تهران- ایرنا- رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا به مناسبت فرا رسیدن جشن های چهل و چهارمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران، روز پنجشنبه ۲۰ بهمن ماه ۱۴۰۱ وبیناری با موضوع تبیین گام دوم انقلاب اسلامی با محوریت دیپلماسی فرهنگی برگزار کرد.

به گزارش روز جمعه ایرنا،  در آغاز این نشست که به صورت برخط ( آنلاین ) برگزار شد ؛ ابتدا محمد مهدی احمدی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا ضمن تبریک سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی اظهار داشت همانطور که مستحضرید به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلانمی رهبر معظم انقلاب بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را صادر فرمودند. در این بیانیه معظم له هفت مورد را اولویت بندی کردند که هر ایرانی دغدغه مند بویژه جوانان می توانند جایگاه و مسئولیت خود را در این سند چشم انداز بیایند. رهبر انقلاب در منظومه فکری خود یک فرایند تحقق تمدن نوین اسلامی دارند که دارای پنج گام است: انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن نوین اسلامی که در بند اول این سند فرمودند ما در مرحله دولت اسلامی هستیم و شما جوانان برای خودسازی، جامعه سازی و تمدن نوین اسلامی برنامه ریزی کنید. در همین بیانیه موضوع عدالت مطرح شده است که تفکر افراط و تفریط را مردود دانسته اند و همینطور اگر به این سند عمیقاً توجه شود نگاه نه شرقی و نه غربی به چشم می خورد. تمدن نوین اسلامی در واقع ریشه از تمدن صدر اسلامی دارد با مقتضیات روز.

حسن قشقاوی سفیر جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا نیز در این وبینار در سخنانی با اشاره به برگزاری با شکوه جشن سالگرد انقلاب اسلامی در روز قبل از این وبینار و حضور ده ها نفر از سفیران، دیپلمات ها، نمایندگان شرکت ها و مراکز دانشگاهی در آن، برگزاری این وبینار را قدمی خوب در راستای ارج نهادن به انقلاب اسلامی دانست و گفت ما در چله دوم انقلاب اسلامی هستیم. عدد چهل ریشه ای دینی و فرهنگی دارد و پیامبر اسلام می فرماید « من أخلص للّه أربعین صباحا ظهرت له ینابیع الحکمة من قلبه إلی لسانه». در این حدیث از ۴۰ روز اخلاص برای تبیین درست زندگی صحبت می شود و موضوع بحث ما گام برداشتن برای ۴۰ سال دوم پیروزی انقلاب است.

دکتر هاشمیان به عنوان کارشناس ایرانی در این نشست گفت: از مهم ترین عناصر تمدن ساز اخلاق و معنویت است که شکل دهنده بعد فرهنگی و نرم افزاری تمدن هاست. اساسا هر تفکر تمدن سازی بدون داشتن یک رویکرد و ایده اخلاقی موثر نمی تواند به چنین نقشی نائل آید. انقلاب اسلامی ایران بر اساس منطق اخلاقی برخاسته از دین توانست زمینه های شکل گیری چنین انقلابی را در سطح جهان و منطقه رقم زند. این عنصری است که مقام معظم رهبری به آن اشاره و آن را زمینه شکل گیری تمدن نوین اسلامی میدانند. تمدن نوین اسلامی در حقیقت گام آخر تحقق انقلاب اسلامی است.

جایگاه اخلاق در گام نخست انقلاب اسلامی

رهبر معظم انقلاب اسلامی، اخلاق را به عنوان یکی از دستاوردهای چهل ساله انقلاب اسلامی با شعفی خاص در بیانیه گام دوم متذکر می شوند: « انقلاب پُرشکوه ملّت ایران که بزرگ‌ترین و مردمی‌ترین انقلاب عصر جدید است، تنها انقلابی است که یک چلّه‌ی پُرافتخار را بدون خیانت به آرمانهایش پشت سر نهاده و در برابر همه‌ی وسوسه‌هایی که غیر قابل مقاومت به نظر میرسیدند، از کرامت خود و اصالت شعارهایش صیانت کرده و اینک وارد دوّمین مرحله‌ی خودسازی و جامعه‌پردازی و تمدّن‌سازی شده ‌است».

