به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، شامگاه جمعه ۲۱ بهمن ماه و ساعاتی پیش از آغاز چهل و چهارمین جشن پیروزی انقلاب اسلامی برخی کانال‌های خبری و شخصیت‌های سیاسی از خبرهای خوشی سخن گفتند که سخنران اصلی مراسم راهپیمایی یعنی آیت‌الله «سید ابراهیم رئیسی» رییس‌جمهور قرار است اعلام کند.
گمانه‌هایی که به واقعیت پیوست و رئیس‌جمهور در حاشیه این مراسم بر امتداد رویکرد عفو پدرانه رهبر انقلاب به حوزه‌های سیاسی و اجتماعی در دولت، از تسهیلات و رفع محدودیت‌های بی‌سابقه برای بازگشت ایرانیان خارج از کشور خبر داد و گفت: دانشجویان و چهره‌هایی که در اغتشاشات دست به اقدامات غیرقانونی زدند و ایرانیان خارج از کشور که در مقاطعی مرتکب اقدامات خلاف قانون شده‌اند، مشمول بخشودگی خواهند شد. آیت‌الله رئیسی خاطرنشان کرد: جزئیات بسته دولت به زودی ضمن ابلاغ به وزرا و دستگاه‌های مربوطه به اطلاع عموم مردم خواهد رسید.
نگاه پدرانه رهبر معظم انقلاب و تداوم آن در دولت و سایر دستگاه‌ها و قوا، پس از فرونشاندن جنگ ترکیبی علیه ایران، رفتاری است که دشمنان ایران احتمال آن را نمی‌دادند و اکنون با آزادی بسیاری از چهره‌های دستگیر شده در اغتشاشات اخیر، نه توان تحلیل آن را دارند و نه توان نادیده‌گرفتن را. این رویکرد اقتدارآمیز پس از غلبه بر جنگی که از استودیوهای لندن آغاز شد و در خیابان‌های جوانرود ادامه یافت به جنایت شاهچراغ سبب شد، نشان از اقتدای نظام به آیه شریفه «أَشِدَّاء عَلَی الْکُفَّارِ رُحَمَاء بَیْنَهُمْ» دارد و آن «بَینَهُم»، جوانان فریب خورده در این غبار.
راهی که نظام برگزید
«راهبرد ما اتحاد ملی است» این جمله مهمترین بخش از بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار ۱۹ بهمن با فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش است که به صورت واضح، جامع و موجز راهبرد کلی نظام جمهوری اسلامی در مقابله با تمام رویدادهای چند ماه اخیر است. این استراتژی در برابر دکترین «ایجاد اختلاف» از سوی دشمن اتخاذ شده است که به تعبیر رهبری در صدد از بین بردن امید به آینده است. بدبینی میان دسته‌جات سیاسی، بی‌اعتمادی مردم نسبت به یکدیگر و نسبت به حکومت و ایجاد بدبینی بین سازمانها از محورهای اصلی این دکترین ایجاد اختلاف است و حفظ وحدت در برابر آن از کارویژه‌های مهم تمام دستگاه‌ها، نهادها و مسئولان در حکومت.
واقعیت آن است که دشمن از هر بهانه و ابزار و روزنه‌ای برای ایجاد اختلاف میان مردم و حکومت بهره می‌برد و چه روزنی بالاتر و بهتر از خانواده‌هایی که جوانان و حتی نوجوانان آنها در اثر غفلت، مقهور جنگ ترکیبی شدند و در خیابان اغتشاش و آشوب کردند بی‌آنکه بدانند چرا و بی‌آنکه بفهمند چه می‌کنند و رفتار و اقداماتشان چه تبعاتی برای خود و دیگران در پی دارد؟ این افراد و خانواده‌های آنان در صورت تداوم شرایط موجود و ناامیدی از مسئولان، به طعمه‌های «شوهای» شبکه‌های ماهواره‌ای تبدیل و قربانی آنها می‌شدند.
