به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، آیین پایانی دومین جایزه ملی دوسالانه نقد زرین؛ یادنامه عبدالحسین زرین‌کوب چهارشنبه، دهم اسفند ماه ۱۴۰۱ در سرای کتاب خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.
در این آیین روزبه زرین‌کوب استاد دانشگاه تهران، ابراهیم خدایار رئیس انجمن نقد ادبی ایران و دبیر جایزه، علی نظری رئیس دانشگاه لرستان، حسن گوهرپور دبیر اجرایی جایزه و حمیدرضا شعیری استاد دانشگاه تربیت مدرس حضور داشتند. اصغر دادبه استاد فلسفه اسلامی و ادبیات عرفانی دانشگاه علامه طباطبائی برای این آیین ویدیویی فرستاده بود.
در هر دوره کتابی از زرین‌کوب بررسی و نقادی شود
روزبه زرین‌کوب با بیان اینکه این مراسم تقریبا با صدمین سالگرد ولادت عبدالحسین زرین‌کوب هم‌زمان است، گفت: در دوره قبل پیشنهادی داشتم که در این دوره هم اجرایی نشد. خوب است که هربار کتابی از زرین‌کوب، مطالعه، بررسی و نقادی شود. عبدالحسین زرین‌کوب ۶ تک نگاری درباره شخصیت‌های علمی و فرهنگی ایران تنظیم کرده‌اند.
این استاد دانشگاه تهران ادامه داد: همچنین از مرحوم استاد گاه نوشته‌هایی را در قالب‌های مختلف ارائه شده است، هر کدام این آثار قابل مطالعه و بررسی است.
لزوم آشنایی جامعه با جریان اصیل فرهنگی نقد
ابراهیم خدایار با بیان اینکه از اوایل دهه ۸۰ توجه به نظریه و نقد در فضای مطالعات ادبی ایران به شکل چشم‌گیری افزایش پیدا کرده‌است، ادامه داد: این اقبال به نقد ادبی را می‌تواند در سه حلقه به هم پیوسته نهادهای وابسته به دانش نقد ادبی دسته‌بندی کنیم. نخست راه‌اندازی نشریه‌های اختصاصی، دوم راه‌اندازی گرایش نقد ادبی در دانشگاه‌ها و سوم تاسیس انجمن علمی نقد ادبی ایران است.
رئیس انجمن نقد ادبی ایران و دبیر جایزه افزود: با تاسیس جایزه قلم زرین با عطف توجه به موضوع دانش نقد ادبی و تولید و طبقه‌بندی مبانی فکری و فلسفی، سعی کردیم با این جایزه دو سالانه بنیادهای ملی نقد ادبی را در ایران تثبیت، تبیین و تقویت کنیم.
او با اشاره به اینکه در این دوره سه مرحله داوری پشت سر گذاشته شده است، گفت: در بررسی آثار ۲۰ استاد ۵۸ مجله را بررسی کردند و از میان سه هزار و ۳۰۰ مقاله، حدود ۶۰ مقاله را با سه نگاه مساله بومی، رویکرد انتقادی به موضوع و رویکرد نظری انتخاب کردند. به آثار امتیاز دادند و در نهایت ۶ مقاله بالاترین امتیاز را دریافت کردند و این ۶ مقاله را در اختیار ۵ نفر از داوران دیگر قرار داردیم و در نهایت سه مقاله انتخاب شد.
خدایار افزود: امیدواریم به عنوان هیات مدیره با این حرکت بتوانیم جریان اصیل فرهنگی نقد را به جامعه بشناسانیم و جامعه با آن‌ها آشنا شوند.
نثر زیبا خواننده را به دنبال خود می‌کشد
اصغر دادبه پیامی ویدیویی فرستاده بود که در بخشی از آن گفت: استاد زرین کوب شیوه تازه‌ای در تدریس داشت، در نقد و بررسی آثار هم نگاه تازه‌ای داشت. آن زمانی که او به بحث نقد ادبی پرداخت، این اقدام، کار تازه و مهمی بود. نحوه نقد هم مانند تدریس او تازگی داشت.
استاد فلسفه اسلامی و ادبیات عرفانی دانشگاه علامه طباطبائی ادامه داد: عرضه کالا بسیار مهم است، همه جا این مساله صادق است، ممکن است استادها و نویسندگان بحث‌های خوبی داشته باشید اما همه جا تاثیر نگذارد، غیر از بیان دلنشین، نثر زیبا دلپذیر است و خواننده را به دنبال خودش می‌کشد و روی آن اثر می‌گذارد. این‌ها در کنار آثار مکتوبی که از عبدالحسین زرین‌کوب به جای ماند، روی دانش آموزان تاثیر گذاشت و دانشجویان به همان شیوه عمل کردند.
او افزود: مساله مهم این است که رفتار و سلوک استاد می‌تواند تاثیر زیادی بر دانشجویان بگذارند. بسیاری از دانشجویان تحت تاثیر اساتید، سعی می‌کنند رفتار و صحبتی مانند استاد داشته باشند. اثری که زرین کوب بر دانشجو می‌گذاشت پایدار بود و می‌توانست ادامه داشته باشد. این مسائل او را یگانه می‌کرد و معلمانی از این دست بسیار محدود است و بدون تردید استاد زرین کوب چنین بود.
فرات اول تا سوم جایزه نقد زرین
در پایان آیین اختتامیه دوسالانه نقد زرین از میان نامزدان دومین جایزه نقد زرین به ترتیب قدرت قاسمی‌پور برای مقاله تبیین نظری شکل گیری ژانرها و مناسبات بین ژانرها و خلاقیت ادبی، مصطفی صدیقی برای مقاله بوطیقای کلیله و دمنه: تحلیل سازوکارهای حاکم بر مقدمه‌ها و متن کلیله و دمنه و فواد مولودی برای مقاله نسبت اسطوره و داستان ایرانی از منظری فلسفی به عنوان صاحبان مقام‌های اول تا سوم جایزه نقد زرین معرفی و تقدیر شدند.