نصرت الله لطفی روز دوشنبه در گفتوگو با خبرنگار ایرنا پیرامون شرایط ایران در زمان رژیم پهلوی و عواملی که باعث پیروزی انقلاب اسلامی شد، بیان کرد: در ابتدای سخن باید گفت اگر در زمان پهلوی رفاه، آسایش و آزادی به معنای واقعی وجود داشت که مردم در کف خیابان حاضر نمیشدند و علیه شاه شعار نمیدادند، پس حتما در این زمینهها مشکلاتی وجود داشت که موجب نارضایتی مردم بود، این وضعیت آنقدر کلان بود که حتی ساکنان روستاها نیز علیه شاه به پا خاستند.
وی افزود: کارشناسان و صاحبان نظران در خصوص چرایی وقوع انقلاب اسلامی مباحث بسیار خوب و قابل توجهی ارائه کردهاند اما اگر بخواهیم با زبان مردمی که در میدان برای پیروزی انقلاب اسلامی حاضر بودند به مساله بپردازیم باید شرایط آن زمان را مرور کنیم، نخست باید گفت به اذعان خود سردمداران رژیم پهلوی وضع حکومت در آن دوران به نحوی نبود که آینده درخشانی برای ایران متصور باشند و مردم حاضر در صحنه این مساله را درک میکردند.
وی ادامه داد: اکنون برخی این شبهه را مطرح میکنند که اگر رژیم پهلوی ادامه مییافت وضع ایران چنین و چنان میشد، در حالی که این تصوری اشتباه است و اگر ما به درستی و به صورت باورپذیر به این مسائل پاسخ دهیم برای آن کسانی که چنین تصوری در ذهن دارند، مساله به درستی روشن میشود؛ انقلاب اسلامی، انقلابی مردمی بود که همه اقشار در آن مشارکت داشتند، بنابراین معلوم میشود که این مردم انتظار ساخت آیندهای روشن از رژیم پهلوی نداشتند که دست به قیام زدند.
سقوط رژیم پهلوی و شکل گیری جمهوری اسلامی خواست جمعی مردم بود
رییس سابق شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی استان قم گفت: مردم در ایام مبارزه علیه رژیم پهلوی و بهخصوص در سالهای ۵۶ و ۵۷ شعارهایی سردادند که نشان دهنده خواست جمعی بود، برای نمونه اگر حضور سایر اقشار و بازاریان در این نهضت نبود، قیام ۱۹ دی قم به آن صورت رخ نمیداد،؛ ما شاهد بودیم که در قیام ۱۹ دی از اقشار مختلف در سنین متفاوت شهید و مجروح شدند، بنابراین پیروزی انقلاب اسلامی حاصل حضور آحاد مردم در صحنه بود.
وی بیان کرد: برخی از شعارهایی که مردم قبل از پیروزی انقلاب اسلامی سر میدادند اعلام نفرت از وضع موجود بود، بنابراین اگر شرایط زندگی در زمان شاه مناسب بود که نباید این شعارها را سر میدادند؛ دربار در آن زمان برای ساکت کردن مردم برخی تصمیمهای لحظهای میگرفت برای نمونه در یک مقطع زمانی کوتاه چند نخست وزیر تغییر میکنند، اما مردم به راهپیمایی، اعتراض و سر دادن شعار علیه شاه ادامه میدهند.
وی ادامه داد: یک شعار نیز در آن زمان بسیار پرتکرار بود و آیندهنگری مردمی که برای پیروزی انقلاب اسلامی به میدان آمده بودند را به خوبی نشان میداد و آن این بود: «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی»، این شعار نشان میدهد در آن زمان این مولفهها در حکومت پهلوی برای مردم وجود نداشتهاست که مردم تحقق آن را شعار میدهند.
لطفی گفت: بر اساس این شعار باید بپذیریم که ایران در آن زمان کشور مستقلی نبود و در زمینههای مختلف به کشورهای دیگر وابستگی داشت، آزادی نیز برای مردم وجود نداشت البته شاید عدهای معنای آزادی را به صورت دیگری بیان کنند که با معنای واقعی آن فاصله دارد، همچنین مردم در این شعار استقرار جمهوری اسلامی را شعار دادند یعنی حکومت بر اساس دین اسلام باشد که نشان دهنده آن است که مردم از شیوه حکومت رضایت نداشتند.
