تحلیلگران و رسانه های آمریکایی چالش های دولت «جو بایدن» در سال پیش رو را پرشمار می دانند. گذشته از مشکلات داخلی، وی در حوزه سیاست خارجی هم با مسائل مهمی دست به گریبان است.
نشریه «فارن پالسی» چند روز قبل بزرگترین تهدیدات برای کاخ سفید را روسیه، اوکراین، چین و کشورهایی از جمله ایران و کره شمالی برشمرد و افزود: سال گذشته برای جهان کنترل تسلیحات سال تلخی بود.
تلاش بایدن برای احیای مذاکرات هسته ای با ایران ناکام ماند. کره شمالی سرسختانه به پیشرفت در برنامه تسلیحات هسته ای خود ادامه می دهد و آخرین معاهده کنترل تسلیحات هسته ای بین ایالات متحده و روسیه آینده نامشخصی دارد. بایدن در سال ۲۰۲۳ هم به احتمال زیاد خبرهای خوبی را به همراه نخواهد داشت.
حال مرکز پژوهشی«نشنال اینترست» در تحلیلی سه موضوع تغییرات اقلیمی، ایران و اوکراین را بزرگترین چالش های دولت جو بایدن ارزیابی کرده و تاکید دارد که اگرچه دولت ایالات متحده در داخل کشورش با چالش های گوناگونی دست و پنجه نرم می کند اما برخی تحولات در عرصه بین الملل در حال وقوع است که می تواند نظم لیبرال مورد نظر واشنگتن و نظام تک قطبی را دچار آشوب و بحران کند.
این اتاق فکر در گزارشی با عنوان «آیا جو بایدن می تواند بر سخت ترین چالش های آمریکا غلبه کند؟» آمده است که چالشهای داخلی آمریکا نباید توجه ما را از تهدیدات پیش روی ایالات متحده و نظم جهانی منحرف کند.
بحران محیط زیست
طبق این تحلیل، جنجال های به وجود آمده از کشف اسناد فوق محرمانه در خانه، گاراژها و دفاتر دانشگاهی مورد استفاده رئیس جمهور جو بایدن، آن هم پس از حمله پیشین اف بی آی به خانه «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق، قابل پذیرش و مشروع هستند. قوانین قضایی ایالات متحده مستقل از اینکه چه کسی مورد تحقیق قرار می گیرد، عمل می کند. این ساختار قضایی برابر تأکید دارند که حاکمیت قانون برتر از هر چیزی است و فرقی هم نمی کند کدام حزب در راس قدرت قرار دارد. این شیوه ای است که دموکراسی باید بر مبنای آن عمل کند.
نویسنده تصریح دارد، بااین حال، چنین پرونده داخلی به رغم بار حقوقی وسیاسی که دارد، نباید توجه ما را از تهدیدهای واقعی که در مقابل ایالات متحده و نظم جهانی مورد حمایت کشورهای لیبرال قرار گرفته است، منحرف کند. اولین مورد از این چالش ها به طور قطع تغییرات آب و هوایی است. این موضوع به معنای واقعی کلمه یک تهدید وجودی برای کل جهان به شمار می رود.
در این چارچوب بایدن وعده داده است تا سال ۲۰۳۰ انتشار گازهای گلخانه ای ایالات متحده را حداقل ۵۰ درصد کاهش دهد. او همچنین اعلام کرد که قصد دارد ۲.۳ میلیارد دلار برای ایجاد زیرساخت های الکتریکی هزینه کند که به اندازه کافی قوی هستند تا در مقابل گرم شدن آب و هوا و افزایش توفان های شدید، سیل های سهمگین و بالا آمدن دریاها مقاومت داشته باشند. از طرف دیگر تصمیم رئیسجمهور آمریکا در ایجاد یک صندوق بینالمللی برای کمک به کشورهای فقیر در جهت مبارزه با اثرات تغییرات آب وهوایی، اقدامی مطلوب و منصفانه است. این کشورها در ایجاد چنین شرایطی دخیل نبودند اما به طور نامتناسبی از شرایط موجود متضرر می شوند.