تدبیری لازم بود تا سرمایه‌های ایران که جوانان آن هستند و خانواده‌های آنان از این دام رهایی یابند برای یک غفلت عمر خود را نبازند. این تدبیر را رهبری پیشقدم شد و سخن از عفو به میان آمد و در راستای کارویژه مهم اشاره شده، نگاه معطوف به عطوفت و به تعبیری دیگر پدرانه نسبت به جوانان و نوجوانانی که مغلوب جنگ ترکیبی در چند ماه گذشته شدند، در پیش گرفته شد.
نیمه بهمن ماه و در پی پیشنهاد حجت‌الاسلام و المسلمین «غلامحسین محسنی اژه‌ای» رئیس قوه قضاییه به حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مبنی بر موافقت با عفو و تخفیف مجازات جمع قابل توجهی از متهمان و محکومان حوادث اخیر و همچنین محکومان دادگاه‌های عمومی و انقلاب و سازمان قضایی نیروهای مسلح، رهبر انقلاب اسلامی با این پیشنهاد موافقت کردند. عفوی که شرایط آن به گونه‌ای تنظیم شده بود که شامل حال مغفولان و نه مجرمان جرایم شود و هرآنکس را که براثر یک اشتباه و نه اصرار بر جرم، زندانی شده بود، آزاد کند.
تداوم نگاه پدرانه در دولت
حراست از وحدت ملی؛ مسئولیتی که رهبر معظم انقلاب آن را بر عهده تمام قوا، مسئولان و نهادها نهادند و در این مسیر قوه مجریه هم پیشگام شد و آیت‌الله رئیسی ۱۷ بهمن ماه در گفت‌وگویی از تدوین و تهیه بسته‌هایی خبر داد که در امتداد نگاه پدرانه رهبر معظم انقلاب در حوزه‌های سیاسی و اجتماعی خواهد بود. رئیس‌جمهور تصریح کرد: «سایر دستگاه‌ها اقداماتی را در حوزه‌های مرتبط با خود تدارک نمایند تا زمینه بازگشت برای افرادی که دچار آسیب شدند اما متعهد به قانون می‌باشند فراهم شود».
رئیس‌جمهور از مدت‌ها پیش به دستگاه‌های مختلف دولتی مأموریت ارزیابی آسیب‌های حوادث اخیر و راه‌های ترمیم آنها را داد. سال‌ها حضور و تجربه در مسند قضاوت نگاهی متفاوت به مفاهیمی چون جرم، غفلت، هیجان و فریب و تفاوت مهم میان آنها به آیت‌الله رئیسی داده است که با این نگاه می‌تواند از نابودی آینده، شغل، حرفه و موقعیت کسانی که مغفول‌اند و نه مجرم پیشگیری کند.
واقعیت آن است که ایجاد تغییراتی برای حفظ اتحاد در کشور گرچه از سوی بسیاری از مسئولان کنونی و سابق در دستگاه‌های مختلف هدفی کانونی است اما قاطعیت رئیسی در مسیر مبارزه با هرآنچه امید و اعتماد مردم را تهدید می‌کند یکی از مهمترین ضمانت‌های اجرای درست بسته‌های سیاسی و اجتماعی در کشور خواهد بود.
بسته امتداد وحدت و ویژگی‌های آن
آیین‌نامه، لایحه، دستورالعمل و هرآنچه لازم است تا دستگاه‌های زیر مجموعه قوه مجریه و دیگر نهادهای وابسته به آن در مسیر تداوم نگاه وحدت‌آفرین و پدرانه رهبر معظم انقلاب، انجام دهند در بسته امتداد وحدت دولت گردآوری شده است اما رویکرد این بسته و ویژگی‌های آن چه خواهد بود:
۱-میان مجرم و فریب خورده و غافل فرق است: اساسی‌ترین اصل تمام اقدامات قوای مجریه و قضائیه در یک ماه اخیر و تدوین و پیشنهاد موضوع عفو و نیز عامل اصلی تأیید و موافقت رهبر انقلاب با این مهم، تمایز میان مجرمان و اغتشاشگران برنامه‌دار و مرتبط با کشورهای بیگانه با جوانان و نوجوانان فریب خورده و البته هیجان‌زده‌ای است که به دلایلی که گاهی شنیدن آنها انسان را به تعجب می‌اندازد! وارد میدان اغتشاشات شدند و جرائم آنها شاکی خصوصی ندارد و آسیب جانی به کسی وارد نکرده است.
