدت مالی، پشتیبانی فنی و نظارت بر اجرای عملیات ساختمانی را نیز انجام می دهد.
الهی راد با بیان اینکه این نهاد در مجموع سه هزار و ۴۰۶ مورد خدمت در این مدت به مددجوان ارائه کرده است می افزاید: در زمینه تعمیرات مسکن مددجویی تا سقف ۱۵ میلیون تومان، احداث فضاهای جانبی شامل(حصار کشی، حمام و سرویس بهداشتی) تا سقف ۲۰ میلیون تومان و در زمینه خرید مسکن تا سقف ۷۰ میلیون تومان به نسبت تعداد عائله به مددجویان کمک بلاعوض پرداخت می کند.
وی ادامه می دهد: این نهاد پنج مورد مسکن شهری برای مددجویان خریداری کرده و در زمینه تعمیرات مسکن مددجویان نیز هزار ۳۶۴ مورد تعمیرات انجام داده است ضمن اینکه در این بازه زمانی ۱۵۹ مورد تعمیر ساختمان و ۱۱۸ مورد دیگر نیز در حال تعمیر و تحویل است.
فعالیت‌های کمیته امداد در حوزه مسکن به مواردی نظیر کمک به خرید مسکن مددجویی، کمک به احداث مسکن مددجویی، کمک به تکمیل واحدهای نیمه تمام، کمک به ساخت فضاهای جانبی و کمک به تعمیر مسکن مددجویی تقسیم می‌شود.
استان خراسان شمالی با جمعیت بیش از یک میلیون نفری حدود ۶۰ هزار و ۲۵۵ خانوار با جمعیتی در حدود ۱۱۲ هزار نفر زیر پوشش خدمات حمایتی کمیته امداد امام خمینی (ره) قرار دارند.
ساخت ۸۰۰ واحد مسکونی توسط بسیج
بسیج سازندگی که برای مردم نام آشنایی دارد برای ساخت مسکن محرومان تلاش های بسیاری کرده است که آخرین مورد آن انعقاد تفاهم نامه ای با مضمون ساخت ۸۰۰ واحد مسکونی برای محرومان و نیازمندان استان با بنیاد مسکن و کمیته امداد امام خمینی (ره) امضاء شده است که در مدت سه سال باید تحویل داده شود.
سرهنگ علی دارابی تصریح می کند: این واحدهای مسکونی در تمامی شهرستان های استان با مشارکت بنیاد مسکن و کمیته امداد امام خمینی(ره) ساخته و برای هر واحد ۲۲۰ میلیون تومان اعتبار هزینه شده است.
ویمی افزاید: همچنین ساخت ۵۰ واحد مسکونی باا عتبار ۱۱۰ میلیارد تومان برای محرومان مناطق کمتر برخوردار استان در دست ساخت است که از این تعداد ۲۰ واحد مسکونی بالای ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند و تا پایان امسال به بهره برداری می رسد.
بهره‌مندی مددجویان از ودیعه مسکن
دولت و نهادهای حمایتی در حوزه مسکن به مواردی نظیر کمک به خرید مسکن مددجویی، کمک به احداث مسکن مددجویی، کمک به تکمیل واحدهای نیمه تمام، کمک به ساخت فضاهای جانبی و کمک به تعمیر مسکن علاوه برآن ساخت مسکن برای محرومان ودیعه مسکن آنها را هم برعهده دارد.
در مجموع سه هزار و ۵۳۴ خانوار مددجوی مستاجر زیر پوشش این نهاد هستند که از کمک هزینه ودیعه مسکن بهره‌مند شدند، ضمن اینکه این نهاد حمایتی در استان برای هر یک از این خانوارها ماهیانه پنج میلیون ریال بابت کمک هزینه اجاره مسکن پرداخت می کند.
مجید الهی راد با بیان اینکه تأمین مسکن مددجویان از برنامه‌های این نهاد است بیان می کند: مددجویان این نهاد برای تامین مسکن تا سقف ۸۰۰ میلیون ریال وام دریافت می کنند و پرداخت کمک هزینه اجاره مسکن برای خانوارهای مددجو مستلزم ارائه قولنامه معتبر است و تمامی مددجویان مستاجر برای دریافت کمک هزینه اجاره مسکن باید قولنامه خود را به مددکار مربوطه در ادارات کمیته امداد تحویل دهند.
خراسان شمالی با جمعیت یک میلیون نفری دارای ۶۰ هزار و ۲۵۵ خانوار با جمعیتی در حدود ۱۱۲ هزار نفر زیر پوشش خدمات حمایتی کمیته امداد امام خمینی (ره) و ۱۱۰ هزار نفر زیر پوشش بهزیستی دارد.
این استان از نظر سرانه درآمد خانوار در رده آخرین استان‌های کشور قرار دارد که نیازمند توجه حمایت های بیشتر در حوزه ها مختلف به ویژه مسکن هستند.
طبق آمار اداره کل راه و شهرسازی خراسان شمالی در مجموع نیاز به مسکن به حدود ۱۸ هزار واحد برای تمامی اقشار در این استان است.