اسماعیل سجادی منش روز پنجشنبه در گفت وگو با ایرنا اظهار کرد: با ازدیاد مداخله‌های انسانی در بندر تاریخی سیراف طی سال‌های گذشته، تلاش شده با خرید محوطه‌ها، ساختمان‌ها، اطراف و حریم ها، مقدمات ثبت جهانی این بندر تاریخی فراهم شود.
وی افزود: هرچند این کار سخت است اما غیرممکن نیست و لازم است با استفاده از منابع مالی شرکت‌های نفت، گاز و پتروشیمی و شهرداری سیراف این مجموعه که میراث فرهنگی استان است، حفظ شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر تصریح کرد: البته در این مدت نورپردازی و کاوش های لازم و بازسازی دره لیر در سیراف برای حفظ این بندر تاریخی انجام شده است.
وی ادامه داد: هرچند ثبت جهانی بندر تاریخی سیراف با وجود همه قابلیت‌ها و شرایط موجود مالی، بسیار سخت است اما با تلاش در حال ثبت جهانی این اثر تاریخی هستیم.
سجادی‌منش با اشاره به از سر گیری کاوش ها در محوطه تاریخی سیراف، گفت: شرط ثبت یک اثر در فهرست آثار جهانی حفاظت و ساماندهی خوب آن است و تا زمانی که حفاظت و ساماندهی لازم انجام نگیرد و مدیریت اعمال شده در این منطقه بخوبی مشهود نباشد امکان ثبت جهانی این اثر وجود ندارد.
وی اضافه کرد: در این ارتباط ساماندهی، حفاظت از محوطه تاریخی و تضامین لازم برای حفظ و حراست از عرصه و حریم این اثر تاریخی باید انجام شود، همچنین همه ارکان تصمیم گیرنده نیز باید تضامین لازم را بدهند که به عرصه و حریم آن اثر احترام بگذارند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر عنوان کرد: سیراف بندری که بخاطر قدمت آن به گنجینه خلیج فارس و به دلیل همزیستی مسالمت آمیز پیروان ادیان و مذاهب در ادوار مختلف تاریخی در آن، به شهر آزادی دینی مشهور است.
وی ادامه داد: این شهر از دیرباز تاکنون یکی از نقاط بسیار مهم و استراتژیک در سواحل شمالی خلیج فارس بوده و اگرچه پایه‌ریزی آن در دوره ساسانی بود اما با ورود اسلام به ایران و مستقر شدن مسلمانان رونق بیشتری گرفت، از اوایل دوران اسلامی تا قرن پنجم هجری که اوج شکوفایی بندرسیراف است، بیشترین حجم مبادلات تجاری و بازرگانی ایران از این بندر صورت می‌گرفته است.
سجادی‌منش بیان کرد: ناخدایان سیرافی کالاهای خود را تا مناطقی از آسیای شرقی، چین و هند می‌بردند و از آنجا کالاهایی را می‌آوردند و بندر باستانی سیراف یکی از لنگرگاه‌های اصلی دریانوردان و کشتی‌های تجاری و باری این کشورها به‌شمار می‌رفت.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر گفت: سیراف از پررونق‌ترین بندرهای کشور بود که روابط تجاری زیادی با روم و یونان در اروپا و ماداگاسکار در آفریقا تا کانتون چین در آسیا در دوره‌های ساسانی و اسلامی داشت در سفال‌های بازمانده با نقش‌های گوناگون، پارچه‌ها و زیورآلات، معماری‌های گچی و اتاق‌های آذین شده به آثار هنری و ساختمان‌های دو و سه طبقه بخشی از میراث بجامانده از آن تمدن است اما زمین لرزه مرگ‌بار هفت روزه سال ۳۶۷ هجری قمری مدفون شدن کامل این بندر را به‌دنبال داشت به‌همین دلیل سیراف به بمبئی ایران نامیده شده‌است.
وی یادآور شد: بندری که در آن زمان بیش از ۳۰۰ هزار نفر جمعیت داشته و به دلیل آزادمنشی دینی در این بندر بین‌المللی پیروان مذاهب گوناگونی همچون زرتشتیان، مسیحیان، مانویان، یهودیان، بوداییان و اقوامی همچون رومیان، یونانیان و چینی‌ها در این بندر زندگی می‌کردند و گورستان‌های باقیمانده از پیروان دین‌های گوناگون در این شهر باستانی نشانگر آزادی دینی در این بندر ایرانی است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر ادامه داد: وجود آثار تاریخی متعدد و شاخصی که در این بندر باستانی که همه گویای شکوه و عظمت سیراف در دوران گذشته است، قابلیت آن را برای ثبت در فهرست آثار جهانی اثبات می‌کند.
از سر گیری کاوش‌های باستان‌شناسی در استان بوشهر
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر گفت: کاوش‌های باستان‌شناسی که سال‌ها متوقف شده و همین امر باعث دست اندازی به محوطه‌های تاریخی شده بود و محوطه‌هایی از خلیج فارس که تاکنون کاوش نشده بودند دوباره در بسیاری از مناطق تاریخی این استان از سر گرفته شده است.
سجادی‌منش افزود: محوطه باستانی تُل پی تُل باقیمانده از دوره عیلامیان در ۹ کیلومتری جنوب بوشهر در منطقه سبزآباد و از جمله آثار ملی ثبت شده این استان است که پس از ۱۱۰ سال برای آن مجوز حفاری و کاوش گرفته شده است.