۲-گروه‌های هدف بسته امتداد وحدت دولت سرمایه‌های ایران هستند: آنچه تاکنون به صورت واضح از تلاش‌های دولت در این مسیر قابل برداشت است، تلاش شخص رئیس‌جمهور برای حراست از سرمایه‌های ایران در داخل و فرامرزهاست، وعده‌ای که آیت‌الله رئیسی در کشاکش رقابت‌های انتخاباتی هم بر آن تأکید کرده بود. از این رو این بسته سه ۳ گروه مخاطب اصلی دارد: دانشجویان، چهره‌ها و ایرانیان خارج از کشور. یعنی دقیقا کسانی که کلید توسعه کشور را در دست دارند. در دانشگاه‌های جمهوری اسلامی دانشجویان پرتوان و نخبه‌ای درس می‌خوانند، در داخل و خارج از کشور چهره‌ها و شخصیت‌های برجسته‌ای زندگی می‌کنند و در خارج از مرزها ایرانیانی با تعلق خاطر به این سرزمین شب و روز می‌گذرانند که اتحاد این سه ضلع می‌تواند مثلث پیشرفت کشور شود که نباید قربانی توطئه‌های ترکیبی پیدا و پنهان دشمنان شوند. دانشجویان باید به تحصیل، چهره‌ها به کار و فعالیت و ایرانیان خارج از کشور به وطن خود بازگردند و هرسه این رویداد با اقدامات دولت تسهیل خواهد شد.
۳-جمهوری اسلامی انتقاد و اعتراض را به رسمیت می‌شناسد: امانی که در نگاه رحمانی به معترضان در چند ماه گذشته مشهود بوده، توضیح این واضح است که جمهوری اسلامی اعتراض مردم را به رسمیت می‌شناسد، به معترضان و حتی مخالفان نگاهی پدرانه و نه صرفاً قهرآمیز و قانونی دارد و طبق تأکید و تصریح رهبر معظم انقلاب که »اختلاف‌هایی قهراً وجود دارد«؛ تلاش می‌کند این اختلافات به گسل‌هایی تبدیل نشود که بیگانگان فرصت سواستفاده از آن را پیدا کنند.
۴-مبنای عفو عقلانیت است: شرایط مندرج هم در عفو عمومی و هم بسته امتداد وحدت بیش از هرچیزی نزدیک به عقلانیت، عدالت و مداراست. عقل و عدالت اجازه نمی‌دهد فردی را که از سوی دولت‌های بیگانه مأمور به آشوب در کشور شده، مجازات نشود و مدارا و نگاه پدرانه هم اجازه نمی‌دهد جوان و نوجوانی به جرم غفلت و هیجان دوره سنی، آینده خود را از دست رفته بداند. کنار هم قرار دادن این سه مفهوم و استخراجی فرمولی که بتواند با رعایت هر سه این موارد حکم صادر کند، ساعت‌ها و روزها زمان برده اما امیدآفرین هم بوده است.
۵-استفاده از ظرفیت‌های مسکوت مانده قانون اساسی: اشاره شد که در این بسته عفو و اتحاد چه معیارهایی به منظور تحقق حداکثری عقلانیت و عدالت و انصاف رعایت شده است اما تمام این معیارها تا زمانی که از بستر قانون برنخیزند ارزش اجرایی نخواهند داشت و اکنون که در مسیر اجرا قرار گرفته‌اند خود نشان واضح از ظرفیت‌های مسکوت و یا شاید مغفول مانده قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است که راه را برای این معیارها گشوده و شرایط را برای اجرای بسته فراهم کرده است تا راه برای همه آن‌هایی که دل در گرو ایران دارند، باز شود.
