حسن هانی‌زاده در گفت و گو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا در ارزیابی خود از سفر رئیس جمهور به چین اظهار کرد: سفر آیت‌الله رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران به پکن که به دعوت رسمی «شی جین پینگ» رئیس جمهوری چین صورت گرفت، با توجه به رخدادها و تحولات منطقه از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی افزود: چین شریک راهبردی ایران در حوزه‌های امنیتی، سیاسی، اقتصادی، انرژی و تجاری تلقی می‌شود وهر دو کشور همواره در طول سال‌های اخیر با تهدیدات خارجی مواجه بوده و هستند و لذا این تهدیدات زمینه نزدیکی تهران - پکن را فراهم ساخته است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل بیان کرد: تحریم‌های ظالمانه آمریکا و اروپا علیه دو کشور موجب شده تا راهکارهای بومی و منطقه‌ای برای تقابل با این تحریم‌ها از سوی چین و ایران تعریف شود و سازمان همکاری شانگهای بستر مناسبی برای کاهش اثرات تحریم‌ها به شمار می‌رود.
هانی‌زاده عنوان کرد: پیوستن رسمی جمهوری اسلامی به سازمان همکاری شانگهای که ۱۵ کشور را در بر می‌گیرد، فرصت مناسبی است تا یک مجموعه اقتصادی و امنیتی منسجمی برای شکل‌گیری یک سازمان اقتصادی قدرتمند فراهم شود.
وی خاطرنشان کرد: اگرچه چین در طول ماه‌های اخیر به دلیل چرخش به سمت برخی کشورهای زیر مجموعه آمریکا در منطقه نارضایتی مقامات ایران را فراهم ساخت اما سفر رئیس جمهور ایران به پکن در حقیقت نوعی دلجوئی مقامات چینی از ایران نیز تلقی می‌شود.
دیپلمات پیشین ایران یادآور شد: این کشور هر چند یک قدرت اتمی برتر و عضو ۵ کشور دائم شورای امنیت سازمان ملل بشمار می‌رود اما سیاست‌های چین در حقیقت سیاستی غیرتهاجمی است زیرا این کشور هرگز قائل به تقابل فیزیکی با ناتو و قدرت‌های غربی نیست.
هانی‌زاده گفت: سیاست ثابت چین مبتنی بر خزندگی آرام برای تبدیل شدن به قدرت اول اقتصادی جهان است و دستیابی به چنین جایگاهی قطعا به همپیمانانی مانند ایران نیاز دارد.
وی افزود: از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران در چارچوب مجموعه شانگهای که نیمی از جمعیت جهان را در بر می‌گیرد از ظرفیت ژئوپولتیکی و اقتصادی بالائی برای کمک به پویائی اقتصاد چین برخوردار است.
کارشناس مسائل بین‌الملل بیان کرد: ایران محوری‌ترین کشور جاده ابریشم است و سواحل قابل اطمینان و طولانی در دریای خزر و خلیج‌فارس دارد ضمن اینکه سفره‌های گسترده نفت و گاز و بنادر متنوع می‌تواند ایران را به یک کشور راهبردی در عرصه‌های کریدور شمال جنوب تبدیل کند.
هانی‌زاده عنوان کرد: دسترسی سیال و آرام چین از رهگذر جغرافیای ایران برای ترانزیت کالاهای خود از شرق آسیا به غرب آسیا و آفریقا و کشورهای اورآسیا، رهبران چین را به تلاش برای حفظ مناسبات خود با ایران تشویق می‌کند.
امضاء ۲۰ سند همکاری اقتصادی و آمادگی چین برای سرمایه گذاری ۵۰۰ میلیارد دلاری در حوزه نفت و گاز
هانی‌زاده تصریح کرد: لذا امضاء ۲۰ سند همکاری اقتصادی و آمادگی چین برای سرمایه گذاری ۵۰۰ میلیارد دلاری در حوزه نفت و گاز و توسعه خطوط ریلی سریع‌السیر و بنادر ایران فرصت مناسبی است تا دو کشور برنامه‌ریزی طولانی مدتی برای توسعه اقتصادی داشته باشند.
وی ادامه داد: صرف نظر از مناسبات اقتصادی بین تهران و پکن موضوع همکاری‌های امنیتی چین و ایران برای تقابل با هژمونی آمریکا و ناتو اولویت اصلی دولتمردان چین تلقی می‌شود.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل عنوان کرد: تحرکات آمریکا و ناتو در تایوان برای درگیر کردن چین در منطقه‌ای که بخشی از قلمرو حاکمیتی پکن بشمار می‌رود نگرانی رهبران چین را برانگیخته است.
هانی‌زاده بیان کرد: از این رو همکاری‌های امنیتی و نظامی تهران و پکن می‌تواند به کاهش دخالت‌های آمریکا و ناتو در منطقه منجر شود.
وی تصریح کرد: ایران محوری‌ترین کشور غرب آسیا به لحاظ نفوذ سیاسی و معنوی تلقی می‌شود و چین نیز نیازمند نفوذ منطقه‌ای ایران است. لذا هر دو کشور شرایط مشابهی دارند و همکاری‌های مشترک می‌تواند ثبات و امنیت منطقه را تضمین کند.