۱- عدالت خواهی

مهم ترین مفهوم اخلاقی که می توان آن را به انقلاب اسلامی گره زد و از تاثیر جهانی آن سخن گفت عدالت خواهی است که در متن انقلاب زمینه گرایش مردم به انقلاب و شکل گیری آن را رقم زد .

جمهوری اسلامی از آغاز تشکیل بر اجرای عدالت در حوزه‌های داخلی و نیز حوزه خارجی تاکید داشته و این مهم در اصل دوم قانون اساسی با بیان اعتقاد به عدل مورد تاکید واقع شده است.لیکن در اصول دیگری نیز آنگاه که سیاست خارجی مطرح می‌شود، نفی سلطه‌جویی و سلطه‌پذیری را ملاک قرار داده است.

در بیانیه گام دوم آمده است: «مدیران جوان، کارگزاران جوان، اندیشمندان جوان، فعّالان جوان، در همه‌ی میدانهای سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و بین‌المللی و نیز در عرصه‌های دین و اخلاق و معنویت و عدالت، باید شانه‌های خود را به زیر بار مسئولیت دهند، از تجربه‌ها و عبرتهای گذشته بهره گیرند، نگاه انقلابی و روحیه‌ی انقلابی و عمل جهادی را به کار بندند و ایران عزیز را الگوی کامل نظام پیشرفته‌ی اسلامی بسازند».

۲- استواری و استقامت

یکی از ویژگی های اخلاقی که در سطح جهانی و به ویژه منطقه می توان آن را محصول انقلاب اسلامی دانست مسئله استواری، استقامت و مقاومت ملت هاست که می توان آن را به عنوان یک دستاورد اخلاقی یادکرد. استقامت در آیات قرآن در کنار ایمان مطرح شده و این همراهی ایمان و استقامت وگره خوردن ایمان به چنین ویژگی اخلاقی بیانگر ارزشمندی این مسئله است. روحیه منفعلانه ملت ها در برابر سلطه همواره آسیب هایی را به منافع آنها وارد می آورد. از رهاورد انقلاب اسلامی این مسئله که می توان در برابر زورمندان مقاومت کرد و سرتعظیم فرود نیاورد به منصه ی ظهور رسید و الگوی ملت های ستمدیده گردید.

۳- امیدبخشی

آنچه در بیانیه گام دوم به عنوان دستاورد و مهم ترین عنصر اخلاقی مورد توجه قرار گرفته، امید به آینده وتذکر به روحیه امیدواری است. در بیانیه گام دوم ارزش گذاری به امید به عنوان یکی از مهم ترین عناصر پیش برنده اهداف نظام اسلامی و انقلاب مورد اهتمام قرار گرفته است. در این ارزشگذاری ایشان قبل از بیان گام های اساسی در بیانیه آورده اند « امّا پیش از همه‌چیز، نخستین توصیه‌ی من امید و نگاه خوش‌بینانه به آینده است». در این عبارت تعبیر «پیش از همه چیز» گویای تقدم رتبی و ارزشی این ویژگی روحی و اخلاقی است که به عنوان یک عنصر معرفتی باید سرلوحه افکار و اندیشه های عاشقان و خادمان انقلاب باشد .

اما نکته مهم تاثیر چنین امید آفرینی بر کشورهای مسلمان ومظلومان جهان است که می توان از آن به عنوان یکی از مهم ترین دستاوردهای انقلاب اسلامی از آن یاد کرد. این امید آفرینی بسیاری از ملت های مظلوم را برای حرکت های انقلابی واحقاق حقوقشان آماده ساخت و به آنها شعار ما می توانیم را آموخت.