وی در ادامه سخنان خود با اشاره به این که فساد و ناکارآمدی رژیم پهلوی در سخنان خود سردمداران آن بارها بیان شدهاست، افزود: برای نمونه «علم» که سالها در حکومت پهلوی دارای مقام و منصب بوده حقایقی را از آن دوران در خاطرات خود بیان کردهاست که امروز در اختیار ماست، البته او شرط گذاشته بود که تنها پس از مرگ من و در صورت تغییر رژیم این خاطرات منتشر شود که نشان میدهد خود او نیز از بیان حقایق ترس داشتهاست؛ خاطرات دیگری نیز از سردمداران رژیم پهلوی و وابستگان آنان نیز در دست است که همگی نشان از فساد حکومت دارد.
وی با اشاره به نمونههایی از شرایط خفقان در زمان طاغوت بیان داشت: من دانش آموز بودم در قم، میخواستند عدهای از دانشآموزان را برای برگزاری مراسم روز تولید شاه به عنوان پیشاهنگی انتخاب کنند، من فقط در این خصوص یک سوال کردم، نه این که مخالفت یا فحاشی کنم، این مساله شد عامل بازداشت من در دورانی که دانش آموز دوره دبیرستان بودم.
این پیشگام نهضت اسلامی گفت: یکبار هم در روز اربعین شهادت امام حسین(ع) در شهر مذهبی قم ما بعدازظهر کلاس داشتیم، تعدادی از دانش آموزان تصمیم گرفتیم ساعتی برای شرکت در مراسم عزاداری به حرم مطهر حضرت معصومه(س) برویم، این که نه مسالهای سیاسی بود، نه مخالفت با دربار بود، اما وقتی به مدرسه بازگشتیم از سوی معاون دبیرستان تا دلتان بخواهد کتک خوردیم.
وی افزود: آنچنان بیاعتمادی و خفقان در جامعه حاکم بود که حتی مسائل شرعی را از روی رساله حضرت امام خمینی(ره) در دفتر صد برگ با خط دانش آموزی مینوشتیم و به مقلدان ایشان میرساندیم، مسائل شرعی که امور سیاسی نبود اما آن زمان حتی اجازه بیان مسائل دینی توسط یک مرجع به مقلدین ایشان داده نمیشد.
خانواده شاه هم به ناکارآمدی حکومت پهلوی اذعان داشتند
قائم مقام سابق شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی کشور با اشاره به این که اکنون با یک جنگ تمام عیار تبلیغاتی و رسانهای برای تحریف حقایق و نا امید کردن مردم مواجه هستیم، گفت: درصد بسیاری از جمعیت کنونی کشور ما یا قبل از انقلاب متولد نشده بودند و یا در دوران انقلاب کودکان زیر ۱۰ سال بودند، که شناختی از شرایط آن زمان ندارند؛ اما دشمنان با تبلیغات سنگین رسانهای و به قصد وارونه جلوه دادن حقایق میخواهند به مردمی که زمان شاه را درک نکردند بگویند آن دوران خوب بود، در حالی که اشرف پهلوی خواهر محمدرضا در خاطرات خود میگوید: در تهران عصر رضا شاه بسیاری از خانهها، کلبههای گلی یا آجری بودند، خیابانها سنگ فرش نشده بود و حتی به هنگام روز نیز جاذبهای نداشت، وقتی هوا تاریک میشد شهر به دست نیروهای ولگرد، دزدان مسلح و آدمکشها میافتاد، مشکل میشد تصور کرد مردمی که در تهران پرسه میزنند به واقع خوش میگذرانند، بیشتر محتمل بود که آنها را در قهوهخانهها یا شیره کش خانهها، پیدا کرد که در آنجا میکوشیدند برای مدتی کوتاه شرایط نکبتبار زندگیشان را به دست فراموشی بسپارند.
