به گزارش دفتر منطقه ای ایرنا در دمشق، از زمان تحویل کاخ بعبدا از سوی "میشل عون" در تاریخ هشتم آبانماه و عدم توافق جریان های لبنانی بر سر تعیین رییس جمهور جدید این کشور، شرایط بدتری به لبنانی ها تحمیل شده و همین امر نشان می دهد که گروه های لبنانی باید به توافقی سریع برای تعیین جایگزین عون دست یابند.
تاکنون بیش از ۱۰ بار پارلمان لبنان برای تعیین رییس جمهور جدید تشکیل جلسه داده ولی به نتیجه ای نرسیده است.
قبل از موضوع نامشخص بودن انتخاب رییس جمهور لبنان، نبود دولت منتخب در این کشور نیز به مشکلات این کشور افزوده است و طرح شدن اختلاف میان دو جریان مطرح و متحد لبنانی یعنی حزب الله و جریان آزاد ملی لبنان هم شبهاتی در جامعه این کشور ایجاد کرده است.
موضوع مطرح شدن اختلاف میان جریان آزاد ملی لبنان که هم اکنون "جبران باسیل" داماد میشل عون ریاست آن را بر عهده دارد به برگزاری نشست چند ماه پیش دولت موقت لبنان باز می گردد، نشستی که وزرای وابسته به جریان آزاد ملی در آن شرکت نکردند، ولی وزرای وابسته به حزب الله در آن حضور یافتند.
جلسه هیات دولت لبنان که با درخواست "نجیب میقاتی" نخست وزیر موقت این کشور برگزار شده بود، موجب گردید تا جبران باسیل ضمن متهم کردن میقاتی به نقض قانون اساسی، از حضور نمایندگان حزب‌الله در جلسه شورای وزیران نیز انتقاد کند.
از همان جا روزنه های اختلاف جریان آزاد ملی لبنان با حزب الله زده شد و باسیل انتقادات خود را از حزب الله شروع کرد، هرچند حزب الله پاسخ وی را به طور منطقی داد ولی باسیل هنوز هم مسیر خود را می رود و با هیچ گروهی برای انتخاب رییس جمهور جدید لبنان توافق نمی کند، موضوعی که به ضرر لبنانی ها تمام شده است.
تاکنون چند نشست میان حزب الله و جبران باسیل برای توافق بر روی انتخاب رییس جمهور لبنان انجام شده ولی وی نه گزینه حزب الله را تایید می کند و نه گزینه ای معرفی می کند.
البته باسیل با نجیب میقاتی نخست وزیر موقت و فعلی لبنان نیز مخالفت اساسی دارد و از ابتدا با نخست‌وزیری وی مخالف بوده است و پس از انتصاب دوباره او به عنوان مامور تشکیل کابینه در چند ماه گذشته، اختلافات بیشتری با وی پیدا کرده است؛ اختلافاتی که بعد از پایان دوره ریاست‌جمهوری میشل عون و ورود لبنان به خلأ ریاست‌جمهوری، به اوج رسید. جبران باسیل با استناد به اینکه طبق قانون اساسی لبنان، دولت موقت نمی‌تواند اختیارات رئیس جمهور را بر عهده بگیرد، به اقداماتی که دولت پیشبرد امور میقاتی انجام می‌دهد، معترض است.
حزب الله و تاکید بر تحکیم روابط با جریان ملی آزاد
۱۳ بهمن بود که هیئت سیاسی حزب الله لبنان با میشل عون رئیس جمهوری سابق این کشور و رییس سابق جریان ملی آزاد دیدار و بر ضرورت ادامه ائتلاف سیاسی با این جریان تاکید کرد.
در این دیدار که "محمد رعد" رئیس فراکسیون حزب الله در پارلمان لبنان و همچنین چند تن از نمایندگان حزب الله در پارلمان حضور داشتند و مسائل روز سیاست داخلی لبنان به ویژه مساله انتخاب رییس جمهور جدید و اختلاف کوچک موجود میان جبران باسیل و حزب الله مورد بحث و بررسی دو طرف قرار گرفت.
محمد رعد پس از این دیدار در مصاحبه با رسانه ها این دیدار را مثبت ارزیابی و اعلام کرد که حزب الله بر ادامه روابط با جریان ملی آزاد بر اساس مبانی احترام متبادل و صداقت به دور از جنجال آفرینی های بیهوده تاکید دارد.
وی همچنین تاکید کرد که روابط دو جانبه میان حزب الله و جریان ملی آزاد باعث ایجاد فضایی مناسب برای ثبات سیاسی و استقرار یک نظم در لبنان می باشد که به مذاق خیلی ها خوش نمی آید.
