به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، سفر آیت الله رئیسی به پکن به دعوت همتای چینی روزهای ۲۴ تا ۲۷ بهمن ماه صورت گرفت که به امضای ۲۰ سند همکاری و یک بیانیه مشترک منجر شد تا نقشه راه دو کشور در سال های پیشرو مشخص شود.
تعدادی از روزنامه‌های امروز (یکشنبه) در نگاهی به سفر آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور به چین، دستاوردها و بیانیه مشترک دو کشور در پایان این سفر را مورد بررسی قرار دادند.
نقشه راه جدید برای همکاری‌های راهبردی ایران و چین
«سپهر خلجی» رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت در یادداشتی در روزنامه «ایران»، در ابتدا روابط ایران و چین را در یک دهه گذشته مورد بررسی قرار داد و نوشت: «روابط دو کشور ایران و چین در یک دهه گذشته به دلیل رویکرد سیاست خارجی دولت وقت، دچار عقب‌ماندگی و عدم‌توازن شد. این در شرایطی بود که دو کشور قدرتمند ایران و چین نقاط اشتراک فراوانی برای توسعه و تعمیق روابط بر اساس اعتماد متقابل داشتند، اما در آن مقطع زمینه‌ای برای توسعه روابط راهبردی بویژه در بخش اقتصادی و فناوری فراهم نشد. دولت سیزدهم با درک ضرورت متنوع‌سازی و توازن در ارتباطات خارجی با رویکرد تقویت مناسبات با حوزه‌های تمدنی آسیا و با هدف جبران یک دهه عقب‌ماندگی و همچنین به منظور تقویت چندجانبه‌گرایی و ارتقای روابط راهبردی و بسط مناسبات اقتصادی با شرکای مستقل، به دعوت رئیس‌جمهور چین برنامه سفر به این کشور را در دستور کار قرار داد. این سفر یقیناً فصل جدیدی از روابط دو کشور را رقم زد و تلاش شد با تشریک مساعی نقشه راه جدید برای همکاری‌های راهبردی عملیاتی شود.»
در بخش دیگری از این یادداشت با اشاره به امضای ۲۰ سند همکاری میان ایران و چین و بی‌اثر شدن تحریم‌های غرب آمده است: «ایران به عنوان یک کشور مستقل و برخوردار از جایگاه ژئوپلیتیک برای شکوفایی اقتصاد ملی، مصمم است از ظرفیت همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی سایر بازیگران مستقل استفاده کند و چین به عنوان قدرت دوم اقتصادی جهان از جمله این ظرفیت‌هاست. نقش بی‌بدیل و حیاتی ایران در حفظ امنیت منطقه راهبردی غرب آسیا، فرصت‌های بی‌نظیر برای سرمایه‌گذاری و رویکرد اصولی و مستقل دولت سیزدهم در امتداددهی به سیاست خارجی نظام، از بزرگ‌ترین خدمات و فرصت‌های ایران برای شرکا است. امضای ۲۰ سند همکاری‌های اقتصادی، فناوری و صنعتی و در سایر حوزه‌های مهم مورد علاقه میان دو کشور مستقل ایران و چین، الگویی خواهد بود برای عصر عبور از اقتدارگرایی یکجانبه مبتنی بر نظم تحمیلی امریکای در حال افول.»
دستاوردهای اقتصادی سفر رئیسی به چین؛ دست پر ایران
روزنامه «وطن امروز» هم در گزارشی، دستاوردهای اقتصادی این سفر را مورد بررسی قرار داده که در بخشی این گزارش آمده است: «در جریان این سفر، ۲۰ تفاهمنامه اقتصادی در حوزه‌های مختلف از جمله کشاورزی، ترانزیت، حمل‌ونقل، ارتباطات و انرژی به امضای مسؤولان ۲ کشور رسید. چین بزرگ‌ترین شریک تجاری جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود. بر اساس آمار ۱۰ ماهه گمرک ایران، این کشور با ۱۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار مقصد اصلی صادرات ایران بوده است. در مقابل، کشورمان نیز در این مدت ۱۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار واردات از چین داشته است.»
روزنامه «وطن امروز» همچنین در گزارش خود، بیانیه مشترک ایران و چین را درباره این سفر سه روزه مورد بررسی قرار داده و نوشته است: «هم از جهت روشن کردن ابعاد این سفر باید قابل توجه دانست. نهایتاً محتوای بیانیه مشترک ایران و چین به عنوان یک سند رسمی تاییدشده از سمت ۲ دولت درباره این سفر را می‌توان نشانه‌ای مهم از تقویت بیش از پیش مناسبات تهران - پکن دانست. در این بیانیه ضمن تاکید بر لزوم گسترش روابط اقتصادی ۲ کشور، مواضع مشترک فراوانی در عرصه مسائل امنیتی و منطقه‌ای به چشم می‌خورد.»
نگاهی به بیانیه مشترک تهران و پکن؛ دستاوردهای راهبردی سفر رئیسی به چین
روزنامه «کیهان» هم در مطلب امروز خود، به تشریح بیانیه دو کشور به تفکیک موضوعات مطرح‌شده پرداخته و نوشته است: «تقویت بیش از پیش روابط اقتصادی ایران و چین را می‌توان هسته اصلی توافق «آیت‌الله رئیسی» و «شی جین پینگ» دانست که از مسیر اجرای سند جامع مشارکت راهبردی دو کشور عملیاتی می‌شود.»