وی با اشاره به گرفتن دومین مجوز کاوش در محوطه تاریخی پارک شغاب اظهار کرد: تاکنون یک دوره کاوش در محوطه تاریخی پارک شغاب واقع در شهر بوشهر انجام شده است و دومین مرحله این کاوش‌ها با همکاری دانشگاه تهران انجام می‌شود.
آزادسازی حرائم محوطه‌های تاریخی
سجادی منش کاوش در منطقه تاریخی بَردو بردستان شهرستان دیر که بعد از ثبت آن در فهرستان آثار ملی در دهه ۸۰ مورد کاوش قرار نگرفته بود را از جمله دیگر اقدامات این اداره کل در سالجاری عنوان کرد.
وی اظهار کرد: در محوطه تاریخی بَردو ۵۰ هکتار زمین از ۳۰ سال پیش با این احتمال که آثار تاریخی در این منطقه است فریز شد که با پی‌گیری‌های انجام شده در زمان حاضر ۲۵ هکتار شناسایی و آزاد شده اند.
به گفته سجادی‌منش از میدان پایگاه ششم شکاری تا فروشگاه رفاه در مجاورت عمارت ملک ۸۱ خانواده هستند که از سال ۸۲ این خانوارها به دلیل اینکه در حریم این عمارت بودند اجازه ساخت و ساز نداشتند که با بررسی‌های انجام شده تلاش می‌شود این حرائم آزاد و اجازه ساخت و ساز به آنها داده شود.
سجادی‌منش ادامه داد: همچنین برخی از بناهای تاریخی که به بخش خصوصی واگذار و رها شده بود نیز یا پس گرفته، فعال و برخی دیگر نیز بعنوان یک مکان فرهنگی تاریخی افتتاح شده‌اند.
ثبت طرح جامع بافت تاریخی بوشهر پس از ۹ سال
به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر طرح جامع بافت تاریخی بوشهر که از سال ۹۱ رها شده بود بعد از ۹ سال مصوب شده و تلاش می‌شود براساس این طرح جامع بافت تاریخی بوشهر که در حدود ۴۰ هکتار است سامان یابد.
وی با بیان اینکه بافت‌های تاریخی دنیا بعنوان مراکز اقتصادی، تجاری و هتلینگ به شمار می‌روند اظهار کرد: اگر مردم در بافت تاریخی ورود و خروج داشته باشند بافت است و اگر درِ آن بسته و نفس انسان در آن نباشد بافت نیست.
سجادی منش در خصوص احداث پارکینگ در بافت تاریخی بوشهر گفت: براساس نظر کارشناسان وجود پارکینگ در بافت تاریخی بوشهر اشتباه است چرا که بافت باید محل پیاده رو باشد و حضور خودرو در این محل تاریخی موجب آسیب رساندن به سنگ‌ها می‌شود.
وی ادامه داد: با این وجود در زمان حاضر ۱۴ پارکینگ در میدانچه‌های بافت در طرح جامع بافت تاریخی بوشهر پیش بینی شده که شهرداری باید آنها را خریداری کند.
سجادی منش با اشاره به جذب ۲۰ میلیارد تومان اعتبار مصوب سفر رئیس جمهور به استان بوشهر و افزایش آن به ۱۹۰ میلیارد تومان در سفر دوم گفت: بافت تاریخی بوشهر ظرفیت زیادی دارد که برای احیای این ظرفیت به اعتبار خاصی نیاز است و با اعداد و ارقام ریالی قطره چکانی نمی‌شود کار کرد.
وی افزود: مرمت مسجدهای موجود در بافت تاریخی بوشهر بعنوان یک ظرفیت تاریخی، بازسازی بناها و گذرها از جمله اقداماتی است که در این مدت در بافت تاریخی انجام شده است.
سجادی منش در خصوص احداث پارکینگ در بافت تاریخی بوشهر گفت: براساس نظر کارشناسان وجود پارکینگ در بافت تاریخی بوشهر اشتباه است چرا که بافت باید محل پیاده رو باشد و حضور خودرو در این محل تاریخی موجب آسیب رساندن به سنگ‌ها می‌شود.
وی ادامه داد: با این وجود در زمان حاضر ۱۴ پارکینگ در میدانچه‌های بافت در طرح جامع بافت تاریخی بوشهر پیش بینی شده که شهرداری باید آنها را خریداری کند.
سجادی منش با اشاره به جذب ۲۰ میلیارد تومان اعتبار مصوب سفر رئیس جمهور به استان بوشهر و افزایش آن به ۱۹۰ میلیارد تومان در سفر دوم گفت: بافت تاریخی بوشهر ظرفیت زیادی دارد که برای احیای این ظرفیت به اعتبار خاصی نیاز است و با اعداد و ارقام ریالی قطره چکانی نمی‌شود کار کرد.
وی افزود: مرمت مسجدهای موجود در بافت تاریخی بوشهر بعنوان یک ظرفیت تاریخی، بازسازی بناها و گذرها از جمله اقداماتی است که در این مدت در بافت تاریخی انجام شده است.
بدون هیچ اغماضی با متجاوزان به عرصه‌های تاریخی برخورد می‌شود
وی با اشاره به دستگیری هفت نفر در حوزه حفاری‌های غیر مجاز گفت: اداره کل میراث فرهنگی در راستای حفظ میراث تاریخی استان با هر کسی از جمله دستگاه‌های دولتی، افراد حقیقی و حقوقی که بخواهند برای آثار تاریخی مخاطره ایجاد کنند برخورد می‌کند.
سجادی‌منش ادامه داد: هیچ خط قرمزی در بحث آثار تاریخی وجود ندارد و بدون اغماض در مقابل افراد سودجود ایستاده ایم.