در بخش پایانی این نشست آقای یوسف فرناندز محقق اسپانیایی و دبیر شورای اسلامی اسپانیا به بیان نکات و نظرات خود در تبیین بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی پرداخت.

وی گفت: انقلاب اسلامی ایران جنبه معنوی و فرهنگی داشت که آن را از سایر انقلاب‌های جهان متمایز می‌کند، انقلابهایی که اگرچه می‌خواستند واقعیت‌های اقتصادی یا اجتماعی را تغییر دهند، اما تغییراتی ایجاد نکردند که به دگرگونی آن کشورها در حوزه فرهنگی منجر شود، که در نهایت منجر به شکست این انقلاب‌ها شد. این انقلابها نمی‌دانستند چگونه به ارتقای فرهنگی و معنوی فردی بپردازند و در نهایت در عرصه سیاسی نیز شکست خوردند.

برعکس، انقلاب اسلامی به طور چشمگیری معیارهای معنویت و اخلاق را در فضای عمومی ارتقا داد تا نه تنها وضعیت اجتماعی جمعی ایرانیان، بلکه وجهه معنوی و معرفتی آنان را نیز بهبود بخشد. این به معنای تحول بزرگ در عرصه فرهنگی نیز بود. این پدیده مهم بیش از هر چیز از رفتار و سیره امام خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی و مقام معظم رهبری چه در مرحله مبارزه و چه پس از پیروزی انقلاب شکل گرفت. آن شخصیت وارسته و عارف و مؤمن در رأس کشوری قرار داشت که مردم آن دارای ایمانی عمیق و ریشه‌دار بودند.

رسانه های جمعی و تأثیرگذار ابزار خوبی برای کانون های ضد معنوی و ضد اخلاقی هستند. امروزه دیده می شود که چگونه آزار و اذیت دشمنان به خردسالان و جوانان بی گناه با توسل به این ابزارها افزایش یافته است. بخش‌های دولتی بیشترین مسئولیت را در این زمینه دارند و به همین دلیل باید هوشمندانه و عاقلانه با این موضوع برخورد کنند. اما این امر موجب سلب مسئولیت افراد یا نهادهای غیردولتی در این زمینه نمی شود. از این نظر، ایران برای دفاع از ارزش‌ها و نظام فرهنگی و معنوی خود برنامه‌های بلندمدتی در عرصه رسانه‌ای تدوین کرده است که در دراز مدت بر حاکمیت کشور نیز تأثیر می‌گذارد.

تلاش غرب برای گسترش سبک زندگی خود در ایران آسیب های قابل توجهی را در عرصه های اخلاقی، اقتصادی، مذهبی و سیاسی وارد کرده است. برای مقابله با این پدیده به نبردی هوشمندانه و چند جبهه ای نیاز است که مشارکت جوانان را نیز می طلبد.

ایران همچنین از طریق دیپلماسی فرهنگی که شامل انتشار آثار اندیشمندان برجسته ایرانی به زبان‌های خارجی و فعالیت‌های مختلف مانند سمینارها و کنگره‌ها می‌شود که در آن ایدئولوژی و مبانی انقلاب اسلامی و فرهنگ ایرانی تبیین می‌شود، کاملا رویکرد فعال دارد. باید حضور چشمگیر میلیون‌ها نفر در سراسر جهان در این فعالیت‌ها را متذکر شد، فعالیت‌هایی که برای مقابله با ضربات علیه ایران و انقلاب نیز مفید بوده است. لذا، مقام معظم رهبری، در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، با توجه به مقتضیات روز و با حفظ همان ماهیت انقلاب اسلامی، راهبرد آینده را تبیین نمودند، از جمله دیپلماسی فرهنگی شاخصهایی را مشخص کردند که می تواند در رشد و آگاهی مردم جهان تأثیر گذار باشد.