به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، اولین نشست شورای عالی «نشان عالی دانش» روز چهارشنبه با حضور غلامعلی حداد عادل، سید علیرضا مرندی، محمدرضا عارف، رضا فرجی دانا، غلامعلی افروز، موسوی موحدی و دیگر اعضای این شورا از دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران به ریاست سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران برگزار شد.
سید محمد مقیمی در این نشست، بر ضرورت توجه بیشتر به تکریم عالمان و دانشمندان در جامعه تاکید کرد و گفت: لازم است سازوکارهای علمی و اجرایی به منظور شناسایی و معرفی عالمان و دانشمندان تأثیرگذار شکل بگیرد تا ضمن معرفی این شخصیت‌ها به جامعه علمی و عامه مردم، به توسعه گفتمان علمی در کشور، گسترش روحیه علم‌گرایی و ترویج علم در کشور نیز کمک شود.
رئیس دانشگاه تهران با بیان اینکه اگر توسعه و پیشرفت می‌خواهد به معنی واقعی کلمه محقق شود، عالمان باید محوریت آن را برعهده گیرند؛ درباره سابقه شکل‌گیری ایده اعطای نشان عالی دانش، گفت: حدود یک سال قبل، ایده مربوط به اعطای نشان عالی دانش در دانشگاه تهران شکل گرفت و با برگزاری نشست هم‌اندیشی با چهره‌های ماندگار کشور و جلسات متعدد هیأت مؤسس نشان، دستورالعمل‌ها و آئین‌نامه‌های مربوطه تدوین شد.
وی با بیان اینکه «نشان عالی دانش» در همکاری مشترک دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران اعطا می‌شود، خاطرنشان کرد: شاخص‌ها و سیاست‌های کلان که در اعطای نشان عالی دانش مبنا قرار می‌گیرد، توسط شورای عالی نشان تعیین می‌شود.
نشان عالی دانش سالانه در ۶ گروه به ۱۲ نفر اعطا خواهد شد
مقیمی با بیان اینکه نشان عالی دانش به صورت سالانه در شش گروه تخصصی علوم انسانی و هنر، علوم اجتماعی و رفتاری، علوم پایه، علوم فنی و مهندسی، علوم پزشکی، علوم کشاورزی و دامپزشکی به چهره‌های شاخص و مؤثر این حوزه‌ها اعطا می‌شود، افزود: در نظر داریم که در هر دوره یکساله، اعطای نشان به دو نفر در هر گروه تخصصی صورت گیرد.
رئیس دانشگاه تهران در برشمردن شاخص‌های دریافت نشان عالی دانش، گفت: شاخص‌ها با نگاه به سیاست‌های کلی علم و فناوری و انتظارات مقام معظم رهبری از دانشگاه و دانشگاهیان تدوین و توسط هیأت مؤسس نشان تصویب شده است.
وی به مواردی نظیر توجه به نیازهای اساسی جامعه، ایجاد فضای توسعه کارآفرینی، توجه متوازن به علوم کاربردی و علوم بنیادی، تاکید کرد و گفت: افرادی را معرفی کنیم که در مرزهای علم حرکت کرده باشند و علم آنها در خدمت جامعه بوده است.
گستره جغرافیایی نشان عالی دانش
رئیس دانشگاه تهران، گستره اعطای این نشان را محدود به دانشمندان دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران ندانست و تاکید کرد: گستره اعطای این نشان، سطح ملی و فراملی را شامل می‌شود و حتی دانشمندان خارجی که به نوعی خدمات علمی و کاربردی آنها شامل جامعه ایرانی و نهادهای علمی و اجرایی کشور شده است نیز در دایره شمول این نشان قرار می‌گیرند.
علم نافع در اعطای نشان مورد توجه ویژه قرار گیرد
سید علیرضا مرندی، رئیس فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران نیز با تاکید بر اینکه صاحبان علم نافع در اعطای این نشان مورد توجه قرار گیرند، بیان داشت: به نظر می‌رسد جایزه به عالمان و دانشمندانی اعطا شود که قائل به علمی هستند که یک تحول در جامعه ایجاد می‌کند و پاسخگوی نیازهای جامعه است. بین افرادی که کاربردی شدن علم برایشان دارای اهمیت است با افرادی که علم را فقط برای علم دنبال می‌کنند، فرق قائل شویم.
دایره علم را محدود نکنیم
غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در این نشست، ایده اعطای این نشان را قابل تقدیر و تحسین دانست و تاکید کرد: یکی از شرایط موفقیت این نشان‌ها و جایزه‌ها، تداوم و استمرار آنها است. رویداد چهره‌های ماندگار در کشور یک حسن شهرتی ایجاد کرده بود و برای جامعه شناخته شده بود اما بعد از چند دوره متوقف شد.
حداد عادل نیز مانند اعضای دیگر نظیر فرجی دانا، روش «خوداظهاری» را شیوه مناسبی برای شرکت در فراخوان نشان عالی دانش ندانست و در پی تاکید مرندی رئیس فرهنگستان علوم پزشکی بر توجه به صاحبان علم نافع در این رویداد، گفت: علم نافع اعم از علم کاربردی و مطلق علم، همه می‌تواند مشمول نشان عالی دانش شود. بنابراین نافع را در یک پهنه وسیع‌تری تعریف کنیم.
وی گفت: نگاه عمومی جهانی، همه علوم از علوم پزشکی و مهندسی تا فلسفه و نجوم را نافع می‌داند. بنابراین علم نافع را به معنای وسیع آن تفسیر کنید.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی افزود: علوم بنیادی که چشم‌اندازها را ترسیم می‌کند، قطعاً نافع است. قطعاً نفع جامعه و کاربردی بودن علم باید مورد توجه باشد ولی این را هم مدنظر داشته باشیم که دایره علم را محدود نکنیم. تحقیقات یک حوزه علم ممکن است نفع اجرایی هم نداشته باشد، اما ارزشمند باشد.
حداد عادل همچنین در ضمن سخنانش، با رویکردی انتقادی درباره برخی پایان‌نامه‌ها، گفت: بخش بزرگی از این پایان‌نامه‌ها علم نافع نیست چون از این کتاب و از آن کتاب، یک چیزی می‌گیرند و سر هم می‌کنند که به هیچ دردی هم نمی‌خورد؛ بعد هم یک جلسه دفاع می‌گذارند و در نهایت هم پایان‌نامه می‌رود که در قفسه نگهداری شود.
محمدرضا عارف، رئیس اسبق دانشگاه تهران نیز در نشست شورای عالی «نشان عالی دانش» با طرح نقطه نظراتی در ارتباط با نحوه فراخوانی مخاطبان نشان، تاکید کرد: آیین‌نامه ضوابط اعطای نشان طوری باشد که افراد فقط یک بار بتوانند نشان را در طول حیات علمی خود دریافت کنند.
غلامعلی افروز و علی‌اکبر موسوی موحدی استادان ممتاز دانشگاه تهران، رضا فرجی دانا رئیس اسبق دانشگاه تهران، محمود کمره‌ای معاون آموزشی دانشگاه تهران و جمعی از اعضای هیأت رئیسه دانشگاه علوم پزشکی تهران و پورحسین دبیر شورای عالی «نشان عالی دانش» نیز در این نشست به طرح دیدگاه در خصوص فراخوان رویداد اعطای نشان عالی دانش و موارد مرتبط پرداختند.