به گزارش ایرنا، صبح امروز (یکشنبه) قرارداد استخراج گاز بین وزارت انرژی لبنان و کنسرسیوم متشکل از شرکت های قطر انرژی و توتال فرانسه و اینی ایتالیا در بیروت امضا شد که بر اساس آن، حفاری و استخراج گاز از مناطق شماره ۴ و ۹ لبنان به این کنسرسیوم واگذار شد و طبق مفاد این قرارداد لبنان لبنان ۳۵ درصد، توتال و اینی ۳۵ درصد و قطر انرژی ۳۰ درصد سهام این کنسرسیوم را در اختیار خواهند داشت.
این قرارداد در حالی امضا می شود که شرکت نوفاتک روسیه در تابستان امسال از حضور در این قرارداد انصراف داده و شرکت قطر انرژی در روزهای گذشته از آمادگی خود جهت شرکت در این کنسرسیوم خبر داده بود.
اما جزئیات این قرارداد چیست و آیا می تواند به کابوس اقتصادی لبنان پایان دهد؟
بر اساس اطلاعات منتشر شده سه میدان گازی درمنطقه شماره ۹ که در جنوب لبنان واقع شده اند ظرفیت تقریبی ۴.۴ تریلیون متر مکعب گاز را دارا می باشند که چند برابر از ظرفیت میدان گازی کاریش در شمال فلسطین اشغالی بیشتر است
شرکت توتال فرانسه به دولت لبنان برنامه ای ارائه کرده است که تا پایان سال میلادی عملیات حفاری به طور کامل انجام خواهد شد، بر اساس توافق صورت گرفته سود حاصل از فروش پس از اتمام عملیات حفاری و استخراج و تعیین دقیق حجم گاز موجود تعیین خواهد می شود و سهم لبنان از فروش گاز بین ۵۴.۹ درصد تا ۶۲.۷ درصد تخمین زده می شود.
با احتساب آمار و ارقام موجود می توان دریافت که درآمد لبنان از فروش گاز فقط از سه میدان گازی میلیاردها دلار است که برای عروس خاورمیانه امری رویایی به نظر می رسد.
اقتصاد لبنان در سال های اخیر دستخوش فراز و نشیب های زیادی شد که اثر کمر شکنی را بر قشر متوسط جامعه این کشور وارد کرد و به دلیل سیاست های غلط دولت های مختلف این کشور در عدم سرمایه گذاری در موضوع تولید، این کشور به شدت به واردات و کمک های خارجی وابسته شد.
فشار حداکثری محور غربی - عربی به لبنان در سالهای اخیر
با شکست طرح های متعدد کشورهای عربی منطقه و آمریکا برای زمین زدن مقاومت اسلامی از راه های سیاسی و نظامی، فشار اقتصادی حداکثری بر لبنان با هدف جدا کردن پایگاه اجتماعی از مقاومت و ایجاد جنگ داخلی در دستور کار این کشورها قرار گرفت که از جمله آن به خروج سرمایه کشورهای عربی از لبنان و فشار سیاسی آمریکا به دولتمردان لبنانی در ممانعت از جذب سرمایه از کشورهای مختلف می توان اشاره کرد.
همچنین محور غربی – عربی از طریق احزاب مورد حمایت خود مانند حزب القوات با دامن زدن به اختلافات سیاسی و اجتماعی داخلی اوضاع لبنان را بیش از پیش با بحران مواجه کردند.
ریاض سلامه رئیس بانک مرکزی لبنان را می توان یکی دیگر از موارد فشار کشورهای غربی به لبنان عنوان کرد، سلامه که با حمایت مطلق آمریکا از سال ۱۹۹۳ تا کنون رئیس بانک مرکزی این کشور است در سال های اخیر با صلاحیت های بسیار گسترده و حمایت مطلق سفارت آمریکا در لبنان سیاست های مالی کاملا غلط و سراسر اشتباهی را اجرا کرد و عملا لبنان را به یکی از ورشکسته ترین کشورهای جهان تبدیل کرد.
یکی از مثال های این سیاست های غلط مالی خروج سرمایه بانک ها به خارج از لبنان و بالا رفتن سرسام آور قیمت ارز در این کشور را می توان عنوان کرد به طوری که بانک های این کشور رسما اعلام کرده اند که سپرده مردم در دسترس نبوده و مردم نمی توانند از حساب های خود به صورت ارز برداشت کنند.
همچنین از اکتبر ۲۰۱۹ و وقوع نا آرامی های داخلی در لبنان قیمت دلار که مدتی طولانی نوسان کمی را شاهد بود به طور ناگهانی سیر صعودی به خود گرفت و از ۱۵۰۰ لیر در سال ۲۰۱۹ به ۳۸ هزار لیر در سال ۲۰۲۲ افزایش داشت و در یک ماه گذشته برای اولین بار در تاریخ لبنان قیمت دلار به ۶۲ هزار لیر رسید.
هر چند ریاض سلامه به دلیل پولشویی و اختلاس توسط برخی کشورهای اروپایی زیر نظر بوده و هیئت های قضایی از فرانسه برای حسابرسی از دارایی های سلامه به لبنان سفرهای متعدد داشته اند اما نکته جالب توجه این است که هر کدام از روسای جمهور در لبنان قصد تغییر سلامه را داشتند با حمایت کامل سفارت آمریکا از سلامه مواجهه شده و در برخی موارد نیز سفرای آمریکا سران لبنان را تهدید می کردند که تغییر ریاض سلامه عواقب ناخوشایندی را برای آنها در پی خواهد داشت.
موضوعات اشاره شده تنها بخشی از بحرانی است که در سالهای اخیر لبنان با آن دست و پنجه نرم کرده است،. حال با جدی شدن موضوع استخراج نفت و گاز امیدها در این کشور برای خروج از بحران طاقت فرسای اقتصادی زنده شده است.درآمد سرشار از میادین گازی لبنان را از نظر اقتصادی کاملا مستقل کرده و از بحران اقتصادی نجات دهد اما بزرگترین مانع این مسئله دخالت های خارجی و اختلافات داخلی و فساد در این کشور است و برای مشاهده نتیجه امضای توافق امروز باید منتظر اتفاقات آینده در لبنان بود.