گروه جامعه ایرنا - خون بندناف، خونی است که بعد از تولد نوزاد در جفت باقی می‌ماند و معمولا دور انداخته می‌شود اما با اهدای آن می‌توان به بیماران نیازمند پیوند مغز استخوان کمک کرد. خون بندناف حاوی سلول‌های بنیادی است.
این سلول‌ها می‌تواند به عنوان جایگزین سلول‌های خون‌ساز در بیماران مبتلا به سرطان یا سایر بیماری‌های خطرناک استفاده شود. پیوند این سلول‌ها به بسیاری از بیماران امید تازه‌ای می‌بخشد و هدف اصلی بانک خون بندناف ملی ایران، تامین سلول‌های بنیادی برای بیماران نیازمند به پیوند سلول‌های بنیادی است. این بانک، یک بانک خون بندناف عمومی است که واحدهای خون بندناف را برای پیوند به هر بیمار سازگار نگهداری می‌کند؛ به این معنا که واحد خون بندناف اهدایی منحصرا برای فرزند یا خانواده شما نگهداری نخواهد شد بلکه سلول‌های بنیادی خون بندناف جمع آوری شده از نوزادان سالم، پس از انجام آزمایشات و پردازش در دمای بسیار پایین در بانک خون بندناف ذخیره خواهند شد.
خون بندناف که بعد از تولد نوزاد در جفت باقی مانده و در صورت عدم جمع آوری، یک زباله بیولوژیک است اما امروزه با اهدای این خون می‌توان به بیماران نیازمند پیوند سلول‌های بنیادی خون ساز کمک کرد و جان آنان را نجات داد.
پیوند خون بندناف زمانی میسر است که آنتی ژن سازگاری نسجی بیمار با آنتی ژن سازگاری نسجی خون بندناف مطابقت داشته باشد و تقاضای واحد خون بندناف مناسب برای پیوند فقط از طریق درخواست مراکز پزشکی و مراکز پیوند میسر خواهد بود.
خون بندناف در درمان انواع بسیاری از بیماری‌ها مانند بدخیمی‌های خونی، کم‌خونی‌های مادرزادی مانند تالاسمی و آنمی فانکونی، بیماری‌های نقص سیستم ایمنی و بیماری‌های متابولیک استفاده می‌شود.
ورود این شیوه درمانی به حوزه نوین پزشکی بازساختی و سلول درمانی، موجب آغاز پژوهش‌های وسیع در راستای کمک به درمان آسیب‌های نخاعی و فلج مغزی شده است.
سلامت و کیفیت خون شاخص انتقال خون ایران
مدیرعامل سازمان انتقال خون در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به دستاوردهای انتقال خون کشور از جمله مدیریت تأمین خون در هه‌گیری کرونا گفت: در زمان وقوع این بحران، کشورهای اتحادیه اروپا و آمریکا با کاهش ۲۰ تا ۲۵ درصدی ذخایر خون مواجه شدند، در صورتی که کشور ما خوشبختانه توانست با شبکه ملی خون رسانی کمترین افت را تجربه کند.
مصطفی جمالی، شاخص سلامت خون در ایران را طبق گزارش WHO (سازمان جهانی بهداشت) همتراز کشورهای پیشرفته دانست و تاکید کرد: در بخش دستاوردهای فنی و فناوری‌های نوین سازمان انتقال خون از چهار هزار و ۲۰۰ نمونه بانک خون بندناف این سازمان، تاکنون ۲۷ مورد پیوند انجام شده و با بیماران تطابق یافته است.
وی اعلام کرد: در ۷۰ هزار نمونه ثبت شده در مرکز سپاس، (مرکز پذیره نویسی سلول های بنیادی غیر خویشاوند) تاکنون ۳۳ پیوند صورت گرفته است.
جمالی از ذخیره ۳۵۰ واحد گلبول فشرده فریزشده خون‌های نادر در ایران خبر داد و گفت: ارسال موفق نمونه‌ای از این خون‌ها برای بانوی بارداری که در عمان نیازمند خون بود، نشانه موفقیت در همکاری‌های بین المللی سلامت محور است که ایران عضوی از آنها به شمار می‌رود.
وی افزود: برای سزارین این بیمار که گروه خون بسیار نادر داشت، یک اهدا کننده از شمال کشور با هماهنگی سازمان انتقال خون، نیاز بیمار را تامین کرد و از طریق پرواز و با رعایت کامل پروتکل‌های زنجیره سرما این خون به وزرات بهداشت عمان منتقل شد.
بیشتر بخوانید
وزارت بهداشت عمان از انتقال خون ایران برای نجات جان یک مادر باردار تقدیر کرد
ایران محور سلامتی منطقه
جمالی ادامه داد: اگر سازمان‌های بین‌المللی در تامین تجهیزات و مواد مورد نیاز از سازمان انتقال خون حمایت کنند، ظرفیت داریم که ذخایر خون بندناف و آزمایش‌های سازگاری بافتی انسانی (HLA typing) را به حدی توسعه دهیم که به سلامت کشورهای منطقه نیز کمک کند.
خطر مرگ روزانه ۷۰۰ کودک در کشور به خاطر نداشتن امکان آزمایش سازگاری بافتی و نیافتن نمونه مطابق
وی تاکید کرد: روزانه ۷۰۰ کودک در کشور به خاطر نداشتن امکان آزمایش‌های سازگاری بافتی و نیافتن نمونه مطابق، در معرض خطر مرگ قرار می‌گیرند زیرا در شرایط تحریم امکانات لازم برای استفاده از روش NGS در این روش تنها نواحی کدکننده ژنوم انسان مورد توالی یابی قرار می‌گیرد و توسعه پیوند سلول های بنیادی وجود ندارد.
جمالی از سازمان‌های بین‌المللی سلامت محور خواست تا در این زمینه با در نظر گرفتن ارزش‌های انسانی و حقوق بشری که اثری از آن در تحریم های اعمال شده علیه ایران دیده نمی‌شود، برای نجات جان انسان‌ها در ایران اقدامی موثر انجام دهند.
وی با اشاره به گوناگونی نژادی در ایران و مشابهت ژنتیک اقوام با کشورهای همسایه تاکید کرد: در صورت رفع موانع تحریم از اقلام دارویی و تجهیزات درمانی و توسعه بانک سلول‌های بنیادی و آزمایش های تطابق بافتی، ایران می‌تواند برای سلامت و یاری رسانی به کشورهای منطقه نیز اثر بخش باشد.
جمالی گفت: دانش و تکنولوژی موجود در ایران در حدی است که ما آمادگی داریم تا استاندارد سازی و توسعه انتقال خون کشورهای منطقه را برعهده بگیریم و اجلاس G۵به همین منظور با مشارکت کشورهای پاکستان، افغانستان و عراق برگزار خواهد شد.