به گزارش ایرنا، استان قم به دلیل موقعیت خاص راه های آن که عامل اتصال ۱۷ استان با مرکز کشورند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است، با این وجود طی بازه زمانی ۵۰ ساله قبل از انقلاب اسلامی، طول راه های دسترسی آن تنها ۳۴۲ کیلومتر بوده که پس از انقلاب با جهشی افزون بر پنج برابر به بیش از یک هزار و ۸۰۴ کیلومتر رسیده است.
طول آزادراه های قم تا قبل از انقلاب اسلامی ۶۲ کیلومتر بوده که پس از انقلاب به ۲۲۹ کیلومتر افزایش یافته است.
در پیش از انقلاب اسلامی هیچ بزرگراهی در استان احداث نشده بود اما پس از انقلاب افزون بر ۲۴۰ کیلومتر بزرگراه در سطح استان احداث شده است.
طول راه های آسفالته روستایی استان قبل از وقوع انقلاب اسلامی تنها ۱۵۴ کیلومتر بوده که این میزان پس از انقلاب به ۶۶۵ کیلومتر افزایش یافته است.
باید توجه داشت طی سالهای بعد انقلاب اسلامی محورهای فرعی و روستایی متعددی در سطح استان قم احداث شده که می توان به محور قم- قنوات به طول هشت کیلومتر، قم- جعفریه به طول ۳۰ کیلومتر، قم- نیزار به طول ۴۰ کیلومتر (که ۲۰ کیلومتر آن به صورت چهار خطه و دارای هفت دستگاه پل می باشد) اشاره کرد.
در حال حاضر طول راه های روستایی آسفالته استان قم ۶۶۰ کیلومتر، بین مزارع ۳۲۵ کیلومتر و راه های شوسه آن ۶۵ کیلومتر است.
باید به یاد داشت که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ، ۲۴۴ روستای استان قم که از جمعیت بالای ۲۰ خانوار برخوردار است دارای راه دسترسی و جاده آسفالته شده اند و مسیر دیگر روستاها نیز در آستانه آسفالته شدن است.
از نکاتی که در امر توسعه راه های استان قم باید به آن ها توجه داشت احداث آزادراه های قم- کاشان و قم- گرمسار است که نقشی ارزنده درتسهیل سفرهای برون شهری و افزایش ضریب ایمنی راه ها دارند.
از مهم ترین فاکتورها در امر ارتقای زیرساخت های حمل و نقل جاده ای، تامین ایمنی راه هاست که این مهم معطوف عواملی از جمله احداث راهدارخانه و پاسگاه های پلیس راه است.
طی سال های پیش از انقلاب اسلامی، محورهای جاده ای استان قم فاقد پاسگاه های پلیس راه بوده اما طی بازه زمانی ۲۴ ساله از سال ۱۳۵۹ تا سال ۱۳۸۳ یک باب قرارگاه و چهار باب پاسگاه پلیس راه درسطح راه های استان احداث شده است.
راهدارخانه ها به دلیل ضرورت استقرار عوامل راهدار و پلیس راه، به خصوص در ایام سرد و برفی سال، نقشی اساسی در تامین ایمنی راه ها و تسهیل سفرهای برون شهری دارند و در مواقع خاص، می توان از آن ها برای اسکان موقت مسافران در راه مانده استفاده کرد، با وجود این نقش مهم، به ویژه برای استانی که راه های آن کریدور ارتباطی ۱۷ استان با مرکز کشور است، در پیش از انقلاب تنها دو راهدارخانه سنبل آباد و راهجرد قرار داشته که بعد از انقلاب این رقم به هشت باب راهدارخانه افزایش یافته است.
تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، اماکن خدماتی بین راهی درقالب جایگاه های سوخت و رستوران ها به ارائه خدمات اقدام می کردند که فارغ از عدم نظارت مکفی بسیار محدود و از نظر امنیت اجتماعی فاقد وجاهت بودند.
هرچند دردهه نخست انقلاب اسلامی به دلیل وقوع جنگ تحمیلی، احداث اماکن خدماتی بین راهی که متناسب با شرایط روز باشد به تعویق افتاد اما در دهه های ۷۰، ۸۰ و به تبع آن دردهه ۹۰، با وجود تحدید منابع مالی ناشی از تحریم ها، افزون بر ۷۶ باب مجتمع خدماتی بین راهی در استان قم جهت احداث، موافقتنامه اصولی گرفته اند که از این مجموع، ۲۴ باب احداث و در حال فعالیت هستند.
احداث ۱۰ باب مسجد در سطح راه های استان قم از دیگر فعالیت هایی است که بعد از انقلاب صورت گرفته است.
در سال های پیش از انقلاب، برای ارائه خدمات سفر به زائران و مسافران، تنها چند گاراژ و دفتر ساده حمل و نقل مسافر در استان قم وجود داشت که در مرکز شهر واقع شده بود و از منظر نامناسبی برخوردار بود.
احداث و بهره برداری از ۴۹ شرکت حمل ونقل جاده ای مسافر( اعم از اتوبوس، مینی بوس و سواری کرایه)، احداث یک باب پایانه مسافری اتوبوسی( کوثر) و احداث ۹ باب پارک سوار در زمره خدماتی است که بعد از انقلاب در حوزه حمل و نقل ارائه شده است.
آگاهی از این موضوع که یک هزار و ۷۰۰ نفر راننده در بخش ناوگان عمومی برون شهری مسافر در استان قم به فعالیت مشغولند و اینکه استان دارای ۷۲۰ دستگاه انواع ناوگان مسافر می باشد می تواند از رشد چشمگیر صنعت حمل و نقل جاده ای مسافر در سال های پس از انقلاب در قم خبر دهد.
همانطور که اشاره شد موقعیت کریدوری راههای استان قم و وجود کارگاه های صنعتی متعددی که طی سالهای پس از انقلاب در استان راه اندازی شد موجب پویایی صنعت حمل و نقل در بخش تبادل کالا شد.
در سال های قبل از انقلاب هم چون دیگر بخش های حمل و نقل جاده ای بخش حمل و نقل کالا محدود و در قالب چند گاراژ و دفتر فاقد وجاهت صنفی، خلاصه شده بود.
طی ۴۴ ساله بعد ار پیروزی انقلاب افزون بر ۴۰ باب دفتر شرکت حمل و نقل کالا در استان راه اندازی شد که وظیفه ساماندهی و ارائه خدمات موضوعه دراین بخش را برعهده دارند.
از نکات قابل توجه، تعداد چشم گیر ناوگان عمومی حمل ونقل جاده ای کالا در استان است که به بیش از سه هزار و ۳۲۰ دستگاه رسیده و زمینه اشتغال چهار هزار و ۷۵۰ نفر را فراهم آورده است.
همچنین احداث و راه اندازی چهار باب مرکز معاینه فنی خودرو، از دیگر اقدام هایی است که بعد از پیروزی انقلاب در استان قم صورت گرفته است.