عادل تبریزی که سابقه فعالیت در عرصه سینمای کوتاه را هم دارد درباره اولین تجربههای خود در این حوزه به خبرنگار ایرنا گفت: اولین تجربههای من در عرصه ساخت فیلم کوتاه به دوره حضورم در انجمن سینمای جوانان مشهد بازمیگردد. آنجا اولین تجربههای کاری خود را کسب کردم و فیلم کوتاهی برای انجمن سینمای جوانان مشهد ساختم. آن فیلم یک کار کلاسی بود که با دوستانم انجام دادم.
وی ادامه داد: آن زمان انرژی خاصی برای فیلمسازی داشتیم و سعی میکردیم با یک گوشی تلفن همراه، یک سکانس را بسازیم. با تلفن همراه در آن سالها تجربههای زیادی کسب کردم. تدوین همزمان هم میکردم به این صورت که با همان گوشی که پلان یک را میگرفتم، تصویربرداری را متوقف میکردم و پلان دو را در ادامه همان ضبط میکردم. به تعبیری روی همان گوشی با توقف ضبط و ادامه آن، تصاویر را تدوین هم میکردیم.
این فیلمساز گفت: آن زمان کارهایی را در فیلمسازی تجربه میکردیم که امروز وقتی مرور میکنم احساس میکنم ما آن زمان برای فیلمسازی با یک تلفن نوکیای معمولی، انگیزه بسیار بالایی برای کار داشتیم. انگیزهای که این روزها برخی دانشجویان با تلفنهای آیفون هم ندارند و برایم عجیب است که چرا تلاش نمیکنند با همین امکانات خودشان را محک بزنند.
در ۲۰ سالگی با مسعود کیمیایی کار کردم
این کارگردان جوان سینما درباره سادهتر شدن فرآیند فیلمسازی در دوران جدید هم گفت: به نظرم سینمای ایران تا یک جایی، حساب و کتابهایی داشت. من این شانس را داشتم که خیلی زود وارد سینمای حرفهای شدم و در ۲۰ سالگی با مسعود کیمیایی کار کردم اما واقعیت این است که آن زمانها ورود به سینمای ایران سختتر از امروز بود. آن زمان کارها نظم بیشتری داشت و به دلیل همین سختی و نظم هم بوده که شاهدیم درآن نسل همه افراد کارهای خود را در بهترین کیفیت ممکن انجام میدانند و بهترین فیلمها هم تولید میشد. امروز اما همه کارها سادهتر شده است و همین سادگی انگار تنبلی در عرصه فیلمسازی را هم بیشتر کرده است.
تبریزی درباره تجربه ساخت فیلم ۱۰۰ ثانیهای هم گفت: ساخت فیلم ۱۰۰ ثانیهای قطعا کار سختی است. من خودم تجربه ساخت فیلم ۱۰۰ ثانیهای با تلفن همراه را داشتهام که در جشنواره فیلم ۱۰۰ حضور داشت و در جشنواره فیلم سلامت جایزه هم گرفت. ساخت همین فیلم برای خود من تجربه مهمی بود. فیلمی که با موبایل آن را ساختم و مادربزرگم در آن ایفای نقش میکرد. جالب اینکه این فیلم را بعد از تجربههای حرفهایام در سینما ساختم. یعنی چند فیلم کوتاه با همراهی عوامل حرفهای در سینما ساخته بودم و بعد این جسارت را داشتم که با تلفن همراه هم یک فیلم کوتاه بسازم.
انرژیای که برای یک فیلم ۱۰۰ ثانیهای میگذارم، همان انرژیای است که برای فیلم بلند سینماییام و بعدها برای سریالم گذاشتموی ادامه داد: برای من هیجان فیلمسازی بسیار شکوهانگیز و عجیب است. همین هیجان است که من را در کار فیلمسازی جلو میبرد. همین امروز اگر این انگیزه و هیجان در من بهوجود بیاید که یک فیلم ۱۰۰ ثانیهای دیگر بسازم، بازهم خواهم ساخت.
این کارگردان درباره اینکه آیا ساخت فیلم ۱۰۰ ثانیهای میتواند آغازی برای ورود به عرصه فیلمسازی باشد، تأکید کرد: یک فیلم ۱۰۰ ثانیهای یک فیلم کامل است و من هیچگاه فیلمها را براین اساس در ذهنم طبقهبندی نکردهام. انرژیای که برای یک فیلم ۱۰۰ ثانیهای میگذارم، همان انرژیای است که برای فیلم بلند سینماییام و بعدها برای سریالم گذاشتم. هیچگاه یک فیلم را نمیسازم که بخواهم از آن نتیجه دیگری بگیرم.