حمایت قاطع از مسایل مربوط به منافع اساسی و حراست از حاکمیت ملی، تمامیت سرزمینی و عزت ملی یکدیگر، بر اهمیت روابط نزدیک سران دو کشور به منظور تعمیق مشارکت جامع راهبردی، راه‌اندازی سازوکار مشورت سیاسی دوجانبه در موضوعات مقابله با تروریسم، مخالفت با دخالت تحریک‌آمیز سیاسی و تحریک به آشوب به بهانه حقوق بشر و دموکراسی از جمله موضوعات مورد اشاره در این بیانیه بود.
تأکید بر لغو تحریم‌ها علیه ایران، حمایت از خاورمیانه عاری از سلاح‌های هسته‌ای و دیگر سلاح‌های کشتار جمعی، مقابله با سیاسی کردن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، محکومیت حمله، تهدید به حمله یا اقدامات خرابکارانه علیه تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز از جمله مواردی بود که در این بیانیه به آن پرداخته شد و همچنین از عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای و بریکس حمایت شد.
جزئیاتی از توافق تهران پکن در حوزه مسکن و خودرو
روزنامه خراسان در گزارش تیتر یک خود به جزئیات توافق های انجام شده دو کشور پرداخته و نوشته است: ماحصل سفر دو روزه رئیس جمهور به چین، اگر چه امضای ۲۰ تفاهم نامه بین دو کشور اعلام شد، با این حال، دامنه توافقات اقتصادی انجام شده به این اجمال نبوده است.
جزئیات جدیدی از نتایج مذاکرات ایران و چین در سفر رئیسی منتشر شده که توافق ۱۲میلیارد دلاری در ساخت خودرو و حمل و نقل و قرارداد ۳.۵ میلیارد دلاری صنعتی، به همراه توافقات در زمینه نفت، راه و مسکن، هواپیما، فرودگاه وکشاورزی بخشی از آن است.
همکاری مشترک برای تولید هواپیما و سرمایه گذاری در ساخت فرودگاه، هموار شدن صادرات محصولات کشاورزی ایران به چین، ورود چینی ها به حوزه مسکن و راه ایران و پیشنهاد بسته ۴۰ میلیارد دلاری به چین برای سرمایه گذاری در صنعت نفت ایران از جمله مواردی است که در گزارش این روزنامه بر آن تاکید شده است.
۱۰ سوغات رئیسی از چین
روزنامه همشهری نیز در گزارشی به تبیین دستاوردهای این سفر تاریخی پرداخته و در گزارشی نوشته است: سفر تاریخی و ۳ روزه ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور و هیات همراه او به چین چه دستاوردهایی برای اقتصاد ایران به همراه خواهد داشت و آیا گام نخست ۲کشور در اجرای توافق ۲۵ساله پس از این سفر محکم برداشته خواهد شد؟ توافق تهران و پکن در قالب تفاهم‌نامه‌ها و توافق‌های صورت‌گرفته در حوزه‌های مختلف از جمله زیرساخت‌ها، کشاورزی، انرژی تجدیدپذیر و محیط زیست نشان می‌دهد که همکاری‌های توسعه‌ای و اقتصادی بین ۲ کشور وارد فاز عملیاتی شده و انتظار می‌رود رفت و آمدها و مذاکرات فنی و اقتصادی برای تبدیل تفاهم‌نامه‌ها و توافق‌ها در بالاترین سطح سیاسی ۲ دولت در آینده افزایش یابد.
برگزاری نشست کمیته مشترک تجاری و اقتصادی در سال ۲۰۳۳ میلادی در تهران، زمانی خواهد بود که آنچه روی کاغذ توافق و امضا شده، در عمل به یک برنامه اقدام مشترک تبدیل شود. سفر رئیس جمهور به چین را می‌توان یک بازگشت با دستان پر توصیف کرد و ترسیم و توافق بر سر ۱۰ محور همکاری و ۱۰ دستاورد عملی نشان می‌دهد که تهران و پکن مرحله جدیدی از اجرای توافق ۲۵ ساله را کلید زده‌اند.
آنچه منتقدان از سفر چین نمی‌دانند
روزنامه جوان در گزارشی نوشت: سفر سه روزه «سید ابراهیم رئیسی» به چین و انتشار بیانیه پایانی سفر، انتقاداتی از سوی برخی مسئولان دولت سابق و فعالان سیاسی همسو با آن را در پی داشت؛ انتقاداتی که به نظر می‌رسد پیش از مداقه یا حتی خواندن ساده متن بیانیه مشترک مطرح شده تا صرفاً مواضع سیاسی نگارنده را به نمایش بگذارد.
پاسخ به شبهه نقد مطرح شده از سوی معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور سابق در قالب یک رشته توئیت به‌خوبی می‌تواند غیرکارشناسی بودن انتقادات مطرح شده را مشخص کند. مبنای رشته توئیت «حمید ابوطالبی» قیاس مع‌الفارقی است که میان دو بیانیه مشترک بین ایران و چین است که اولی سال ۹۵ و دومی سال ۱۴۰۱ امضا شده است؛ این قیاس فارغ از پارامترهای زمانی و شرایط نظام بین‌الملل انجام شده و به همین سبب باید یادآور شد که تدوین، مذاکره و نهایی‌سازی بیانیه مشترک سفر منطبق با روند رو به پیشرفت روابط میان دو کشور است؛ لذا بیانیه سال ۱۳۹۵ روابط ایران و چین، بیانیه‌ای با هدف مشخص کردن سطح روابط دوجانبه با عنوان «مشارکت جامع راهبردی» تدوین شد که هدف آن ترسیم چشم‌انداز آتی بر توافق طرفین برای رایزنی و مذاکره برای «تدوین سندی با همکاری بلندمدت ۲۵ ساله» بود.