رئیس فراکسیون حزب الله همچنین تاکید کرد که لبنان امروز بیش از پیش به مشارکت جمعی برای یافتن راه حل مشکلات و ایجاد ساختار دولتی قوی نیاز دارد.
اما مهم ترین موضع گیری در خصوص رابطه میان حزب الله و جریان آزاد ملی لبنان را شب گذشته (پنج شنبه) سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله اعلام کرد.
نصرالله، در سخنرانی شب گذشته خود به مناسبت سالگرد شهادت فرماندهان شهید مقاومت، شیخ راغب حرب، سید عباس موسوی، حاج عماد مغنیه و سردار حاج "حسن شاطری" درباره توافق "مار میخائیل" با جریان آزاد ملی لبنان تصریح کرد: این توافق در موقعیت نگران‌کننده‌ای قرار گرفته و امیدواریم بتوانیم آن را در راستای منافع ملی کشور حفظ کنیم.
سخنان دبیرکل حزب الله دوباره نگاه مدبرانه وی در حفظ وحدت با دوستان خود را نشان داد؛ وحدتی که ضرورت اساسی این روزهای لبنان است و دشمنان این کشور نمی خواهند عروس خاورمیانه دوباره خندان و شاداب باشد.
متاسفانه از زمان پایان دوره شش ساله ریاست جمهوری میشل عون و تحویل کاخ بعبدا از سوی وی، جبران باسیل توجهی به حفظ وحدت با حزب الله نمی کند، وحدتی که برای این کشور بسیار ضروری است؛ هرچند کارشناسان مسایل منطقه معتقدند که توافق "مار میخائیل" حفظ خواهد شد، ولی با تک روی های باسیل آسیب خواهد دید. باید گفت که یکی از شاخصه های شخصیتی و مهم میشل عون به عنوان رییس قبلی جریان آزاد ملی لبنان و پدر همسر باسیل، ملی گرایی وی و نزدیکی و اتحاد او با مقاومت و به ویژه سید حسن نصرالله دبیرکل حزب الله و موفقیت وی در دوران ریاستش بود.
رابطه میشل عون با حزب‌الله؛ "مارمیخائیل" نقطه عطف
ششم فوریه سال ۲۰۰۶ آغاز تحولی مهم در عرصه سیاسی لبنان بود؛ روزی که روابط جریان آزاد ملی به ریاست میشل عون در آن زمان با حزب‌الله ایجاد و تقویت شد. در این تاریخ میشل عون و سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله در کلیسای «مار میخائیل» توافقی را امضا کردند که موجب ایجاد اتحاد و اجماع بین دو طرف بر سر مبانی اساسی سیاست داخلی و خارجی شد. جریان آزاد ملی و حزب‌الله همواره تاکید کرده‌اند که روابط آنها بر پایه احترام متقابل و اعتماد و دوستی بنا شده است.
در سال ۲۰۰۶ به دنبال تحولات سیاسی مختلف لبنان و بعد از تنش‌هایی که در پی ترور "رفیق حریری" نخست‌وزیر فقید این کشور (در سال ۲۰۰۵) به وجود آمده بود، حزب‌الله و جریان آزاد ملی که یک حزب معروف و موثر مسیحی در عرصه لبنان است برای هماهنگی و همکاری در پرونده‌های مختلف توافقی را امضا کردند و از آن پس این دو حزب مطرح لبنان در بسیاری موارد همکاری های خوب و نزدیکی در جهت منافع ملی لبنان با هم داشته اند.
هدف از این توافق، اجرای گفت وگوی ملی برای حل بحران‌ها و حمایت و صیانت از حاکمیت و استقلال لبنان بود. البته جریان آزاد ملی مهمترین ضلع مسیحی ائتلاف ۸ مارس به رهبری حزب‌الله نیز محسوب می‌گردد، اما بعد از توافق مار میخائیل اتحاد و همکاری دو حزب در چارچوب ابعاد گسترده‌تری قرار گرفت.
براساس قرارداد "مار میخائیل"، حزب‌الله و جریان آزاد ملی به عنوان دو متحد راهبردی در زمینه‌های مختلف از جمله پرونده سیاسی لبنان تاکنون با هماهنگی و همکاری عمل کرده‌اند و ائتلاف این دو حزب شیعی و مسیحی نقش مهمی در حفظ انسجام و ثبات داخلی لبنان ایفا کرده است.
این دو جریان در همه دوره‌های انتخابات پارلمانی لبنان بر اساس ائتلاف و اتحاد قبلی خود عمل کرده‌اند؛ همانند اتفاقی که در انتخابات ماه می گذشته رخ داد و با وجود اختلاف نظرهای باسیل و "نبیه بری" رئیس پارلمان لبنان و رهبر جنبش امل که در ائتلاف حزب‌الله است، اما آسیبی به همکاری جریان آزاد ملی و حزب‌الله نرسید؛ در پرونده‌های داخلی همچون مبارزه با فساد نیز همکاری موثری میان دو طرف وجود دارد.
