محمود طغرایی روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: روستای تاریخی کنگ در شهرستان طرقبه شاندیز و در ۲۰ کیلومتری غرب شهر طرقبه، در مسیر نغندر و در کنار دره رودخانه کنگ قرار دارد.
وی ادامه داد: بافت تاریخی این روستا با معماری بومی که دارد از ویژگی های منحصر به‌فردی برخوردار است و تحت تاثیر عوامل مختلف طبیعی همچون رودخانه و شیب طبیعی زمین و در مسیر رخدادهای تاریخی و مهاجرت‌های اقوام مختلف، در بیش از ۷۰۰ سال گذشته در این منطقه ایجاد و با استفاده هوشمندانه از مصالح بوم آورد محلی مانند سنگ و چوب توانسته است در طول زمان به حیات فعال روستایی خود ادامه دهد.
طغرایی بیان کرد: در روستای کنگ، تکیه سفلی، قبرستان تاریخی و مزار موسوم به مزار شیخ عبدالله در پنج کیلومتری ضلع غربی روستا در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مسوول ثبت آثار تاریخی و فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی اظهار کرد: همچنین وجود بناهای تاریخی شناسایی شده از جمله قلعه گبری کنگ و محله‌بندی بافت تاریخی که هم‌چنان به همان اسامی قدیمی و براساس اقوام مهاجر قدیمی آن نامیده می‌شود و توجه به عناصر طبیعی مانند اقلیم، جهت تابش آفتاب، جهت وزش باد و پلکانی بودن خانه های قدیمی دو، سه و گاه چهار طبقه (اشکوبه) از جمله ارزش‌های کالبدی میراث معماری این روستای کوهستانی تاریخی است.
وی اظهار کرد: پوشش‌های سنگ چینی شده دیوارهای بار بر، اندود کاه گلی بدنه‌های داخلی و خارجی بخش‌های مسکونی با ترکیبی از پنجره‌های مربع شکل و ایوان‌های چوبی زیبا، چشم اندازی دل نشین و با صلابت از این بافت پلکانی به‌وجود آورده است.
طغرایی گفت: شکل گیری الگوهای متنوع با بیش از هفت الگوی کلی که دقیقا منطبق بر نیاز مالکان خانه‌های روستای کنگ طراحی و ساخته شده، نیز در نوع خود بسیار جالب بوده و گویای دانش و مهارت سنتی معماری بومی روستا در سده‌های گذشته است.
مسوول ثبت آثار تاریخی و فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی؛ گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی افزود: برگزاری آداب و رسوم سنتی و رواج میراث‌فرهنگی ناملموس ارزشمند مذهبی و ملی در این روستا همچون آیین علم گردانی و تعزیه خوانی ماه محرم سنتی و همچنین پاسداشت جشن نوروز و چهار شنبه‌سوری، بخش هویتی فرهنگی این روستا است که قابل توجه است.
وی ادامه داد: وجود طبیعت بکر، رودخانه و باغات سر سبز و چشم انداز زیبای آن، ظرفیت منحصر به‌فردی را برای حضور گردشگران و طبیعت گردان در روستای کنگ به‌وجود آورده است.
طغرایی بیان کرد: وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با ثبت ملی این محدوده بافت روستایی، در نظر دارد به منظور انجام اقدامات حفاظتی از این اثر ارزشمند تاریخی، فرهنگی، با همکاری سایر نهادهای دولتی و مردمی نسبت به مستند سازی فنی، برنامه‌ریزی استحکام بخشی خانه‌ها و معابر، اقدام در امورحفاظتی و اجرای برنامه های عملیاتی مرمتی ،زمینه مناسب زندگی روستائیان را فراهم نموده و موجب پاسداری از میراث فرهنگی و کالبدی یکی از کهن ترین روستاهای کشور شود.
به گفته وی، حمایت از سرمایه گذاری در گردشگری به منظور توسعه فضاهای اقامتی و پذیرایی سنتی یکی دیگر از روش های باز زنده سازی و پایداری این بافت تاریخی است که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.