این دیپلمات سابق خاطرنشان کرد: عملیاتی کردن سند همکاری راهبردی ایران و چین اگر در مسیر صحیحی قرار گیرد و ریل‌گذاری همکاری‌های راهبردی نیز براساس نیازهای دو کشور صورت گیرد.
هانی‌زاده افزود: جهان در یک دهه آینده شاهد دگرگونی‌های اساسی در تعاملات شرق- شرق خواهد بود.
وی اظهار کرد: سیاست سازمان همکاری شانگهای این است که حجم تبادلات اقتصادی میان کشورهای زیرمجموعه این نهاد بزرگ طی یک دهه آینده به ۲۰ میلیارد دلار بالغ شود ضمن اینکه هدفگذاری‌ها این است تا در این مدت به تدریج از سلطه دلار بر بازارهای شرق کاسته شود.
کارشناس مسائل غرب آسیا ادامه داد: اجرایی کردن سند همکاری راهبردی ۲۵ ساله دو کشور می‌تواند یک تحول عظیم در حوزه خودکفایی اقتصادی شرق ایجاد کند و این کشورها را از بازارهای اروپایی بی‌نیاز سازد.
هانی‌زاده اضافه کرد: لذا سفر رئیس جمهور ایران به پکن دستاوردهای مهمی در حوزه‌های اقتصادی و امنیتی و اجرایی کردن سند همکاری ۲۵ ساله یاران و چین به دنبال خواهد داشت.
وی گفت: مناسبات پکن - تهران کاملا راهبردی است و تابع متغیرات و دگرگونی‌های منطقه‌ای نیست و هر دو کشور به این نتیجه رسیده‌اند که مناسبات خود را براساس منافع مشترک و خارج از فشارهای بیرونی تعریف کنند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل یادآور شد: چین به تازگی به سمت تعامل با کشورهای حوزه خلیج‌فارس برآمده اما رهبران این کشور به خوبی می‌دانند که کشورهای خلیج فارس بویژه عربستان به دلیل وابستگی به سیاست‌های آمریکا نمی‌توانند شریک راهبردی پکن باشند اما ایران به دلیل استقلال ملی در تصمیمات کلان خود همواره شریک پایدار چین باقی خواهد ماند.
هانی‌زاده ادامه داد: روابط چین و ایران در دولت سیزدهم صرفنظر از نوساناتی که در سیاست خارجی پکن بوجود آمده رو به توسعه است و دولت سیزدهم نیز بطور جدی برای تقابل با فشارهای تحریمی آمریکا واروپا در صدد گسترش مناسبات خود با چین و روسیه برآمده است.
وی تصریح کرد: کشورهای «چار» یعنی چین، ایران و روسیه به دلیل شرایط جهان و منطقه در پی افزایش سطح همکاری‌های خود هستند و ایران حلقه اتصال چین و روسیه تلقی می‌شود.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل بیان کرد: تنش‌های جهانی و منطقه‌ای و جنگ روسیه و اوکراین نیز در تقویت همکاری‌های ۳ کشور چین، روسیه و ایران کاملا موثر هستند.
هانی‌زاده گفت: هدف نظم نوین جهانی آمریکا این است که هیچ قدرتی در جهان چه در حوزه‌های نظامی، سیاسی و امنیتی و چه در حوزه اقتصادی نباید در مسیر حرکت آمریکا و ناتو به سمت شرق مزاحمتی ایجاد کند.
وی ادامه داد: لذا بطور طبیعی این نظم تحمیلی با کنش‌هایی از سوی قدرت هایی مانند ایران، چین و روسیه مواجه خواهد شد و این قدرت‌ها نیز برای تقابل با متغیرات و تهدیدات خارجی نقشه ناچارند نقشه راه خاص خود را ترسیم کنند.
کارشناس مسائل غرب آسیا اظهار کرد: لذا پس از سفر رئیس جمهور ایران به پکن قطعا بازارهای داخلی ایران و منطقه شاهد تحولات کیفی خواهد شد و این سفر تاثیر خود را بر تحولات منطقه‌ای باقی خواهد گذاشت.
به گزارش ایرنا، آیت الله رئیسی ۲۴ بهمن ماه به دعوت رسمی رئیس جمهور چین برای انجام سفری رسمی عازم این کشور شد و علاوه بر رایزنی با همتای چینی خود و امضای ۲۰ تفاهم نامه در حوزه های مختلف اقتصادی و دیدار با مسئولان سیاسی این کشور، در دانشگاه پکن حضور یافت و استاد افتخاری این دانشگاه را دریافت کرد. حضور در جمع نمازگزاران مسجد تاریخی «دونگ سی» پکن ، برگزاری نشست با اندیشمندان چینی و نیز فعالان اقتصادی کشور و همچنین نشستی با ایرانیان مقیم چین از دیگر برنامه های این سفر سه روزه بود.