وی با اشاره به وجود تورم و گرانی در زمان حکومت پهلوی و اعتراف سردمداران رژیم به مشکلات اقتصادی در آن زمان، افزود: اسدالله علم، وزیر دربار در خاطرات خود میگوید: در حال حاضر تنها چیزی که مردم میفهمند این است که تورم مشکل فلج کنندهای است و وضع خدمات عمومی اسفناک است، اصلا خود محمدرضا نیز در خاطراتش بیان میکند: در سال ۱۳۵۶ قیمت کالاهای مصرفی دوباره سیر صعودی به خود گرفت، مقررات کشوری و منطقهای و شهرداریها و نیز آییننامههای مربوط به نرخگذاری و تثبیت قیمتها رعایت نمیشد.
وی ادامه داد: حتی محمدرضا در سال ۱۳۵۵ در مصاحبهای با روزنامه کیهان میگوید: قبل از هر چیز باید در نظر داشتهباشیم که ما اکنون در یک وضع استثنایی زندگی میکنیم، ... عرضه کم و زیادی تقاضا محدود به مواد مصرفی و خوراکی و مصالح ساختمانی و واحدهای مسکونی نیست، شنیدم که سیمان در حال حاضر به ۱۰ برابر قیمت رسمی به فروش میرسد، درحالی که نه سیمان داریم، نه آجر، نه کارگر، نه جاده کافی، ... سرانجام واردات به رغم همه چیز بی اندازه زیاد شد و سیر تورمی را موجب گردید.
این فعال انقلابی با اشاره به وضعیت قم در زمان پهلوی گفت: کسانی که آن زمان را درک کردند به خوبی میدانند وضعیت ارائه خدمات عمومی و شهری در قم چگونه بود، چه میزان منطقه قابل سکونت، راههای دسترسی و جاده آسفالت داشت، فضای سبز آن چقدر کم و محدود بود و یا امکانات بهداشت و درمان شهر قم در چه حد بود؛ درست است که برخی از امکانات مربوط به شرایط کنونی است و در زمان پهلوی وجود نداشتهاست اما بسیاری دیگر از امکانات در همان زمان مرسوم بود اما مردم ما نداشتند.
وی با بیان این که آمارهای رسمی از وضعیت زمان پهلوی با شرایط کنونی به خوبی نشان دهنده تلاشهای نظام اسلامی برای خدمت رسانی هرچه بیشتر به مردم است، افزود: به عنوان مثال در حوزه درمان، در سال ۵۷، ۳۴ درصد جمعیت ایران تحت پوشش بیمه بودند، در حالی که این آمار اکنون بیش از ۹۸ درصد است، میزان مرگ و میران مادران در هنگام زایمان در ایران قبل از انقلاب به ازای هر یکصد هزار نفر، ۲۳۷ نفر بود اکنون این رقم به ۱۸ نفر کاهش یافتهاست، سایر آمارهای رسمی ارائه شده در این بخش نیز همگی اشاره به ارتقای سطح سلامت مردم و بهبود چشمگیر شرایط خدمات درمانی در کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی دارد.
وی ادامه داد: انقلاب اسلامی همچنین موجب جهش کشور در حوزههای علمی شد به نحوی که در سال ۵۷ تعداد دانشجویان ۱۷۵ هزار و ۶۷۵ نفر بود این رقم امروز به بیش از چهار میلیون نفر رسیدهاست، پس بنابراین دستاوردهای نظام اسلامی در حوزههای زیرساختی، بهداشتی، خدمات عمومی و سایر عرصهها قابل مقایسه با شرایط قبل از آن نیست.
لطفی همچنین با اشاره به این که در زمان پهلوی اداره امور کشور با تکیه بر رای مردم نبود، گفت: برای مثال فرح دیبا در خاطرات خود میگوید: مردم در انتخابات یا شرکت نمیکردند یا شرکت کنندگان فوقالعاده ناچیز بود، اگر چه انتخابات برگزار میشد اما کسانی به مجلس میرفتند که از سوی نخست وزیر به اطلاع محمدرضا رسیده بود و محمدرضا اسامی عدهای را تایید میکرد که ساواک تهیه کردهبود. این افراد مثلا نمایندگان مردم در مجلس میشدند.