وی افزود: من از لحظه ساخت یک فیلم لذت میبرم. وقتی فیلم میسازم هم احساس میکنم این آخرین فرصت زندگی من است که به من دادهاند تا فیلمی را بسازم. به همین دلیل باید تمام انرژیام را برایش بگذارم و از آن لذت ببرم. به همین دلیل نگاهم به فیلم کوتاه و یا ۱۰۰ ثانیهای هم این نیست که میتواند محل ورود به سینمای بلند باشد. اگر کسی میخواهد فیلم ۱۰۰ ثانیهای بسازد، باید تمام توانش را صرف آن کند و به چشم یک فیلم سینمایی بلند باید به آن نگاه کند.
بزرگترین لطمه را سینمای ایران در آینده از مرحله ایدهپردازی و فرآیند اولیه تولید خواهد خوردتبریزی مهمترین اشتباه در فرآیند ساخت فیلمهای ۱۰۰ ثانیهای را آشنایی نداشتن با تاریخ سینما دانست و گفت: گویی نسل جدید با سابقه سینما به خصوص سینمای ایران بیگانه هستند و همین چند سال اخیر سینمای ایران را میشناسند و برمبنای همان هم میخواهند فیلمسازی را تجربه کنند. از این منظر بزرگترین لطمه را سینمای ایران در آینده از مرحله ایدهپردازی و فرآیند اولیه تولید خواهد خورد. ضعفی که ناشی از عدم شناخت درست از تاریخ سینماست.
تبریزی ادامه داد: وقتی نگاهتان به فیلمهای تاریخ سینمای ایران صرفا نوستالژیک نباشد و بدانید که آنها سرشار از تنوع ژانر بودهاند متوجه میشویم مهمترین دستاوردهای سینمای ایران مربوط به همان دوران قدیم است. کافی است تولیدات دهه ۷۰ سینمای ایران را با تولیدات دهه ۹۰ مقایسه کنیم تا متوجه شویم چقدر سینمای ما در آن دهه موفقتر بوده است.
در سینمای امروز ایران اما متأسفانه خیلیها با تاریخ سینما بیگانهاندوی افزود: وقتی فرآیند تولید برخی از این فیلمها را بررسی میکنیم میبینیم فلان فیلم مهم تاریخ سینما، ظرف ۱۷ روز با نگاتیو فیلمبرداری شده است اما امروز خبر میرسد فلان فیلم ظرفت ۲ تا ۳ ماه فیلمبرداری داشته است! جالب است که ما زمانی حتی از نظر تولید هم سرعت بیشتری نسبت به امروز داشتهایم. رصد کردن تاریخ و شناخت جریانهای اصلی سینمای ایران و جهان، پشتوانهای مهم برای پیشرفت در سینما است. در سینمای امروز ایران اما متأسفانه خیلیها با تاریخ سینما بیگانهاند.
در میان فیلمسازانی که آثارشان به جشنوارهها راه پیدا نمیکند، متأسفانه استعدادهایی هستند که هیچگاه آنها را کشف نمیکنیماین کارگردان درباره تأثیر فضای مجازی و شبکههای اجتماعی بر جریان فیلمسازی امروز هم گفت: نفس استفاده از پلتفرمی مانند اینستاگرام به معنای آشنایی مردم با فیلم کوتاه است. این اتفاقی نیست که بگوییم جریان فیلم کوتاه آن را رقم زده است. فضای رسانه به این سمت حرکت کرده است و ناخودآگاه هم مردم با این ظرفیتها آشنا شدهاند. این محصول تغییر سبک زندگی است و نمیتوان آن را دستاورد یک جریان در عرصه فیلمسازی دانست.
تبریزی درباره تأثیر جشنوارهها بر گرایش استعدادهای جوان به سمت فیلمسازی هم گفت: قطعا این رویدادها تأثیرگذار است چراکه جشنوارهها تنها جایگاهی است که این امکان را به بچهها میدهد تا آثارشان دیده شود و با یکدیگر رقابت کنند. در عین حال من معتقدم خیلی از فیلمهایی که موفق به حضور در جشنوارهها نمیشوند هم فیلمهای بسیار مهمی هستند. در میان این فیلمسازان که آثارشان به جشنوارهها راه پیدا نمیکند، متأسفانه استعدادهایی هستند که هیچگاه آنها را کشف نمیکنیم.
سیزدهمین جشنواره بینالمللی فیلم ۱۰۰ به دبیری یوسف منصوری و همت سازمان سینمایی سوره دهم تا دوازدهم اسفند برگزار خواهد شد.