در عرصه مقاومت در برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی علیه لبنان نیز جریان آزاد ملی نقش موثری در حمایت از حزب الله داشته و این جریان با حمایت از رویکرد نظامی و مقاومتی حزب‌الله برابر رژیم صهیونیستی، سلاح مقاومت را از عناصر حیاتی برای محافظت از حاکمیت و ملت لبنان می‌داند که اوج این همکاری ها در جنگ ۳۳ روزه سال ۲۰۰۶ نمود پیدا کرد.
در موضوع پرونده ترسیم مرزهای دریایی لبنان و فلسطین اشغالی نیز جبران باسیل بارها با اشاره به نقش سلاح حزب‌الله در مجبور کردن صهیونیست‌ها به عقب‌نشینی از منطقه دریایی لبنان تاکید کرده که، مقاومت قدرت مذاکراتی لبنان را افزایش داد.
اما در قضیه انتخاب رییس جمهور جدید لبنان با توجه به تلاش های حزب الله، هنوز جریان آزاد ملی بر سر گزینه واحد با حزب الله توافق نکرده و حتی گزینه خود را نیز معرفی نکرده است و فقط به مخالفت با گزینه های موجود پرداخته و این در حالی است که در حال حاضر به غیر از گزینه های مطرح شده فعلی که هیچ یک نخواهند توانست رای قاطع پارلمان لبنان را کسب کنند، گزینه خوبی برای به عهده گرفتن سکان هدایت بعبدا (کاخ ریاست جمهوری لبنان) وجود دارد.
هم اکنون حزب الله گزینه خود را طبق توافق طائف از میان مسیحیان مارونی برای ریاست جمهوری لبنان انتخاب کرده ولی به طور علنی نام آن را مطرح نکرده است، ولی جبران باسیل هنوز تلاشی برای همفکری در این باره نکرده است.
با اختلاف پیش آمده میان جبران باسیل با حزب الله، سید حسن نصرالله در یکی از سخنرانی‌های خود در این زمینه اعلام کرد، ما متعهد به تفاهم با جریان آزاد ملی بوده و آماده توسعه روابط خود به گونه‌ای هستیم که منافع ملی را تأمین کند.
میشل عون نیز در این خصوص همواره تاکید کرده که توافق مارمیخائیل یک تفاهم بین دو جریان آزاد ملی و حزب‌الله است نه صرفا توافق میان دو رهبر و این توافق برخلاف آنچه که برخی تصور می‌کنند مسیر خود را تا انتها طی خواهد کرد. «سیاستی که ما با حزب‌الله روی آن تفاهم داریم مربوط به گزینه‌های سیاسی راهبردی است».
وی درباره روابط خود با سید حسن نصرالله نیز تاکید دارد، ما کاملا یکدیگر را درک می‌کنیم، روابط من با سید نصرالله کاملا شفاف و روشن بوده و هیچ غل و غشی در آن وجود ندارد، ما همواره در شرایط سخت و در راستای منافع کشور همبستگی داشته‌ایم.
به این ترتیب رابطه حزب‌الله و جریان آزاد ملی لبنان طبق توافق مار میخائیل، در کنار مناسبات ملی، ابعاد راهبردی دارد؛ جایی که میشل عون به عنوان رئیس وقت جریان آزاد ملی همواره در موضع حمایت از مقاومت برای دفاع از لبنان در برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی قرار داشت و این موضع او در جریان جنگ ۳۳ روزه سال ۲۰۰۶ کاملا شفاف بود. میشل عون در آن زمان فاش کرد که "جفری ویلتمن" سفیر وقت آمریکا در بیروت او را تهدید کرده و تحت فشار قرار داده بود تا موضع خود را درباره حزب‌الله تغییر داده و دست از حمایت آن بردارد که عون پاسخ منفی داده بود.
بر همین اساس، همانگونه قبلا کارشناسان مسایل منطقه پیش بینی کرده بودند که با ادامه روند بلاتکلیفی موضوع انتخاب رییس جمهور لبنان، احتمالا حزب الله از وجود میشل عون کمک خواهد گرفت تا جبران باسیل را به تحرک بیشتری در این زمینه وادار کند، این کار با دیدار محمد رعد و هیات همراه وی با عون انجام شده و باید منتظر نتایج آن در آینده باشیم و امیدوار هستیم ثمر بخش باشد تا لبنان بیش از این از نبود سکان دار بعبدا در شرایط فعلی آسیب نبیند و ائتلاف راهبردی میان حزب الله و جریان آزاد ملی هم همچنان ادامه داشته باشد.