این اقدامات می تواند به نفع کشورهای ثروتمند نیز باشد، زیرا موج مهاجرت پناهندگان آب و هوایی را کاهش می دهد. «ال گور» تخمین می زند که میزان آوارگان ناشی از تغییرات آب و هوایی می تواند تا ده ها میلیون نفر در سال باشد. چنین جریان انسانی جزر و مد گونه ای می تواند حتی بزرگترین کشورها را به باتلاق تبدیل یا آن ها را غرق کند.
این گزارش سپس با بیان اینکه دو کشور بیشترین سهم را در تغییرات اقلیمی دارند، می افزاید: آمریکا باید رهبری خود را در این مورد نشان دهد زیرا باید با دو کشور که بزرگترین آلاینده در جهان هستند یعنی روسیه و چین، که علاقه ای به کاهش مصرف سوخت های فسیلی خود نشان نمی دهند به مقابله بپردازد.
اگرچه این اقدام مسکو و پکن موجب ایجاد شغل برای مردم و رشد کشورشان می شود، اما بقیه جهان را در معرض خطر قرار می دهد. تنها ایالات متحده در کنار متحدانش است که این توانایی را دارد تا دو کشور فوق را تحت فشار قرار دهد تا منافع شخصی خود را به روشنی و شفاف مورد بررسی قرار دهند.
استراتژی جدید در قبال ایران
از دیدگاه تحلیلگر نشنال اینترست، دیگر چالش برای ایالات متحده و دولت بایدن ایران است. نویسنده اعتقاد دارد: جمهوری اسلامی پیشرفت های زیادی را در ارتباط با فعالیت های هسته ای و موشک های بالستیک داشته است و این امر کشورهای عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و ایالات متحده را در تیررس تهران قرار می دهد که یک چشم انداز وحشتناک به شمار می رود.
گزارش می افزاید: در این شرایط تحریم ها ابزار مهم سیاست ایالات متحده در قبال ایران هستند و در صورتی که توافقی برای پایان دادن به برنامه هسته ای ایران حاصل نشود، باید ادامه یابد. اما تحریم ها به تنهایی کافی نیستند.
ایران از سال ۱۹۷۹ (زمان انقلاب ۱۳۵۷) تاکنون از تحریم شده ترین کشورهای جهان بوده اما در تمام این سال ها نشانه های اندکی از تغییر مسیر را نشان داده است. یک استراتژی فوری، جدید و جامع تر از سوی آمریکا در قبال ایران مورد نیاز است.
تداوم ارسال سلاح به اوکراین، ضامن هژمونی آمریکا
سومین چالش مهم کاخ سفید ازنگاه این اتاق فکر آمریکایی، موضوع جنگ دراوکراین است که در مورد آن آورده است تمام جهان تحت تأثیر تسلیم ناپذیری مردم اوکراین قرار گرفتند که با نیروهای «ولادیمیر پوتین» از سال ۲۰۲۲ به مقابله پرداخته اند. از موقعی که غرب با ارائه تسلیحات قدرتمند دوربرد، از جمله HIMARS به کییف موافقت کرد، موج تغییر در میدان جنگ مشاهده شد و اوکراین بخشهای زیادی از سرزمینهای خود را پس گرفت.
این گزارش در پایان تصریح دارد: بدون تسلیحات ارسال شده از سوی ایالات متحده، اوکراین ممکن بود سقوط کند، اروپا هم اعتماد خود را به آمریکا از دست بدهد، ناتو نیز به یک واژه نابوده شده تبدیل گردد و رهبری ایالات متحده یک ناهنجاری تاریخی می شد. چین هم متوجه این شرایط می شد و ممکن بود هنگامی که تانک های پوتین در کیف دور می زدند، پکن هم به سواحل تایوان یورش ببرد. رهبری قدرتمند ایالات متحده از این کابوس جلوگیری کرده است.