استقبال چهره‌های سیاسی از بسته امتداد وحدت
همزمان با مشخص شدن رویکرد جمهوری اسلامی در قبال اغتشاشات و اعتراضات اخیر، بسیاری از چهره‌های جریان‌های سیاسی مختلف و نمایندگان مجلس و اقشار مختلف مردم از این اقدام استقبال کردند.
«حجت‌الاسلام مجید انصاری» عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ایرانیان خارج از کشور را سرمایه بالقوه و بالفعل کشور دانست و گفت: «سخنان آیت‌الله رئیسی برای رفع موانع بازگشت ایرانیان خارج از کشور گام نخستین و بسیار مهمی است تا آنها به راحتی و با تسهیلات حداکثری بتوانند در داخل رفت و آمد کنند و مانعی نداشته باشد.
«محمود صادقی» نماینده فراکسیون امید مجلس دهم هم از پیشنهاد رئیس‌جمهور برای حل مشکلات دانشجویان و ایرانیان خارج کشور استقبال کرد و این اقدام را زمینه‌ساز پر شدن گسل‌ها و شکاف‌ها دانست.
«علی مطهری» فعال سیاسی و نماینده پیشین مجلس بخشودگی دانشجویان و چهره‌هایی که در اغتشاشات اخیر شرکت کردند، آن را اتحاد آفرین دانست و گفت: پس از فرمان عفو رهبری لازم است سازمانها و نهادهای دیگر نیز وظایف خود را برای اتحاد در کشور انجام دهند.
«علی اکبر صالحی» رئیس سابق سازمان انرژی اتمی ایران ویژگی اصلی انقلاب اسلامی را اصلاح پذیری آن دانست و گفت: «عفو رهبر معظم انقلاب که همزمان با جشن سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی انجام شد، برای تفکیک سره از ناسره بود».
«محمد عطریانفر» عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران هم مانند روزنامه سازندگی، ارگان مطبوعاتی این حزب هم از بسته وحدت استقبال کرد، همین رویکرد را صادق زیباکلام فعال سیاسی اصلاح‌طلب و استاد دانشگاه هم داشت، «محمد هاشمی» عضو پیشین مجمع تشخیص مصلحت نظام امتداد عفو رهبری توسط دولت را خنثی‌کننده توطئه ایجاد تقابل بین مردم و نظام دانست. بسیاری از چهره‌های سیاسی داخل ایران و خارج از کشور هم از طرح نظام در عفو گسترده استقبال کردند.
ایده وحدت و دشمنان آن
هدف بازگرداندن ایرانیان به آغوش ایران است و ابزار بسته امتداد وحدت و عفو. این آرمان مسئولان و مردم ایران است اما این هدف و حتی ابزارهای آن دشمن کم ندارد. نگاهی به واکنش‌های صورت گرفته از زمان آغاز آزادی‌ها و اجرای عفو در کشور به خوبی نشان می‌دهد دشمنان ایران جز ناامید ساختن جوانان این کشور در پی هیچ هدفی نیستند. سکوت و بی‌اهمیت جلوه دادن این اقدام سنجیده در کنار تخریب و تخطئه آن دو رویکرد اصلی مخالفان جمهوری اسلامی به این موضوع است. به تعبیر رئیس‌جمهور آنها نه نگران زنان ایران هستند که اگر بودند از آزادی و بازگشت آنان به زندگی عادی استقبال می‌کردند، نه اهمیتی برای زندگی ایرانیان قائل هستند که تحریم‌های شدید اقتصادی علیه مردم ایران وضع نمی‌کردند و نه برای آزادی اهمیتی قائل هستند که در غیر این صورت آزادی جوانان ایران را به فال نیک می‌گرفتند. تمام خواست آنها نابودی باور و امید به آینده در مردم ایران است و این ایده حراست از وحدت هم تنها پادزهر این زهر نابودکننده‌ی ایران.